Ο πολυβραβευμένος Αμερικανός συγγραφέας, σκηνοθέτης, παραγωγός, ηθοποιός και μουσικός μίλησε στο Sputnik για το εντυπωσιακό κι εμπνευσμένο από την Επανάσταση του 1821 graphic novel του "Τα Παιδιά Της Επανάστασης" ("Κάκτος"), με κεντρικό ήρωα τον Μάρκο Μπότσαρη.
Ένας Αμερικανός που γράφει graphic novel για την Ελληνική Επανάσταση, στη χώρα που μόλις το 1% έχει την παραμικρή ιδέα για αυτήν; Με ήρωα μάλιστα τον Μάρκο Μπότσαρη; Κι όμως.
Ο πολυβραβευμένος Αμερικανός συγγραφέας Κρις Τζέιμς, μέλος της εναλλακτικής μπάντας Bootstraps, ηθοποιός στις παραγωγές «Lost», «Party Of Five», και «Chicago Hope» και σεναριογράφος, σκηνοθέτης-παραγωγός της πολυβραβευμένης ταινίας «In Memory Of My Father», αποκαλύπτει, μιλώντας μας εμβολιασμένος με το σκεύασμα της Moderna, όχι απ' τη βάση του στο Λος Άντζελες, αλλά απ' τη Χαβάη (!), ότι προτού δημιουργήσει το εκπληκτικό graphic novel του «Τα Παιδιά Της Επανάστασης», με τα καταιγιστικά σκίτσα του Αργεντίνου Ale Aragon (κυκλοφορεί και στην Ελλάδα από τις εκδόσεις «Κάκτος», σε μετάφραση Αλ. Καλοφωλιά ) είχε συνθέσει το σενάριο για τον… κινηματογραφικό διάδοχο της «Τροίας» και των «300».
Και αυτό γιατί τέτοιας... κλίμακας είναι η πίστη του στο θαύμα της Ελληνικής Επανάστασης.
Στο σενάριό του (μην ξεχνάμε ότι ο Τζέιμς αριθμεί τρεις δεκαετίες παρουσία στη βιομηχανία του αμερικανικού θεάματος), όπως και στο επικό graphic novel, ιστορία και μυθοπλασία δένουν δεξιοτεχνικά σε μια περιπετειώδη αφήγηση με κεντρικό ήρωα τον αρχικά αιχμάλωτο του Αλή Πασά νεαρό γιο του Σουλιώτη οπλαρχηγού Κίτσου Μπότσαρη Μάρκο, διατρέχοντας κομβικές- κυριολεκτικά και συμβολικά- για το ’21 γεωγραφικές περιοχές της επικράτειας (Ζάλογγο, Μεσολόγγι, Χάνι της Γραβιάς).
Το αυθεντικό, αγγλόφωνο βιβλίο «Sons Of Chaos», κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2019 από τις εκδόσεις IDW & Penguin Random House και έλαβε διθυραμβικές κριτικές.
Κρις Τζέιμς, αμερικανός σεναριογράφος παραγωγός ηθοποιός - Sputnik Ελλάδα, 1920, 23.03.2021
Κρις Τζέιμς, αμερικανός σεναριογράφος παραγωγός ηθοποιός
-Τι σας τράβηξε στην Ελληνική Επανάσταση; Το γεγονός ότι ήταν μια άγνωστη Επανάσταση για το αμερικανικό κοινό έπαιξε ρόλο;
Οι Αμερικανοί δεν τη γνώριζαν, δεν τη γνωρίζουν την Ελληνική Επανάσταση. Είναι γεγονός. Αλλά στο ερώτημά σας δεν μπορώ να απαντήσω με έναν τρόπο που να ακουστεί έξυπνος.
Εισάχθηκα στο θέμα τη σωστή στιγμή σίγουρα, όταν είχα χρόνο να το κάνω, αποδεσμευμένος από υποχρεώσεις, παρακινημένος από τον Ελληνοαμερικανό φίλο του Nick Lambrou.
Άρχισα να συνδέομαι και να εμπλέκομαι ολοένα και περισσότερο. Ήταν κάτι που μετατόπισε τον εγκέφαλό μου, θα έλεγα, συνειδητοποιώντας ότι πολύ λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν το ίδιο το γεγονός της Ελληνικής Επανάστασης ανά τον κόσμο.
