Η ιστορία φαίνεται ότι αρχίζει λίγο πριν από κάθε ανθρωπιστική αποστολή. Ο πλήρης και συχνά γεμάτος συμβιβασμούς απολογισμός για το τι οδήγησε στον τελευταίο πόλεμο σε κάποιο τόπο, όπου πάντα πολεμούν- η καταγραφή για το ποιος σκότωσε ποιον, με όπλα ποιας κυβέρνησης- χάθηκε κάπου μέσα στον εκκωφαντικό βρυχηθμό της αυτό-ικανοποίησης της Δύσης.
Οι αυτοκρατορικές δυνάμεις του πλανήτη που φαινομενικά κάνουν το καλό, απολαμβάνουν την ευκαιρία να τις θαυμάζουν ως απλές ανήσυχες παρατηρήτριες που δεν μπορούν πλέον μόνο να παρατηρούν. Όποτε αρχίζουν οι αλτρουιστικοί αεροπορικοί βομβαρδισμοί, ο μέσος αποδέκτης των ειδήσεων -και τηλεφώνησα στη μητέρα μου για να το τσεκάρω- μένει με την εντύπωση ότι τις βόμβες ρίχνουν καλοί άνθρωποι που κάνουν το καλύτερο δυνατό, σε κακούς ανθρώπους οι οποίοι κάνουν κακά πράγματα (κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά γιατί).
Οι αυτοκρατορικές δυνάμεις του πλανήτη που φαινομενικά κάνουν το καλό, απολαμβάνουν την ευκαιρία να τις θαυμάζουν ως απλές ανήσυχες παρατηρήτριες που δεν μπορούν πλέον μόνο να παρατηρούν. Όποτε αρχίζουν οι αλτρουιστικοί αεροπορικοί βομβαρδισμοί, ο μέσος αποδέκτης των ειδήσεων -και τηλεφώνησα στη μητέρα μου για να το τσεκάρω- μένει με την εντύπωση ότι τις βόμβες ρίχνουν καλοί άνθρωποι που κάνουν το καλύτερο δυνατό, σε κακούς ανθρώπους οι οποίοι κάνουν κακά πράγματα (κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά γιατί).
Έτσι συμβαίνει με το Ιράκ, όπου για άλλη μια φορά η ρίψη των εκρηκτικών μεταδίδεται με ανθρωπιστικούς όρους με ολίγο ιστορικό πλαίσιο. «Ο Ομπάμα εγκρίνει τις αεροπορικές επιδρομές στο Ιράκ για να σταματήσει τη γενοκτονία» γράφει στο πρωτοσέλιδο της η USA Today, η εφημερίδα που διαβάζετε όταν πηγαίνετε διακοπές. Το ρεπορτάζ αναφέρει ορισμένα βασικά στοιχεία για το Ισλαμικό Κράτος, τη σουνίτικη εξτρεμιστική ομάδα που έχει καταλάβει μεγάλο μέρος του βόρειου Ιράκ και σχεδόν όλες τις πετρελαιοπηγές της Συρίας, αλλά μαθαίνουμε λίγα για τα κίνητρά τους, πως προέκυψε και ποιο ρόλο έπαιξαν στη δημιουργία της εκείνοι που τώρα θέλουν να τη βομβαρδίσουν. Αυτό που μαθαίνουμε, λόγω της καλής θέλησης του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, είναι ότι «η Αμερική έρχεται να βοηθήσει».
