Πυραυλοφόρος αυτοκινητάμαξα: Νέο πυρηνικό άσο βγάζει από το μανίκι του ο Πούτιν
Ως μέρος του εκσυγχρονισμού του συνόλου των πυρηνικών δυνάμεών της, η Μόσχα αναβιώνει ένα ισχυρό πυρηνικό σύστημα το οποίο αποδείχθηκε ως εφιάλτης για το ΝΑΤΟ στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου
Τον Δεκέμβριο του 2014 μια σειρά από επίσημα σχόλια επιβεβαίωσαν όλες τις προηγούμενες αναφορές - η πρόθεση της Ρωσίας να αναπτύξει μια νέας γενιάς στρατηγική πλατφόρφμα σιδηρόδρομων. Στα ρωσικά: Boyevoy Zheleznyy Raketnyy Kompleks (BZhRK) - Πυραυλικό Σύστημα Σιδηροδρομικών Μεταφορών - δήλωσε στους δημοσιογράφους ο αναπληρωτής διοικητής των Στρατηγικών Πυραυλικών Δυνάμεων, στρατηγός Αντρέι Φιλάτοφ: «Μπορώ να σας πω αυτό που περιμένετε - νομίζω ότι η ιδέα αυτή θα υλοποιηθεί στο εγγύς μέλλον». Μιλώντας με το πρακτορείο ITAR-TASS, ανώνυμες πηγές του τομέα της ρωσικής άμυνας έδωσαν επίσης μια σειρά από λεπτομέρειες του σχεδίου που μπορεί να παραχθεί από το Μοσχοβίτικο Ινστιτούτο Θερμικής Τεχνολογίας, το οποίο αυτή τη στιγμή αναπτύσσει τη νέα πλατφόρμα. Επιπλέον, ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Ανατόλι Αντόνοφ υπογράμμισε τη διεθνή νομιμότητα του ρωσικού ανανεωμένου ενδιαφέροντος γύρω από τα «πυρυαλοφόρα τρένα», δηλώνοντας ότι «η ύπαρξη των σχεδίων μας για τη δημιουργία σιδηροδρομικών Διηπειρωτικών Βαλλιστικών Πυραύλων (ICBM) σε καμία περίπτωση δεν έρχεται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις της Ρωσίας βάσει της συνθήκης START».
Η αναδιάταξη των πυραυλοφόρων τρένων θα αναβιώσει μια πολεμική πλατφόρμα, ικανή να αξιοποιήσει τη γεωγραφία της Ρωσίας. Πριν από τη διάλυσή τoυ, το Πυραυλικό Συγκρότημα Σιδηροδρόμων Μάχης ήταν σε θέση να διανύσει μέχρι 1.000 χιλιόμετρα μέσα σε μια μέρα σε ένα σιδηροδρομικό δίκτυο που εκτεινόταν σε πάνω από 145.000 χιλιόμετρα. Από αυτά, τα 10.000 χιλιόμετρα ήταν ενισχυμένα ώστε για να εξασφαλίσουν ότι θα μπορούσαν να αντέξουν μια εκτόξευση πυραύλου. Επιπλέον, κατασκευάστηκαν ειδικά σχεδιασμένες σιδηροδρομικές γραμμές για να κρύψουν τα τρένα κατά τη διάρκεια των περιόδων ακινητοποίησης, ενώ τα ίδια τα τρένα ήταν έτσι μεταμφιεσμένα/τροποποιημένα εξωτερικά, για την καλύτερη προφύλαξή τους από την αναγνώριση με το ανθρώπινο μάτι. Τα τρένα, ως εκ τούτου, προσέφεραν στη Σοβιετική Ένωση ένα αποτελεσματικό μέσο για τη διατήρηση των χερσαίων πυρηνικών δυνάμεών της που δεν ήταν ευάλωτες στους αμερικανικούς κατασκοπευτικούς δορυφόρυς. Για παράδειγμα, ενώ το αμερικανικό δίκτυο πηλροφοριών ήταν ικανό να εντοπίσει/ανιχνεύσει τις πυραυλικές δοκιμές που διεξάγονταν από το Πυραυλικό Σύστημα Σιδηροδρομικών Μεταφορών, ήταν εξαιρετικά δύσκολο για να καθορίσει τις ακριβείς συντεταγμένες της εκτόξευσης.