Μαθαίνουν για τις άλλες επαναστάσεις, αλλά δεν γνωρίζουν για τη συγκεκριμένη τίποτα, ενώ, κατά τη γνώμη μου, ίσως είμαι λάθος, η Ελληνική Επανάσταση «κλείδωσε» να γίνει ο δυτικός κόσμος αυτό που έγινε εντέλει.
-Δηλαδή;
Χωρίς την Ελληνική Επανάσταση η Οθωμανική Αυτοκρατορία θα είχε επεκταθεί στη Δύση, και θα μπορούσε να την καταπιεί ολόκληρη, εξαφανίζοντας κάθε ίχνος της δυτικής κουλτούρας και του δυτικού πολιτισμού.
-Σε τι ποσοστό οι Αμερικάνοι γνωρίζουν για την Ελληνική Επανάσταση;
(γέλια) Αν αφαιρέσεις τους Ελληνοαμερικανούς και τους Τουρκοαμερικανούς, ίσως, με το ζόρι, το 1%! Το 99% δεν γνωρίζει.
-Ήταν ένα στοιχείο που σας έθελξε στην Επανάσταση των Ελλήνων το επιπρόσθετο γεγονός ότι πέτυχε, κόντρα σε θεούς και δαίμονες;
Φυσικά. Δεν έπρεπε να πετύχει. Αλλά πέτυχε!
-Γιατί λοιπόν από το πανόραμα των πρωταγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης επιλέξατε έναν, τον Μάρκο Μπότσαρη; Και, φυσικά, γιατί τον τοποθετήσατε σε ένα επινοημένο καθεστώς κάθειρξής του από τον Αλή Πασά;
Ασχολούμενος με την Επανάστασή σας για μεγάλο διάστημα, για μία δεκαετία, έμαθα για πολλά πρόσωπα που συμμετείχαν.
Ωστόσο, ο Μάρκος ήταν ένας τυπικός αγωνιστής, ήταν ευαίσθητος, ταπεινότερος από τους τυπικούς ηγέτες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, ήταν πολυεπίπεδος, έξυπνος, διάβαζε πολύ, έκανε μεταφράσεις από ξένες γλώσσες με λεξικά, έκανε τόσο πολλά πράγματα μαζί και προσπαθούσα να καταλάβω πώς τα συνδύαζε όλα αυτά σε μια εποχή που τίποτα δεν ήταν εύκολο. Δεν είναι, με άλλα λόγια, ένας κλισέ ήρωας.
Ελληνική σημαία στη Σαντορίνη - Sputnik Ελλάδα, 1920, 22.03.2021
Ελλάδα
25η Μαρτίου: Τεράστια Ελληνική σημαία για ρεκόρ Γκίνες έφτιαξαν στη Σαντορίνη
22 Μαρτίου, 19:23
Αυτό ήταν το πολύ ελκυστικό για μένα, καθότι δεν ήθελα να καταπιαστώ με έναν πασίγνωστο ήρωα όπως ο Κολοκοτρώνης. Θα ήταν περιοριστικό.
-Η συνθήκη της φυλάκισής του, που είναι επινοημένη, γιατί προέκυψε, τι εξυπηρετεί;
Ήταν μια απόφαση για να αποτυπωθεί η συνθήκη που πολλοί Έλληνες ζώντας υπό τον Αλή Πασά βίωναν. Αναφέρομαι σε μια συνθήκη ψυχολογικού εγκλεισμού, λόγω της ηγεμονίας του Αλή Πασά αλλά και της γενικότερης συνθήκης που επικρατούσε. Ήταν μια επιλογή πιο πολύ για ψυχολογικούς και συμβολικούς λόγους.
-Το στόρι και η μορφή του γράφτηκαν, επιλέχθηκαν με βασικό γνώμονα το ότι θέλατε να κάνετε ευρέως γνωστή μια άγνωστη υπόθεση; Αυτό εξυπηρετεί και η fiction και το graphic novel;
Nαι. Ήθελα να δώσω περισσότερες επιλογές στο διεθνές κοινό, διότι δεν απευθύνομαι αποκλειστικά στο ελληνικό. Μερικές επιλογές που έκανα γοήτευσαν τελικά ανθρώπους που δεν ήξεραν τίποτα για την Ελληνική Επανάσταση. Προσπαθούσα να εμπλέξω το κοινό στην ιστορία και με τη συγκεκριμένη φόρμα ασφαλώς. Μεγάλος πληθυσμός και στις ΗΠΑ δεν θα τρέξει ποτέ να παραγγείλει ένα βιβλίο ιστορίας.
