Σ’ ολόκληρο τον πλανήτη, εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες και μικρά κορίτσια, κάθε χρόνο στρατολογούνται, αγοράζονται, πωλούνται και ενοικιάζονται από κυκλώματα πορνείας. Αυτή η βιομηχανία επωφελείται , τόσο από μια κουλτούρα υπερβολικά επικεντρωμένη στο σεξ , όσο και από την αποτίμηση σε χρήμα των κοινωνικών σχέσεων, που χαρακτηρίζουν τον παγκοσμιοποιημένο νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό.
Παγκοσμιοποιημένη πορνεία και φιλελευθερισμός – Richard Poulin Περιεχόμενα
- Η εικονική πραγματικότητα της νομιμοποίησης της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των γυναικών
- Μια παγκόσμια βιομηχανία
- Ένα καλά οργανωμένο σύστημα
- Ο θρίαμβος του νεοφιλελευθερισμού
Όλοι οι παρατηρητές συμφωνούν στο γεγονός ότι η παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων, με σκοπό την πορνεία, είναι η δραστηριότητα του οργανωμένου εγκλήματος που βρίσκεται σήμερα στο απόγειό της, δεδομένου ότι είναι η πιο επικερδής. Αφορά το 90-92% των περιπτώσεων, ενώ είναι πολύ πιο σημαντική από την εμπορία ανθρώπων για καταναγκαστική εργασία (οικιακοί βοηθοί, εργάτες γης, κ.λπ.). [1]. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εργασίας, το 2005 οι γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια, αποτελούν το 98% των θυμάτων εμπορίας για σεξουαλική εκμετάλλευση ενώ το 2006 το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος εκτιμά ότι σχεδόν καμία χώρα στον κόσμο δεν είναι απρόσβλητη από την εμπορία ανθρώπων : προσδιορίζει 127 κράτη προέλευσης, και 137 χώρες προορισμού. Οι Κάτω Χώρες εμφανίζονται ως ένα από τα δέκα κέντρα διανομής του διεθνούς εμπορίου πορνείας.
Η εικονική πραγματικότητα της νομιμοποίησης της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των γυναικών
Στις Κάτω Χώρες, το 80% των εκδιδόμενων γυναικών είναι αλλοδαπές, από τις οποίες το 70% είναι χωρίς επίσημα χαρτιά . Ο τομέας της παράνομης δραστηριότητας είναι πιο σημαντικός από το νόμιμο. Κατά πάσα πιθανότητα, οι γυναίκες αυτές είναι θύματα της εμπορίας ανθρώπων με σκοπό την πορνεία, η οποία ελέγχεται από το οργανωμένο έγκλημα. Αυτή η χώρα, η οποία το 2000 νομιμοποίησε τη μαστροπεία και ρύθμισε νομοθετικά την πορνεία σε ζώνες και οίκους ανοχής αποκομίζει έσοδα 1 δις ευρώ ετησίως από φόρους που προέρχονται από τον νόμιμο τομέα της πορνείας. Οι οίκοι ανοχής διαθέτουν τώρα άδεια , ενώ οι προαγωγοί λειτουργούν την επιχείρησή τους σε καθεστώς νομιμότητας.
Η νομιμοποίηση της πορνείας και ο περιορισμός της σε οίκους και ζώνες ανοχής υποτίθεται πως θα έβαζε ένα τέλος στην παιδική πορνεία. Κι όμως, η Οργάνωση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, με έδρα το Άμστερνταμ, εκτιμά ότι ο αριθμός των ανηλίκων στην πορνεία αυξήθηκε από 4.000 που ήταν το 1996 σε 15.000 το 2001, ενώ η διακίνηση των ασυνόδευτων ανηλίκων ανθεί εκεί, όπως και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που καθιέρωσαν ανάλογες νομοθετικές ρυθμίσεις (Γερμανία, Ελλάδα, Ελβετία, κλπ..). Οι ανήλικοι πρόσφυγες που ζητούν άσυλο μόλις φθάσουν στο αεροδρόμιο του Άμστερνταμ, οδηγούνται σε ειδικά καταλύματα από όπου εξαφανίζονται [2]. Ο ταχύς ρυθμός των εξαφανίσεων αυτών κίνησε υποψίες στις αρμόδιες αρχές που κατάφεραν να εξαρθρώσουν ,τον Οκτώβριο του 2007 ,ένα μεγάλο δίκτυο διακίνησης ανηλίκων κοριτσιών, που έφεραν από τη Νιγηρία με σκοπό την πορνεία, εκ των οποίων κάποια βρέθηκαν σε οίκους ανοχής στην Ολλανδία, ενώ μερικά εντοπίστηκαν σε άλλες χώρες.
