Στην κορύφωσή του οδηγείται σήμερα, με την επίσκεψη του Όλι Ρεν στην Ελλάδα, το σκληρό οικονομικό και διπλωματικό πόκερ το οποίο εξελίσσεται από την περασμένη Πέμπτη στο τρίγωνο Αθήνα, Βερολίνο, Ουάσιγκτον. Επιδίωξη της ελληνικής κυβέρνησης είναι να επιτύχει με τις λιγότερες δυνατές απώλειες την πολιτική και οικονομική στήριξη των ισχυρών της Ευρωζώνης, ώστε να εξασφαλίσει το δανεισμό των 15 έως 25 δισεκατομμυρίων ευρώ με επιτόκιο γύρω στο 4,5% με 5%.
Του Νίκου Ηλιάδη
Παρά τις εκατέρωθεν διαψεύσεις συγκλίνουσες πληροφορίες θέλουν τη συμφωνία μεταξύ Αθηνών και Βερολίνου για δανεισμό της Ελλάδας με ποσό έως και 25 δισ. ευρώ να έχει ήδη κλείσει.
Αρκεί ως τη συνάντηση της Άγκελα Μέρκελ με τον Γιώργο Παπανδρέου την Παρασκευή να έχει πειστεί η γερμανίδα καγκελάριος ότι η Αθήνα έχει συνειδητοποιήσει τη σοβαρότητα της κατάστασής της. Αυτό εν πολλοίς θα φανεί από το πακέτο των μέτρων που θα ανακοινωθούν πιθανότατα μεθαύριο.
Χθες, σε μία προσπάθεια να πιέσει ακόμη περισσότερο την Αθήνα, η κυρία Μέρκελ έσπευσε να προεξοφλήσει τη λήψη των νέων σκληρών μέτρων δηλώνοντας «ευχαριστημένη από τα πολύ θαρραλέα μέτρα που σχεδιάζει η ελληνική κυβέρνηση, για να βελτιώσει τη δημοσιονομική κατάστασή της». Η γερμανίδα καγκελάριος τόνισε σε συνέντευξή της ότι θεωρεί καθοριστικής σημασίας να αντιμετωπίσει η Αθήνα «τις ρίζες του προβλήματος», που είναι «το υψηλό ελληνικό έλλειμμα και η χαμένη αξιοπιστία», όπως ανέφερε.
«ΚΛΕΙΔΩΝΕΙ» ΜΕ ΟΛΙ ΡΕΝ
Το περιεχόμενο των νέων μέτρων πρόκειται να «κλειδώσει» σήμερα, στις διαδοχικές επαφές που θα έχει με την ελληνική πολιτική ηγεσία ο αρμόδιος επίτροπος Όλι Ρεν. Όπλο στα χέρια του επιτρόπου είναι η έκθεση του μεικτού κλιμακίου των ελεγκτών, οι οποίοι την περασμένη εβδομάδα έκαναν φύλλο και φτερό τον προϋπολογισμό, διαπιστώνοντας απόκλιση περίπου 4,5 δισ. ευρώ στην εκτέλεση του Προγράμματος Σταθερότητας. Ο κ. Ρεν θα έχει διαδοχικές επαφές με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Θεόδωρο Πάγκαλο, τους υπουργούς Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου και Εργασίας Ανδρέα Λοβέρδο, το διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιώργο Προβόπουλο και στις 4.15 το απόγευμα θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό. Ο επί των Οικονομικών επίτροπος θα ζητήσει πρόσθετα μέτρα για την εξοικονόμηση άλλων 4,5 δισ. ευρώ, ώστε να διασφαλιστεί η μείωση κατά 4% του ελλείμματος για το 2010. Θα ζητήσει επιβολή επιπλέον φορολογικών μέτρων (αύξηση ΦΠΑ, φόρου στα καύσιμα και στα είδη πολυτελείας) αλλά και δραστική περιστολή των δαπανών στο δημόσιο με πρώτη και καλύτερη την περικοπή του 14ου μισθού.
