Λίγες ώρες πριν από την επίσκεψη Νετανιάχου στη Λευκωσία, η Αγκυρα με πρωτοφανές ανακοινωθέν υποστηρίζει ότι το μεγαλύτερο μέρος της κυπριακής ΑΟΖ ανήκει στην Τουρκία. Απαιτεί να σταματήσουν οι έρευνες και δηλώνει ότι θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να προστατεύσει τα συμφέροντά της.
Με ένα πρωτοφανές ανακοινωθέν, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών προχωρά σε κλιμάκωση της έντασης στην Αν. Μεσόγειο, καθώς όχι μόνο απειλεί την Κύπρο ζητώντας να σταματήσει τις έρευνες στο νότιο τμήμα της ΑΟΖ της (μεταξύ Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου), αλλά διεκδικεί για λογαριασμό της το μεγαλύτερο τμήμα της κυπριακής ΑΟΖ.
Η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ εκδόθηκε το βράδυ της Τετάρτης, λίγες ώρες πριν φθάσει στη Λευκωσία ο Μ. Νετανιάχου στην πρώτη επίσκεψη Ισραηλινού πρωθυπουργού στην Κύπρο, που βασικό θέμα είχε τη συνεργασία των δύο χωρών στην έρευνα και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του φυσικού αερίου.
Οι πολεμικές απειλές της Αγκυρας αποσκοπούν κυρίως στο να αποτρέψουν τις ξένες πετρελαϊκές εταιρείες να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό και έτσι να παγώσει η έρευνα και η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέχρις ότου λυθεί το Κυπριακό και δώσει η ίδια το «πράσινο φως» στον «εντολοδόχο» της στην τουρκοκυπριακή πλευρά.
Η Τουρκία, με αφορμή τον δεύτερο γύρο αδειοδοτήσεων που δημοπράτησε η Κυπριακή Δημοκρατία για έρευνες και σε άλλα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ, αμφισβητεί ευθέως και διεκδικεί ως «τουρκική υφαλοκρηπίδα» περιοχές της κυπριακής ΑΟΖ.Τα συγκεκριμένα αυτά οικόπεδα (1, 4, 5, 6 και 7) εκτείνονται δυτικά και νοτιοδυτικά της Κύπρου και για να διεκδικεί δικαιώματα στην περιοχή αυτή η Τουρκία, σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζει πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες για την Κύπρο και συγχρόνως δηλώνει εμμέσως ότι το Καστελόριζο δεν έχει επήρεια σε ό,τι αφορά την ΑΟΖ.
«Η Τουρκία δεν θα επιτρέψει κάτω υπό οποιεσδήποτε συνθήκες στις ξένες πετρελαϊκές εταιρείες να πραγματοποιήσουν έρευνες ή και εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου χωρίς (αξιόπιστες) άδειες, σε αυτές τις επικαλυπτόμενες περιοχές και η Τουρκία θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να προστατεύσει τα δικαιώματα και συμφέροντά της στις θαλάσσιες περιοχές που περιλαμβάνονται στην υφαλοκρηπίδα της».
Η Τουρκία όμως απειλεί και τις εταιρείες που ερευνούν στο νότιο τμήμα του νησιού, με το επιχείρημα ότι εκεί έχει ήδη εκδώσει άδειες το ψευδοκράτος (!) και έχει παραχωρήσει τα δικαιώματα στην τουρκική κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ. Υπό τη σκιά των τουρκικών απειλών, η Κύπρος και το Ισραήλ προχώρησαν σε ένα μεγάλο βήμα στην ενίσχυση της συνεργασίας τους που αποκτά στρατηγικό χαρακτήρα και επιβεβαιώθηκε με την επίσκεψη Νετανιάχου.
Στις πολλές ερωτήσεις για το ενδεχόμενο και στρατιωτικής συνεργασίας για την προστασία των γεωτρήσεων, ο κ. Χριστόφιας δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «έχουν ανταλλαγεί απόψεις σε αυτά τα ζητήματα στην κατ' ιδίαν συνάντηση, αλλά δεν είναι σοφό να ανοίξουμε τα χαρτιά μας σε αυτά τα ζητήματα δημοσίως...», ενώ ο κ. Νετανιάχου δήλωσε ότι έφθασε στην Κύπρο για να προωθήσει τις «διμερείς σχέσεις στην οικονομία και στην ενέργεια» και ο ίδιος «δεν έχει κρυφά κίνητρα, καθώς στόχος είναι η ειρηνική αμοιβαία ανάπτυξη των σχέσεων».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η δήλωση του κ. Νετανιάχου για τους σχεδιασμούς εκμετάλλευσης και εξαγωγής του φυσικού αερίου. Οπως είπε, εξετάζεται τόσο η κατασκευή σταθμού υγροποίησης στην Κύπρο και κατασκευή αγωγού για την αποστολή του αερίου μέσω της Κύπρου στην Ευρώπη με εναλλακτική λύση τη διοχέτευση του υγροποιημένου αερίου μέσω Ισραήλ στις αγορές της Ασίας.
Ομοβροντία κατά της Αγκυρας
Οι απειλές της Αγκυρας προκάλεσαν την έντονη αντίδραση Αθήνας και Λευκωσίας. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας τόνισε ότι εάν ενδιαφέρεται η Αγκυρα για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή πρέπει να σέβεται την κυριαρχία των κρατών και τη διεθνή νομιμότητα, ενώ κάλεσε τη διεθνή κοινότητα και την ΕΕ να στείλει ισχυρό μήνυμα στην Τουρκία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο.
Ο υπουργός Εξωτερικών Στ. Δήμας, παρουσία μάλιστα του γ.γ. του ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι η Τουρκία, παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο και αρνούμενη να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία, επιβαρύνει τις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού και εξέφρασε την πλήρη στήριξη της Ελλάδας στην Κυπριακή Δημοκρατία στην άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της και της ΑΟΖ.
ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