Τα graphic novels είναι ένα πολύ ειδικό είδος που απευθύνεται σε πολύ συγκεκριμένη δημογραφία. Το ενδιαφέρον στοιχείο με τα graphic novels είναι ότι σπανίως ενδιαφέρονται ή συνδέονται με την ιστορία ή με μαθήματα ιστορίας.
Ήταν λοιπόν ένας τρόπος να γραφτεί μια ιστορία όσο το δυνατό γίνεται πιο συναρπαστική με μια δομή αφήγησης που θα προσελκύσει περισσότερο κόσμο, ώστε κατόπιν να γίνει περισσότερο περίεργος για την Ελληνική Επανάστασης, όπως μου συνέβη κι εμένα ως παιδί: παρακολουθώντας το Braveheart, μετά έψαχνα να βρω ό,τι μπορούσα για τον Γουίλιαμ Γουάλας.
-Υπάρχουν τα χαρακτηριστικά, οι ποιότητες να γίνει, πιστεύετε, το αντίστοιχο σενάριό σας, η επόμενη «Τροία» ή οι επόμενοι «300 του Λεωνίδα»;
Ναι, αυτή είναι η πρόθεση. Η ιστορία που έγραψα είναι μεγάλης κλίμακας και απαιτεί μεγάλο budget για να γίνει film. Αλλά έχει τις ποιότητες για να γίνει μεγάλη εμπορική επιτυχία, όπως οι ταινίες που αναφέρατε, οι οποίες επίσης βασίζονται στην ιστορία της Ελλάδας.
-Ξοδέψατε 10 ολόκληρα χρόνια μελετώντας, ερευνώντας για την Ελληνική Επανάσταση. Ταξιδέψατε στα Γιάννενα, στη Μάνη, στα Ψαρρά, Ύδρα. Πολλή έρευνα. Πολλά χρόνια. Ξεκινήσατε με όρους… ντοκιμαντέρ;
Ξεκίνησα διαβάζοντας ό,τι υπήρχε μεταφρασμένο στα αγγλικά. Δεν υπήρχαν και πολλά πράγματα, 15 βιβλία περίπου. Ήθελα να μάθω τι ακριβώς συνέβη. Όσο σκάβεις και ερευνάς, τόσο συνειδητοποιείς ότι κάθε βιβλίο ιστορίας είναι όπως ένα βιβλίο μυθοπλασίας καθώς είναι είναι γραμμένο από την οπτική του συγγραφέα του.
Μαντώ Μαυρογένους - We Can Do It - Sputnik Ελλάδα, 1920, 23.03.2021
Ελλάδα
Σάλος με γούρι του Μουσείου Μπενάκη: Μαντώ Μαυρογένους και "υγεία, κ...λα, επανάσταση"
Χθες, 16:56
Αποφάσισα για κάθε διαφορετική πληροφορία να ψάξω κι ο ίδιος, να διασταυρώσω στοιχεία. Πήρα την απόφαση να έρθω και να ψάξω και στην Ελλάδα και να φανταστώ στο φυσικό χώρο την πραγματικότητα της εποχής εκείνης. Ήταν στην «καρδιά» του χειμώνα. Αυτό βοήθησε λόγω της απομόνωσης.
-Ανακαλύψατε κάτι νέο κατά την ερευνά σας, που δεν υπήρχε σε κανένα από τα βιβλία που διαβάσατε;
Κάτι που έχω και μέσα στο graphic novel και δεν έχω δει σε πολλά βιβλία είναι το γεγονός ότι η ατζέντα του Αλή Πασά δεν συνέπιπτε με την ατζέντα του σουλτάνου.
Αν συνέπιπταν, δεν θα πετύχαινε η Ελληνική Επανάσταση. Απόσπασε τον σουλτάνο κι αυτό επέτρεψε να προχωρήσουν οι Έλληνες. Δεν το βρήκα αυτό να διατυπώνεται καθαρά στα βιβλία.