Ζεσταίνει την καρδιά αυτή η αλτρουιστική προσφορά βοήθειας από τον ηγέτη ενός έθνους-κράτους που υποκινείται από την ορθολογική ιδιοτέλεια, αλλά αυτό που δεν ειπώθηκε-που δεν λέγεται ποτέ-είναι οποιοδήποτε πραγματικό πλαίσιο. Τι μας οδήγησε σε αυτή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή;
Υπήρχε κάτι που ίσως έκαναν οι καλοκάγαθες κυβερνήσεις της Δύσης προηγουμένως- όπως για παράδειγμα να σκοτώσουν μισό εκατομμύριο ή περισσότερους ανθρώπους στο Ιράκ- που θα μπορούσε να οδηγήσει τόσους πολλούς ανθρώπους σε μια ισλαμιστική παραστρατιωτική οργάνωση;
Η ερώτηση είναι αντι-αμερικανική ή τουλάχιστον προβοκατόρικη, αλλά η απάντηση δεν επιδέχεται αμφισβήτηση: ναι, ναι, τουλάχιστον μισό εκατομμύριο φορές. Αναμφισβήτητα οι ΗΠΑ δημιούργησαν το πρόβλημα που με θάρρος «έρχονται να βοηθήσουν» να λυθεί. Και το ότι το δημιούργησαν ρίχνοντας πολλές βόμβες, θα έπρεπε να προβληματίσει εκείνους οι οποίοι σήμερα επιχειρηματολογούν ότι η ρίψη μερικών ακόμα βομβών κατά κάποιο τρόπο αποτελεί σοβαρή λύση.
Όταν λέω ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «δημιούργησαν» το Ισλαμικό Κράτος (ή ΙΚΙΛ όπως είναι γνωστό), κάποιος πολύ σωστά μπορεί να σκεφτεί ότι ετοιμάζομαι να σας πω ότι τα καύσιμα για τα τζετ δεν μπορούν να λιώσουν το χάλυβα και πως ο Μπους έριξε τους δίδυμους πύργους. Ωστόσο δεν πρόκειται για κάποια περίπλοκη συνωμοσία που αφορά ολογράμματα και φορείς της κρίσης.
Είναι αρκετά απλό και τραγικό: οι ΗΠΑ εισέβαλλαν στο Ιράκ, σκότωσαν απίστευτα πολλούς ανθρώπους οι οποίοι είχαν φίλους και οικογένεια που τους αγαπούσαν, εξαπολύοντας ένα κύμα τρομοκρατίας σε όλη τη Μέση Ανατολή - αποδεικνύεται ότι το να βλέπεις να πεθαίνει η μάνα κάποιου από αμερικανική αεροπορική επιδρομή δεν καλλιεργεί την μετριοπάθεια.
Έπειτα εγκατέστησαν και εξόπλισαν έναν φανατικό σιίτη ηγέτη στο Ιράκ, τον Νούρι αλ Μαλίκι ο οποίος προχώρησε στη δολοφονία, το βασανισμό και γενικά την αποξένωση του πληθυσμού των Σουνιτών στο Ιράκ, που σήμερα και όχι συμπτωματικά, παρέχουν την υποστήριξή τους στο Ισλαμικό Κράτος το οποίο αποτελεί μια φαύλη μορφή του σουνιτικού εξτρεμισμού.
Οπλίζοντας τον στρατό του Ιράκ, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξόπλισαν αποτελεσματικά και τον ΙΚΙΛ που πήρε τα περισσότερα από τα υψηλής ισχύος όπλα όταν προέλασε στις βόρειες περιοχές της χώρας. Οι ΗΠΑ, διευκόλυναν επίσης την αποστολή όπλων σε ένα συνοθύλευμα ομάδων ανταρτών που πολεμούν στη Συρία. Κάποια από αυτά τα όπλα, χωρίς αμφιβολία, βρήκαν το δρόμο τους προς τα χέρια εκείνων που η δέσμευση τους σε μια φιλελεύθερη δημοκρατία δεν είναι πιο ισχυρή από την αντίστοιχη του δικτάτορα –για- μια- ζωή, Μπάσαρ Άσαντ.
Προσθέστε όλα αυτά και έχετε, όπως με τους Ταλιμπάν και την αλ Κάιντα στο παρελθόν, ακόμα ένα παράδειγμα των ΗΠΑ που εξοπλίζουν ένα μελλοντικό εχθρό και έπειτα δημιουργούν τις απαραίτητες για αυτόν συνθήκες για να ανθίσει.