Η νομιμοποίηση της πορνείας θα τερμάτιζε επίσης και τον έλεγχο του οργανωμένου εγκλήματος στη συγκεκριμένη βιομηχανία. Αντίθετα όμως, αυτή, έχει επεκτείνει την επικράτειά της και ευδοκιμεί, όσο ποτέ . Ο δήμαρχος του Άμστερνταμ, έχει κλείσει το ένα τρίτο των οίκων ανοχής στην περιοχή με τα κόκκινα φώτα, αγοράζοντας ξανά τα κτίρια, με κόστος 15 εκατομμύρια ευρώ, προκειμένου να αλλάξει τη χρήση τους. «Αντί για την εξυγίανση του κυκλώματος, η πολιτική των αδειών που χορηγούνται από τον Οκτώβριο 2000 σε οίκους ανοχής, έχει οδηγήσει σε μια ανεξέλεγκτη κατάσταση», λέει η Karina Schaapman, πρώην πόρνη και νυν δημοτική σύμβουλος . Κατά την άποψη του δημάρχου η «περιοχή με τα κόκκινα φώτα” είναι ένα “καταφύγιο για προαγωγούς και εμπόρους ναρκωτικών εφόσον η νομοθετική ρύθμιση δεν έχει πετύχει το στόχο της: Να σπάσει τους δεσμούς με το οργανωμένο έγκλημα” Ένας σύμβουλος του Εργατικού Κόμματος, εξηγεί: «Στο παρελθόν, αντιμετωπίζαμε τη νομιμοποίηση της πορνείας από την άποψη της απελευθέρωσης των γυναικών, σήμερα το βλέπουμε σαν ζήτημα της εκμετάλλευσης των γυναικών και αυτό πρέπει να σταματήσει. “
Η επιβεβαιωμένη αποτυχία της ολλανδικής νομοθετικής ρύθμισης είναι προφανής. Ένας παρόμοιος απολογισμός έγινε σχετικά με τη νομιμοποίηση της πορνείας στη Νεβάδα (ΗΠΑ) και την Αυστραλία [3].
Εκατοντάδες χιλιάδες, δηλαδή εκατομμύρια γυναίκες και μικρά κορίτσια στρατολογούνται , αγοράζονται, πωλούνται και μεταπωλούνται κάθε χρόνο από οργανωμένα δίκτυα σε τοπικές, εθνικές και διεθνείς αγορές, και σχεδόν σε όλα τα στάδια της μεταφοράς τους, ενοικιάζονται στους πελάτες-προαγωγούς (client-prostituteur). Μεταφέρονται λαθραία ή, ανάλογα με την περίπτωση, νόμιμα – οι βίζες για “καλλιτέχνες” που εκδίδονται από πολλά κράτη [4] σε χορεύτριες καμπαρέ , καταγγέλλονται από διάφορους διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς ως το κύριο μέσο που χρησιμοποιούν οι σωματέμποροι για να εξωθήσουν γυναίκες στην πορνεία - πέρα από τα εθνικά σύνορα, στις αγορές του σεξ , σε όλο τον κόσμο, από τις φτωχότερες χώρες στις λιγότερο φτωχές και μέχρι τις πιο πλούσιες χώρες.
Για παράδειγμα, εκτιμάται ότι τα τελευταία δέκα χρόνια, 200.000 γυναίκες και μικρά κορίτσια από το Μπαγκλαντές υπήρξαν θύματα διακίνησης για πορνεία στο Πακιστάν και 150.000 νεαρές γυναίκες από τις Φιλιππίνες, Ταϊβάν, Ταϊλάνδη και Ρωσία κατέληξαν πόρνες στην Ιαπωνία. Οι σωματέμποροι σχεδόν άγνωστοι στο Λονδίνο, στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ελέγχουν πλέον το 80% των νεαρών ιερόδουλων στο πεζοδρόμιο. Η Ιντερπόλ εκτιμά ότι αυτοί είναι σε θέση να εφοδιάσουν την “αγορά” μέσα σε 48 ώρες, με νεαρές γυναίκες από τα Βαλκάνια.
