ΠροςΣτρατηγό Michael Jackson, COMKFOR, Pristina
Εξοχότατο κ. Bernard Kouchner, Ειδικό Εκπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα Ηνωμένων Εθνών για το Κόσοβο, UNMIK, Pristina
Εξοχότατο κ. Sergio Vieira de Mello, UNMIK, Pristina,
UNESCO, Γενικό Γραμματέα
Αγαπητοί κύριοι,
Αντιμετωπίζοντας ανησυχητικά και σημαντικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στο Κοσσυφοπέδιο κατά τη διάρκεια του περασμένου μήνα, μετά την ανάπτυξη των δυνάμεων της KFOR στην επαρχία, σας γράφουμε πάλι.
Γνωρίζουμε καλά τί είχε συμβεί σε αυτή την περιοχή πριν την άφιξή σας, κατά τη σύγκρουση μεταξύ του Γιουγκοσλαβικού Στρατού (VJ) και της Αστυνομίας (MUP) από τη μια πλευρά και του αποκαλούμενου Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου (UCK)
από την άλλη, καθώς και κατά τη διάρκεια της δίμηνης περιόδου των νατοϊκών βομβαρδισμών εναντίον της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, ιδιαίτερα της επαρχίας του Κοσσυφοπεδίου.
Εν τούτοις, η άμεση ανησυχία μας επί του παρόντος είναι τα εγκλήματα εναντίον του σερβικού πληθυσμού που έλαβαν χώρα ενώπιον των διεθνών ειρηνευτικών δυνάμεων αφότου οι συμφωνίες ειρήνης είχαν υπογραφεί (Η Απόφαση 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και η Στρατιωτική Συμφωνία μεταξύ του ΝΑΤΟ και του Γιουγκοσλαβικού Στρατού στο Kumanovo).
Σύμφωνα με τη Στρατιωτική Συμφωνία η KFOR επέτρεψε την ασφαλή υποχώρηση του Γιουγκοσλαβικού Στρατού και της Αστυνομίας και διαφόρων παραστρατιωτικών ομάδων αλλά δεν έχει ακόμα κατορθώσει να εδραιώσει την ασφαλή προστασία και την ειρηνική ζωή για όλους τους κατοίκους του Κοσσυφοπεδίου, κάτι που αποτελεί μια από τις δεσμεύσεις της που προβλέπονταν από τη Συμφωνία.
Τώρα οι Αλβανοί καταπιέζουν τους Σέρβους και διαπράττουν τα ίδια εγκλήματα κατά των Σέρβων και των άλλων μη αλβανικών κοινοτήτων, τα οποία διαπράχθηκαν εναντίον των Κοσοβάρων Αλβανών τον καιρό του καθεστώτος Milosevic. Όμως, αυτά τα πρόσφατα εγκλήματα συμβαίνουν εν καιρώ ειρήνης και με την παρουσία των στρατιωτών της KFOR, πολύ συχνά μπροστά στα μάτια τους!
Αναμφίβολα, τον καιρό του πολέμου οι απαγωγές, οι βιασμοί, οι δολοφονίες και οι σφαγές αθώων ανθρώπων, οι πυρπολήσεις των σπιτιών τους και των ιερών τόπων τους (απλά επειδή ανήκουν σε ανθρώπους άλλης θρησκείας) είναι φρικτά εγκλήματα. Όμως, κατά τη γνώμη μας είναι ακόμη μεγαλύτερο αδίκημα, να διαπράττονται και να επιτρέπονται παρόμοιες εγκληματικές πράξεις αφότου έχει αποκατασταθεί η ειρήνη. Αυτό ακριβώς υπομένει ο σερβικός πληθυσμός αυτή τη στιγμή.
Μετά την αποχώρηση του Γιουγκοσλαβικού Στρατού από τα Αλβανικά Σύνορα και την άφιξη των στρατιωτών της KFOR, ορδές οπλοφόρων του UCK, διάφορες οπλισμένες σπείρες εγκληματιών εισέβαλαν χωρίς έλεγχο από την Αλβανία στο Κόσοβο. Σε περίοδο μόλις δύο εβδομάδων σχεδόν όλοι οι Σέρβοι υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τις περιοχές Suva Reka, Prizren, Djakovica, Decani, Pec, Djurakovac, Klina, Istok (περιοχή Μετοχίων), Urosevac, Vucitrn, Srbica και έτσι προκλήθηκε η ταχύτερη και πλήρης εθνική εκκαθάριση από αυτό το τμήμα της επαρχίας. Περισσότεροι από 80.000 Σέρβοι αναγκάστηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους.