Αυτά τα πυραυλοφόρα τρένα, συνολικά 36 συγκροτήματα, αποδείχθηκαν μια σημαντική πηγή ανησυχία για τους σχεδιαστές άμυνας του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Κάθε «σιδηροδρομικό σιλό» (βαγόνι εκτόξευσης) ήταν εξοπλισμένο με έναν πύραυλο RT-23, γνωστό στις ΗΠΑ και στους κύκλους του ΝΑΤΟ ως SS-24 Scalpel, με μια εμβέλεια πάνω από 10.000 χιλιόμετρα. Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του, οι εκτιμήσεις των αναλυτών ήθελαν τον αριθμό του κάπου μεταξύ 42 και 56 μονάδων. Κάθε τέτοιος πύραυλος μεταφέρει έως δέκα κεφαλές, πράγμα που σημαίνει ότι η συνδυασμένη ικανότητα της δύναμης από το Πυραυλικό Σύστημα Σιδηροδρομικών Μεταφορών ήταν κάπου μεταξύ 360 - 560 κεφαλών, κάθε μία ικανή να πλήξει οποιαδήποτε περιοχή στις ηπειρωτικές Ηνωμένες Πολιτείες.
Η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης έπληξε το Πυραυλικό Συγκρότημα Σιδηροδρόμων Μάχης. Η υποδομή που κατασκευάστηκε για τη συντήρηση των πυραύλων RT-23 βρισκόταν στην Ουκρανία, αναγκάζοντας τη Μόσχα να επιλέξει ανάμεσα στην επένδυση για ένα διάδοχο σύστημα ή την διάλυση του όλου προγράμματος. Η έλλειψη κονδυλίων την ανάγκασε στην τελευταία επιλογή, και από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 τα περισσότερα πυραυλοφόρα τρένα ακινητοποιήθηκαν και φρουρούνταν. Με πολλά βασικά στοιχεία της πυρηνικής τριάδας σε μαρασμό, η Μόσχα συμπερέλαβε την απόσυρση του RT-23 στη Συνθήκη START II, που με την σειρά του οδήγησε στον παροπλισμό των πυραυλοφόρων τρένων το 2005, και την καταστροφή του τελευταίου πυραύλου RT-23 το 2006. Το γεγονός ότι οικονομικοί παράγοντες και όχι στρατηγικές εκτιμήσεις, ήταν η αιτία του παροπλισμού αυτού του συστήματος, μας βοηθά σήμερα να εξηγήσουμε γιατί η Ρωσία φαίνεται να θέλει να ανασυγκροτήσει ξανά αυτές τις δυνατότητες. Παρά την οικονομική δυσπραγία που προκλήθηκε από τις κυρώσεις και μια πτώση της τιμής του πετρελαίου, οι πόροι που είχαν προβλεφθεί για τον πλήρη εκσυγχρονισμό του πυρηνικού οπλοστασίου είναι σε μια τέτοια επάρκεια που επιτρέπουν την επανάληψη του Πυραυλικού Συστήματος Σιδηροδρομικών Μεταφορών, εκτιμούν κορυφαίοι αναλυτές.
Το «Barguzin», το διάδοχο πυραυλοφόρ τρένο της Ρωσίας, είναι πιθανό να τεθεί σε υπηρεσία από το 2019, με την προβλεπόμενη διάρκεια ζωής να φθάνει μέχρι το 2040. Διατηρώντας τις ίδιες δυνατότητες με τον προκάτοχό του, το διάδοχο σύστημα αναμένεται να βελτιωθεί σε μια σειρά από σημαντικούς τομείς. Το πιο σημαντικό, το Barguzin είναι πιθανό να είναι εξοπλισμένο με μια έκδοση του πυραύλου RS-24. Από πολλές απόψεις ο πύραυλος RS-24 είναι κατώτερος από τον RT-23, μεταφέρει μόνο τέσσερα οχήματα επανεισόδου (κεφαλές), και το μικρότερο μέγεθός του περιορίζει την παραδοτέα απόδοση του βλήματος μεταξύ 0,4 και 1,2 μεγατόνους, πολύ κάτω από την απόδοση των 5,5 μεγατόνων που θα μπορούσε να παραδοθεί από το RT-23. Ωστόσο, το Barguzin είναι πιθανό να μεταφέρει έξι πυραύλους RS-24, δηλαδή το διπλάσιο του αριθμού των RT-23 που θα μπορούσε να μεταφερθεί από τον σοβιετικής εποχής προκατόχό του. Επιπλέον, ο RS-24 εκτιμάται ότι θα έχει μια πιθανότητα κυκλικού σφάλματος (CEP) από μόλις 45 μέτρα, το οποίο αντιπροσωπεύει μια σημαντική βελτίωση στην ακρίβεια. Με 12.000 χιλιόμετρα, το εύρος του υπερβαίνει επίσης αυτό του RT-23.