Σε παγκόσμια κλίμακα, η εμπορία γυναικών και παιδιών δεν θα μπορούσε να είναι αυθόρμητη. Μετακινήσεις πληθυσμών που επηρεάζουν εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, προϋποθέτουν καλά διαρθρωμένες οργανώσεις, διεθνείς διακλαδώσεις, αμέτρητες διασυνδέσεις, τεράστιους οικονομικούς πόρους, και βέβαια στρατιές ολόκληρες από στρατολόγους, κυνηγούς, συνοδούς, δεσμοφύλακες ,” εκπαιδευτές “, και δολοφόνους.
H διακίνηση με σκοπό την πορνεία είναι μια πραγματική βιομηχανία απ’ την οποία κάνουν περιουσία οι πωλητές και μεταπωλητές, που με τη σειρά τους γίνονται αγοραστές. ‘Οπως σε κάθε άλλη βιομηχανία, ένα πλήθος ανθρώπων επωφελείται από τη «ροή των εμπορευμάτων”: από το μεσάζοντα στον προστάτη, από τον κράχτη στον ιδιοκτήτη του πορνείου, απ΄το διεφθαρμένο τελωνειακό στον αστυνομικό, από τον σωματέμπορα στο κράτος, που αποκομίζει φόρους και έσοδα.
Ένα καλά οργανωμένο σύστημα
Μια τέτοια διακίνηση σε παγκόσμια κλίμακα δεν αφήνεται στην τύχη. Απαιτεί μίζες και διαφθορά από το πιο χαμηλό μέχρι το ανώτατο επίπεδο της κοινωνίας. Επίσης, απαιτεί τρόπους δράσης που κυμαίνονται από την αγορά των παιδιών με ψευδείς προφάσεις μέχρι και την απαγωγή, από την απάτη μέχρι και τα πλαστά έγγραφα. Οι εγκληματικές οργανώσεις μπορούν να διαχειριστούν τα πάντα, από τη στρατολόγηση ως τη μεταφορά και την εμπορία των προσώπων που θα εξωθήσουν στην πορνεία . Μπορούν να λειτουργούν με υπεργολαβία ή να ελέγχουν άμεσα όλες τις επιχειρήσεις. Μπορούν επίσης να αναπτύξουν στενή συνεργασία με άλλες εγκληματικές ομάδες, στα πλαίσια ενός περιφερειακού ή διεθνούς καταμερισμού της εργασίας. Προσλαμβάνουν ειδικούς: οικονομικούς συμβούλους για ξέπλυμα χρήματος, παραχαράκτες, δικηγόρους, επαγγελματίες του λόμπι.
Η επιχείρησή τους λειτουργεί με τρόπο κάθετο, από τον στρατολόγο έως τον υπεύθυνο των κέντρων πορνείας ,από τους διακινητές στους υπεύθυνους για την είσπραξη των οφειλών των θυμάτων, από τους διαφθορείς που αναλαμβάνουν τη διανομή των δωροδοκιών στους πράκτορες γραφείων ευρέσεως εργασίας και τους συνοδούς των θυμάτων της σωματεμπορίας.
Συνεργαζόμενα δίκτυα στρατολογούν επιτόπου γυναίκες και παιδιά , τους προμηθεύουν με βίζες και πλαστά έγγραφα και οργανώνουν τη μεταφορά τους. Οι μέθοδοι για την προσέλκυσή τους διαφέρουν. Η πιο συνηθισμένη είναι μέσω αγγελιών που προσφέρουν μια θέση εργασίας σε άλλη χώρα σαν κομμώτρια, μπέιμπι σίτερ, υπηρέτρια, σερβιτόρα, εσωτερική βοηθό, μοντέλο ή χορεύτρια. Μια άλλη μέθοδος είναι η πρόσληψη μέσω γραφείων ευρέσεως εργασίας, (πρακτορείων) ταξιδίων , συνοικεσίων ή γνωριμιών, που είναι απλή κάλυψη για τους κυνηγούς. Τα θύματα σωματεμπορίας μπορεί να έχουν πουληθεί από τις οικογένειές τους, το φίλο τους ή από ιδρύματα, όπως ορφανοτροφεία. Από τη στιγμή που ένα πρόσωπο ‘’προσληφθεί’’, βρίσκεται σε θέση εξάρτησης για όλη τη διάρκεια της εμπορίας του. Το θύμα στη συνέχεια περνά από πολλά χέρια μέχρι να φτάσει στη χώρα προορισμού. Ένα κορίτσι 14 ετών, που επαναπατρίστηκε στη Βοσνία -Ερζεγοβίνη από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ), είχε πουληθεί 22 φορές σε διαφορετικά δίκτυα προαγωγών και ιδιοκτήτες οίκων ανοχής! Κάθε φορά, έπρεπε να υποστεί βιασμό και άλλες επιθέσεις.
