Η τελευταία διένεξη μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Εκκλησίας της Ελλάδος ανακάτεψε την «τράπουλα» των συμμαχιών στο εσωτερικό της ιεραρχίας και έφερε στην επιφάνεια φιλοδοξίες και προθέσεις νέων επίδοξων δελφίνων.
Στη διαμάχη που ξέσπασε με
αφορμή το «έκκλητο» του πρώην Αττικής η πλειοψηφία της ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος συντάχθηκε για πρώτη φορά τόσο μαζικά με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. Πολλοί Μητροπολίτες, μεταξύ αυτών και ένας εντυπωσιακός αριθμός αρχιερέων από τις λεγόμενες «Νέες Χώρες», φέρονται να στηρίζουν την επιλογή του Αρχιεπισκόπου να οριοθετήσει μια νέα γραμμή μεταξύ των δύο Εκκλησιών.
Μια γραμμή που θα επαναπροσδιορίζει τα «δικαιώματα» και τις υποχρεώσεις που έχει το Οικουμενικό Πατριαρχείο απέναντι στην Εκκλησία της Ελλάδος.
Ο Αρχιεπίσκοπος, αν και ανέκαθεν θεωρείτο φιλοπατριαρχικός, «διαρρέει» την ενόχλησή του για την έκπληξη που του επιφύλαξαν στο Φανάρι και για πρώτη φορά δείχνει να συντάσσεται με την πολιτική των προκατόχων του Σεραφείμ και Χριστόδουλου.
(Γράφουμε «διαρρέει» και όχι «εκφράζει» γιατί ο κ. Ιερώνυμος πάντοτε τηρεί, όπως λένε, την πάγια τακτική της… διπλωματίας, που τον θέλει να μην έρχεται σε άμεση σύγκρουση…) Κύρια αιτία δυσφορίας του Αρχιεπισκόπου, θυμίζουμε, είναι το «άδειασμά» του από τον Βαρθολομαίο, ο οποίος φέρεται να είχε συμφωνήσει να μη δημιουργηθούν προσκόμματα με την υπόθεση του πρώην Αττικής και να μπορέσει η Εκκλησία της Ελλάδος να προχωρήσει σε εκλογές στις δύο νέες Μητροπόλεις Κηφισιάς και Ιλίου. Από την άλλη πλευρά, στο Πατριαρχείο υποστηρίζουν ότι ο κ. Ιερώνυμος παρασύρθηκε από συγκεκριμένα πρόσωπα που τον έβαλαν να βιαστεί (γιατί άραγε;) για να καλύψει τις δύο νεοσύστατες Μητροπόλεις.
Οι μεσάζοντες
Η υπόθεση του πρώην Αττικής διαμόρφωσε όμως μια νέα κατάσταση στα στρατόπεδα των δύο πλευρών. Στο Οικουμενικό Πατριαρχείο η πλειοψηφία επιμένει να ακολουθεί τη σκληρή γραμμή του Πατριάρχη, την οποία είτε χαράσσει ο ίδιος είτε κάποιοι που φέρονται ως «άτεγκτοι» υποστηρικτές των δικαίων του Πατριαρχείου τον πείθουν να την ακολουθήσει. Εκφραστής της σκληρής γραμμής έναντι της Εκκλησίας της Ελλάδος φέρεται να είναι ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης, ενώ ο διαλλακτικότερος και ο άνθρωπος που επιθυμούσε περισσότερο να τα βρουν οι δύο πλευρές ο αρχιγραμματέας του οικουμενικού θρόνου Ελπιδοφόρος. Η κατάσταση στο Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι όμως λίγο-πολύ αναμενόμενη και σπάνια τα πρόσωπα αλλάζουν άποψη. Εκεί όπου υπάρχουν πατριαρχικές και αντιπατριαρχικές… διακυμάνσεις είναι στην Εκκλησία της Ελλάδος.