Κυρίως, ο νέος πύραυλος θα είναι δραματικά ελαφρύτερος. Σύμφωνα με το διοικητή των Στρατηγικών Πυραυλικών Δυνάμεων, στρατηγό Σεργκέι Καρακάγιεφ, ο RS-24 θα ζυγίζει μόλις 47 τόνους, λιγότερο από το μισό βάρος του RT-23. Αυτό θα πρέπει να παρέχει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα. Πρώτον, ο πύραυλος θα είναι σε θέση να εξαπολύεται από τα τμήματα του ρωσικού σιδηροδρομικού δικτύου που δεν είναι ειδικά ενισχυμένα, επιτρέποντας την ευρύτερη κυκλοφορία των πυραυλοφόρων τρένων, χωρίς να απωλέσουν την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα. Επιπλέον, η πιο συμπαγής φύση του RS-24 αναιρεί την ανάγκη να ενισχυθούν οι τροχοί του τρένου. Αυτό θα εξαλείψει και τα τελευταία διακριτικά χαρακτηριστικά των πυραυλοφόρων τρένων, καθιστώντας το σχεδόν αδύνατο να εντοπιστεί.
Παρά τις εξελίξεις αυτές, προέκυψαν και νέες προκλήσεις. Για παράδειγμα, ο πολλαπλασιασμός των χρηστών των κοινωνικων δικτύων, κινητά τηλέφωνα με ενσωματωμένες φωτογραφικές μηχανές, θα κάνουν τη αποφυγή της αναγνώρισής του πολύ πιο δύσκολο εγχείρημα από ό, τι ήταν η περίπτωση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Ωστόσο, ακόμη και στο πρόσωπο αυτών των νέων κινδύνων ταυτοποίησης, η νέα γενιά των πυραυλοφόρων τρένων αναμένεται να είναι ένα μόνιμο και ικανό χαρακτηριστικό των μελλοντικών πυρηνικών δυνάμεων της Ρωσίας.
Ως μέρος του εκσυγχρονισμού του συνόλου των πυρηνικών δυνάμεών της, η Μόσχα αναβιώνει ένα ισχυρό πυρηνικό σύστημα το οποίο αποδείχθηκε ως εφιάλτης για το ΝΑΤΟ στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου
Τον Δεκέμβριο του 2014 μια σειρά από επίσημα σχόλια επιβεβαίωσαν όλες τις προηγούμενες αναφορές - η πρόθεση της Ρωσίας να αναπτύξει μια νέας γενιάς στρατηγική πλατφόρφμα σιδηρόδρομων. Στα ρωσικά: Boyevoy Zheleznyy Raketnyy Kompleks (BZhRK) - Πυραυλικό Σύστημα Σιδηροδρομικών Μεταφορών - δήλωσε στους δημοσιογράφους ο αναπληρωτής διοικητής των Στρατηγικών Πυραυλικών Δυνάμεων, στρατηγός Αντρέι Φιλάτοφ: «Μπορώ να σας πω αυτό που περιμένετε - νομίζω ότι η ιδέα αυτή θα υλοποιηθεί στο εγγύς μέλλον». Μιλώντας με το πρακτορείο ITAR-TASS, ανώνυμες πηγές του τομέα της ρωσικής άμυνας έδωσαν επίσης μια σειρά από λεπτομέρειες του σχεδίου που μπορεί να παραχθεί από το Μοσχοβίτικο Ινστιτούτο Θερμικής Τεχνολογίας, το οποίο αυτή τη στιγμή αναπτύσσει τη νέα πλατφόρμα. Επιπλέον, ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Ανατόλι Αντόνοφ υπογράμμισε τη διεθνή νομιμότητα του ρωσικού ανανεωμένου ενδιαφέροντος γύρω από τα «πυρυαλοφόρα τρένα», δηλώνοντας ότι «η ύπαρξη των σχεδίων μας για τη δημιουργία σιδηροδρομικών Διηπειρωτικών Βαλλιστικών Πυραύλων (ICBM) σε καμία περίπτωση δεν έρχεται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις της Ρωσίας βάσει της συνθήκης START».