Την ίδια στιγμή, παράλληλα με την έξοδο του Ορθόδοξου Σερβικού λαού και τα αναρίθμητα εγκλήματα και τις αγριότητες (δια της βίας εκδιώξεις από διαμερίσματα και κατοικίες, ληστείες, βιασμοί, απαγωγές, δολοφονίες, σφαγές αθώων ανθρώπων) πραγματοποιείται μια διαδικασία συστηματικής εκρίζωσης της σερβικής πνευματικής κληρονομιάς. Μέχρι τώρα έγιναν πολλές σημαντικές επιθέσεις κατά των ναών και μοναστηριών μας. Οι ναοί λεηλατούνται, πυρπολούνται, ισοπεδώνονται και βεβηλώνονται. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε τις επιθέσεις στους ακόλουθους τόπους λατρείας:
1. Η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος κοντά στο Musutiste (κοντά στη Suva Reka), 14ος αιώνας, λεηλατήθηκε, πυρπολήθηκε και τελικά καταστράφηκε με εκρηκτικά,
2. Ο ενοριακός Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Musutiste (Suva Reka) που εγκαινιάσθηκε το 1315, κάηκε και καταστράφηκε ολοσχερώς με εκρηκτικές ύλες,
3. Το μοναστήρι του Αγίου Μάρκου στην Korisa (κοντά στο Prizren) που χρονολογείται από το 1467, πυρπολήθηκε, υπέστη βανδαλισμούς, και ισοπεδώθηκε με χρήση εκρηκτικών,
4. Η Ιερά Μονή του Αρχαγγέλου Γαβριήλ στο Binac (κοντά στη Vitina), που ιδρύθηκε το 14ο αιώνα, πυρπολήθηκε και γκρεμίστηκε σχεδόν ολόκληρη,
5. Ο Ιερός Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου στο Dolac (κοντά στην Klina), κτισμένη το 1620, βεβηλώθηκε και πυρπολήθηκε,
6. Ο ενοριακός Ιερός Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου στο Bijelo Polje (κοντά στο Pec), κτισμένος το 16ο αιώνα (ανοικοδομημένος το 19ο αιώνα), λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε,
7. Ο ενοριακός ναός Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού στην Pecka Banja (κοντά στο Pec), κτισμένος το 1996, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε,
8. Ο Ιερός Ναός της Παρθένου Μαρίας στο χωριό Naklo (κοντά στο Pec), κτισμένος το 1985, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε,
9. Ο ναός της Αγίας Τριάδος στο χωριό Velika Reka (κοντά στο Vucitrn), κτισμένος το 1997, βεβηλώθηκε και πυρπολήθηκε,
10. Ο ναός της Αγίας Τριάδος στο Petric, κτισμένος το 1993, υπέστη βανδαλισμούς και ισοπεδώθηκε με εκρηκτικά,
11. Ο ενοριακός ναός των Αγίων Αποστόλων στο χωριό Petrovce (κοντά στην Kosovska Kamenica), υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε.
12. Ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου στο χωριό Slovinje (κοντά στο Lipljan), κτισμένος το 16ο αιώνα, πυρπολήθηκε και αργότερα ισοπεδώθηκε με εκρηκτικά,
13. Ο ενοριακός Ιερός Ναός του Αγίου Ούρου στο Urosevac, κτισμένος το 1933, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε,
14. Ο Ιερός Ναός της Παρθένου Μαρίας στο χωριό Podgorce (κοντά στη Vitina), υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε,
15. Η ξακουστή Ιερά Μονή του Αγίου Ιωαννικίου στο Devic, που ιδρύθηκε γύρω στο 1440, λεηλατήθηκε και υπέστη βανδαλισμούς, ο μαρμάρινος τάφος του Αγίου βεβηλώθηκε,
16. Ο ενοριακός Ιερός Ναός των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στη Suva Reka, κτισμένος το 1938, υπέστη βανδαλισμούς και τελικά καταστράφηκε με εκρηκτικά,
17.Ο ενοριακός ναός της Παρθένου Μαρίας στο Djurakovac (κοντά στο Pec), κτισμένος το 1997, υπέστη βανδαλισμούς,
18. Ο ενοριακός Ιερός Ναός του Προφήτου Ηλιού στο Vucitrn, κτισμένος το 1834, υπέστη βανδαλισμούς,
19. Η Ιερά Μονή Decani, που χρονολογείται από το 14ο αιώνα κινδυνεύει από συμμορίες ληστών.
