Η καθώεεπισκιασμένη για ορισμένο χρονικό διάστημα ιδέα για τη δημιουργία «Μεγάλης Αλβανίας» στα Βαλκάνια υπενθύμισε και πάλιν την επικαιρότητά της. Την νύχτα προς την 3 Αυγούστου, τα αλβανικά Κοινοβούλια των νοτίων σερβικών κοινοτήτων του Μπουγιάνοβατς, του Μεντβέζα και του Πρέσεβο ενέκριναν Διακήρυξη για την συνένωσή τους σε περιφέρεια με την ονομασία «Πεδιάδα του Πρέσεβο» και τη συγκρότηση κοινών οργάνων αυτοδιοίκησης. Τι κρύβεται, λοιπόν, πίσω από αυτή την απόφαση και τι κινδύνους εγκυμωνεί για την σταθερότητα στην περιοχή;
Ο επιστημονικός συνεργάτης του ρωσικού Ινστιτούτου Σλαβολογίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, δόκιμος διδάκτορας ιστορικών επιστημών Πιότρ Ισκεντέροφ, απαντώντας σ΄αυτή την ερώτηση του ΡΣ "Η Φωνή της Ρωσίας" είπε ότι η «Διακήρυξη των Αλβανών των κοινοτήτων στη Νότια Σερβία αποτελεί νέο ορόσημο στην εξέλιξη του λεγόμενου «αλβανικού εθνικού προβλήματος». Οι αρχηγοί των ντόπιων Αλβανών αυτονομιστών δρουν απολύτως σύμφωνα με το σενάριο του Κοσσυφοπεδίου. Ανάμεσα στα επόμενα τους βήματα θα είναι αναμφισβήτητα η βίαια εκδίωξη των Σέρβων και των άλλων εκπροσώπων του μη αλβανικού πληθυσμού, οι εκκλήσεις προς τις διεθνείς οργανώσεις να εγγυηθούν τα δικαίωματα των Αλβανών και οι απαιτήσεις προς το Βελιγράδι να αρχίσει αμέσως τις συνομιλίες για το νέο καθεστώς αυτών των εδαφών.
Μπορούμε επίσης να υποθέσουμε πολύ δικαιολογημένα ότι η «ανεξαρτητοποίηση» της πεδιάδας του Πρέσεβο θα συντελείται πολύ πιο γρήγορα από την «ανεξαρτητοποίηση» του Κοσσυφοπεδίου. Πάντως, στη Διακήρυξη έχουν διατυπωθεί οι απαιτήσεις προς την ηγεσία της Σερβίας να «αρχίσει «αμέσως τις συνομιλίες με τους νομίμους πολιτικούς εκπροσώπους των Αλβανών» και να προχωρήσει στην «αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής», δηλαδή στην απομάκρυνση των σερβικών στρατιωτικών και αστυνομικών τμημάτων. Η κατάσταση στις τρεις προαναφερόμενες αλβανικές κοινότητες επιδεινώθηκε τον Ιούλιο ύστερα από μία σειρά
τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον εκπροσώπων της σερβικής αστυνομίας και του άμαχου πληθυσμού. Οι επιθέσεις αυτές ανάγκασαν τις σερβικές αρχές να στείλουν στην περιοχή αστυνομικές ενησχύσεις και να πάρουν άλλα μέτρα ασφαλείας. Σαν απάντηση ακούστηκαν οι πολύ καλά γνωστές από το Κοσσυφοπέδιο της δεκαετίας του ’90 αλβανικές απαιτήσεις προς τις κεντρικές αρχές της Σερβίας «να θέσουν τέρμα στην επέκταση της έντασης και στην αντιαλβανική εκστρατεία στα κρατικά ΜΜΕ».
Ακόμα το 1992 στην πεδιάδα του Πρέσεβο είχε διεξαχθεί το μη αναγνωρισμένο από κανένα δημοψήφισμα στη διάρκεια του οποίου οι Αλβανοί είχαν ψηφίσει υπέρ της ένωσης τους με το Κοσσυφοπέδιο. Η πρώτη ένοπλη απόπειρα επίτευξης του σκοπού τους είχε γίνει στα χρόνια 1999-2001, όταν είχε ξεσπάσει η γνωστή ένοπλη στάση των Αλβανών εξτρεμιστών. Η στάση αυτή είχε διοργανωθεί και είχε υποστηριχθεί από το έδαφος του Κοσσυφοπεδίου, όπου μέχρι τότε με την ανοχή των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ και του ΝΑΤΟ η εξουσία πέρασε στα χέρια των ανδρών του τρομοκρατικού «Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου». Τότε όμως, χάρι στις αποφασιστικές ενέργειες του σερβικού Στρατού μαζί με την απροθυμία της διεθνούς κοινότητας να εμπλεχτεί σε άλλη μια εστία του αλβανικού αυτονομισμού, η κατάσταση σταθεροποιήθηκε για ορισμένο χρονικό διάστημα.
Σήμερα οι Αλβανοί αυτονομιστές στη νότια Σερβία πήραν υπόψη τους τις προηγούμενες τους αποτυχίες. Περίμεναν ως που να αναγνωριστεί το ψευδοκράτος του Κοσσυφοπεδίου από μερικές δεκάδες χώρες του κόσμου και άρχισαν να επιμένουν στο ότι έχουν παρόμοια δικαιώματα. Αυτό, εξ άλλου, δεν σημαίνει τίποτε άλλο εκτός από την εμφάνιση μιας νέας εξαιρετικά επικίνδυνης πηγής αστάθειας η οποία θα επιδεινώσει ακόμα περισσότερο την κατάσταση στην τόσο νευραλγική περιοχή των Βαλκανίων,- παρατήρησε ο Πιοτρ Ισκεντέροφ.
ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ
