Αμερικανικά όπλα για την Γεωργία;
Μια σειρά υψηλού επιπέδου στρατιωτικών επισκέψεων μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Τιφλίδα φαίνεται να θέτει τα θεμέλια για ευρύτερης κλίμακας εξαγωγές όπλων από τις ΗΠΑ προς τη Γεωργία, αλλά μια κυβερνητική κρίση που ξέσπασε στη Γεωργία νωρίτερα, τον Νοέμβριο, παρουσιάζεται ως έναν αγώνας για τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της χώρας.
Την περασμένη εβδομάδα, υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του Σώματος των Πεζοναυτών και του Στρατού των ΗΠΑ στην Ευρώπη, επισκέφθηκαν τη Γεωργία, και νωρίτερα αυτό το μήνα ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Γεωργιανών Ενόπλων Δυνάμεων, υποστράτηγος Βακτάνγκ Καπανάτζε, επισκέφθηκε την Ουάσιγκτον και συναντήθηκε με τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των ΗΠΑ, υποστράτηγο Μαρτιν Ντέμπσι, καθώς και κορυφαία στελέχη από τον Στρατό και το Σώμα των Πεζοναυτών, αλλά και με τον επικεφαλής της Υπηρεσίας Συνεργασίας Άμυνας Ασφαλείας, η υπηρεσία του Πενταγώνου η οποία ρυθμίζει τις εξαγωγές όπλων της Αμερικής.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Τιφλίδα, ο στρατηγός Μπεν Χότζες, ο διοικητής του Στρατού των ΗΠΑ στην Ευρώπη, είπε ότι η επίσκεψη του υποστράτηγου Βακτάνγκ Καπανάτζε περιελάμβανε και συζητήσεις για «συμβάσεις όπλων». Η δήλωση αναφέρθηκε ποικιλοτρόπως σε διάφορα μέσα μαζικής ενημέρωσης της περιοχής. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές ο στρατηγός Μπεν Χότζες ανέφερε ότι είναι ενήμερος για τις συζητήσεις που έγιναν στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα σε σχέση με την προμήθεια όπλων, αλλά δεν θέλησε να μιλήσει με συγκεκριμένα στοιχεία.
Ο ίδιος δεν μπορούσε να παράσχει περισσότερες πληροφορίες, και δεν είναι σαφές τι θα μπορούσε να προμηθευτεί η Γεωργία από την Ουάσιγκτον και κατά πόσο έχει αλλάξει η πολιτική των ΗΠΑ προς τις πωλήσεις όπλων προς τη Γεωργία ή όχι.
Φυσικά, όλα αυτά συμβαίνουν εν μέσω της πολιτικής αναταραχής στην Γεωργία, με την απόλυση του υπουργού Άμυνας Ηρακλή Αλασάνι, στο αρχικό επίκεντρό της. Μια από τις πολλές ιστορίες αυτού του Γεωργιανού έπους είναι ότι ο υπουργός απολύθηκε μετά την τακτοποίηση μιας συμφωνίας για να αγοράσει αντιαεροπορικά συστήματα στη Γαλλία.
Νωρίτερα η Γεωργία φέρεται να αιτήθηκε στο ΝΑΤΟ «αμυντικά όπλα» για να αναπτυχθούν στο έδαφός της. Αναφέρεται ένα αίτημα παρόμοιο με την ανάπτυξη των συστημάτων αεράμυνας στα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία, αν και η πρόταση αυτή έχει δεχτεί επικρίσεις από πολλές πλευρές.
Η Γεωργία, για πολλά χρόνια , έχει προσπαθήσει χωρίς τύχη να προμηθευτεί στις ΗΠΑ θανατηφόρο «αμυντικό» οπλισμό, ιδίως αντιαεροπορικά συστήματα και αντιαρματικά. Αλλά με την αυξανόμενη σύγκρουση μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης, οι ΗΠΑ αναβάθμισαν τη συνδρομή της ασφάλειας έναντι των εταίρων της στα σύνορα της Ρωσίας, με τη Γεωργία να αναζητεί τώρα ποικιλία πιθανά οφέλη από τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης μιας αυξημένης στρατιωτικής βοήθειας, προμήθεια ελικοπτέρων μεταφοράς, και επίσημο καθεστώς «σημαντικού σύμμαχου μη μέλος του ΝΑΤΟ». Το ΝΑΤΟ επίσης έχει συμφωνήσει στην αύξηση της συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας μιας βάσης κατάρτισης στη Γεωργία. Έτσι δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν οι ΗΠΑ αποφασίσουν τώρα να χαλαρώσουν την πολιτική τους σχετικά με τη δυνατότητα των εξαγωγών όπλων προς τη Γεωργία.
Η συμφωνία για αμερικανικά ελικόπτερα γενικής χρήσης Blackhawk είναι στα σκαριά από τουλάχιστον από το 2012 , όμως μόλις τον Σεπτέμβιο αναφέρθηκε πρώτη φορά δημόσια: «Ένα από τα πράγματα που ανέφερα εδώ είναι ότι [ο υπουργός Άμυνας Ηρακλή Αλασάνια] και εγώ συζητήσαμε για το πώς μπορούμε να προχωρήσουμε στο αίτημα της Γεωργίας για τα ελικόπτερα, τις τιμές και τη διαθεσιμότητά τους», είπε ο μέχρι χθες επικεφαλής του Πενταγώνου Τσάκ Χέιγκελ σε συνέντευξη Τύπου στην Τιφλίδα, όταν επισκέφθηκε την Γεωργία τον Σεπτέμβιο.
