«Μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας υπάρχουν σχέσεις φιλίας αιώνων και επαφές σε όλα τα επίπεδα. Διακρατικές, πολιτιστικές, θρησκευτικές. Ετσι, πολλές φορές, όταν κλείναμε συμφωνίες, κοιτάζαμε λιγότερο τα οφέλη που θα μπορούσαμε να αποκομίσουμε για τον εαυτό μας, και περισσότερο τα αμοιβαία κέρδη των δύο χωρών.
Ήταν πάντα πιο σημαντικό για εμάς η οικοδόμηση και η διατήρηση φιλικών σχέσεων, όπως αρμόζει σε δύο Ορθόδοξα κράτη» - δήλωσε τον Φεβρουάριο του 2014 ο επικεφαλής της Rosoboronexport, Ανατόλι Ισάϊκιν.
Τα ελληνικά ρωσικά αντιεροπορικά συστήματα Tor, τα οποία προμηθεύτηκε η Ελλάδα από την Ρωσία στα τέλη του 1990 αντιμετώπισαν τόσα πολλά τεχνικά προβλήματα και πολιτικά κωλύμματα, με την Ελλάδα να μην έχει αργότερα υπογράψει άλλη σύμβαση με τη Ρωσία για σημαντικές στρατιωτικές προμήθειες. Το συγκεκριμένο αντιεροπορικό σύστημα είναι βραχέως βεληνεκούς (κατηγορία SHORAD) και δύναται να προσβάλλει αεροσκάφη, ελικόπτερα, UAV, κατευθυνόμενα βλήματα αντιραντάρ, πυραύλους κρουζ, πυρομαχικά τελικής καθοδήγησης.
Η ρωσική εταιρεία Almaz-Antey αποκάλυψε μια σειρά από πληροφορίες σχετικά με το ριζικά εκσυγχρονισμένο σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας Tor-M2 (κατά ΝΑΤΟ κωδικοποιημένο ως SA-15 Gauntlet). Αυτές οι πληροφορίες παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος είναι μαζί από τους μεγαλύτερους χρήστες παγκοσμίως αυτού του ιδιαίτερα ικανού οπλικού συστήματος.
Το SA-15 Gauntlet είναι ένα κινητό, παντός καιρού, βραχέως βεληνεκούς πυραυλικό σύστημα επιφανείας-αέρος. Το νέο βραχέως βεληνεκούς σύστημα αεράμυνας, το οποίο είναι παγκοσμίως μοναδικό στην κατηγορία SHORAD ως προς την κατακόρυφη εκτόξευση πυραύλων, είναι αρκετά διαφορετικό από το Tor-M2E / Tor-M2K (εξαγωγικές εκδόσεις), και από το Tor-M2U (για το Ρωσικό Στρατό). Η μεγάλη διαφορά είναι ένα νέο αντιαεροπορικό βλήμα, το οποίο παρουσιάστηκε ως πρωτότυπο κατά τη διάρκεια της έκθεσης MAKS 2013. Αυτό το καινοτόμο προϊόν 9M338/9M338K δημιουργήθηκε από την κορυφαία ρωσική εταιρεία πυραυλικής τεχνολογίας Vympel. Η σειρά εξαγωγής φέρει την ονομασία RZV MD και προορίζεται όντως για το συγκρότημα της οικογένειας Tor - η επίσημη επιβεβαίωση, η οποία εξέπληξε ακόμη και τους κατασκευαστές στην Almaz-Antey.
Ο πύραυλος 9M338, οποίος συσκευασμένος ζυγίγει 163 kg, έχει σχεδιαστεί στην ουρά του με δύο ενότητες από τέσσερα πτερύγια καθοδήγησης και ελέγχου. Επιπλέον, αυτό το είδος των πυραύλων έχει κατευθυνόμενο ελέγχου της ώσης (TVC) που βρίσκεται εγκατεστημένο στην εξαγωγή του κινητήρα. Πρόκειται για συνολικά τέσσερις επιφάνειες με στρώσεις από γραφίτη, με τις οποίες ελέγχεται η δέσμη των καυσαερίων προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Ο μηχανισμός αυτός υποστηρίζει τα πτερύγια διεύθυνσης και ελέγχου στην ουρά του πυραύλου. Από το νέο πύραυλο απουσιάζουν τα πτερύγια διεύθυνσης και ελέγχου στο μπροστινό μέρος.
