Το BBC δεν πιστεύει ότι υπάρχει κάποια απλή απάντηση στο ερώτημα
Γιατί απέτυχαν τελικά οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες
Τα αδέρφια Σερίφ και Σαΐντ Κουασί και ο φίλος τους Αμεντί Κουλιμπαλί ήταν γνωστοί όχι μόνο στις γαλλικές μυστικές υπηρεσίες αλλά και στις αμερικανικές και άλλες ευρωπαϊκές. Και οι τρεις είχαν διασυνδέσεις με τζιχαντιστικά δίκτυα στη Γαλλία και αλλού και είχαν απασχολήσει τον νόμο για ανάμειξη σε εξτρεμιστικές ενέργειες. Πολλοί επιρρίπτουν ευθύνες στις γαλλικές μυστικές υπηρεσίες _ αν μη τι άλλο, οι 17 νεκροί δείχνουν ότι δεν έκαναν καλά την δουλειά τους. Το BBC όμως θεωρεί ότι η απάντηση δεν είναι τόσο απλή.
Ο Σερίφ Κουασί είχε μπει φυλακή πριν από σχεδόν μια δεκαετία επειδή είχε προσπαθήσει να πάει στο Ιράκ να πολεμήσει τον τζιχάντ. Στη φυλακή έγινε «μαθητής» του Τζαμέλ Μπεγκάλ, γνωστού για τις διασυνδέσεις του με την Αλ Κάιντα ο οποίος είχε θητεύσει δίπλα στον σκληροπυρηνικό Αμπού Χάμζα, πρώην ιμάμη του τζαμιού στο Φίνσμπουρι Παρκ του Λονδίνου που σήμερα εκτίει ισόβια σε αμερικανική φυλακή.
Ο Σαΐντ Κουασί είχε εκπαιδευτεί στρατιωτικά στην Υεμένη το 2011, όπου είχε συναντήσει τον Ανουάρ αλ-Αουλάκι, γεννημένο στις ΗΠΑ και υψηλόβαθμο στέλεχος της Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο (AQAP) ο οποίος σκοτώθηκε από στοχευμένη επίθεση εναντίον του με αμερικανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Όπως τονίζει το BBC όμως, χιλιάδες άτομα έχουν διασυνδέσεις του επιπέδου που είχαν οι αδερφοί Κουασί. Επιπλέον, περισσότεροι από 1.000 γάλλοι πολίτες έχουν ταξιδέψει στο Ιράκ και στη Συρία τα τελευταία χρόνια για να πολεμήσουν στο πλευρό των τζιχαντιστών. Περίπου 200 έχουν επιστρέψει στη Γαλλία.
Η Γαλλία έχει εξαιρετικά ισχυρές υπηρεσίες πληροφοριών αλλά καμία δυτική υπηρεσία δεν έχει το νομικό δικαίωμα ή το προσωπικό και τους πόρους για να παρακολουθεί πλήρως τους χιλιάδες πολίτες που εμπίπτουν στην κατηγορία του δυνητικά επικίνδυνου αλλά δεν έχουν διαπράξει έγκλημα.
Η μεγάλη πρόκληση των μυστικών υπηρεσιών είναι να ξεχωρίσουν, με βάση περιορισμένες πληροφορίες, ποια άτομα πρέπει να τύχουν στενότερης παρακολούθησης. Οι πληροφορίες είναι ακόμη πιο περιορισμένες όταν οι επίδοξοι τρομοκράτες σχεδιάζουν την ενέργειά τους χωρίς καθοδήγηση από το εξωτερικό, άρα με περιορισμένες συνεννοήσεις, και χρησιμοποιώντας όπλα που είναι εύκολο να βρεθούν και όχι εξελιγμένα εκρηκτικά.
«Θα ήταν λοιπόν άδικο να κατηγορήσουμε τους Γάλλους επειδή έπαψαν κάποια στιγμή να παρακολουθούν τον Σαΐντ Κουασί», λέει το BBC. «Με άλλα λόγια, προτού μιλήσουμε για αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών, πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα το μέγεθος των ψύλλων και των αχύρων και την ποιότητα του κοσκινίσματος».
Από την άλλη πλευρά, ορισμένα στοιχεία ξέφυγαν από τους Γάλλους, όπως ότι οι αδερφοί Κουασί είχαν φτιάξει οπλοστάσιο στο διαμέρισμά τους. Οι γείτονες το ανακάλυψαν αλλά δέχθηκαν απειλές να μην το αποκαλύψουν. Αυτό όμως, εκτιμά το BBC, αποτελεί αποτυχία μάλλον της τοπικής αστυνομίας παρά των μυστικών υπηρεσιών.
Τελευταίως οι τρομοκρατικές επιθέσεις εμπίπτουν όλο και περισσότερο στις εξής κατηγορίες: ανεξάρτητες ενέργειες από άτομα («μοναχικούς λύκους») ή μικρές ομάδες («αγέλες λύκων») ή μεγάλες και περίπλοκες επιχειρήσεις τις οποίες χρηματοδοτεί και καθοδηγεί κάποια οργάνωση.