-Υπάρχει άλλη προσωπικότητα από τη Επανάσταση που σας ελκύει και για την οποία θα γράφατε ένα δεύτερο ενδεχομένως graphic novel ή ένα σενάριο;
Ήμουνα πολύ κοντά να γράψω ένα βιβλίο για τον Οδυσσέα Ανδρούτσο! Αν και αυτή τη στιγμή με απασχολεί ο Χορός του Ζαλόγγου περισσότερο. Θα δούμε.
-Αν το γράφατε αυτή τη στιγμή το graphic novel σας, υπάρχει κάτι που θα αλλάζατε;
Θα έγραφα διαφορετικά την ελληνική εκδοχή.
-Δηλαδή;
Ίσως, αντί να έχω πρωταγωνιστή τον Μάρκο Μπότσαρη, να έβαζα έναν νέο άνθρωπο -γυναίκα ή άνδρα- που μεγάλωσε εκείνη την εποχή. Και μπαίνοντας το μυαλό του να απέδιδα πάλι το πώς επηρεάστηκε από αυτή.
-Αναζητήσατε καθόλου να βρείτε την πρόσληψη της Επανάστασης από την πλευρά των Οθωμανών και σήμερα των Τούρκων;
Φυσικά και ενδιαφέρθηκα, απλώς δεν ήθελα να σπαταλήσω άλλα 10 χρόνια! Αντί για αυτό, έκανα πολλές συζητήσεις με Τούρκους στις ΗΠΑ, και έτσι είχα πρόσβαση και στη δική τους οπτική.
Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι οι Τούρκοι θεωρούν τον Αλή Πασά έναν από τους χειρότερους εχθρούς τους!
-Εντοπίσατε συγγένειες τις ελληνικής Επανάστασης με την Αμερικανική και τη Γαλλική;
Οι ομοιότητες εντοπίζονται στους όρους της σκληρής επιβίωσης, αλλά η πολιτικοποίηση ήταν τελείως διαφορετική.
Η φρικτή πραγματικότητα μέσα στην οποία πρέπει κανείς να ζήσει είναι κάτι κοινό και στις τρεις επαναστάσεις.
-Τι μπορεί να διδάξει η Ελληνική Επανάσταση στο σημερινό κοινό, που ζει έναν «άλλο» πόλεμο, μια πρωτοφανή πανδημία και την ακραία οικονομική κατάρρευση που προκαλεί;
Μόνο μέσα από τη συνεργασία την ενότητα και το τέλος του αλληλοσπαραγμού μπορούμε να πετύχουμε κάτι. Όπως και οι Έλληνες μόλις ομονόησαν, κατόρθωσαν να κάνουν σπουδαία πράγματα. Έτσι ξεπεράστηκαν τα φαινομενικά αξεπέραστα εμπόδια.
Η υπερσύγχρονη ρωσική φρεγάτα Ναύαρχος Κασατόνοβ - Sputnik Ελλάδα, 1920, 23.03.2021
Στον Πειραιά για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση η υπερσύγχρονη ρωσική φρεγάτα Ναύαρχος Κασατόνοβ
Χθες, 13:49
Είναι πάντοτε αλλιώς αν πρέπει να σκεφτείς την επιβίωση. Και σήμερα αν θέλουμε να βρούμε ένα τρόπο να ξεπεράσουμε τα προβλήματα για να προχωρήσουν, πρέπει να πάψουμε να σκεφτόμαστε ότι για τα πάντα θα φροντίσει κάποιος άλλος.
Πρέπει να αναλάβουμε τις ζωές μας ενώνοντας τις δυνάμεις μας. Αυτό μπορούμε να μάθουμε από την Ελληνική Επανάσταση.
-Αναρωτιέμαι, θα μπορούσατε να γίνετε ο Αμερικανός Λόρδος Μπάιρον αν ζούσατε την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης! Θα είχατε έρθει και τότε στην Ελλάδα; Διότι είναι εμφανές ότι ερωτευτήκατε την εξέγερση των φτωχών, ρακένδυτων Ελλήνων.
To περιπετειώδες του χαρακτήρα του Μπάιρον είναι γοητευτικό. Ήταν ένα outsider που ήρθε στη Ελλάδα και συνέβαλε στην Επανάσταση.
Αν κατάφερνα, αν είχα την ευκαιρία να μπορέσω να επηρεάσω τα πράγματα στην Ελληνική Επανάσταση, θα ήμουνα ευλογημένος. Και θα έκανα σίγουρα το καλύτερό μου.
