ΕΙΚΟΣΙ ΕΞΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΜΟΝΑΧΟΙ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ
Οι παπικοί, οι οποίοι δέν έπαυσαν ποτέ νά αγωνίζονται γιά νά υποτάξουν τούς Ορθοδόξους κάτω από τήν κυριαρχία τού Πάπα, πήγαν στό Άγιον Όρος τό 1274 μ. Χ. καί επιδόθηκαν στόν αγώνα νά επιβάλουν τόν παπισμό μέ κάθε τρόπο, επειδή «ο πάπας ήθελε νά υποτάξη τήν Ανατολική Εκκλησία καί νά πραγματοποιήση τό μεγάλο όνειρο τής παποσύνης, μιά Εκκλησία κάτω από τήν εξουσία τού πάπα» (Νίκος Ζαχαρόπουλος).Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα
Οι μοναχοί τού Αγίου Όρους, παρά τίς έντονες πιέσεις καί τά βασανιστήρια, έμειναν σταθεροί στήν Ορθόδοξη πίστη. Δυστυχώς, όμως, οι Μονές Μεγίστης Λαύρας καί Ξηροποτάμου υπέκυψαν στίς απειλές καί υποτάχθηκαν στόν Πάπα. Τό γεγονός αυτό έκανε τούς παπικούς νά πιστεύσουν ότι θά μπορούσουν νά επεκτείνουν τήν κυριαρχία τους σέ όλο τό Άγιον Όρος.
Επόμενος στόχος τους ήταν η Ιερά Μονή Ζωγράφου κοντά στήν οποία αγωνιζόταν κάποιος μοναχός, πού είχε τήν ευλογημένη συνήθεια νά διαβάζη καθημερινά, μπροστά στήν εικόνα τής Θεοτόκου, τόν Ακάθιστο ύμνο. Κάποια μέρα, μόλις ο μοναχός είπε τό «Χαίρε Νύμφη ανύμφευτε», άκουσε τήν Παναγία νά τού λέγη: «χαίρε καί σύ δούλε τού Θεού» καί, στήν συνέχεια, τού ανήγγειλε ότι οι παπικοί κατευθύνονται στήν Ιερά Μονή Ζωγράφου καί τόν προέτρεψε νά ειδοποιήση τούς μοναχούς. Τότε, κάποιοι μοναχοί σκορπίσθηκαν καί κρύφθηκαν στό βουνό. Εικοσιέξι, όμως, μοναχοί, μαζί μέ τόν ηγούμενο, συγκεντρώθηκαν στόν πύργο τής Μονής. Οι παπικοί προσπάθησαν, πρώτα μέ κολακείες καί ύστερα μέ απειλές, νά τούς πείσουν νά ανοίξουν τήν Μονή καί νά συλλειτουργήσουν μαζί τους καί επειδή εκείνοι αρνήθηκαν νά τό πράξουν, τούς έκαψαν ζωντανούς.
Στήν συνέχεια, θά τονισθούν, μέ συντομία, τά ακόλουθα:
Πρώτον. Η Μία, Αγία Καθολική καί Αποστολική Εκκλησία πού ομολογούμε στό Σύμβολο τής πίστεως, είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία παρέλαβε τήν πίστη, όπως τήν απεκάλυψε ο Χριστός καί τήν παρέδωσαν οι Απόστολοι, καί διά τών πραγματικών μελών της, τών Αγίων, τήν διαφυλάσσει ανόθευτη. Οι άγιοι, επειδή έφθασαν στήν θέωση καί γνωρίζουν εμπειρικά τόν Θεό μπορούν νά διακρίνουν τό κτιστό από τό άκτιστο, τήν αλήθεια από τήν πλάνη, τό θεϊκό από τό δαιμονικό. Επίσης, γνωρίζουν πολύ καλά ότι, όταν αλλοιώνεται η πίστη αλλοιώνεται καί ο τρόπος ζωής τού ανθρώπου, χάνεται η μέθοδος θεραπείας του από τά πάθη καί διακυβεύεται η σωτηρία του.
Μέλη τής Ορθοδόξου Εκκλησίας ήσαν καί οι λατινόφωνοι κάτοικοι τού δυτικού τμήματος τής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας (Βυζαντίου), «μέχρις ότου οι Φράγκοι κατέλαβαν διά τής βίας τό Πατριαρχείο Ρώμης καί εγκατέστησαν οριστικά δικό τους Πάπα (πιθανόν από τό 1009 καί μετά). Μόνο τότε, αφού δηλαδή ανέβηκε Φράγκος στόν παπικό θρόνο, άρχισαν οι Πάπες νά υποστηρίζουν τό «Filioque» καί νά αντιπαρατίθενται στήν Ορθοδοξία τών υπόλοιπων τεσσάρων Πατριαρχείων» (Αναστάσιος Φιλιππίδης).