Οι σωματέμποροι αλλάζουν διαδοχικά κατά τη μετακίνηση των θυμάτων, όχι όμως και η τύχη των κοριτσιών : οι βιασμοί και άλλες μορφές υποταγής χρησιμοποιούνται συχνά, ακόμη και για τη μειοψηφία, που ξέρει το σκοπό του ταξιδιού της : την εκπόρνευση. Μόλις φθάσουν στη χώρα προορισμού, τα έγγραφα όλων κατάσχονται και οι ίδιες γίνονται αμέσως πόρνες. Οι απείθαρχες περνούν από ένα στρατόπεδο “εκπαίδευσης”, όπου ‘’σπάνε’’ ψυχολογικά.
Στη χώρα προορισμού, το θύμα, είτε είναι ήδη πόρνη στη χώρα της είτε όχι, θα δει το διαβατήριό της και άλλα προσωπικά της έγγραφα να κατάσχονται από αυτούς που οργανώνουν την εκπόρνευσή της. Θα πρέπει να εξοφλήσει το “χρέος” του ταξιδιού. Σε αυτό προστίθενται οι δαπάνες στέγασης, τροφής, ένδυσης, μακιγιάζ, προφυλακτικών, που αφαιρούνται από τις “εισπράξεις ” της. Όταν όλα τα “έξοδα” καταβληθούν, όχι μόνο δεν έχει απομείνει σχεδόν τίποτα γι αυτή, αλλά συχνά αυξάνει το χρέος της. Θα την επιτηρούν, δηλαδή, « θα προστατεύεται» κατά την άποψη των μελών του δικτύου που την εκμεταλλεύονται. Θα απειλείται με πώληση σε άλλο δίκτυο, όπου θα πρέπει να πληρώσει και πάλι ακόμα ένα “χρέος”. Αν καταφέρει να ξεφύγει από τους προαγωγούς, κινδυνεύει να απελαθεί ως λαθρομετανάστρια, πράγμα που, σύμφωνα με τον ΔΟΜ, απλά τροφοδοτεί τα δίκτυα διακίνησης που λειτουργούν στη χώρα προέλευσης.
Ο θρίαμβος του φιλελευθερισμού
Η επιθυμία για μια καλύτερη ζωή, για τον εαυτό τους και την οικογένειά τους , κάνει τους ανθρώπους να μεταναστεύουν ή να στέλνουν στο εξωτερικό τα παιδιά τους. Αυτός είναι ο λόγος, που εξηγεί ,για παράδειγμα, πώς μια αλβανική οικογένεια συμφωνεί να πουλήσει σε σωματέμπορους το μωρό της, που θα το μεταφέρουν στην Ιταλία ή πώς μια οικογένεια στη βόρεια Ταϊλάνδη, γιορτάζει τη γέννηση μιας κόρης, διότι υπόσχεται μελλοντικά έσοδα από την εκπόρνευσή της στο νότο. Από αυτή την άποψη, για να δοθεί ένα τέλος στην εμπορία ανθρώπων, απαιτούνται πολύ περισσότερα από αυστηρότερους νόμους και μέτρα για την προστασία των θυμάτων. Πρέπει να χτυπηθεί η ρίζα του κακού που στηρίζει το 90-92% της σωματεμπορίας: η βιομηχανία της πορνείας. Αλλά η νίκη του νεοφιλελευθερισμού τη δεκαετία του 1980 επιτάχυνε την αποτίμηση των κοινωνικών σχέσεων σε χρήμα, γεγονός που έχει οδηγήσει σε σημαντική ενίσχυση της βιομηχανίας του σεξ και στην διαρκώς αυξανόμενη νομιμοποίησή της
Η εμπορευματοποίηση του σεξ γνώρισε σημαντική άνθηση τις τελευταίες δεκαετίες. Η υποταγή στους κανόνες της αγοράς και τους φιλελεύθερους νόμους περί ανταλλαγής, οδηγεί στην όλο και μεγαλύτερη αποδοχή της νόμιμης εμπορικής πράξης , η οποία επιτρέπει έναντι κάποιου χρηματικού ποσού , τις σεξουαλικές επαφές με γυναίκες και μικρά κορίτσια. Η πορνεία αποτελεί πλέον, για ένα σημαντικό αριθμό κρατών της Δυτικής Ευρώπης και του Νότιου Ειρηνικού, “εργασία” νόμιμη και, για μερικούς, “δικαίωμα” και “ελευθερία”. Στα κράτη του νότου, η πορνεία θεωρείται μέσο για την οικονομική «ανάπτυξη» της χώρας. Η πορνεία αποτελεί μέρος της αναπτυξιακής στρατηγικής. Εξάλλου, προκειμένου να εξοφλήσουν το χρέος τους, πολλά κράτη της Ασίας, και, πιο πρόσφατα, της Αφρικής , ενθαρρύνονται από διεθνείς οργανισμούς όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα – που έχουν προσφέρει μεγάλα δάνεια – στην ανάπτυξη των βιομηχανιών τουρισμού και «ψυχαγωγίας». Σε κάθε περίπτωση, η ανάπτυξη των τομέων αυτών επέτρεψε στο εμπόριο του σεξ να φθάσει στο απόγειό του.
Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, η πορνεία , όπως και η πορνογραφία έγιναν νόμιμες και συνηθισμένες βιομηχανίες .Αποκαλούνται «σεξουαλική εργασία» ή «πώληση ερωτικών υπηρεσιών” ή “σεξουαλική αναζωογόνηση» (για ποιόν?). Οι προαγωγοί είναι ” μάνατζερ”, ’’επιχειρηματίες του έρωτα» .Αυτοί που στρατολογούν, ” κυνηγοί κεφαλών ” , τα μπαρ με τις γυμνές χορεύτριες ή τα «σπίτια με τα κλειστά παράθυρα» είναι «χώροι ψυχαγωγίας » και « ναοί του έρωτα “(για ποιόν ?). Οι γυμνές χορεύτριες είναι “ερωτικές” ή “εξωτικές” και πολλές κυβερνήσεις τους χορηγούν «βίζα καλλιτέχνη» . Στο όνομα της προσωπικής «αυτονομίας» και του δικαιώματος στην «αυτοδιάθεση» κάθε ατόμου [5] (προς όφελος της ανδρικής ευχαρίστησης) υπερασπίστηκαν το “δικαίωμα” στην πορνεία και τη διακίνηση γυναικών για πορνεία ( θεωρείται μετανάστευση “εργατριών του σεξ»). Αυτή η φιλελεύθερη ιδεολογία έχει επιβληθεί σταδιακά. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, δε φαινόταν φυσιολογική, “ηθική” ή “φυσική”. Χρειάστηκαν βαθιές αλλαγές και μια σειρά από ευνοϊκές προϋποθέσεις για την διαμόρφωση της ως «ελευθερία».
Η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση είναι σήμερα ο κυρίαρχος παράγοντας στην αύξηση της πορνείας και της διακίνησης γυναικών και παιδιών με σκοπό την πορνεία. Αυξάνει τις κοινωνικές ανισότητες και εκμεταλλεύεται τις ανισορροπίες μεταξύ ανδρών και γυναικών , τις οποίες ενισχύει εντυπωσιακά. Ενσωματώνεται στην εμπορευματοποίηση των ανθρώπων και στο θρίαμβο του αγοραίου σεξ. Αυτή η βιομηχανία βρίσκεται στη συμβολή των εμπορικών καπιταλιστικών σχέσεων και της καταπίεσης των γυναικών, δύο φαινόμενα που συνδέονται στενά μεταξύ τους. Παρ ‘όλα αυτά, η συντριπτική πλειοψηφία των αναλυτών της σύγχρονης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης δε λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις της βιομηχανίας του ερωτικού εμπορίου, στις κοινωνίες και στις σχέσεις των δύο φύλων. Στην πολύ σημαντική βιβλιογραφία για το συγκεκριμένο θέμα, εξετάστηκαν πολλές πλευρές -ιδιωτικοποίηση, χρηματοπιστωτική σφαίρα, διαρθρωτική προσαρμογή, απορρύθμιση, πλουτισμός και φτώχεια, αυξανόμενη ανισότητα, νεοφιλελευθερισμός, περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, προγράμματα λιτότητας, φορολογικοί παράδεισοι , κλπ.. – Όμως, ελάχιστες είναι οι μελέτες που ενσωματώνουν στη δυναμική της παγκοσμιοποίησης, την ανάπτυξη της βιομηχανίας του σεξ.