Η αναδιάταξη των πυραυλοφόρων τρένων θα αναβιώσει μια πολεμική πλατφόρμα, ικανή να αξιοποιήσει τη γεωγραφία της Ρωσίας. Πριν από τη διάλυσή τoυ, το Πυραυλικό Συγκρότημα Σιδηροδρόμων Μάχης ήταν σε θέση να διανύσει μέχρι 1.000 χιλιόμετρα μέσα σε μια μέρα σε ένα σιδηροδρομικό δίκτυο που εκτεινόταν σε πάνω από 145.000 χιλιόμετρα. Από αυτά, τα 10.000 χιλιόμετρα ήταν ενισχυμένα ώστε για να εξασφαλίσουν ότι θα μπορούσαν να αντέξουν μια εκτόξευση πυραύλου. Επιπλέον, κατασκευάστηκαν ειδικά σχεδιασμένες σιδηροδρομικές γραμμές για να κρύψουν τα τρένα κατά τη διάρκεια των περιόδων ακινητοποίησης, ενώ τα ίδια τα τρένα ήταν έτσι μεταμφιεσμένα/τροποποιημένα εξωτερικά, για την καλύτερη προφύλαξή τους από την αναγνώριση με το ανθρώπινο μάτι. Τα τρένα, ως εκ τούτου, προσέφεραν στη Σοβιετική Ένωση ένα αποτελεσματικό μέσο για τη διατήρηση των χερσαίων πυρηνικών δυνάμεών της που δεν ήταν ευάλωτες στους αμερικανικούς κατασκοπευτικούς δορυφόρυς. Για παράδειγμα, ενώ το αμερικανικό δίκτυο πηλροφοριών ήταν ικανό να εντοπίσει/ανιχνεύσει τις πυραυλικές δοκιμές που διεξάγονταν από το Πυραυλικό Σύστημα Σιδηροδρομικών Μεταφορών, ήταν εξαιρετικά δύσκολο για να καθορίσει τις ακριβείς συντεταγμένες της εκτόξευσης.
Αυτά τα πυραυλοφόρα τρένα, συνολικά 36 συγκροτήματα, αποδείχθηκαν μια σημαντική πηγή ανησυχία για τους σχεδιαστές άμυνας του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Κάθε «σιδηροδρομικό σιλό» (βαγόνι εκτόξευσης) ήταν εξοπλισμένο με έναν πύραυλο RT-23, γνωστό στις ΗΠΑ και στους κύκλους του ΝΑΤΟ ως SS-24 Scalpel, με μια εμβέλεια πάνω από 10.000 χιλιόμετρα. Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του, οι εκτιμήσεις των αναλυτών ήθελαν τον αριθμό του κάπου μεταξύ 42 και 56 μονάδων. Κάθε τέτοιος πύραυλος μεταφέρει έως δέκα κεφαλές, πράγμα που σημαίνει ότι η συνδυασμένη ικανότητα της δύναμης από το Πυραυλικό Σύστημα Σιδηροδρομικών Μεταφορών ήταν κάπου μεταξύ 360 - 560 κεφαλών, κάθε μία ικανή να πλήξει οποιαδήποτε περιοχή στις ηπειρωτικές Ηνωμένες Πολιτείες.
Η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης έπληξε το Πυραυλικό Συγκρότημα Σιδηροδρόμων Μάχης. Η υποδομή που κατασκευάστηκε για τη συντήρηση των πυραύλων RT-23 βρισκόταν στην Ουκρανία, αναγκάζοντας τη Μόσχα να επιλέξει ανάμεσα στην επένδυση για ένα διάδοχο σύστημα ή την διάλυση του όλου προγράμματος. Η έλλειψη κονδυλίων την ανάγκασε στην τελευταία επιλογή, και από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 τα περισσότερα πυραυλοφόρα τρένα ακινητοποιήθηκαν και φρουρούνταν. Με πολλά βασικά στοιχεία της πυρηνικής τριάδας σε μαρασμό, η Μόσχα συμπερέλαβε την απόσυρση του RT-23 στη Συνθήκη START II, που με την σειρά του οδήγησε στον παροπλισμό των πυραυλοφόρων τρένων το 2005, και την καταστροφή του τελευταίου πυραύλου RT-23 το 2006. Το γεγονός ότι οικονομικοί παράγοντες και όχι στρατηγικές εκτιμήσεις, ήταν η αιτία του παροπλισμού αυτού του συστήματος, μας βοηθά σήμερα να εξηγήσουμε γιατί η Ρωσία φαίνεται να θέλει να ανασυγκροτήσει ξανά αυτές τις δυνατότητες. Παρά την οικονομική δυσπραγία που προκλήθηκε από τις κυρώσεις και μια πτώση της τιμής του πετρελαίου, οι πόροι που είχαν προβλεφθεί για τον πλήρη εκσυγχρονισμό του πυρηνικού οπλοστασίου είναι σε μια τέτοια επάρκεια που επιτρέπουν την επανάληψη του Πυραυλικού Συστήματος Σιδηροδρομικών Μεταφορών, εκτιμούν κορυφαίοι αναλυτές.
