Στο κυριακάτικο φύλλο της κυπριακής εφημερίδας «ΠΟΛΙΤΗΣ» (7-3) δημοσιεύεται ανάλυση του καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας και μέλους της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, Θεόδωρου Κ. Καρυώτη, με τίτλο «Η Τουρκία ετοιμάζει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στη Μεσόγειο». Στην ενδιαφέρουσα ανάλυση αναφέρονται τα εξής: «Η Ε.Ε. πρέπει επιτέλους να προστατέψει τα συμφέροντά της στην περιοχή, γιατί μία οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα στην Αίγυπτο και την Τουρκία μειώνει το μέγεθος της ΑΟΖ της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Μεσόγειο. Η Τουρκία είναι έτοιμη να δημιουργήσει μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στη Μεσόγειο όπως έκανε και στη Μαύρη Θάλασσα, αγνοώντας τη Διεθνή Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας, προσπαθώντας να δημιουργήσει ένα προηγούμενο και να αποκόψει την Ελλάδα από την Κύπρο.
Τα τελευταία δυο χρόνια οι Τούρκοι προσπαθούν να δημοσιεύσουν, όποτε τους δοθεί η ευκαιρία, έναν εντελώς απαράδεκτο χάρτη χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το Δίκαιο της Θάλασσας. Όπως φαίνεται από τον παρακάτω χάρτη, δείχνουν ότι η Κύπρος αποτελείται από δύο κράτη και η αποκαλούμενη «νότιος» Κύπρος έχει μια περιορισμένη ΑΟΖ. Επιπλέον, αρνούνται να δώσουν δικαιώματα ΑΟΖ στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα, και με αυτήν την οριοθέτηση παριστάνουν ότι έχουν θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο!
Τα τελευταία δυο χρόνια οι Τούρκοι προσπαθούν να δημοσιεύσουν, όποτε τους δοθεί η ευκαιρία, έναν εντελώς απαράδεκτο χάρτη χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το Δίκαιο της Θάλασσας. Όπως φαίνεται από τον παρακάτω χάρτη, δείχνουν ότι η Κύπρος αποτελείται από δύο κράτη και η αποκαλούμενη «νότιος» Κύπρος έχει μια περιορισμένη ΑΟΖ. Επιπλέον, αρνούνται να δώσουν δικαιώματα ΑΟΖ στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα, και με αυτήν την οριοθέτηση παριστάνουν ότι έχουν θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο!
Η τραγωδία έγκειται στο γεγονός ότι έχουν πλησιάσει τους Αιγυπτίους, που φαίνεται ότι αποδέχονται μια τέτοια οριοθέτηση που δεν δίνει δικαιώματα ΑΟΖ στα ελληνικά νησιά Καστελόριζο και Στρογγύλη, και έτσι παριστάνουν ότι η ΑΟΖ της Αιγύπτου συνορεύει με την ΑΟΖ της Τουρκίας. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κύπρο. Ο χάρτης δείχνει ξεκάθαρα την οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ελλάδας με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς το μεγάλο πρόβλημα της Τουρκίας και το λόγο για τον οποίο δεν επιθυμεί καμία διαπραγμάτευση με την Ελλάδα σχετικά με την οριοθέτηση της ΑΟΖ στο Αιγαίο Πέλαγος. Από τον ίδιο χάρτη διαπιστώνουμε επίσης τη μεγάλη ζημιά που κάνει το Καστελόριζο στην Τουρκία, αγκάθι πραγματικό για τα πονηρά της σχέδια στη Μεσόγειο. Τέλος, ο χάρτης δείχνει την ΑΟΖ της Κύπρου και της Αιγύπτου, όπου ξεκάθαρα φαίνεται ότι η Τουρκία δεν έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο.
Ιστορική αναδρομή
Για να καταλάβουμε καλύτερα το πρόβλημα της Τουρκίας πρέπει να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή στην ιστορία του Δικαίου της Θάλασσας. Η Τουρκία και η Βενεζουέλα είναι δύο κράτη που δεν υπέγραψαν τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982 και αρνούνται μέχρι σήμερα να προσχωρήσουν σ’ αυτήν. Το πρόβλημά τους είναι παρόμοιο, γιατί και τα δύο κράτη έχουν μπροστά στις ακτές τους νησιά που δεν τους ανήκουν. Ο παρακάτω χάρτης δείχνει ξεκάθαρα το πρόβλημα της Βενεζουέλας γιατί η ύπαρξη νησιών απέναντι από τις ακτές της τής δίνει μία πολύ περιορισμένη ΑΟΖ.