Ωστόσο, η διαδικασία εμπορευματοποίησης αγαθών και υπηρεσιών, και ιδιαίτερα η εμπορευματοποίηση της ανθρώπινης ύπαρξης, συμπεριλαμβανομένου του σώματος και του σεξ, και η αποτίμηση σε χρήμα των κοινωνικών σχέσεων είναι στο επίκεντρο της σημερινής καπιταλιστικής συσσώρευσης. Πολλοί αντίπαλοι της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και της επέκτασης της βασιλείας του εμπορεύματος στον τομέα της εκπαίδευσης και της υγείας υπερασπίζονται τη νομιμοποίηση της πορνείας και της μαστροπείας, στο όνομα των δικαιωμάτων των “εργατριών του σεξ “(ποτέ στο όνομα του « δικαιώματος » των πελατών – προαγωγών), δηλαδή, τη νομιμοποίηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των γυναικών και των κοριτσιών.
Σε συνδυασμό λοιπόν με την κουλτούρα που είναι όλο και περισσότερο επικεντρωμένη στο σεξ (υπέρ της “διασκέδασης” του αρσενικού), μια «καριέρα» στην πορνεία , και την πορνογραφία , εμφανίζεται ακόμα και γοητευτική. Η στρατολόγηση από αυτές τις βιομηχανίες διευκολύνεται. Οι σημαντικές επιπτώσεις , στον ευτελισμό του ανθρώπου στις βιομηχανίες του σεξ σε όλο τον κόσμο, συχνά παραβλέπονται, Για παράδειγμα, στις ανατολικές χώρες, όπου η πορνεία, η πορνογραφία και η εμπορία για σεξουαλική εκμετάλλευση γνώρισαν μια έκρηξη στη δεκαετία του 1990, οι έρευνες έδειξαν ότι σχεδόν το ένα έκτο των Ουκρανών μαθητριών αντιλαμβάνονται θετικά την πορνεία, πιστεύοντας ότι ήταν μόνο πολυτέλεια και ευχαρίστηση στη Δύση, και ότι το ένα τέταρτο των κοριτσιών από τη Μόσχα, μαθήτριες γυμνασίου, σχεδιάζουν να γίνουν πόρνες. Όταν η πορνεία και η πορνογραφία φαίνονται σαν ένα επάγγελμα όπως όλα τα άλλα, γίνονται “μέλλον” … για τα κορίτσια.
Η πορνεία δε θεωρείται πλέον από πολλούς, ιδιαίτερα μεταξύ των αριστερών και φιλελεύθερων φεμινιστριών , ως μια μορφή υποταγής του γυναικείου φύλου στους άνδρες, όπως στο πατριαρχικό σύστημα, τώρα είναι «δικαίωμα».
Η δεκαετία του 1990 σημαδεύτηκε από τη νομιμοποίηση της σεξουαλικής εμπορευματοποίησης των γυναικών και των παιδιών προς όφελος του συστήματος της πορνείας στο όνομα της εφαρμογής ορισμένων μέτρων που υιοθετήθηκαν για την ομαλοποίηση και τον έλεγχό της .
Η πορνεία, νόμιμη ή παράνομη, όπως και οι άλλες βιομηχανίες του σεξ, δεν είναι οργανωμένη για να εξυπηρετεί τις εκδιδόμενες γυναίκες. Τις εμπορευματοποιεί και τις κοστολογεί .Οι πόρνες είναι εμπορεύματα και έχουν μια τιμή. Πρόκειται για ένα σύστημα που εξωθεί άτομα στην πορνεία για την ευχαρίστηση των πελατών-προαγωγών
Ποιος είναι ο ρόλος λοιπόν των προαγωγών και των πελατών κατά την άποψη των υποστηρικτών της αλλότριας πορνείας; Στην καλύτερη περίπτωση, οι πελάτες – εκπορνευτές εμφανίζονται μόνο ως συμβαλλόμενα μέρη της ανταλλαγής, ως καταναλωτές. Έχουν “δικαίωμα” να καταναλώνουν τις πόρνες, γιατί αυτό αποτελεί ένα συμβατικό αστικό δικαίωμα. Είναι μια συμφωνία μεταξύ δύο συναινούντων ατόμων (σαν να μην είχε ποτέ εμπλακεί τρίτο πρόσωπο, ο προαγωγός). Γιατί λοιπόν να μην υπερασπιστούν ένα ακόμη δικαίωμα του καταναλωτή, δηλαδή την περιοδική ανανέωση του εμπορεύματος;Η διακίνηση για πορνεία δεν εξυπηρετεί ακριβώς αυτό; Πράγματι, το εμπόριο αυτό δε δημιουργεί προβλήματα, δεδομένου ότι θεωρείται, «προαιρετικό» και αντιμετωπίζεται σαν μια απλή μετανάστευση “εργατριών του σεξ”.
