Η Εκκλησία της Ελλάδος είναι μία από τις δεκατέσσερις Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, οι οποίες αποτελούν τη διοίκηση της συνόλου Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αριθμείται ενδέκατη στην τάξη των πρεσβείων των Εκκλησιών και ως ιδρυτής της θεωρείται ο Απόστολος Παύλος.
Η διοικητική της μορφή αποτελεί συνδυασμό του Μητροπολιτικού και του Πατριαρχικού συστήματος σε αναφορά στον παλαιό αποστολικό τρόπο διοίκησης με κεφαλή της Σύνοδο Ιεραρχών και τιμητικά πρόεδρο της Συνόδου, τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος.
Η ποιμαντική της περιφέρεια υπαγόταν αρχικά στον επίσκοπο Ρώμης και από τον 8ο αιώνα έως και το 1833 στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το 1833 η Αντιβασιλεία του Όθωνα διακήρυξε την ανεξαρτησία της ελλαδικής Εκκλησίας ακολουθώντας τη γραμμή του λόγιου κληρικού Θεόκλητου Φαρμακίδη. Ο Οικουμενικός Θρόνος αρνήθηκε να αποδεχτεί αυτή την κίνηση απόσχισης κανονικών του εδαφών και μόνο το 1850 εξέδωσε Τόμο Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Για την ελληνική πολιτεία είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, ενώ κατά το Κανονικό Δίκαιο (εκκλησιαστικούς κανόνες) αποτελεί θείο καθίδρυμα. Αναγνωρίζεται από το Σύνταγμα ως επικρατούσα θρησκεία της Ελλάδας και ο Καταστατικός της Χάρτης είναι νόμος του κράτους. Βρίσκεται σε κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και τις άλλες ομόδοξές της Εκκλησίες.
Η ίδρυση χριστιανικής Εκκλησίας στον ελλαδικό χώρο ανάγεται στην πρώτη ιεραποστολική περιοδεία του Αποστόλου Παύλου στα 49 μ.Χ. Ο ίδιος μετά από όραμα που φέρεται να του παρουσιάστηκε στην Τρωάδα πέρασε στην Ελλάδα και ίδρυσε εκκλησίες στους Φιλίππους, Θεσσαλονίκη, Βέροια, Αθήνα, Κόρινθο και Νικόπολη. Στην Εκκλησία της Θεσσαλονίκης μάλιστα απέστειλε και τις δύο πρώτες του επιστολές, που είναι τα παλαιότερα κείμενα του Κανόνα της Καινής Διαθήκης.
Σημαντικό γεγονός των πρώτων χριστιανικών χρόνων είναι η επίσκεψη στην Αθήνα του μεγάλου Εκκλησιαστικού Πατέρα και Θεολόγου Ωριγένη. Ο Ωριγένης άφησε δυνατές εντυπώσεις στην Αθήνα και βοήθησε στην επίλυση των εσωτερικών ζητημάτων της τοπικής Εκκλησίας.
Οι διωγμοί εναντίον των Χριστιανών ανέκοψαν την πρόοδο του Χριστιανισμού στην Ελλάδα. Υπήρξε μεγάλο πλήθος Χριστιανών μαρτύρων σε όλη την επικράτεια, με ιδιαίτερα εξέχουσες προσωπικότητες, όπως ο Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, πρώτος επίσκοπος Αθηνών, ο Θεσσαλονικεύς μεγαλομάρτυς Δημήτριος, ο Λεωνίδας, επίσκοπος Αθηνών και πολλοί άλλοι. Στους διωγμούς έθεσε οριστικά τέρμα ο Μέγας Κωνσταντίνος με το Διάταγμα των Μεδιολάνων.
Ο Άγιος Γεώργιος Διδυμοτείχου όπου έγινε η στέψη του αυτοκράτορα Ιωάννη Καντακουζηνού το 1341 (σήμερα Αρμένικη Σουρπ Κεβόρκ).
Από τον 4ο αιώνα η επικράτεια του Ανατολικού Ιλλυρικού εξαρτάται κανονικά από την Εκκλησία της Ρώμης, αν και πολιτικά υπάγεται στο ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Την περίοδο της Εικονομαχίας, λόγω της αντίθεσης της Ρώμης προς την εικονομαχική πολιτική του Αυτοκράτορα Λέοντα Ισαύρου, ο ίδιος υπάγει το Ανατολικό Ιλλυρικό στην Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης. Η διοικητική υπαγωγή στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως θα κρατήσει 1100 χρόνια, όλη την βυζαντινή περίοδο και τα χρόνια της οθωμανικής κατοχής.
wikipedia.org