Το νεότερο, μοναδικό στην κατηγορία του, συγκρότημα αεράμυνας βραχέως βεληνεκούς Tor-M2, με προηγμένες δυνατότητες, δημιουργήθηκε για να καταπολεμήσει υψηλής ακρίβειας επιτιθέμενα όπλα. Ένα όχημα μάχης (κάθε ερπυστριοφόρο όχημα, το σασί καλείται GM-355, λειτουργεί ως TELAR, δηλαδή μεταφέρει και εκτοξεύει τους πυραύλους αυτόνομα) θα είναι εξοπλισμένο με 16 μονάδες 9M338 έναντι 8 μονάδων 9M331. Η παραγωγή σειράς των πυραύλων 9M338 9M331 θα εκτελεστεί από την εταιρεία Avitek.
Μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι πύραυλοι 9M338 τοποθετούνται επίσης σε πακέτα στο όχημα μάχης. Aυτά τα σφραγισμένα πακέτα έχουν επίσης την δική τους ονομασία – 9Μ334. Κάθε τέτοιο πακέτο περιέχει δύο κάνιστρα που καλούνται YA281 – τέσσερα βλήματα ανά κάνιστρο. Οι πύραυλοι μπορούν χωρίς περαιτέρω έλεγχο να μεταφέρονται και να παραμείνουν αποθηκευμένοι μέσα στα κάνιστρα για μια περίοδο 10 ετών. Για τον έλεγχο, τα κάνιστρα φέρουν ένα αυτόματο σύστημα εντοπισμού βλαβών, το οποίο οι χρήστες μπορούν να λειτουργήσουν.
Το 2008 είχαν ολοκληρωθεί οι πρώτες δοκιμές του Tor-M2 με το βλήμα 9M331 και επίσης ολοκληρώθηκε η πρώτη σειρά δοκιμών του Tor-M2 με το βλήμα 9M338K. Έκτοτε, οι προκαταρτικές δοκιμές συνεχίστηκαν, στο πλαίσιο των εργασιών για το νέο πύραυλο, οι οποίες διήρκησαν 15 χρόνια. Στις δοκιμές τον Οκτώβριο του 2013, πέντε πύραυλοι εκτοξεύτηκαν κατά ισάριθμων ιπτάμενων στόχων (UAV) και τους κατέστρεψαν – τρία UAV καταρρίφθηκαν από άμεσα πυραυλικά χτυπήματα πλήγματα. Αυτό είναι ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα, όπως επιδεικνύεται μια καταπληκτική ακρίβεια.
Οι πρώτες διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τους πυραύλους 9M338 της Vympel:
16 αντιαεροπορικά βλήματα ανά όχημα
Εύρος – 16 km
Μέγιστο ύψος – 10 km
Μέγιστη ταχύτητα πτήσης – 1000 m/s
Μάζα του πυραύλου – 163 kg, μήκος – 2,94 m, διάμετρος – 0,24 m
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 στα σχεδιαστικά γραφεία των Almaz / Antey και IEMZ εκτελούνται εργασίες για την διαμόρφωση Tor-M2. Τα πρώτα σκίτσα παρουσιάστηκαν το 1999, στο πλαίσιο του Tor-M2E (έκδοση εξαγωγής). Ένα ολοκληρωμένο σύστημα, έτοιμο για παραγωγή, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην έκθεση MAKS 2007. Σε αυτή την υλοποιημένη διαμόρφωση, η μονάδα ραντάρ και ο εκτοξευτής ήταν εγκατεστημένα σε ένα τροχοφόρο όχημα 6x6 MZKT-6922. Το όχημα καλείται 9A331MK, ζυγίζει περίπου 30 τόνους και απαιτεί τριμελές πλήρωμα. Ο πύργος του οχήματος σχεδιάστηκε με αρθρωτή αρχιτεκτονική, τόσο για το 9M331, όσο και για τη νέα έκδοση 9M338K.