Ανάλογη είναι η αντιμετώπιση από τα κράτη που νομιμοποίησαν τη σεξουαλική εκμετάλλευση. Ενώ ταυτίζουν σε μεγάλο βαθμό τη διακίνηση με τη μετανάστευση , επιχειρούν τη διάκριση μεταξύ «πορνείας κατόπιν εξαναγκασμού» και «παράνομης εργασίας».
Ένα θύμα εμπορίας εφόσον θεωρείται ότι ‘’συναινεί” στην εκπόρνευσή του, δεν δικαιούται καμία ειδική προστασία, και συχνά καταγράφεται σαν παράνομος μετανάστης . Από τη στιγμή εκείνη αποτελεί , απειλή για την “εδαφική ακεραιότητα” του κράτους. Δεν είναι λοιπόν θύμα, αλλά εγκληματίας – η είσοδος στη χώρα ήταν παράνομη – επομένως και «η εργασία » , δηλαδή η πορνεία , είναι “παράνομη” [6]
Ο ορισμός της πορνείας ή της διακίνησης με σκοπό την πορνεία, με βάση τη συναίνεση ή την απουσία της, κάνει πλέον περιττή κάθε ουσιαστική ανάλυση για την πορνεία αυτή καθεαυτή : τη σημασία της, τους μηχανισμούς της, τους δεσμούς της με το οργανωμένο έγκλημα, την ένταξή της στις εμπορικές σχέσεις και στα στερεότυπα της πατριαρχίας, το ρόλο της στην καταπίεση των γυναικών, κλπ.. Η νομιμοποίηση της πορνείας περνά μέσα από αυτή τη λειτουργία των φιλελεύθερων προτύπων
Ο νεο-φιλελεύθερος καπιταλισμός βρίσκει την τέλεια έκφρασή του στις βιομηχανίες του σεξ. Αυτό το καθεστώς συσσώρευσης που συνδέεται στενά με την απορρύθμιση της παγκοσμιοποίησης, ενισχύει σημαντικά το σύστημα που καταπιέζει τις γυναίκες και την υποταγή τους στην ευχαρίστηση των άλλων, την ευχαρίστηση του αρσενικού. Υποβαθμίζοντας τις γυναίκες σε ένα εμπόρευμα που μπορεί να αγοραστεί, να πουληθεί, να ενοικιαστεί, να ιδιοποιηθεί, να ανταλλαγεί ή να αποκτηθεί , η πορνεία πλήττει όλες τις γυναίκες. Ενισχύει την αρχαϊκή εξίσωση μεταξύ γυναίκας και σεξ, επειδή μειώνει τις γυναίκες σαν άτομα και συμβάλλει στη διατήρηση των συνθηκών ,που ευνοούν την παραμονή τους σε υποδεέστερη θέση, παντού στον κόσμο.
Οι γυναίκες και τα μικρά κορίτσια πληρώνουν βαρύ τίμημα.
Σημειώσεις
[1] Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι ο αριθμός των προσώπων που γίνονται θύματα παράνομης διακίνησης με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση, φθάνει τα 2,45 εκατ. κάθε χρόνο. Όμως αυτός ο αριθμός προκύπτει από μια μελέτη σχετικά με τη διακίνηση , που συνυπολογίζει τον ΄΄εξαναγκασμό” στην πορνεία, με την «καταναγκαστική εργασία», δηλαδή δεν διαχωρίζει την διακίνηση με σκοπό την πορνεία.