Δεν ανακοινώθηκε το πώς αυτά θα χρηματοδοτηθούν, αλλά αν αγοραστούν καινούρια, αυτή η παραλλαγή - Sikorsky S-70i , που παράγεται στην Πολωνία - κοστίζει περίπου 5 εκατομμύρια δολάρια το καθένα. Ο αμυντικός προϋπολογισμός της Γεωργίας για το τρέχον έτος είναι λιγότερο από 400 εκατομμύρια δολάρια.
Τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ομπάμα ανακοίνωσε την «Πρωτοβουλία για την εξασφάλιση της Ευρώπης» - το σχέδιο με το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ενισχύουν τα στρατεύματά τους στην Ανατολική Ευρώπη. Για ένα διάστημα θα δαπανώνται σε επιπλέον εξοπλιστικά προγράμματα μέχρι 1,0 δισεκατομμύριο δολάρια (735 εκατομμύρια ευρώ) ανά έτος. Με αυτό το ποσό θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν επιπλέον αεροπορικές, ναυτικές και επίγειες δυνάμεις για τους «νέους συμμάχους» στην Ανατολική Ευρώπη.
Στο πλαίσιο αυτό οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοίμασαν ένα πακέτο στρατιωτικής βοήθειας από περίπου 35 εκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσουν τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία «να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους ενάντια στη Ρωσία». Δεν είναι σαφές πώς κατανέμονται τα 35 εκατομμύρια δολάρια μεταξύ των τριών αυτών χωρών, αλλά δεν θα ήταν κατ 'ανάγκην μια μεγάλη ώθηση για τη Γεωργία, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει λάβει ανά έτος πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ, για την προετοιμασία των στρατευμάτων της για τον πόλεμο στο Αφγανιστάν.
Το ΝΑΤΟ αύξησε τις προσδοκίες για αυξημένη συνεργασία με τη Γεωργία και πρόσφατα επανέλαβε την υπόσχεσή του. Όλα αυτά δείχνουν για τις ΗΠΑ, όπως αποχωρεί από το Αφγανιστάν, και κατά συνέπεια μειώνεται η στρατιωτική της παρουσία στην Κεντρική Ασία, η κύρια εστίαση των στρατιωτικών προσπαθειών της στην Ευρασία μετατοπίζεται προς τα δυτικά, και η Γεωργία, η οποία ταυτόχρονα θέλει να απαλλαγεί από τον στρατιωτικό εξοπλισμό σοβιετικής εποχής, έχει γίνει και πάλι η χώρα του αμερικανικού ενδιαφέροντος.
Ο σοβιετικός εξοπλισμός της Γεωργίας
Ειδικότερα, στην αγορά όπλων της Γεωργίας μέχρι το 2008 κυριάρχησε η Ουκρανία, η οποία έχει παραδώσει σε αυτή τη χώρα 110 άρματα μάχης T-72A/B, 52 ΤΟΜΑ BMP-2, 55 ΤΟΜΠ BTR-70Di/BTR-80, πέντε αυτοκινούμενα οβιδοβόλα 2S7(203-mm), 12 αυτοκινούμενα οβιδοβόλα 2S3 (152-mm), δύο τάγματα των πυραυλικών συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας Buk-M1, μέχρι 18 αντιεροπορικές μονάδες Osa-AK/AKM και διάφορα άλλα συστήματα. Ενεργός προμηθευτής όπλων της Τιφλίδας αποτέλεσε και Τσεχική Δημοκρατία: 71 T-72M1, 11 Τ-55AM2, 24 αυτοκινούμενα οβιδοβόλα Dana (152-mm), 42 συρόμενα οβιδοβόλα D-30 (122-mm), 12 αεροσκάφη επίθεσης Su-25K. Μετά την ήττα στον «πόλεμο των πέντε ημερών» το 2008, η Γεωργία στην πραγματικότητα είχε σταματήσει να αγοράζει όπλα για δύο χρόνια, αλλά στη συνέχεια άρχισε να αλλάζει και πάλι στάση. Το 2011 η Βουλγαρία έχει προμηθεύσει την Γεωργία με τουλάχιστον 12 αυτοκινούμενα οβιδοβόλα 2S1 (152-mm), 450 πολυβόλα και 600 RPG-22.
Είναι απαραίτητο να ληφθεί υπόψη το πλαίσιο μετά τον αποτυχημένο πόλεμο το 2008 και την μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας στη Νότια Οσετία και την Αμπχαζίας. Η Γεωργία σαφώς απέρριψε τις περαιτέρω προσπάθειες για την οικοδόμηση των ενόπλων δυνάμεων που μπορούν να επιστρέψουν γρήγορα σε αυτές τις περιοχές με στρατιωτικά μέσα, καθώς αυτό θα σήμαινε μια ακόμη άμεση στρατιωτική αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Στην περίπτωση αυτή, η δημιουργία ενός συμπαγούς στρατεύματος αποσκοπεί κυρίως στην διεξαγωγή κοινών επιχειρήσεων με το ΝΑΤΟ.
