Με αφορμή/αιτία πολέμου, Casus Belli, απείλησε ο Τούρκος αντιπρόεδρος τη χώρα μας.
«Εάν η απόπειρα της Αθήνας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα δεν είναι αιτία πολέμου, τότε τι είναι;» διερωτήθηκε ο αντιπρόεδρος της Τουρκίας Φουάτ Οκτάι, όπως μεταδίδει το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Ο ίδιος τόνισε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επιδεικνύει ίση μεταχείριση στις εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο και επανέλαβε πως η Τουρκία θα προστατεύσει τα δικαιώματά της «σε κάθε κυβικό μέτρο υδάτων» στην περιοχή.
Ανακοίνωση Υπουργείου Εξωτερικών σχετικά με τις δηλώσεις του Αντιπροέδρου της Τουρκίας
«Η πρωτοφανής αντίληψη της Τουρκίας ότι δύναται να απειλεί με τη χρήση βίας γειτονικές της χώρες όταν αυτές ασκούν τα νόμιμα δικαιώματά τους αντίκειται στον σύγχρονο πολιτικό πολιτισμό αλλά και σε θεμελιώδεις διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου.
»Καλούμε την Τουρκία να αντιληφθεί ότι το Διεθνές Δίκαιο και οι αξίες επί των οποίων οικοδομήθηκε η σύγχρονη διεθνής τάξη δεσμεύουν όλα τα κράτη του κόσμου.
»Δεν εφαρμόζονται επιλεκτικά και αποτελεί ευθύνη της διεθνούς κοινότητας να τις υπερασπιστεί αφού η παραβίασή τους σηματοδοτεί μέγιστους κινδύνους.
»Η Τουρκία δεσμεύεται από το Άρθρο 2 (4) του Χάρτη των Η.Ε., μεταξύ άλλων. Αν έχει διαφορετική αντίληψη, ας το δηλώσει ρητά.
»Σε κάθε περίπτωση, της υπενθυμίζουμε ότι η άσκηση δικαιωμάτων κυριαρχίας της Ελλάδας δεν υπόκειται σε καμίας μορφής τουρκική αρνησικυρία».
Casus Belli (Αιτία Πολέμου)
Ιστορικό: Ένας βασικός παράγοντας για την αστάθεια στο Αιγαίο είναι το τουρκικό casus belli, σε περίπτωση που η Ελλάδα αξιώσει να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 Ναυτικά Μίλια που είναι δικαίωμα από το Διεθνές Δίκαιο.
Το 1936 η Ελλάδα καθόρισε το εύρος των χωρικών της υδάτων στα 6 ναυτικά μίλια από τις ακτές.
Παράλληλα, από το 1931 είχε θεσπίσει εναέριο χώρο 10 μιλίων.
Η Τουρκία το 1964 επέκτεινε την αιγιαλίτιδα ζώνη της από τα 3 στα 6 μίλια.
Παράλληλα, όρισε ότι, εάν οι έναντι των τουρκικών ακτών χώρες είχαν χωρικά ύδατα μεγαλύτερα των 6 μιλίων, τότε και τα τουρκικά χωρικά ύδατα καθορίζονταν βάσει της αρχής της αμοιβαιότητας.
Έκτοτε η Τουρκία έχει χωρικά ύδατα 6 μιλίων στο Αιγαίο και 12 μιλίων στον Εύξεινο Πόντο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το 1982 ψηφίστηκε η Διεθνής Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, που περιελάμβανε την οριοθέτηση των χωρικών υδάτων στα 12 Ναυτικά Μίλια από την κοντινότερη ξηρά, την στιγμή που η Ελλάδα θεωρούσε χωρικά ύδατα της τα 6 ΝΜ.
Μετά την υπερψήφιση της σύμβασης από τη διεθνή κοινότητα, η Τουρκία δήλωσε πως θεωρεί αιτία πολέμου την εν λόγω επέκταση αν την υιοθετούσε η Ελλάδα.
Έκτοτε είναι πάγια θέση της Τουρκίας.
Εάν η Ελλάδα προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση, κλείνει το θέμα της οριοθετήσεως της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου.
Από το 43% της συνολικής θαλασσίας επιφανείας του Αιγαίου που ανήκει στην ελληνική επικράτεια, η χώρα μας θα περάσει στο 72%.
Αντιθέτως, λόγω της γεωγραφίας της περιοχής, η Τουρκία θα αυξήσει τη θαλάσσια περιοχή που ελέγχει από το 7,5% στο 8,7%.
Από τις υπόλοιπες περιοχές του Αιγαίου που θα παραμένουν ανοιχτή θάλασσα (το 19%) η Τουρκία προβάλλει διεκδικήσεις μόνον στο 5,1%.
Επί Ανδρέα Παπανδρέου η Ελλάδα κύρωσε το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (Νόμος 2321/1995).
Ως αντίδραση, στις 8 Ιουνίου 1995, η Τουρκική Εθνοσυνέλευση εξουσιοδότησε την Τουρκική Κυβέρνηση να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών, για την αξίωση της Ελλάδας να υιοθετήσει τον νόμο του Διεθνούς Δικαίου.
Το 2001 υπήρξε μία αιφνιδιαστική πρόταση ενός πρώην αρχηγού του Τουρκικού Ναυτικού, που δήλωνε πως επίκειται κατάργηση της Τουρκικής Στρατιάς του Αιγαίου, είδηση η οποία διαψεύστηκε από τον τότε Τούρκο πρωθυπουργό Μπουλέντ Ετζεβίτ και αρχηγό ΓΕΕΘΑ Χουσεϊν Κιβρίκογλου.
Η Τουρκική Στρατιά Αιγαίου καταργήθηκε στις 30 Αυγούστου του 2006, και συγχωνεύτηκε στην 4η Τουρκική Στρατιά.
Το 2002 η Τουρκία δεσμεύτηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση για μη επίθεση εναντίον της Ελλάδας, δέσμευση που δεν έχει δοθεί και στην Ελλάδα, προκαλώντας σύγχυση στις σχέσεις Τουρκίας – Ελλάδας.
Διαβάστε επίσης τι λέει το ελληνικό ΥΠΕΞ: Ελληνοτουρκική διαφορά ως προς την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας
Η εθνική γραμμή για την ελληνοτουρκική διαφορά: Ζητήματα Ελληνοτουρκικών Σχέσεων
Τι λέει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών για την απειλή πολέμου της Τουρκίας: Αιγιαλίτιδα ζώνη – Casus belli