Κάποτε ήταν μια ομάδα εξεγερμένων που χτύπαγε Σέρβους αστυνομικούς. Μέχρι τότε, κανείς δεν ήξερε πώς να την ονομάσει. Μέχρι που άρχισαν να αναλαμβάνουν την ευθύνη για δολοφονίες και άλλα χτυπήματα μέσω φαξ. Και από τότε την ονόμασαν «η οργάνωση φαξ». Τώρα όμως; Κανείς δεν μιλά για ομάδα, το φαξ καταργήθηκε, ο UCK έγινε στρατός που απειλεί θεούς και δαίμονες, και οι αρχικές αγκαλιές με τη Δύση αντικαταστάθηκαν με διπλωματικές κινήσεις, αγορές όπλων, στρατολογήσεις ομόθρησκων και ομοεθνών από όλον τον κόσμο, μισθοφόρων που βρήκαν μια νέα λεγεώνα στα Βαλκάνια και πολύ μυστήριο. Ένας κανονικός στρατός που δεν ήρθε από το πουθενά, όπως θέλουν πολύ να πιστεύουν, και ούτε εύκολη υπόθεση θα είναι. Και τα μεγάλα ερωτήματα: Ποιος τους στηρίζει; Ποιος τους εξοπλίζει αυτούς τους ανθρώπους και μέσα σε λίγες μέρες θέλει να πιστεύει ότι τους έχει κάνει πολεμιστές; Όλοι υποπτεύονται και ουδείς μπορεί να αποδείξει. Οι Δυτικοί σφυρίζουν αδιάφορα όταν τίθενται αυτά τα ερωτήματα, το ΝΑΤΟ, βέβαια, ούτε στον κόπο να σφυρίξει μπαίνει, αλλά οι καραβιές που φτάνουν στο Δυρράχιο της Αλβανίας, γεμάτες κομάντο της στιγμής, συντηρούν τον μύθο του UCK. Εκτός και αν αυτό είναι το ζητούμενο. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, ούτε Σαντινίστας είναι, ούτε Βιετκόγκ, ούτε Ζαπατίστας. Κάτι άλλο είναι, κάτι πολύ περίεργο...
Ένα έμπειρος αξιωματικός του ελληνικού στρατού παρατηρούσε όλες αυτές τις ημέρες τις ακατάπαυστες στρατιές να αποβιβάζονται στο λιμάνι του Δυρραχίου, έχοντας κατά νου τις γερμανικές καταγγελίες για τους 300 τόνους καινούργια όπλα που αγόρασε ο UCK, σύμφωνα με τον Γερμανό υπουργό ʼμυνας Ρούντολφ Σάρπινγκ. Και τις μόνιμες διαβεβαιώσεις των Αμερικανών ότι όχι μόνο δεν εξοπλίζουν τον UCK, αλλά και ότι στρατηγικά δεν τους συμφέρει κάτι τέτοιο, γιατί αυτομάτως δίνουν το δικαίωμα σε κάποιους άλλους να εξοπλίσουν τους Σέρβους. Ο αξιωματικός αυτός είδε τις στολές και τον εξοπλισμό τους και δεν άντεξε, όπως μας εξομολογήθηκε: «Μα, τι στο διάολο, οι στολές παραλλαγής τους είναι αμερικανικές και γερμανικές, από μακριά κάνουν μπαμ, τα όπλα τους, βελγικά FN, αμερικανικά σειράς Μ, αλλά και Kαλάσνικοφ».
Όλη αυτή την περίοδο, όπου η ελληνική πλευρά δηλώνει μονίμως άγνοια για τις μυστικές διαδικασίες και συνεννοήσεις των ηγετικών στελεχών του UCK με ξένες μυστικές υπηρεσίες, οι πράκτορες δίνουν και παίρνουν. Μιλάνε για αλλεπάλληλες συναντήσεις στελεχών του UCK με αντιπροσώπους από τις ΗΠΑ, το Λονδίνο και το Βερολίνο σε διάφορες πόλεις των Βαλκανίων, με επίκεντρο κυρίως τη Βόρεια Αλβανία, όπου οι αντιπρόσωποι αυτοί είναι ντυμένοι στα χρώματα του UCK και παράσχουν εκτός από υλικό και επιχειρησιακό know how, καθώς και φροντίζουν την όσο το δυνατόν ταχύρυθμη εκπαίδευση των νεοσυλλέκτων. Στα Σκόπια, επίσης, υπάρχουν εγκατεστημένα στρατηγεία του UCK, όπως μαρτυρούν και οι αποθήκες όπλων που εντοπίστηκαν από τις σκοπιανές Aρχές, και οι οποίες απηύθυναν έκκληση προς τη Δύση να σταματήσει να εξοπλίζει τον UCK. Σε διάφορες πόλεις της Β. Αλβανίας, όπως στο Λγιάπινοτ, κοντά στα Τίρανα, στην Τροπόι, στο Κούκες, στο Μπάχραμ Κουρί, κοντά στα αλβανογιουγκοσλαβικά σύνορα, οι άντρες του UCK κυκλοφορούν κανονικότατα ανάμεσα στους πρόσφυγες, με κύριο μέλημα, όπως αναφέρουν μαρτυρίες, να στρατολογήσουν, έστω και διά της βίας, όσους δεν εντόπισαν είτε στο Κόσοβο από τα σπίτια τους, είτε κατά τη διαδρομή προς την Αλβανία, είτε στον τελευταίο έλεγχο που κάνουν συνεργαζόμενοι σχεδόν με τους Αλβανούς συνοριακούς αστυνομικούς και άντρες του αλβανικού στρατού.