«Τι χάλια» είπε ο Πήτερ Βαν Μπιούρεν, ένας πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο οποίος επέβλεψε τις προσπάθειες ανοικοδόμησης στο Ιράκ (μια εμπειρία που τον έκανε πληροφοριοδότη). Όταν τον ρώτησα εάν συμφωνούσε πως η αμερικανική κυβέρνηση βοήθησε στη δημιουργία του ΙΚΙΛ, ο Βαν Μπιούρεν είπε ευθέως: «Απολύτως».
Η εισβολή, το 2003, μετέτρεψε το Ιράκ σε ένα χώρο εκπαίδευσης ριζοσπαστικών ισλαμικών ομάδων και έδωσε σε λεγεώνες νέων ανδρών ένα λόγο για να πολεμούν για τον εαυτό τους, μια συνταγή καταστροφής που επιδεινώνεται από την υποστήριξη των ΗΠΑ σε έναν φανατικό ισχυρό άνδρα. «Ο Μαλίκι είναι ο άνθρωπος μας στο Ιράκ ή τουλάχιστον αυτό πιστεύαμε, από τότε που τον έφεραν στην εξουσία οι ΗΠΑ το 2006» μου είπε. «Από την πρώτη μέρα, ο Μαλίκι αποξένωσε και εκδίωξε τους Σουνίτες» οπότε δεν αποτελεί έκπληξη ότι πολλοί προτιμούν μια εξτρεμιστική ομάδα Σουνιτών αντί ένα καταπιεστικό σιίτικο καθεστώς.
Υπάρχουν κάποια στοιχεία που ρίχνουν την ευθύνη για τον ΙΚΙΛ στην Αμερική, αλλά για όλους τους λάθος λόγους. Η Χίλαρι Κλίντον, η μια και για πάντα μελλοντική υποψήφια για την προεδρία, είπε σε έναν Ισραηλινό πρώην δεσμοφύλακα που έγινε δημοσιογράφος στο The Atlantic, ότι η Αμερική έχει δημιουργήσει τον ΙΚΙΛ μη επαρκώς δεσμευόμενη στον πόλεμο στη Συρία.
«Η αποτυχία να βοηθήσουμε στην οικοδόμηση μια αξιόπιστης πολεμικής δύναμης από τους ανθρώπους οι οποίοι ήταν οι διοργανωτές των διαδηλώσεων κατά του Άσαντ-υπήρχαν Ισλαμιστές, υπήρχαν κοσμικοί, υπήρχαν ένα σωρό ανάμεσα τους-η αποτυχία να το κάνουμε αυτό, άφησε ένα μεγάλο κενό, το οποίο τώρα καλύπτουν οι τζιχαντιστές» είπε η Κλίντον.
Ένας συντάκτης της The Wall Street Journal, παρομοίως είπε ότι ο ΙΚΙΛ ενισχύθηκε από την αποτυχία της ανάληψης «αποφασιστικής δράσης» στη Συρία. Προφανώς δεν πειράζει που η «αποφασιστική δράση» που είχαν κατά νου πολιτικοί όπως η Κλίντον ήταν να ανατρέψουν τον Άσαντ, όχι τον ΙΚΙΛ, μια από τις ομάδες ανταρτών που πολεμούσαν εναντίον του καθεστώτος του.
Ο πρόεδρος Ομπάμα είναι επίσης απασχολημένος με το μασάζ που κάνει στην πρόσφατη ιστορία με τη βοήθεια μιας συμβατικής ελίτ του Τύπου. Σε συνέντευξη που έδωσε στους The New York Times, ο Ομπάμα απέρριψε την ιδέα ότι η ανεπάρκεια πώλησης αμερικανικών όπλων δημιούργησε τον ΙΚΙΛ, επιχειρηματολογώντας ότι «η άποψη ότι μπορούσαμε να προβάλλουμε μερικά όπλα ελαφρού τύπου ή ακόμα και πιο εξελιγμένα όπλα» στην αντιπολίτευση της Συρίας και πως αυτό θα οδηγούσε σε κάτι καλό «δεν ήταν ποτέ στην ατζέντα».