Κατάργηση δώρου μόνον για φέτος
Τα ανταλλάγματα τα οποία ζητούν οι κοινοτικοί εταίροι και κυρίως η Γερμανία, προκειμένου να παράσχουν την αιτούμενη στήριξη, είναι πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα. Ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου φέρεται να έχει αποφασίσει τη λήψη των πολύ σκληρών μέτρων, ορισμένα εκ των οποίων θα υπερβαίνουν ενδεχομένως ακόμη και τις αντοχές της κυβέρνησής του. Το νέο τελικό πακέτο πρόκειται να οριστικοποιηθεί σήμερα και εν συνεχεία θα συζητηθεί στο υπουργικό συμβούλιο της Τετάρτης, ενώ η ανακοίνωσή του θα γίνει πιθανότατα από τον ίδιο τον πρωθυπουργό με νέο διάγγελμα την Τετάρτη ή την Πέμπτη.
Η κατάργηση του 14ου μισθού είναι το μέτρο το οποίο προσπαθεί με νύχια και με δόντια να αποφύγει η κυβέρνηση. Κυβερνητικά στελέχη θεωρούν ότι «είναι μία κόκκινη γραμμή, που δεν μπορούμε να διαβούμε», γι’ αυτό και σε απανωτές συσκέψεις που έγιναν στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου εξετάστηκαν τα πιθανά εναλλακτικά σενάρια, που θα ικανοποιήσουν μερικώς τους ευρωπαίους εταίρους, χωρίς να εξαγριώσουν τους εργαζόμενους. Το οικονομικό επιτελείο φέρεται να έχει απορρίψει το σενάριο της περικοπής του δώρου Χριστουγέννων, όπως και το εναλλακτικό της περικοπής του δώρου Πάσχα και του επιδόματος αδείας. Τα άλλα δύο που συζητούνται είναι μερική περικοπή κατά 20% έως 30% των δώρων σε συνδυασμό με νέα περικοπή επιπλέον 10% των επιδομάτων. Ως τελευταία υποχώρηση στις κοινοτικές πιέσεις εξετάζει η κυβέρνηση την προσωρινή κατάργηση του 14ου μισθού, μόνον για το 2010. Κυβερνητική πηγή έλεγε μάλιστα χθες ότι, «εάν τελικώς αποφασιστεί κάτι τέτοιο, ενδέχεται να συνοδευτεί από τη δέσμευση ότι η απώλεια αυτή θα καλυφθεί τμηματικά τα επόμενα δύο χρόνια».
Αντιθέτως πρέπει να θεωρείται δεδομένη η αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ κατά τουλάχιστον 2%, ενώ κάποια σενάρια έκαναν λόγο ακόμη και για αύξηση της τάξης του 3,5%. Αύξηση θα υπάρξει και στο φόρο κατανάλωσης στα καύσιμα (ως και 5 λεπτά το λίτρο στην αμόλυβδη), στα ποτά και στα τσιγάρα. Επίσης αναμένονται δραματικές περικοπές στις δαπάνες της υγείας, οι οποίες θα ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
Το ενδεχόμενο περικοπής του 14ου μισθού προκαλεί αντιδράσεις και στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ. Την αντίθεσή του στην κατάργηση του 14ου μισθού, καθώς και των συλλογικών συμβάσεων εξέφρασε χθες ο πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος (Real News). Από το Κιλκίς ο γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Σωκράτης Ξυνίδης δήλωσε πως «για το 14ο μισθό θέλω να πω ότι κατά την εκτίμησή μου η μη καταβολή του είναι κάτι το πολύ επαχθές για τον ελληνικό λαό και η κυβέρνηση οφείλει να τον προασπίσει και είμαι βέβαιος ότι αυτό θα προσπαθήσει να κάνει».
ΒΕΡΟΛΙΝΟ, ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ
Η τελική μορφή του σχεδίου για την πολιτική και οικονομική στήριξη της Ελλάδας αναμένεται να οριστικοποιηθεί στη συνάντηση που θα έχει την Παρασκευή στο Βερολίνο ο κ. Παπανδρέου με την κυρία Μέρκελ. Οι ουσιαστικές παρασκηνιακές επαφές έχουν ήδη προηγηθεί. Σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο έπαιξε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank Γιόζεφ Άκερμαν, ο οποίος βρέθηκε την Παρασκευή στην Αθήνα.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές σημαντικό ρόλο στην αιφνίδια κινητικότητα από γερμανικής πλευράς έπαιξε η πρόσκληση του έλληνα πρωθυπουργού για τις 9 Μαρτίου στην Ουάσιγκτον. Άλλωστε η κυβέρνηση έως και χθες άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην περίπτωση που ναυαγήσει το ευρωπαϊκό σχέδιο στήριξης της ελληνικής οικονομίας.