Τυχαίες επαφές έχουν και με Έλληνες στρατιωτικούς στον καταυλισμό προσφύγων στο Κούκες. Και, βέβαια, η αντιμετώπιση, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, δεν είναι η καλύτερη. Οι άντρες του UCK αντιδρούν αρνητικά ακόμα και στη θέα των ένοπλων (και δεν θα μπορούσαν να είναι αλλιώς) Ελλήνων στρατιωτικών, με φράσεις του τύπου: «Tι τα θέλετε τα όπλα εσείς;», «Tι δουλειά έχετε εσείς εδώ, να πάτε στους φίλους σας τους Σέρβους», «Mπορούμε και μόνοι μας να προστατεύσουμε τους πρόσφυγες» κ.ά. Στις ίδιες περιοχές του αλβανικού Bορρά διαθέτουν και τους δικούς τους ξεχωριστούς καταυλισμούς, όπου γίνονται και οι καθημερινές τους εκπαιδεύσεις.
Πώς, όμως, έφτασε ο UCK να έχει τη μορφή ενός οργανωμένου στρατού; Από διάφορες πλευρές λέγονται πολλά όσον αφορά τους οικονομικούς του πόρους. Για παράδειγμα, όλες οι τελωνειακές Aρχές, που με τον έναν ή άλλον τρόπο εμπλέκονταν στη διακίνηση προσώπων και υλικών από το Κόσοβο, ξέρουν πολύ καλά ότι η συγκεκριμένη περιοχή ήταν ένας από τους ισχυρότερους κόμβους διακίνησης ηρωίνης στα Βαλκάνια. ʼνθρωποι που είναι σε θέση να γνωρίζουν θα μας πουν ότι από το Κόσοβο περνούσαν οι μεγαλύτερες ποσότητες ηρωίνης που προορίζονταν για την αγορά των Βαλκανίων, αφού τα ντόπια κυκλώματα τα έλεγχε πλήρως η αλβανική μαφία. Αλλά και όσον αφορά την εξαγωγή της ηρωίνης, το Κόσοβο ήταν επίσης διαμετακομιστικός κόμβος. Μεγάλα φορτία ηρωίνης, που παρασκευάζεται στην Ανατολή και ξεκινούν τα ταξίδια κυρίως από Τουρκία, σταματούσαν αναγκαστικά στο Κόσοβο, αφού πρώτα είχαν περάσει από τα Σκόπια (όπου έχουν καταγραφεί και σκοπιανά εργαστήρια παραγωγής βασικών συστατικών της ηρωίνης). Από εκεί, μέσω Bόρειας Αλβανίας, ξεκινούσαν είτε οδικώς είτε διά θαλάσσης το ταξίδι για την Ευρώπη, συνήθως με ενδιάμεσο σταθμό την Ιταλία, για συνεννοήσεις αλλά και προμήθεια προς την ιταλική μαφία. Η τελευταία, μάλιστα, έχει αναπτύξει ιδιαίτερες επαγγελματικές σχέσεις με την αλβανική, που τη χρησιμοποιεί ως το βαλκανικό της πόδι. Με τη μαφία της ηρωίνης στο Κόσοβο έχουν συνεργαστεί κατά κόρον και ελληνικά κυκλώματα εμπόρων ναρκωτικών.
Επίσης, πολλά έχουν ειπωθεί αλλά και γραφεί για το εμπόριο λευκής σαρκός, στο οποίο φέρονται να έχουν το πάνω χέρι οι Κοσοβάροι μαφιόζοι. Όλοι στη Βόρεια Αλβανία ξέρουν ότι η τύχη μιας νεαρής, και όχι μόνο, γυναίκας είναι επισφαλής αν τύχει και την πάρει το μάτι ενός Kοσοβάρου κακοποιού. Σύμφωνα με δημοσιεύματα ακόμα και μερίδας του αλβανικού Tύπου, κατά καιρούς παρατηρούνται πάμπολλα κρούσματα απαγωγών γυναικών που καταλήγουν σε οίκους ανοχής των Σκοπίων, της Ιταλίας, του Βελγίου και φυσικά της Ελλάδας.
