Αυτό συμβαίνει παρά τις ευρέως δημοσιευμένες προσπάθειες της αλβανικής κυβέρνησης να εξαλείψει την καλλιέργειά της, ιδίως με τη μεγάλης κλίμακας επιχείρηση στους Λαζαράτες, που ονομάστηκε «βουνό μαριχουάνας» της Ευρώπης το 2014, λίγο πριν η Αλβανία εξασφαλίσει το καθεστώς υποψήφιας χώρας στην ΕΕ.
Ωστόσο, οι αναφορές από τότε δείχνουν ότι η καλλιέργεια ναρκωτικών έχει αυξηθεί από τότε, και η χώρα βρίσκεται επίσης στη βαλκανική διαδρομή για τη μεταφορά της ηρωίνης στην Ευρώπη.
Η έκθεση κατατάσσει τις κύριες χώρες προέλευσης και αναχώρησης της ρητίνης κάνναβης, όπως αναφέρθηκαν από τα κράτη μέλη του UNODC μεταξύ 2016 και 2020, βάζοντας την Αλβανία στην έβδομη θέση, πίσω μόνο από το Μαρόκο, το Αφγανιστάν, την Ισπανία, τις Κάτω Χώρες, το Πακιστάν και τον Λίβανο, αλλά υψηλότερα από το Κιργιστάν, το Ιράν , το Νεπάλ και την Ινδία.
Η έκθεση επισημαίνει τις δυσκολίες στην εκτίμηση της παραγωγής κάνναβης, επισημαίνοντας ότι οι περισσότερες χώρες δεν αναφέρουν συστηματικά δείκτες όπως η καλλιεργούμενη έκταση.
Ως εκ τούτου, η έκθεση βασίζεται σε δεδομένα, για παράδειγμα, για περιοχές κάνναβης που έχουν εξαλειφθεί ή προέλευση οποιασδήποτε κάνναβης που κατασχέθηκε.
Η Βαλκανική Διαδρομή της Ηρωίνης
Η βαλκανική διαδρομή, η οποία διασχίζει την Αλβανία, παραμένει ο κύριος δίαυλος διακίνησης ηρωίνης και μορφίνης, σύμφωνα με την έκθεση.
Η διαδρομή εκτείνεται από το Αφγανιστάν μέσω του Ιράν και της Τουρκίας και μέσω των Βαλκανικών χωρών προς τη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη.
Περίπου οι μισές από όλες τις κατασχέσεις ηρωίνης και μορφίνης παγκοσμίως έγιναν σε χώρες κατά μήκος της διαδρομής.
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2020 οι κατασχέσεις ηρωίνης και μορφίνης αυξήθηκαν σημαντικά σε χώρες που γειτνιάζουν με το Αφγανιστάν, αν και μειώθηκαν στα Βαλκάνια και στις χώρες προορισμού της διαδρομής.
Αυτό φαίνεται να συνδέεται με τους πανδημικούς περιορισμούς στις μετακινήσεις.
«Αν και η πανδημία COVID-19 δεν άλλαξε το καθεστώς της βαλκανικής διαδρομής ως του πιο σημαντικού διαδρόμου διακίνησης ηρωίνης, είχε αντίκτυπο στις δραστηριότητες διακίνησης κατά το 2020, προτού ανακάμψουν το 2021», ανέφερε η έκθεση.
«Κάποιοι διακινητές προφανώς προσπάθησαν να παρακάμψουν τη βαλκανική διαδρομή για να μεταφέρουν ηρωίνη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, μετατοπίζοντας τις ροές προς τη νότια διαδρομή».
Ο πόλεμος στην Ουκρανία αύξησε τα παράνομα εργαστήρια ναρκωτικών ουσιών
Οι Βαλκανικοί πόλεμοι της δεκαετίας του 1990 συνέβαλαν στο να καθιερωθεί η περιοχή ως οδός διακίνησης.
Τώρα, η έκθεση προειδοποιεί για τον κίνδυνο ότι «οι οικονομίες παράνομων ναρκωτικών μπορούν να ανθίσουν σε καταστάσεις σύγκρουσης και όπου το κράτος δικαίου είναι αδύναμο», επισημαίνοντας συγκεκριμένα τους κινδύνους στην Ουκρανία.
Ακόμη και πριν από την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο, η έκθεση επισημαίνει στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η διακίνηση ηρωίνης μέσω της Ουκρανίας είχε αυξηθεί.
«Η σύγκρουση μπορεί να έχει διακόψει ή/και να έχει εκτοπίσει αυτές τις ροές προς γειτονικές χώρες ή εναλλακτικές καθιερωμένες διαδρομές.