Αυτό ακριβώς είναι και το πρόβλημα της Τουρκίας, γατί έχει μία πολύ περιορισμένη ΑΟΖ στο Αιγαίο Πέλαγος, μια και απέναντι από τις ακτές της υπάρχουν ελληνικά νησιά που διαθέτουν δική τους ΑΟΖ, όπως ορίζει το άρθρο 121 της Συνθήκης του Δικαίου της Θάλασσας.
Η προηγούμενη κυβέρνηση έκανε ένα τραγικό λάθος όταν αποφάσισε να αρχίσει συνομιλίες με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών των δυο κρατών. Το τραγικό λάθος έγκειται στο γεγονός ότι η Ελλάδα άρχισε τις συνομιλίες της με την Αίγυπτο χωρίς να πάρει κάποια ρητή και σαφή διαβεβαίωση από αυτήν ότι θα δοθούν πλήρη δικαιώματα στο Καστελόριζο. Τώρα που οι συνομιλίες έχουν προχωρήσει, φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι δεν θέλουν να δώσουν πλήρη δικαιώματα στο Καστελόριζο και αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα στη ελληνική πλευρά.
Ο ρόλος της Αιγύπτου
Τα πράγματα βέβαια έγιναν χειρότερα όταν οι Αιγύπτιοι ενημέρωσαν την ελληνική πλευρά ότι θα αρχίσουν συνομιλίες για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με την Τουρκία, τη στιγμή που η Αίγυπτος δεν διαθέτει θαλάσσια σύνορα με τη Τουρκία! Η Αίγυπτος θα μπορούσε να διαθέτει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία μόνο αν δεν αναγνωρισθούν τα δικαιώματα του Καστελόριζου. Ο νοών νοείτω.
Η Αίγυπτος ενημέρωσε την ελληνική πλευρά ότι θα είχε συνομιλίες μαζί της στο Κάιρο στις 20 Ιουνίου του 2009 και αμέσως μετά στις 22 Ιουνίου 2009 με την τουρκική πλευρά! Η Ελλάδα, αντί να προβεί σε έντονη διαμαρτυρία για αυτή την αιγυπτιακή θέση, που παραβιάζει ξεκάθαρα το Δίκαιο της Θάλασσας, πήγε στη συνάντηση στις 20 Ιουνίου, γνωρίζοντας ότι δύο μέρες αργότερα Αιγύπτιοι και Τούρκοι θα καθόντουσαν στο ίδιο τραπέζι.
Η σημερινή κυβέρνηση φαίνεται να μην έχει ασχοληθεί καθόλου με αυτό το θέμα και δεν έχει αναλάβει καμία πρωτοβουλία, ζητώντας δύο απλά πράγματα από τους Αιγύπτιους. Πρώτον, να μη κάνουν κάποια συμφωνία με την Τουρκία και, δεύτερον, να κάνουν οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ελλάδα με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, που και αυτοί έχουν υπογράψει.
Πριν μερικά χρόνια η κυπριακή πλευρά προσέγγισε την ελληνική κυβέρνηση και της ζήτησε να προχωρήσουν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ των δυο κρατών, αλλά δυστυχώς η Ελλάδα δεν άδραξε μία τόσο μεγάλη ευκαιρία που θα δημιουργούσε και ένα προηγούμενο όχι μόνο για το Καστελόριζο, αλλά και θα δημιουργούσε μόνιμα θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο! Η άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ με αυτήν της Κύπρου δεν αποτελεί μόνο πράξη δειλίας, αλλά και μεγάλης απερισκεψίας.
Εύχεται κανείς η νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να διορθώσει σύντομα αυτό το λάθος και ταυτόχρονα να ζητήσει την υποστήριξη της Ε.Ε. για αυτήν την οριοθέτηση δύο κρατών-μελών της. Η Ε.Ε. πρέπει επιτέλους να προστατέψει τα συμφέροντά της στην περιοχή, γιατί μια οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα στην Αίγυπτο και την Τουρκία μειώνει το μέγεθος της ΑΟΖ της Ε.Ε. στη Μεσόγειο. Εάν η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν πραγματοποιήσει άμεσα οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Κύπρο και να προκαταλάβει την παράνομη τουρκική ΑΟΖ στη Μεσόγειο, τότε η Ελλάδα θα υποστεί μια μεγάλη ήττα».