Όλα αυτά δεν σημαίνουν τίποτα στις μέρες μας, άλλωστε σ’ αυτού του είδους τα κινήματα και τις ένοπλες μορφές σύγκρουσης, τα πράγματα είναι τόσο ρευστά που κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με βεβαιότητα για τίποτα. Οι μελετητές, πάντως, του φαινομένου UCK είναι πολύ διστακτικοί. Μιλούν για ηρωίνη, μιλούν για λαθρεμπόρια, μιλούν για πολλά πράγματα, αλλά εκεί που στέκονται με ιδιαίτερη σπουδή είναι η δυτική και κυρίως η αμερικανική οικονομική βοήθεια. «Όλοι καταγγέλλουν ότι ο UCK αγοράζει συνεχώς όπλα, αλλά κανείς δεν απαντά στο ερώτημα πού βρίσκει τα χρήματα», αναφέρουν.
Και από την άλλη πλευρά του λαβύρινθου είναι η γέννηση του UCK. Ο Απελευθερωτικός Στρατός Κοσόβου, όπως μεταφράζεται στα ελληνικά ο Ushtria Clirimtare e Kosoves, φέρεται να δημιουργήθηκε το 1982, στην Πρίστινα, ένα χρόνο μετά τις μαζικές σφαγές των Κοσοβάρων από τις σερβικές Aρχές κατά τη διάρκεια ταραχών. Περιορισμένης εμβέλειας ερασιτεχνικά χτυπήματα στην αρχή. Μέχρι που πήρε το βάπτισμα του πυρός κατά τις συγκρούσεις στη Βοσνία το 1992. Περισσότεροι από 5.000 εθνικιστές Αλβανοί πολέμησαν τότε στο πλευρό των κροατικών και μουσουλμανικών στρατιωτικών δυνάμεων. Το πρώτο σημαντικό χτύπημα φέρεται να είναι η δολοφονία δύο Σέρβων αστυνομικών στην Ντρένιτσα. Μετά τη συμφωνία του Ντέιτον, το 1995, το ζήτημα της αυτονομίας του Κοσσυφοπεδίου άρχισε να παραμερίζεται και ο μοναδικός τρόπος να επανέλθει σταδιακά ήταν τα χτυπήματα του UCK. Τον Ιούνιο του 1996 άρχισε να αναλαμβάνει την ευθύνη των επιθέσεων σε σερβικές αστυνομικές δυνάμεις, περιπολικά και άλλους στόχους. Από το 1997 κι έπειτα οι επιθέσεις και τα χτυπήματα πολλαπλασιάστηκαν. Η κορύφωση ήρθε στα μέσα του 1998, μετά τη σφαγή Kοσοβάρων για ακόμα μία φορά στην Ντρένιτσα. Ο οπλισμός έγινε βαρύτερος, επιθετικά όπλα, πυραυλικές βομβίδες, αντιαρματικά, όλμοι, πυροβόλα και αντιαρματικά. Φημολογείται, επίσης, ότι ο UCK έχει αρπάξει και τέσσερα τανκς τύπου Τ 55 από τον γιουγκοσλαβικό στρατό. Ακόμα και οι στόχοι άλλαξαν με πρώτιστους τους αστυνομικούς, στρατιωτικούς και τα συστήματα επικοινωνίας τους.
Παράλληλα, πολλαπλασιάστηκαν και τα αντίποινα του Μιλόσεβιτς. Ήταν η αρχή του δράματος που ζούμε σήμερα.
Η δύναμη του UCK εκτιμάται ότι δεν ξεπερνά τους 10.000 άντρες, χωρίς όμως να μπορούν να υπολογιστούν τα αποτελέσματα των εν εξελίξει στρατολογήσεων. Οι πληροφορίες που έχουν φτάσει σε μυστικές υπηρεσίες αναφέρουν ότι μέσα στις τάξεις του UCK περιλαμβάνονται αξιωματικοί και άντρες πρώην μέλη του αλβανικού στρατού, Aλβανοί υπήκοοι, αλλά και ξένοι μισθοφόροι από τη Σαουδική Αραβία, την Υεμένη, το Αφγανιστάν, μουσουλμάνοι από τη Βοσνία και την Ερζεγοβίνη ή και την Κροατία, ενώ ως εθνικότητες των εκπαιδευτών έχουν αναφερθεί η αγγλική, η γερμανική και η καναδική καθώς και αμερικάνικες εταιρείες «συμβούλων».Αυτός ο στρατός έχει πάψει να είναι αυτό που ήταν. Και ίσως δεν έχουν άδικο όσοι λένε ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του βρέθηκε τόσο υπερεξοπλισμένος και συνάμα τόσο ανέτοιμος...
