Με αφορμή το ενδιαφέρον του ΝΑΤΟ για ένταξη της Κύπρου στη Συμμαχία, Ρώσος αναλυτής καλεί να δούμε την ιστορία των τελευταίων δεκαετιών της Συμμαχίας,
κάνοντας λόγο παράλληλα για «αμερικανικό ενδιαφέρον» στις περίπλοκες σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας.
Το ενδιαφέρον του ΝΑΤΟ έχει προκαλέσει η περίπτωση της Κύπρου. Σε άρθρο που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της δεξαμενής σκέψης, Atlantic Council, και υπογράφεται από τον Ντέιμον Ουίλσον, παρουσιάζεται η ιδέα ότι η είσοδος της Κύπρου στο ΝΑΤΟ θα επέλυε θέμα ασφαλείας στο νησί. Κατά τη γνώμη του Ουίλσον, η συνένωση των δύο κοινοτήτων και η κατασκευή στρατιωτικής βάσης του ΝΑΤΟ θα είχε θετικά αποτελέσματα στην κατάσταση στη Μεγαλόνησο.
Η ιδέα της ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ πρέπει να εξεταστεί διεξοδικά, υποστηρίζει ο Γιούρι Κβάσνιν, επικεφαλής του Τμήματος Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Οικονομίας και Διεθνών Σχέσεων στη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών.
«Είδαμε την είσοδο δύο χωρών — της Ελλάδας και της Τουρκίας — στο ΝΑΤΟ, τη δεκαετία του '50. Πώς η ένταξη στο ΝΑΤΟ τις βοήθησε να επιλύσουν τις διμερείς τους σχέσεις; Στην πραγματικότητα, με κανέναν τρόπο. Αυτό δεν οδήγησε σε θετικά αποτελέσματα, διότι το ΝΑΤΟ ρυθμίζει ζητήματα ασφάλειας με τις εξωτερικές χώρες και όχι με τις χώρες που βρίσκονται εντός της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Δεν υπάρχει απειλή για την Κυπριακή Δημοκρατία από άλλες χώρες. Δεν υπάρχει ιδιαίτερη επιθυμία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ είτε στον νότο είτε στον βορά της Κύπρου», επισήμανε ο Κβάσνιν.
© AP Photo / Petros Karadjias
Εξηγώντας γιατί η Κύπρος έγινε ενδιαφέρουσα για τη Συμμαχία, ο ειδικός τόνισε ότι είναι απαραίτητο να κοιτάξουμε στην ιστορία των τελευταίων δεκαετιών του ΝΑΤΟ για να κατανοήσουμε ότι ο οργανισμός συνεχώς επεκτείνεται.
«Πριν 10 χρόνια, η Αλβανία, μια χώρα των Βαλκανίων, εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ και η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται τώρα στη σειρά. Θα ήταν ωφέλιμο για το ΝΑΤΟ να συμπεριλάβει την Κύπρο επειδή η Κύπρος βρίσκεται κοντά στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, η οποία είναι στρατηγικά σημαντική για τη Συμμαχία».
Όσον για τις πιθανές βάσεις του ΝΑΤΟ στην Κύπρο, σύμφωνα με τον ειδικό, η Κύπρος έχει ένα μικρό τμήμα που είναι έδαφος της Μεγάλης Βρετανίας. «Οι βρετανικές στρατιωτικές βάσεις βρίσκονται στο βρετανικό έδαφος. Οι βάσεις της Μεγάλης Βρετανίας, αν χρειαστεί, μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τη Βορειοατλαντική Συμμαχία».
Η προσοχή του ΝΑΤΟ προς αυτήν την περιοχή έχει αυξηθεί τον τελευταίο καιρό. Οι ΗΠΑ πρόσφατα δημοσίευσαν ένα βιβλίο με τίτλο «Τακτικές στόλου και ναυτικές επιχειρήσεις» που εκδόθηκε από το Ναυτικό Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών. Σε αυτό παρουσιάζεται σενάριο στρατιωτικής δράσης της Τουρκίας και των ΗΠΑ στο Αιγαίο, ενώ ο 6ος αμερικανικός στόλος παρουσιάζεται να πλήττει το τουρκικό ναυτικό.
© Sputnik / Vitaliy Timkiv
Σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα, το αμερικανικό ενδιαφέρον για τις περίπλοκες σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας είναι εμφανές, ενώ η πιθανότητας μιας πλήρους έκτασης σύγκρουσης μεταξύ των δύο γειτονικών κρατών διατηρείται, αλλά μόνο υπό εξωτερική επιρροή.
«Υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός σεναρίων στρατιωτικών δράσεων στην περιοχή, που προβλέπονται από Αμερικανούς στρατιωτικούς ειδικούς, αλλά για την Τουρκία η προτεραιότητα τώρα εξακολουθεί να βρίσκεται στη Μέση Ανατολή και όχι στην Ελλάδα. Παρά την εδαφική διαμάχη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για τα νησιά του Αιγαίου, η κύρια κατεύθυνση της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας είναι η ανατολική κατεύθυνση», δήλωσε και συμπλήρωσε:
«Με τον Ερντογάν υπήρξε μια στροφή στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας προς την Ανατολή και το κύριο έργο είναι τώρα η ενίσχυση της θέσης στον μουσουλμανικό κόσμο και η επίλυση της κατάστασης με τους Κούρδους στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας. Η υπερβολική κλιμάκωση της έντασης με την Ελλάδα θα εκτρέψει την ισχύ και αυτό δεν είναι χρήσιμο για την Τουρκία. Ένα άλλο πράγμα είναι ότι η Τουρκία μπορεί να αξιοποιεί τις σχέσεις με την Ελλάδα, ενισχύοντας τον πατριωτισμό μεταξύ του τουρκικού πληθυσμού. Πολλά ελληνικά κόμματα κάνουν το ίδιο πράγμα, επιχειρώντας να παίξουν την ‘τουρκική κάρτα'».