Το «Barguzin», το διάδοχο πυραυλοφόρ τρένο της Ρωσίας, είναι πιθανό να τεθεί σε υπηρεσία από το 2019, με την προβλεπόμενη διάρκεια ζωής να φθάνει μέχρι το 2040. Διατηρώντας τις ίδιες δυνατότητες με τον προκάτοχό του, το διάδοχο σύστημα αναμένεται να βελτιωθεί σε μια σειρά από σημαντικούς τομείς. Το πιο σημαντικό, το Barguzin είναι πιθανό να είναι εξοπλισμένο με μια έκδοση του πυραύλου RS-24. Από πολλές απόψεις ο πύραυλος RS-24 είναι κατώτερος από τον RT-23, μεταφέρει μόνο τέσσερα οχήματα επανεισόδου (κεφαλές), και το μικρότερο μέγεθός του περιορίζει την παραδοτέα απόδοση του βλήματος μεταξύ 0,4 και 1,2 μεγατόνους, πολύ κάτω από την απόδοση των 5,5 μεγατόνων που θα μπορούσε να παραδοθεί από το RT-23. Ωστόσο, το Barguzin είναι πιθανό να μεταφέρει έξι πυραύλους RS-24, δηλαδή το διπλάσιο του αριθμού των RT-23 που θα μπορούσε να μεταφερθεί από τον σοβιετικής εποχής προκατόχό του. Επιπλέον, ο RS-24 εκτιμάται ότι θα έχει μια πιθανότητα κυκλικού σφάλματος (CEP) από μόλις 45 μέτρα, το οποίο αντιπροσωπεύει μια σημαντική βελτίωση στην ακρίβεια. Με 12.000 χιλιόμετρα, το εύρος του υπερβαίνει επίσης αυτό του RT-23.
Κυρίως, ο νέος πύραυλος θα είναι δραματικά ελαφρύτερος. Σύμφωνα με το διοικητή των Στρατηγικών Πυραυλικών Δυνάμεων, στρατηγό Σεργκέι Καρακάγιεφ, ο RS-24 θα ζυγίζει μόλις 47 τόνους, λιγότερο από το μισό βάρος του RT-23. Αυτό θα πρέπει να παρέχει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα. Πρώτον, ο πύραυλος θα είναι σε θέση να εξαπολύεται από τα τμήματα του ρωσικού σιδηροδρομικού δικτύου που δεν είναι ειδικά ενισχυμένα, επιτρέποντας την ευρύτερη κυκλοφορία των πυραυλοφόρων τρένων, χωρίς να απωλέσουν την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα. Επιπλέον, η πιο συμπαγής φύση του RS-24 αναιρεί την ανάγκη να ενισχυθούν οι τροχοί του τρένου. Αυτό θα εξαλείψει και τα τελευταία διακριτικά χαρακτηριστικά των πυραυλοφόρων τρένων, καθιστώντας το σχεδόν αδύνατο να εντοπιστεί.
Παρά τις εξελίξεις αυτές, προέκυψαν και νέες προκλήσεις. Για παράδειγμα, ο πολλαπλασιασμός των χρηστών των κοινωνικων δικτύων, κινητά τηλέφωνα με ενσωματωμένες φωτογραφικές μηχανές, θα κάνουν τη αποφυγή της αναγνώρισής του πολύ πιο δύσκολο εγχείρημα από ό, τι ήταν η περίπτωση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Ωστόσο, ακόμη και στο πρόσωπο αυτών των νέων κινδύνων ταυτοποίησης, η νέα γενιά των πυραυλοφόρων τρένων αναμένεται να είναι ένα μόνιμο και ικανό χαρακτηριστικό των μελλοντικών πυρηνικών δυνάμεων της Ρωσίας.
