«Εχω δει να χάνονται πάνω από 15 συνάδελφοι»Διά βίου και σκληρή εκπαίδευση. Εικοσιτετράωρη επαγρύπνηση. Περιορισμοί στην προσωπική ζωή. Μα πάνω απ’ όλα ο κίνδυνος, ως modus vivendi, είναι λίγες από τις φράσεις που μπορούν να περιγράψουν την καθημερινότητα ενός ιπταμένου της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας. Ο Ι.Δ. μετρά περισσότερα από 20 χρόνια στον κλάδο. Μπήκε στη Σχολή Ικάρων αμέσως μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο και την επιτυχή εξέταση σε ιατρικές, ψυχοτεχνικές και αθλητικές δοκιμασίες. Ανήκει, επίσης, στο 50% των Ικάρων (δηλαδή 40-50 άτομα κάθε χρόνο) που καταφέρνουν να τελειώσουν τη σχολή και να περάσουν στο στάδιο του ανθυποσμηναγού και από κει –περνώντας από αδιάκοπους έλεγχους και αξιολογήσεις– να ανέβουν στην κλίμακα της Αεροπορίας.
Ενα από τα πιο δύσκολα κομμάτια της δουλειάς του πιλότου είναι, σύμφωνα με τον Ι.Δ., η συνεχής και έντονη επαφή με τον κίνδυνο. «Εγώ προσωπικά στα 20 χρόνια που είμαι στον κλάδο έχω δει να χάνονται περισσότεροι από 15 συνάδελφοι. Είναι γεγονός ότι τα ατυχήματα κατά τη διάρκεια πτήσης πολεμικού αεροσκάφους αποτελούν φύση του επαγγέλματός μας και έχουμε μάθει να τα περιμένουμε, να τα αντιμετωπίζουμε και να προσπαθούμε συνεχώς να τα μειώσουμε. Ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από την απώλεια ενός συναδέλφου. Το κόστος δυστυχώς σε κάποιες σειρές ιπταμένων φτάνει και τους έξι νεκρούς, ένα ποσοστό ιδιαίτερα υψηλό, αν αναλογιστούμε ότι κάθε σειρά έχει 40-60 ιπταμένους», λέει ο 40χρονος σήμερα πιλότος και μας μεταφέρει την πιο τραγική στιγμή του επαγγέλματος: «Από την ώρα που ακούγεται η είδηση ενός ατυχήματος και μέχρι να ανακοινωθεί το όνομα του νεκρού, αν υπάρχει, χιλιάδες οικογένειες στην Ελλάδα αγωνιούν. Στην καριέρα μου δεν γνώρισα ποτέ γυναίκα ή μάνα ή παιδί συναδέλφου που μπορούσε να συμβιβαστεί έστω και θεωρητικά με την ιδέα ότι το αγαπημένο του πρόσωπο μπορεί να φύγει αύριο το πρωί για τη δουλειά και να μη γυρίσει ποτέ».
Πέρα όμως από το φόβο του πιθανού ατυχήματος, η οικογένεια του πιλότου καλείται να αντιμετωπίσει και την περίπλοκη καθημερινότητά του καθώς και τη συχνή απουσία του. «Κατ’ αρχήν, ακόμα και τις ώρες που βρισκόμαστε εκτός υπηρεσίας, είμαστε και συμπεριφερόμαστε ως πιλότοι, κάτι που επιφέρει αμέτρητους περιορισμούς στην προσωπική μας ζωή, τους οποίους αναπόφευκτα ακολουθεί και η υπόλοιπη οικογένεια. Για παράδειγμα, οι απαιτήσεις των αεροσκαφών της τρίτης γενιάς των 9 G’s είναι ιδιαιτέρως υψηλές και καθιστούν αναγκαία την καθημερινή σκληρή ενασχόληση με τη σωματική άσκηση και την αποφυγή κάθε είδους καταχρήσεων και “καλής ζωής”», εξηγεί στον «ΤτΚ» ο Ι.Δ. και συνεχίζει: «Αντίθετα με ό,τι θεωρεί ο κόσμος, δεν παίρνουμε απλά ένα αεροσκάφος για να κάνουμε “κόλπα” και ακροβατικά. Η τυπική ημέρα ενός ιπταμένου περιλαμβάνει πολύωρη προετοιμασία, αναλυτική ενημέρωση και απενημέρωση, εκπαιδευτικές και φυσικά επιχειρησιακές πτήσεις. Κατά τη διάρκεια αυτών οι ιπτάμενοι παραμένουν σε ετοιμότητα για απογείωση, για αναχαίτιση ύποπτων ιχνών, εκτελούν πραγματικές αναχαιτίσεις, εκτελούν αποστολές αεροπυρόσβεσης, διακομιδής ασθενών, διάσωσης ναυαγών κ.ά. Για την εκτέλεση αυτών σε ένα μεγάλο ποσοστό τα πληρώματα μετασταθμεύουν σε άλλα αεροδρόμια για χρονικά διαστήματα από λίγες ημέρες έως και μήνες (περίπτωση CL και PZL την περίοδο αεροπυρόσβεσης). Ολα αυτά σε συνδυασμό με τις ασκήσεις και τις νυχτερινές πτήσεις κάνουν έναν ιπτάμενο να απουσιάζει από την οικογένειά του έως και 15 ημέρες το μήνα».