[2] Στις Κάτω Χώρες η πλειοψηφία των ασυνόδευτων ανηλίκων προέρχεται από την Κίνα, τη Σομαλία, τη Σιέρρα Λεόνε και πιο πρόσφατα, από την Αγκόλα και τη Νιγηρία.
[3] Melissa Farley, Prostitution and Trafficking in Nevada. Making the Connections, San Francisco, PRE, 2007 ; Mary L. Sullivan, Making Sex Work : A Failed Experiment with Legalized Prostitution, North Melbourne, Spinifex, 2007.
[4] Το 2004, η πρεσβεία της Ελβετίας εξέδωσε 5 953 βίζες σε χορεύτριες καμπαρέ, ,το μέσο που προτιμούν οι διακινητές – προαγωγοί για να εξαναγκάσουν τις γυναίκες στην πορνεία. Την ίδια χρονιά , η Σλοβενία εξέδωσε 650 βίζες, κατά πλειοψηφία σε γυναίκες από την Ουκρανία ,ενώ το Λουξεμβούργο περίπου 350, η Κύπρος 1.200 και ο Καναδάς 500 σε γυναίκες από τη Ρουμανία (και χωρίς αμφιβολία περισσότερες, αν υπολογίσουμε άλλες εθνικότητες). Το 2004 , η κυβέρνηση της Ιαπωνίας παρέδωσε 71.084 visas σε γυναίκες από τις Φιλιππίνες. Πολλές χώρες της Καραϊβικής, όπως η Σάντα Λουτσία, οι Μπαχάμες, η Τζαμάϊκα, το Σουρινάμ, εκδίδουν τέτοιες βίζες σε «χορεύτριες» για να μπορέσουν να εργαστούν στη βιομηχανία της ανδρικής ψυχαγωγίας. Το ίδιο συμβαίνει στις Ολλανδικές Αντίλλες όπου η πορνεία έχει νομιμοποιηθεί, ιδιαίτερα στο St. Marteen, Curaçao και Bonaire. Ο Καναδάς και το Λουξεμβούργο κατάργησαν αυτά τα προγράμματα στο τέλος του 2004.
[5] Κατά την άποψη της ÉlisabethBadinter, για παράδειγμα, η πορνεία αποτελεί « δικαίωμα που κατακτήθηκε δύσκολα, μόλις τα 30 τελευταία χρόνια» και το οποίο απαιτεί το σεβασμό όλων: την ελεύθερη διάθεση του σώματος».Η διάκριση μεταξύ «ελεύθερης πορνείας» και «αναγκαστικής» της επιτρέπει να αρνείται το επιχείρημα που υποστηρίζει ότι τα εκδιδόμενα πρόσωπα είναι « θύματα της λογικής της φιλελεύθερης οικονομίας και της καθαρά αρσενικής κυριαρχίας στο πατριαρχικό σύστημα». Ο χαρακτηρισμός «θύματα» θα αποτελούσε παραδοχή μιας κοινωνικής καταπίεσης που δεν υφίσταται πλέον. «Η πατριαρχία έχει πεθάνει στην κοινωνία μας».
[6] Mme Zwerver, Pays-Bas, SOC, Migrations liées à la traite des femmes et à la prostitution, Rapport Commission sur l’égalité des chances pour les femmes et les hommes, Assemblée parlementaire, Conseil de l’Europe, doc. 9795, 23 αvril 2003.
europe-solidaire.
*Richard Poulin.
Καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οττάβα, δοκιμιογράφος, μυθιστοριογράφος και διηγηματογράφος, ο Richard Poulin δημοσιεύει, επίσης, με το ψευδώνυμο Skip Moën .Το μυθιστόρημά του Gouverneur du crepuscule( Ο Κυβερνήτης του λυκόφωτος) , το 2001, κέρδισε το βραβείο των αναγνωστών του Radio-Canada. Είναι ο συγγραφέας του βιβλίου Enfances dévastées tome 1 : L’Enfer de la prostitution (Αφανισμένη παιδική ηλικία: Η κόλαση της πορνείας ),(Les Éditions L’Interligne). http://www.sciencessociales.uottawa.ca/soc/fra/profdetails.asp?ID=297&pageID=2
Ευχαριστούμε την ”Πρωτοβουλία γυναικών ενάντια στο χρέος και στα μέτρα λιτότητας” που μας έστειλε το άρθρο του Richard Poulin , στη γαλλική γλώσσα, από το http://www.europe-solidaire.org/spip.php?article11343.