Δέν είναι τού παρόντος η ανάλυση τού «Filioque» (καί εκ τού Υιού), δηλαδή ότι τό Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται καί εκ τού Υιού, καθώς καί πολλών άλλων αιρετικών δοξασιών πού εισήγαγαν οι Φράγκοι, μέ αποτέλεσμα νά αποσχισθούν από τήν Μία, Αγία Καθολική καί Αποστολική Εκκλησία. Αυτό πού μπορεί νά τονισθή εδώ είναι ότι «η αιρετική διδασκαλία τού «Filioque» στηρίζεται σέ μιά άλλη σοβαρότερη αίρεση πού διδάσκει ότι οι ενέργειες τού Θεού είναι κτιστές. Αλλά γνωρίζουμε από τήν Αγία Γραφή καί τήν διδασκαλία τών αγίων Πατέρων ότι ο Θεός είναι άκτιστος καί επομένως έχει άκτιστη ουσία καί άκτιστες ενέργειες. Κτιστή ουσία καί κτιστή ενέργεια έχουν τά κτίσματα, ήτοι τά δημιουργήματα τού Θεού. Εάν οι ενέργειες τού Θεού είναι κτιστές, αυτό σημαίνει ότι καί η ουσία του είναι κτιστή καί γι’ αυτό δέν μπορεί νά σώση τόν άνθρωπο, αφού τό κτιστό δέν μπορεί νά σώση τό κτιστό. Τό κτιστό σώζεται από τό άκτιστο. Ο άκτιστος Θεός σώζει τόν κτιστό άνθρωπο. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ανασκευάζοντας τίς αιρετικές δοξασίες τού Βαρλαάμ τονίζει ότι ο Θεός έχει άκτιστη ουσία καί άκτιστες ενέργειες. Ως πρός τήν ουσία του είναι αμέθεκτος, είναι όμως μεθεκτός ως πρός τίς άκτιστες ενέργειές του, πού είναι η Χάρη, η σοφία, η αγάπη, η φιλανθρωπία, η αγαθότης Του κ.λ.π.» (Ναυπάκτου Ιερόθεος).
Επίσης, ότι στήν Δύση αλλοιώθηκε από τούς Φράγκους η Ορθόδοξη διδασκαλία, χάθηκε ο ησυχαστικός τρόπος ζωής, πού βιώνεται καί εκφράζεται από πολλούς Πατέρες τής Δύσεως, όπως είναι ο άγιος Ιερώνυμος, ο άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος, Πάπας Ρώμης, κ. ά. καί οδηγεί στήν κάθαρση τής καρδιάς από τά πάθη, τόν φωτισμό τού νού καί τήν θέωση. Αντικαταστάθηκε δέ μέ τήν σχολαστική θεολογία καί τόν ηθικισμό, μέ αποτέλεσμα νά δημιουργούνται στούς ανθρώπους πολλά εσωτερικά-υπαρξιακά προβλήματα, τά οποία έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στό κοινωνικό σύνολο, αλλά καί στό φυσικό περιβάλλον.
Δεύτερον. Τό μαρτύριο συνδέεται άμεσα μέ τήν πνευματική κατάσταση τού ανθρώπου. Εκείνος ο οποίος έφθασε στήν θέωση, απέκτησε τήν τέλεια αγάπη καί είναι έτοιμος ανά πάσαν στιγμή νά θυσιάση καί τήν ζωή του γιά Εκείνον, ο Οποίος πρώτος Αυτός μάς αγάπησε. Καί γίνεται λόγος γιά τέλεια αγάπη, επειδή υπάρχει «μικρή αγάπη, υπάρχει μέση, υπάρχει καί τέλεια. Όποιος φοβάται τήν αμαρτία, αυτός αγαπά τόν Θεό. Όποιος έχει κατάνυξη, αυτός αγαπά περισσότερο. Όποιος έχει στήν ψυχή του Φώς καί χαρά, αυτός αγαπά ακόμη περισσότερο. Καί όποιος έχει τήν χάρη καί στήν ψυχή καί στό σώμα, αυτός έχει τήν τέλεια αγάπη. Τέτοια χάρη έδινε τό Άγιο Πνεύμα στούς μάρτυρες καί μέ αυτήν υπέμεναν μέ γενναιότητα όλους τούς πόνους» (Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης).
Όταν μιλούμε γιά Ορθοδοξία πρέπει ταυτόχρονα νά κάνουμε λόγο καί γιά Ορθοπραξία, επειδή η Ορθοδοξία δέν είναι ιδεολογία, αλλά τρόπος ζωής καί μέθοδος θεραπείας από τά πάθη. Είναι συνεχής πορεία πρός τήν θέωση, πού είναι ο σκοπός τής ζωής μας.
