Η είδηση ανακοινώθηκε πριν από τρεις ημέρες. Ο υπουργός Επικρατείας Χάρης Παμπούκης αναλαμβάνει τον συντονισμό της Επιτροπής για τον Εκσυγχρονισμό της Λειτουργίας της Κυβέρνησης, με τη βοήθεια πέντε ξένων εμπειρογνωμόνων. Από αυτούς ο Κέβιν Φέδερστον, καθηγητής, κάτοχος της έδρας Ελληνικών Σπουδών στο LSΕ, είναι ο πιο εξοικειωμένος με την ελληνική πραγματικότητα- έχει, άλλωστε, χαρακτηρίσει την πολιτική στην Ελλάδα «ένα δυνατό, θορυβώδες μποτιλιάρισμα».
Ισχυρά υπουργεία. Σύμφωνα με τον Φέδερστον, τα παράδοξα του ελληνικού συστήματος είναι δύο: «Έχει έναν ισχυρό πρωθυπουργό με πολύ λίγους πόρους και ισχυρά υπουργεία χωρίς ένα κατάλληλο υπουργικό σύστημα.
Οι λειτουργίες του συντονισμού, της παρακολούθησης, της αξιολόγησης δεν υπάρχουν ούτε εντός ούτε εκτός του Υπουργικού Συμβουλίου. Δεν υπάρχει καμία θεσμική διαδικασία. Αυτό είναι μοναδικό και δεν έχει καμία σχέση με τα συστήματα στη Γαλλία, την Αγγλία ή την Ιρλανδία». Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, «από το 1974 καμία κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν είχε σύστημα σημειώσεων που να κυκλοφορούν στους συμμετέχοντες των Υπουργικών Συμβουλίων. Οι σημειώσεις ήταν μόνο για τον Πρωθυπουργό. Σήμερα, στο Λονδίνο και στο Παρίσι αυτές οι σημειώσεις διανέμονται ώστε η κυβερνητική μηχανή συνολικά να ξέρει τι γίνεται. Αλλά στην Ελλάδα η κυβέρνηση σαν σύνολο δεν μοιράζεται πληροφορίες: αντ΄ αυτού έχει την τάση να είναι τμηματοποιημένη και κάθε υπουργείο είναι ένα χωριστό σιλό».
Για όσους είναι καχύποπτοι απέναντι στην πρόθεση του Γιώργου Παπανδρέου να ενισχύσει τον ρόλο του πρωθυπουργικού γραφείου και μιλούν για κίνδυνο συγκεντρωτισμού, ο Φέδερστον έχει την απάντηση: «Κάποτε ο πρόεδρος Ντε Γκωλ ρώτησε: “Πώς μπορώ να κυβερνήσω μια χώρα με 264 διαφορετικά είδη τυριών; Λοιπόν, στο πρόσφατο παρελθόν οι προϋπολογισμοί στην Ελλάδα μπορεί να είχαν και 14.000
διαφορετικούς κωδικούς. Όμως το “σύστημα” δεν είναι επαρκώς συντονισμένο ούτε παρακολουθείται. Ωφελείται, για παράδειγμα, η Ελλάδα για τα χρήματα που δίνει για την Χ πολιτική; Το “σύστημα” δεν γνωρίζει, δεν υπάρχει αποτίμηση του αντίκτυπου μιας πολιτικής και του κόστους σε σχέση με την αποτελεσματικότητα. Η αποτελεσματικότητα στην κυβέρνηση χρειάζεται ένα κατάλληλο σύστημα και όχι ανεκδοτολογικές εντυπώσεις ή επιχειρήματα όσων έχουν συμφέροντα για μια συγκεκριμένη πολιτική».
Κρατούσε σημειώσεις. «Ο Κώστας Σημίτης είχε καινοτομήσει στον συντονισμό», υποστηρίζει ο Φέδερστον. Και προσθέτει: «Είχε κατ΄ ιδίαν επαφή με κάθε υπουργό και κρατούσε προσωπικές σημειώσεις για τις προόδους που γίνονταν σε κάθε υπουργείο. Ακόμη ένα πρόβλημα υπήρξε η έλλειψη συνέχειας: κάθε ελληνική κυβέρνηση εφεύρισκε το δικό της σύστημα, κληροδοτώντας πολύ λίγα στην επόμενη αναφορικά με τη διαδικασία και το προσωπικό. Αυτό κάνει τη μετάβαση από τη μία στην άλλη κυβέρνηση πολύ δύσκολη».
Ποιοι είναι
Κέβιν Φέδερστον
Καθηγητής Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών στην έδρα «Ελευθέριος Βενιζέλος» και διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου στο London School of Εconomics.
Ρίτσαρντ Πάρκερ
Διδάσκει Δημόσια Πολιτική στο Κennedy School of Government του Χάρβαρντ. Έχει εργαστεί στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα του ΟΗΕ, ενώ πελάτες στην εταιρεία συμβούλων που ίδρυσε υπήρξαν οι γερουσιαστές Κέννεντυ και Μαγκάβερν.
Λέιφ Παγκρότσκι
Βουλευτής του Σουηδικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Διετέλεσε υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου, ενώ έχει εργαστεί στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας του και στο υπουργείο Οικονομικών.
Τζεφ Μάλγκαν
Διευθυντής του βρετανικού «Υoung Foundation» και επισκέπτης καθηγητής στο University College και το LSΕ. Έχει διατελέσει επικεφαλής στρατηγικού σχεδιασμού του πρωθυπουργικού γραφείου του Τόνι Μπλερ, ενώ στις αρχές του ΄90 ήταν σύμβουλος του σημερινού πρωθυπουργού Γκόρντον Μπράουν.
Ρότζερ Ουίλκινς
Ειδικός σύμβουλος του Αυστραλού πρωθυπουργού Κέβιν Ραντ. Συμμετείχε σε πολλές διεθνείς επιτροπές για την αναμόρφωση του δημόσιου τομέα.