«Ντροπή! Ντροπή!» Μέχρι και η τουρκική εφημερίδα «Hurriyet» αγανάκτησε με το σχέδιο να μετατραπεί το μεγαλύτερο σύμβολο της Ορθοδοξίας, η Αγια-Σοφία της Κωνσταντινούπολης, σε τζαμί και μέμφεται τους εμπνευστές του, είτε είναι ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είτε ο μέγα πια αντίπαλός του, ο οσλαμιστής Φεχτουλάχ Γκιουλέν.
Μαρία Παναγιώτου
dimokratianews.gr
«Είναι δυνατόν η χώρα μας να χρησιμοποιεί τέτοια σημειολογία σήμερα; Είναι δυνατόν μια χώρα όπου λειτουργούν περί τα 80.000 θρησκευτικά τεμένη να θέλει να επαναλειτουργήσει ως τζαμί ένα από τα σημαντικότερα σύμβολα της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας; Πώς θα νιώθαμε εμείς αν ένα από τα μεγαλύτερα τζαμιά στην Ευρώπη ξαφνικά μετατρεπόταν σε χριστιανική εκκλησία; Εχουμε 80.000 τεμένη και επικεντρώνουμε το ενδιαφέρον μας στην Αγια-Σοφία;» γράφει χαρακτηριστικά η εφημερίδα. Εδώ και μέρες τα τουρκικά μέσα αναφέρουν ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν σκοπεύει να κάνει «συμβολικά» μέσα στην Αγια-Σοφία μία προσευχή στις 29 Μαΐου, ημέρα άλωσης της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς. Η Αγια-Σοφία λειτουργεί εδώ και δεκαετίες ως μουσείο.
Η μετατροπή της ξεκίνησε το 1931 και τα επίσημα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν το 1935 με απόφαση του Κεμάλ Ατατούρκ, στο πλαίσιο της μετατροπής του τουρκικού κράτους σε κοσμικό. Η «Hurriyet» αναφέρεται και στο ενδεχόμενο να προλειαίνει από πίσω το έδαφος να ξαναλειτουργήσει η Αγια-Σοφία ως τζαμί ο ισλαμιστής, ιμάμης Φετχουλάχ Γκιουλέν, για να εκθέσει διεθνώς τον Ερντογάν.
«Δεν θέλω να πιστέψω αυτές τις φήμες. Γι' αυτό ρωτάω ευθέως: Ευσταθούν;» αναρωτιέται ο δημοσιογράφος της εφημερίδας Ερτουγρούλ Οζκιόκ και συνεχίζει: «Η Αγια-Σοφία είναι ένα μνημείο της χώρας μας εδώ και 90 χρόνια, μιας χώρας που το 99% των κατοίκων είναι μουσουλμάνοι. Εσείς τι επιπλέον θέλετε να αποδείξετε; Και σε ποιον; Εν μέσω 80.000 τεμένων εσείς τώρα επικεντρώνεστε σε μια χριστιανική εκκλησία. Ντροπή, ντροπή σας!»
Να υπενθυμίσουμε ότι πριν από μερικές ημέρες η τουρκική εφημερίδα «Χαμπέρτουρκ» δημοσίευσε την είδηση ότι ο ανεξάρτητος βουλευτής της περιοχής του Μπουρντούρ (δηλαδή της Αλικαρνασσού) Χαμί Γιλντιρίμ κατέθεσε στην τουρκική Βουλή πρόταση νόμου για τη μετατροπή της Αγια-Σοφιάς σε τζαμί. Ο Τούρκος βουλευτής, αιτιολογώντας την απόφαση του, επικαλέστηκε ιστορικούς λόγους και αναφέρθηκε στην ιστορική κίνηση του Μωάμεθ του Πορθητή, ο οποίος μόλις εισήλθε νικητής στην Κωνσταντινούπολη κατευθύνθηκε στην Αγια-Σοφία και εκεί τέλεσε την πρώτη μουσουλμανική προσευχή ανακηρύσσοντας τον ναό σε τζαμί. Το επίμαχο νομοσχέδιο, προβλέπει ο περίγυρος της Αγια-Σοφιάς, με όλα τα κτίσματα που υπάρχουν να τεθούν υπό μια νέα μουσουλμανική Αρχή που θα διοικεί και θα διαχειρίζεται τον ναό.
Με το θέμα ασχολήθηκε και το βρετανικό, οικονομικό περιοδικό «The Economist». Το βρετανικό περιοδικό υπενθυμίζει ότι ήδη έχουν μετατραπεί δύο άλλες εκκλησίες σε τζαμιά -η Αγία Σοφία Τραπεζούντας και η Αγία Σοφία Νικαίας- και αναφέρεται επίσης στην πρόταση του ανεξάρτητου βουλευτή Χαμί Γιλντιρίμ. Αποδίδει, όμως, το σχέδιο καθαρά στην τουρκική κυβέρνηση παρά το γεγονός ότι οι σύμβουλοι του Ερντογάν το χαρακτηρίζουν «φαντασιοπληξίες».
Ωστόσο, ο «Economist» θεωρεί ότι μετά την πρόταση του βουλευτή Γιλντιρίμ, τον οποίοχαρακτηρίζει άνθρωπο του Γκιουλέν, το σχέδιο μπορεί τελικά να μην πραγματοποιηθεί ποτέ, καθώς αυτός είναι ένας καλός λόγος για να κάνει πίσω ο Ερντογάν. Το περιοδικό, για να αποδείξει το επιχείρημά του περί ματαίωσης του σχεδίου, αναφέρεται στις δηλώσεις του Μπουλέντ Τουράν, βουλευτή του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ο οποίος είπε ότι «χρησιμοποιούν την Αγια- Σοφιά σαν δόλωμα. Δεν θα πέσουμε πάνω στην παγίδα τους», αναφερόμενος στον Φετχουλάχ Γκιουλέν.
Μαρία Παναγιώτου
dimokratianews.gr