Εκτός από όλους τους προανεφερθέντες ναούς και μοναστήρια σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις τα κτίσματα των μοναστηριών τα "κονάκια" και τα οικήματα της ενορίας επίσης λεηλατήθηκαν ή πυρπολήθηκαν.
Μας έγινε επίσης γνωστό ότι μερικές εκκλησίες στην περιοχή Gnjilane έχουν επίσης βεβηλωθεί και πυρποληθεί αλλά δεν έχουμε μέχρι τώρα καταφέρει να επιβεβαιώσουμε αυτές τις πληροφορίες διότι δεν έχουμε ελευθερία κινήσεως.
Κύριοι, μόνο κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα της "ειρήνης" στο Κόσοβο έχουμε υποστεί τέτοιες καταστροφικές συνέπειες. Επομένως, ανησυχούμε εξαιρετικά εάν μετά από όλα αυτά που συνέβησαν (και ότι μπορεί να συμβούν στο μέλλον) τολμήσει κανείς εκ των διωχθέντων Σέρβων να επιστρέψει στις εστίες τους και τα ιερά τους.
Οι απάνθρωπες πράξεις της λεηλασίας και πυρπόλησης σπιτιών είναι πράγματι απεχθείς αλλά ακόμη περισσότερο απεχθείς είναι οι καταστροφές των αρχαίων θρησκευτικών και πολιτιστικών μνημείων - εκκλησιών, μοναστηριών, τζαμιών, τεκέδων, διότι αυτά είναι οι οίκοι του Θεού και του λαού του και ανήκουν στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Φανταστείτε τη μοχθηρία, τη σκληρότητα, και τη βαρβαρότητα που βρίσκονται πίσω από αυτό τον αφανισμό των θρησκευτικών και εθνικών μνημείων στο Κόσοβο στο κατώφλι του μεγαλύτερου Χριστιανικού Ιωβηλαίου - της επετείου των 2000 ετών της Χριστιανοσύνης μέσα στην πολιτισμένη Ευρώπη.
Ειλικρινά πιστεύουμε ότι θα μπορούσατε να διασφαλίσετε την ειρήνη και τη σταθερότητα στην επαρχία με τη βοήθεια της KFOR, της διεθνούς αστυνομίας και της πολιτικής διοίκησης. Διερωτώμεθα μόνο εάν θα επιζήσει κανείς από τους Κοσοβάρους Σέρβους για να δει τη μέρα αυτή, αν δεν ληφθούν αμέσως όλα τα αναγκαία και αποφασιστικά μέτρα για την αποτροπή περαιτέρω βίας και εγκλημάτων κατά του εναπομείναντος σερβικού πληθυσμού. Έχετε τη δυνατότητα να εδραιώσετε την ειρήνη και την τάξη. Άλλη μια φορά εκφράζουμε την πιο επείγουσα παράκληση προς εσάς να κάνετε καθετί που μπορείτε για να υλοποιήσετε τη δέσμευση που αναλάβατε ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών και ολοκλήρου του κόσμου.
Με αυτό τον τρόπο θα ήταν δυνατό να πείσετε τους εναπομείναντες Σέρβους να μείνουν στα σπίτια τους και να ενθαρρύνετε τους πρόσφυγές μας να επιστρέψουν. Μόνο σε αυτό το πλαίσιο θα μπορούσαμε να δουλέψουμε μαζί σας και να συνεργαστούμε προς την εδραίωση της πολιτικής και δημοκρατικής κοινωνίας στο Κόσοβο βασισμένης σε πολυεθνικές, πολυπολιτισμικές και πολυθρησκειακές αρχές.
Μονή Gracanica
15 Ιουλίου 1999
Μετά τιμής
+ΑΡΤΕΜΙΟΣ
Επίσκοπος Ράσκας και Πρεζρένης