Το έκκλητο προκάλεσε απροσδόκητες συσπειρώσεις, ακόμη και ανθρώπων που δεν βρίσκονταν στο πλευρό του Αρχιεπισκόπου, όπως των λεγόμενων και «χριστοδουλικών» αλλά και πολλών από τις «Νέες Χώρες». Τις θέσεις του Πατριαρχείου στο εσωτερικό της Εκκλησίας της Ελλάδος στήριξαν οι… γνωστοί - άγνωστοι Μητροπολίτες, δηλαδή οι Ιωαννίνων, Περιστερίου, Ζακύνθου και, λίγο πιο ουδέτερα αυτήν τη φορά, ο Φιλίππων. Όμως από τη νέα σύγκρουση προέκυψαν και ορισμένες εκπλήξεις. Πιο τρανταχτή απ' όλες η περίπτωση του Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσοστόμου, ο οποίος εμφανίστηκε πατριαρχικότερος του… Ιωαννίνων, καθώς φέρεται να ήταν εκείνος που με μια επιστολή του συνέστησε στο Πατριαρχείο να μην κάνει πίσω και να αρνηθεί να συναινέσει στην τήρηση των νόμων του ελληνικού κράτους, αλλά να δοθεί προτεραιότητα στους ιερούς κανόνες.
Κάποιοι ερμηνεύουν τη συγκεκριμένη κίνηση ως την κατάλληλη ευκαιρία που αναζητούσε ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας για να κάνει αισθητή την παρουσία του στα εσωτερικά της Εκκλησίας της Ελλάδος. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, με την κίνησή του να παρακάμψει την Ιερά Σύνοδο και να στείλει εν αγνοία όλων επιστολή στον Βαρθολομαίο (παρότι, όπως λένε αρχιερείς, πρόκειται για έναν εξαίρετο καθηγητή Θεολογίας, που σίγουρα γνωρίζει καλά αυτό το εκκλησιαστικό του ατόπημα) θέλησε να κερδίσει την εύνοια του Πατριαρχείου. Και, όπως όλα δείχνουν, το έχει καταφέρει, καθώς ήδη υπάρχει έντονη φημολογία ότι το Φανάρι βρήκε στο πρόσωπο του Μεσσηνίας τον άνθρωπο που μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στα εκκλησιαστικά πράγματα όποτε προκύψει ανάγκη. Κάτι που σημαίνει πως ο Χρυσόστομος φέρεται να έχει εγγράψει ήδη υποθήκη για το μέλλον και κατόρθωσε να προωθήσει τον εαυτό του ως μελλοντικό παίκτη στην εκκλησιαστική σκακιέρα.
Συνάντηση με Παπανδρέου
Το συγκεκριμένο σενάριο που θέλει τον Μεσσηνίας ως τον νέο «εκλεκτό» του Πατριαρχείου ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο μετά την πρόσφατη συνάντηση που είχε ο Χρυσόστομος με τον πρωθυπουργό. Κάποιοι υπονοούν ότι ο Μεσσηνίας μετέφερε στον κ. Παπανδρέου μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη να μεριμνήσει σχετικώς για να «συνετιστεί» ο Αρχιεπίσκοπος και να μην τραβήξει άλλο το σκοινί. Οι κινήσεις του Μεσσηνίας έχουν προκαλέσει απορίες σε πολλούς Μητροπολίτες, που δεν βλέπουν με καλό μάτι τη νέα τακτική που ακολουθεί, καταλογίζοντάς του προθέσεις να αναδειχθεί σε πρώτο τη τάξει δελφίνο στη μελλοντική κούρσα διαδοχής στην Εκκλησία της Ελλάδος, όποτε βεβαίως προκύψει τέτοιο ζήτημα. Ωστόσο, άλλοι θεωρούν ότι όλη αυτή η παραφιλολογία που έχει ξεσπάσει δεν μπορεί να προκαλείται από έναν Μητροπολίτη, αλλά από ομάδα ιεραρχών που θέλουν για τους δικούς τους λόγους να «ταρακουνήσουν» τον Αρχιεπίσκοπο. Και το επιτυγχάνουν εκμεταλλευόμενοι τις επιπόλαιες κινήσεις ενός «άπειρου» ιεράρχη που κινείται όχι λόγω φιλοδοξιών, αλλά για λόγους καθαρά ιδεολογίας υπέρ των θέσεων του Οικουμενικού Θρόνου.
3 Όλες οι πληροφορίες από το Φανάρι λένε ότι δεν είναι διατεθειμένοι να εκτεθούν άλλο για να χαριστούν στον πρώην Αττικής, τον Παντελεήμονα. Κι έτσι μάταια χάνει τον καιρό του, προσφεύγοντας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο για το έκλυτο, για να πέσει πιο μαλακά.