ΟΙ ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΚΑΙ Η ΜΕΙΩΣΗ
Αντισμήναρχος
27 χρόνια υπηρεσίας, έγγαμος με δύο παιδιά
Βασικός μηνιαίος μισθός (καθαρά): 2.167 ευρώ
Πτητικό επίδομα (εξάμηνο): 9.000 ευρώ
Μείωση αποδοχών μηνιαίως: 639 ευρώ (502 ευρώ από τη φορολόγηση του πτητικού επιδόματος)
Σμηναγός
15 χρόνια υπηρεσίας, έγγαμος με ένα παιδί
Βασικός μηνιαίος μισθός (καθαρά): 1.518 ευρώ
Πτητικό επίδομα (εξάμηνο): 9.000 ευρώ
Μείωση αποδοχών μηνιαίως: 509 ευρώ (430 ευρώ από τη φορολόγηση του πτητικού επιδόματος)
Ανθυποσμηναγός
5 χρόνια υπηρεσίας, άγαμος
Βασικός μηνιαίος μισθός (καθαρά): 1.168 ευρώ
Πτητικό επίδομα (εξάμηνο): 9.000 ευρώ
Μείωση αποδοχών μηνιαίως: 425 ευρώ (371 ευρώ από τη φορολόγηση του πτητικού επιδόματος)
«Oταν το ελληνικό κράτος σου εμπιστεύεται ένα εργαλείο που στοιχίζει 50 εκατομμύρια ευρώ και περνάς τόσες δοκιμασίες, δεν γίνεται να παίρνεις 1.200 ευρώ!»
ΜΑΡΙΟΣ ΡΟΖΑΚΟΣ
«Οι πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας λειτουργούν σε συνθήκες για τις οποίες δεν είναι φτιαγμένος ο άνθρωπος. Καλούνται να πάρουν στο δευτερόλεπτο αποφάσεις κρίσιμες για τους ίδιους και για τη χώρα. Ο κίνδυνος, το ανύπαρκτο ωράριο, η μάχη με τον καιρό και οι κάθε λογής δυσκολίες δεν αποζημιώνονται και οι αμοιβές τους, ούτως ή άλλως, δεν ήταν φοβερές. Είναι, όμως, εξευτελισμός να συρρικνώνονται». Ο κ. Σάκης Γαβριήλ, επί σειρά ετών χειριστής μαχητικών αεροσκαφών και εν συνεχεία ελικοπτέρων Σούπερ Πούμα και εκπαιδευτής, πληροφορήθηκε με αγανάκτηση τη μείωση των εισοδημάτων των πρώην συναδέλφων του και τις σχετικές δηλώσεις του υπουργού Εθνικής Αμυνας κ. Ευάγγελου Βενιζέλου. Οπως τονίζει, «όλα αυτά τα παιδιά που υπηρετούν στην Πολεμική Αεροπορία σήμερα έχουν πολλά προσόντα και γνώσεις. Δεν είναι δυνατόν, λοιπόν, να μην επιβραβεύονται για το επίπεδο και την προσφορά τους. Με τέτοιες τακτικές δεν θα μείνει άνθρωπος!».