Αυτό που δεν ανέφερε ο Ομπάμα και αυτός που του έπαιρνε συνέντευξη δεν καταδέχθηκε να θίξει, ήταν ότι οι ΗΠΑ πράγματι εξόπλισαν την συριακή αντιπολίτευση, κυρίως μέσω πληρεξούσιου. Τον Μάρτιο του 2013, οι ίδιοι οι Times έγραψαν ότι «Με βοήθεια από την CIA, τις αραβικές κυβερνήσεις και την Τουρκία έχουν αυξήσει κατακόρυφα τη στρατιωτική τους βοήθεια στους μαχητές της συριακής αντιπολίτευσης». Το «αριθμητικό μέγεθος των φορτίων» σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους στους οποίους έγινε αναφορά στο ρεπορτάζ «ήταν πολύ μεγάλο», αν και μερικοί στην αντιπολίτευση της Συρίας εξέφρασαν την ανησυχία τους εκείνη την περίοδο, λέγοντας στους Times ότι «οποιοσδήποτε αποφάσιζε ποιες ομάδες θα έπαιρναν τα όπλα έκανε ανεπαρκή δουλειά».
Ωστόσο αυτές οι λεπτομέρειες χάθηκαν στη βιασυνή του ανθρωπιστικού πολέμου, αφού δείχνουν ότι μια παλιά παρέμβαση που επιχειρήθηκε να προωθηθεί ότι έγινε για ανθρωπιστικούς λόγους απέτυχε να εμποδίσει το κακό που υπάρχει σήμερα-και πιθανώς το έκανε χειρότερο-σε σημείο που ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών δεν θα αντικρούσει ούτε τους επιθετικούς επικριτές του επισημαίνοντας ότι πράγματι εξόπλισε τους αντάρτες της Συρίας.
«Ας είναι κι έτσι, καθηγητά, τι κάνουμε τώρα;» μπορεί να ρωτήσει ένας ενδιαφερόμενος πολίτης. «Να αφήσουμε τον κόσμο να πεθάνει επειδή μισείτε την Αμερική;»
Λοιπόν φίλε: υπάρχει μια πραγματική ανθρωπιστική κρίση στο Ιράκ και αφού βοήθησαν στη δημιουργία της καταστροφής που τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη, οι ΗΠΑ έχουν καθήκον να βοηθήσουν. Όμως- και αυτό είναι πραγματικό σημαντικό παιδιά-ο βομβαρδισμός του Ιράκ ουδέποτε έκανε την κατάσταση καλύτερη. Στην πραγματικότητα έχει κάνει τα πράγματα χειρότερα, οδηγώντας σε μια αριθμητική επιτυχία πέρα κι από τα πιο τρελά όνειρα και των πιο πιστών τζιχαντιστών (ενώ δημιουργούνται ορδές νέων τζιχαντιστών, η παρουσία των οποίων μπορεί να αναφέρεται για να δικαιολογήσει την επόμενη επέμβαση).
Η απουσία μιας καλής απάντησης σε ένα πρόβλημα όπως ο ΙΚΙΛ δεν είναι καλός λόγος για να υιοθετηθεί με θεραπεία με ψευδοφάρμακο, που έχει αποδειχθεί ξανά και ξανά ότι είναι χειρότερο από την ασθένεια. Ο αμερικανικός στρατός δεν είναι ανθρωπιστικός οργανισμός, ούτε και θα έπρεπε να υπάρχει η προσδοκία ότι θα συμπεριφερθεί έτσι. Εάν η Αμερική θέλει να βοηθήσει, θα έπρεπε να προσφέρει σε εκείνους που δραπετεύουν από τη βία του Ιράκ την δυνατότητα να ζητήσουν άσυλο στις ΗΠΑ-και να υποσχεθεί σε εκείνους που μένουν πίσω ότι ποτέ ξανά δεν θα τους βομβαρδίσει.
vice.comhttp://www.vice.com/gr/read/h-amerikh-voithise-sth-dhmiourgia-tou-islamikou-kratous