»Απαιτείται παρακολούθηση για να καθοριστεί πώς η συνεχιζόμενη σύγκρουση θα έχει αντίκτυπο στις οδούς διακίνησης, για παράδειγμα για οπιούχα από το Αφγανιστάν», ανέφερε η έκθεση.
Σημείωσε πληροφορίες από τη Μέση Ανατολή και τη Νοτιοανατολική Ασία που υποδηλώνουν ότι οι καταστάσεις σύγκρουσης μπορούν να λειτουργήσουν ως «μαγνήτης» για την κατασκευή συνθετικών ναρκωτικών.
«Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μεγαλύτερο όταν η περιοχή των συγκρούσεων βρίσκεται κοντά σε μεγάλες καταναλωτικές αγορές», ανέφερε η έκθεση.
«Οι συγκρούσεις μπορεί επίσης να διαταράξουν και να μετατοπίσουν τις οδούς διακίνησης ναρκωτικών, όπως συνέβη στα Βαλκάνια και πιο πρόσφατα στην Ουκρανία», πρόσθεσε.
Η έκθεση, που βασίζεται σε δεδομένα πριν από την εισβολή της Ρωσίας, ανέφερε ότι ο αριθμός των αναφερόμενων λαθραίων εργαστηρίων αυξήθηκε από μόλις 17 το 2019 σε 79 το 2020.
Από αυτά τα εργαστήρια, τα 67 παρήγαγαν αμφεταμίνες, τον υψηλότερο αριθμό αποσυναρμολογημένων εργαστηρίων που αναφέρθηκε σε οποιαδήποτε χώρα το 2020.
284 εκατομμύρια χρήστες ναρκωτικών παγκοσμίως
Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου 284 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας 15-64 ετών έκαναν χρήση ναρκωτικών το 2020, αύξηση 26% σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία. Αυτό περιελάμβανε 11,2 εκατομμύρια άτομα που έκαναν ενέσιμα ναρκωτικά.
Η έκθεση σημείωσε επίσης ότι οι νέοι χρησιμοποιούν περισσότερα ναρκωτικά, με τα επίπεδα χρήσης σήμερα σε πολλές χώρες να είναι υψηλότερα από την προηγούμενη γενιά.
Η πανδημία και η νομιμοποίηση της κάνναβης αύξησαν τη χρήση
Εξετάζοντας τις παγκόσμιες τάσεις, η έκθεση αναφέρει ότι η νομιμοποίηση της κάνναβης σε μέρη του κόσμου φαίνεται να έχει επιταχύνει την καθημερινή χρήση και τις σχετικές επιπτώσεις στην υγεία.
Επισήμανε συγκεκριμένα τη νομιμοποίηση της κάνναβης στη Βόρεια Αμερική, η οποία έχει αυξήσει την καθημερινή χρήση κάνναβης, ιδιαίτερα τα ισχυρά προϊόντα κάνναβης και ιδιαίτερα μεταξύ των νεαρών ενηλίκων.
Την ίδια στιγμή, ανέφερε η έκθεση, η νομιμοποίηση αύξησε τα φορολογικά έσοδα και μείωσε τα ποσοστά σύλληψης για κατοχή κάνναβης.
Η πιθανή νομιμοποίηση της κάνναβης έχει συζητηθεί τόσο στην Αλβανία όσο και στη γειτονική Βόρεια Μακεδονία.
Η αύξηση των παγκόσμιων κατασχέσεων κάνναβης το 2020 δείχνει ότι η χρήση αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η έκθεση βρίσκει επίσης ότι η παραγωγή κοκαΐνης έφτασε σε υψηλό ρεκόρ 1.982 τόνων το 2020, σημειώνοντας αύξηση 11% σε ετήσια βάση.
Οι κατασχέσεις κοκαΐνης αυξήθηκαν σε ρεκόρ 1.424 τόνων το 2020.
Η διακίνηση μεθαμφεταμίνης επεκτάθηκε τόσο γεωγραφικά όσο και σε όγκο, με τις ποσότητες μεθαμφεταμίνης που κατασχέθηκαν να πενταπλασιάζονται μεταξύ 2010 και 2020.
Η παραγωγή οπίου παγκοσμίως αυξήθηκε κατά 7% μεταξύ 2020 και 2021 σε 7.930 τόνους, κάτι που το UNODC αποδίδει κυρίως στην αύξηση της παραγωγής στο Αφγανιστάν, παρόλο που η παγκόσμια έκταση καλλιέργειας οπίου μειώθηκε κατά 16% στα 246.800 εκτάρια.