Παρότι έχει περάσει μόλις ένας χρόνος από τότε που άφησε τις Ενοπλες Δυνάμεις, ο κ. Γαβριήλ βλέπει τους νεαρούς ιπτάμενους με δέος, σαν να είχαν περάσει αμέτρητες δεκαετίες από τότε που βρισκόταν στη θέση τους: «Βλέπω τα νέα παιδιά στον Ωρωπό και αισθάνομαι ότι είναι κασκαντέρ, υπεράνθρωποι. Και όντως οι πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας δεν είναι φυσιολογικοί άνθρωποι. Το στρες της δουλειάς περνά στην ψυχολογία σου, όταν δεν είσαι στην υπηρεσία πρέπει να ασκείσαι και να διαβάζεις… Δεν συζητάμε καν για ποτά, ξενύχτια και τόσα άλλα πράγματα που θεωρούνται φυσιολογικά για τη νεολαία. Αν μάλιστα έχεις οικογένεια, τότε τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Θυμάμαι συναδέλφους να κλαίνε για τα παιδιά τους, που μεγάλωναν ουσιαστικά χωρίς πατέρα. Εγώ ευτυχώς παντρεύτηκα και έκανα παιδιά μεγάλος, αφού αποστρατεύθηκα».
Η ψυχολογική πίεση για τους Ικάρους γίνεται ακόμα εντονότερη ύστερα από τις απώλειες παλιών συμμαθητών και φίλων. «Εχω χάσει 3-4 φίλους και άλλους δέκα γνωστούς. Το 1987, περίπου ένα χρόνο αφότου άρχισα να πετάω με Μιράζ, έχασε τη ζωή του σε εκπαιδευτική πτήση ο φίλος μου ο Κώστας ο Κοντογιώργος από την 342 μοίρα. Ζορίστηκα πολύ τότε. Είχε επτά χρόνια να γίνει ατύχημα. Είναι πολύ δύσκολο, αλλά σιγά σιγά ο οργανισμός αναπτύσσει άμυνα. Τελικά, διαπιστώνω πως πρέπει να φύγεις από αυτή τη δουλειά για να αντιληφθείς πόσο δύσκολη είναι», λέει ο έμπειρος πιλότος. Σε μια εκπαιδευτική πτήση λίγο έλειψε να χάσει και ο ίδιος τη ζωή του: «Κάναμε άσκηση με το μαχητικό και έπαθα παραίσθηση – είναι η κατάσταση που μπερδεύεις το πάνω με το κάτω. Ευτυχώς, σε 4 δευτερόλεπτα το συνειδητοποίησα. Διαφορετικά, θα είχα σκοτωθεί. Η εμπειρία αυτή, όμως, με συνόδευε για βράδια. Τελικά, ξεπερνάς τέτοια περιστατικά, γιατί αγαπάς αυτό που κάνεις».
Παρά τις δυσκολίες, ο κ. Γαβριήλ δεν θα απέτρεπε τον μικρό γιο του να ακολουθήσει τα χνάρια του. «Πρόκειται για μια πολύ δύσκολη αποστολή. Οταν είσαι στον αέρα με το μαχητικό, νιώθεις ένας μικρός θεός για τη χώρα σου. Από την άποψη αυτή αξίζει να κάνεις αυτή τη δουλειά και αυτό θα έλεγα και στον γιο μου», λέει έχοντας στο νου του τις εικόνες από τις επιτυχημένες αποστολές αναχαίτισης τουρκικών αεροσκαφών αλλά και από τις αποστολές έρευνας και διάσωσης με τα Σούπερ Πούμα και τα ελικόπτερα του ΕΚΑΒ, όπου υπηρέτησε προτού κλείσει την καριέρα του ως εκπαιδευτής. Και καταλήγει: «Οταν το ελληνικό κράτος σου εμπιστεύεται ένα εργαλείο που στοιχίζει 50 εκατομμύρια ευρώ και περνάς τόσες εξετάσεις και δοκιμασίες, δεν γίνεται να παίρνεις 1.200 ευρώ!».
xvasilaki@e-typos.com
http://www.e-typos.com/
