Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι Τούρκοι αντιλαμβάνονται ότι τα πράγματα στις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ζορίσει και ενόψει του ταξιδιού του προέδρου Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, επιχειρούν να δημιουργήσουν συνθήκες ανατολίτικου παζαριού.
Οι Τούρκοι αντιλαμβάνονται ότι τα πράγματα στις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ζορίσει και ενόψει του ταξιδιού του προέδρου Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, επιχειρούν να δημιουργήσουν συνθήκες ανατολίτικου παζαριού.
Ωστόσο, τη Μόσχα δεν θα πρέπει να τη θεωρούν δεδομένη…
Μόλις πριν από λίγες ώρες, ο τουρκικός στρατός ανακοίνωσε ότι συνέχισε τις επιχειρήσεις στην περιοχή Σιντζάρ της βόρειας Συρίας εναντίον μονάδων του κατ’ αυτούς «παρακλαδιού του PKK», των δυνάμεων του YPG, σκοτώνοντας συνολικά 90 μαχητές, τους οποίους όμως η Ουάσιγκτον όπου βρεθεί κι όπου σταθεί, αποκαλεί ως «αξιόπιστους συμμάχους» στον πόλεμο κατά του ISIS, οι οποίοι μάλιστα έχουν κάνει μεγάλες θυσίες και έχουν παράξει σημαντικά αποτελέσματα στο πεδίο της μάχης.
Η κατάσταση λοιπόν έχει αγριέψει πολύ στο έδαφος και αν οι Αμερικανοί αντέδρασαν για τους πρώτους βομβαρδισμούς που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο μονοψήφιου αριθμού κατά κάποιους ή 20 μαχητών σύμφωνα με άλλες πηγές, είναι εύλογο κανείς να συμπεράνει, ότι η ανακοίνωση των 90 νεκρών (οι 40 σε άλλη περιοχή, στο Καρατσόκ), θα πρέπει να έχει εξοργίσει εκ νέου τους Αμερικανούς, παράλληλα με την τουρκική απείθεια, αφού πρόκειται για συμπεριφορά επαναλαμβανόμενη.
Επίσης, άλλοι 90 μαχητές έχουν τραυματιστεί πολλοί εκ των οποίων βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση. Ο Ερντογάν προσπαθεί να δημιουργήσει προσδοκίες υποσχόμενος «νεκροταφείο τζιχαντιστών» στη Ράκα εάν συνεργαστούν οι δυνάμεις των ΗΠΑ με τις τουρκικές, ξεχνώντας ότι η χώρα του μέχρι πρόσφατα τους εξόπλιζε, ενώ στη δημοσιότητα έχουν δοθεί και βίντεο με πωλήσεις κυρίου υλικού στις δυνάμεις τους στα τουρκοσυριακά σύνορα.
Εν όψει λοιπόν της επίσκεψης Ερντογάν στην Ουάσιγκτον το δεύτερο μισό του Μαΐου -Σ.Σ.: δεν ανακοινώθηκε ακόμα από την Ουάσιγκτον-, οι Τούρκοι αφενός «τρέχουν» για να δημιουργήσουν τετελεσμένα και αφετέρου αναμιγνύουν υποσχέσεις – όση αξιοπιστία μπορεί να έχουν όταν προέρχονται από μια αποδεδειγμένα αναξιόπιστη πλευρά – και με έμμεσες απειλές τις οποίες προσπαθούν να καταστήσουν πιστευτές.
Κλασικότερο παράδειγμα ήταν οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος παρουσίασε ως σχεδόν τελειωμένη τη συμφωνία με τη Ρωσία για την προμήθεια συστήματος αντιαεροπορικής και αντιβαλλιστικής άμυνας μακρού βεληνεκούς, τύπου S-400 Triumf.
Ο Τσαβούσογλου ανέφερε, ότι πλέον συζητούνται λεπτομέρειες που αφορούν στην τιμή και στους όρους συμπαραγωγής και μεταφοράς τεχνογνωσίας, ενώ επετέθη εναντίον των δυτικών χωρών, κατηγορώντας τις ότι δεν έδειξαν ενδιαφέρον να πουλήσουν ομοειδή συστήματα στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, παρά την επίδειξη ενδιαφέροντος.
Αυτό βέβαια είναι ψευδέστατο, καθώς οι Τούρκοι ζητούν να λάβουν κυριολεκτικά τα πάντα, όλη την τεχνογνωσία που θα τους επιτρέπει να φτιάξουν όσα θέλουν, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες και το δικαίωμα πώλησης – εξαγωγής των συστημάτων από την τουρκική αμυντική βιομηχανία, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι τον εκβιασμό τον είχαν επαναλάβει επιλέγοντας -καταρχήν- το κινεζικό σύστημα FD-2000 (HQ-9).
Είναι σαφές ότι αν εξασφάλιζαν οι Τούρκοι τεχνογνωσία από κάποιο δυτικό σύστημα, θα προσπαθούσαν να κατασκευάσουν εγχώρια δικό τους «αντίγραφο» το οποίο δεν θα υπόκειται στους περιορισμούς εξασφάλισης άδειας με τη μορφή «πιστοποιητικού τελικού χρήστη», αφού τα συστήματα θα περιέχουν τουλάχιστον αμερικανικά υποσυστήματα.
Ουδείς έχει κατανοήσει με ποια λογική τις δυτικές ανησυχίες περί διαρροής της τεχνολογίας ή απόκτησης επιχειρησιακών δυνατοτήτων από πλευρές μη φιλικές δεν θα τους συμμερίζεται και η Μόσχα για τα δικά της συστήματα, συν το ότι εάν το πουλήσουν σε μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να αποτελέσει πεδίο δοκιμών για την ανάπτυξη ηλεκτρονικών και άλλων αντιμέτρων και τακτικών εξουδετέρωσής τους.
Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί και το κάλεσμα του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ στην Ουάσιγκτον για τη συνεργασία με στόχο την επίλυση του συριακού προβλήματος και την καταπολέμηση του ISIS, σε μια έμμεση υπόμνηση στους Αμερικανούς, ότι η προοπτική συνεργασίας με τους Τούρκους δεν περιέχει τα εχέγγυα μιας ειλικρινούς συμμαχικής σχέσης. Όχι ότι πιθανή συμμαχία ΗΠΑ-Ρωσίας δεν θα υπέφερε από παρόμοια προβλήματα εξ ορισμού…
Το «ηθικό δίδαγμα» όμως είναι, ότι οι Ρώσοι διαμηνύουν στους Αμερικανούς έμμεσα, ότι προτεραιότητά τους είναι η ανάπτυξη των σχέσεων και η εξεύρεση ενός στρατηγικού modus vivendi με την Ουάσιγκτον και όχι με την Άγκυρα, προδίδοντας τον – όχι άγνωστο σε κάθε περίπτωση – τακτικό χαρακτήρα της όποιας συναλλαγής με τους Τούρκους. Το μήνυμα είναι, ότι εάν επιχειρήσει ο Ερντογάν να παίξει το «χαρτί» των S-400 κατά την επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο, η Ρωσία είναι έτοιμη να του το κάψει, έναντι του κατάλληλου ανταλλάγματος…