Στην βρετανική στρατιωτική επιθεώρηση IHS Jane's Missiles & Rockets αναφέρεται ότι το συγκρότημα επί τροχοφόρου οχήματος βρίσκεται στην φάση προκεχωρημένων δοκιμών στο πεδίο βολή Ashuluk στην Ρωσία. Στις δοκιμές αυτές, παρατηρήθηκε η χρήση του ινδικής κατασκευής τροχοφόρου TATA 3138C (8 x 8), TATA 2036C (6 x 6) ως το όχημα μεταφοράς του Κέντρου Διεύθυνσης Πυρός 9S737MK Ranzhir-M1. Σε μία από τις δοκιμές εκτόξευσης μάλιστα, το όχημα παρουσιάζεται χωρίς καν την χρήση σταθεροποιητών - εκτόξευση σχεδόν εν κινήσει! Το ραντάρ πάνω στον κατά 360° περιστρεφόμενο πύργο μπορεί να βρίσκεται σε λειτουργεία όπως το όχημα κινείται. Έτσι, η εναέρια επιτήρηση και η πρόσκτηση στόχου είναι δυνατή κατά την οδήγηση.
Σε αυτή την τελευταία έκδοση το ραντάρ αναζήτησης έρχεται με μια κεραία Phased-Array. Αυτό το σύστημα ραντάρ λειτουργεί στη ζώνη των UHF στο δέκατο μέτρου και εκατοστό μέτρου. Είναι ειδικά σχεδιασμένο για τον εντοπισμό και την παρακολούθηση των μικρών στόχων, όπως πύραυλοι και βόμβες ακριβείας. Έχει μια μέγιστη εμβέλεια ανίχνευσης 32 χιλιομέτρων και μπορεί ταυτόχρονα να παρακολουθεί και να καταλογογραφηθούν 48 στόχοι. Η ελάχιστη διατομή ραντάρ (RCS) πρόσκτησης στόχου είναι 0,1 m2 σε μια απόσταση 18-22 km, ενώ η απόσταση για στόχους με μικρότερη RCS είναι 12 km.
Επίσης, το ραντάρ ελέγχου πυρός είναι εξοπλισμένο με την προηγμένη τεχνολογία Phased-Array. Οι λειτουργικές μονάδες και οι κονσόλες έχουν επίσης αντικατασταθεί από νέα συγκροτήματα. Ομοίως, ο βαθμός αυτοματισμού έχει αυξηθεί δραματικά. Χάρη στις νέες μονάδες ηλεκτρονικών υπολογιστών και τα δύο επιπλέον κανάλια μετάδοσης, το Tor-M2 μπορεί να καταπολεμήσει ταυτόχρονα τέσσερις στόχους με τέσσερις πυραύλους, σε σύγκριση - δύο στόχους η έκδοση Tor-M1.
Το ταχύτερο δυνατό διάστημα εκκίνησης μιας εκτόξευσης πυραύλου είναι κάθε 2 δευτερόλεπτα. Ομοίως, είναι δυνατή η άμεση ανταλλαγή δεδομένων με τα συστήματα S-300VM, S-400, αλλά και τα συστήματα S-300PM και Buk 9K37M, τα οποία βρίσκονται στο οπλοστάσιο της ελληνικής αεράμυνας.
Επιπλέον, το ερπυστριοφόρο όχημα που είναι σε εξέλιξη καλείται 9A331MU. Εκτός από αυτό υπάρχει και το όχημα επισκευής και συντήρησης που καλείται 9V887M2K.