Το τελευταίο εξάμηνο πραγματοποιήθηκαν πολλές μικρού βεληνεκούς ενέργειες στην Ευρώπη και στην Αμερική. Στην περίπτωση του Charlie Hebdo, οι αδερφοί Κουασί υποστήριξαν ότι τους έστειλε και τους κατηύθυνε η AQAP. Αλλά, σύμφωνα με το BBC, πρέπει να εξετάσουμε με σκεπτικισμό τον ισχυρισμό αυτό: πιθανότατα πρόκειται περισσότερο για έμπνευση ή ενθάρρυνση από την AQAP παρά για καθοδήγηση.
Ο Σερίφ Κουασί είχε μπει φυλακή πριν από σχεδόν μια δεκαετία επειδή είχε προσπαθήσει να πάει στο Ιράκ να πολεμήσει τον τζιχάντ. Στη φυλακή έγινε «μαθητής» του Τζαμέλ Μπεγκάλ, γνωστού για τις διασυνδέσεις του με την Αλ Κάιντα ο οποίος είχε θητεύσει δίπλα στον σκληροπυρηνικό Αμπού Χάμζα, πρώην ιμάμη του τζαμιού στο Φίνσμπουρι Παρκ του Λονδίνου που σήμερα εκτίει ισόβια σε αμερικανική φυλακή.
Ο Σαΐντ Κουασί είχε εκπαιδευτεί στρατιωτικά στην Υεμένη το 2011, όπου είχε συναντήσει τον Ανουάρ αλ-Αουλάκι, γεννημένο στις ΗΠΑ και υψηλόβαθμο στέλεχος της Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο (AQAP) ο οποίος σκοτώθηκε από στοχευμένη επίθεση εναντίον του με αμερικανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Όπως τονίζει το BBC όμως, χιλιάδες άτομα έχουν διασυνδέσεις του επιπέδου που είχαν οι αδερφοί Κουασί. Επιπλέον, περισσότεροι από 1.000 γάλλοι πολίτες έχουν ταξιδέψει στο Ιράκ και στη Συρία τα τελευταία χρόνια για να πολεμήσουν στο πλευρό των τζιχαντιστών. Περίπου 200 έχουν επιστρέψει στη Γαλλία.
Η Γαλλία έχει εξαιρετικά ισχυρές υπηρεσίες πληροφοριών αλλά καμία δυτική υπηρεσία δεν έχει το νομικό δικαίωμα ή το προσωπικό και τους πόρους για να παρακολουθεί πλήρως τους χιλιάδες πολίτες που εμπίπτουν στην κατηγορία του δυνητικά επικίνδυνου αλλά δεν έχουν διαπράξει έγκλημα.
Η μεγάλη πρόκληση των μυστικών υπηρεσιών είναι να ξεχωρίσουν, με βάση περιορισμένες πληροφορίες, ποια άτομα πρέπει να τύχουν στενότερης παρακολούθησης. Οι πληροφορίες είναι ακόμη πιο περιορισμένες όταν οι επίδοξοι τρομοκράτες σχεδιάζουν την ενέργειά τους χωρίς καθοδήγηση από το εξωτερικό, άρα με περιορισμένες συνεννοήσεις, και χρησιμοποιώντας όπλα που είναι εύκολο να βρεθούν και όχι εξελιγμένα εκρηκτικά.
«Θα ήταν λοιπόν άδικο να κατηγορήσουμε τους Γάλλους επειδή έπαψαν κάποια στιγμή να παρακολουθούν τον Σαΐντ Κουασί», λέει το BBC. «Με άλλα λόγια, προτού μιλήσουμε για αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών, πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα το μέγεθος των ψύλλων και των αχύρων και την ποιότητα του κοσκινίσματος».
Από την άλλη πλευρά, ορισμένα στοιχεία ξέφυγαν από τους Γάλλους, όπως ότι οι αδερφοί Κουασί είχαν φτιάξει οπλοστάσιο στο διαμέρισμά τους. Οι γείτονες το ανακάλυψαν αλλά δέχθηκαν απειλές να μην το αποκαλύψουν. Αυτό όμως, εκτιμά το BBC, αποτελεί αποτυχία μάλλον της τοπικής αστυνομίας παρά των μυστικών υπηρεσιών.
Τελευταίως οι τρομοκρατικές επιθέσεις εμπίπτουν όλο και περισσότερο στις εξής κατηγορίες: ανεξάρτητες ενέργειες από άτομα («μοναχικούς λύκους») ή μικρές ομάδες («αγέλες λύκων») ή μεγάλες και περίπλοκες επιχειρήσεις τις οποίες χρηματοδοτεί και καθοδηγεί κάποια οργάνωση.
Το τελευταίο εξάμηνο πραγματοποιήθηκαν πολλές μικρού βεληνεκούς ενέργειες στην Ευρώπη και στην Αμερική. Στην περίπτωση του Charlie Hebdo, οι αδερφοί Κουασί υποστήριξαν ότι τους έστειλε και τους κατηύθυνε η AQAP. Αλλά, σύμφωνα με το BBC, πρέπει να εξετάσουμε με σκεπτικισμό τον ισχυρισμό αυτό: πιθανότατα πρόκειται περισσότερο για έμπνευση ή ενθάρρυνση από την AQAP παρά για καθοδήγηση.
Πηγή: REUTERS/Chris Wattie
