Η κυβέρνηση της Τουρκίας αρνήθηκε να χορηγήσει την τουρκική υπηκοότητα σε τέσσερις Μητροπολίτες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, οι οποίοι είχαν υποβάλλει σχετική αίτηση, στους εξής: Γαλλίας Εμμανουήλ, Ρόδου Κύριλλο, Ισπανίας και Πορτογαλίας Πολύκαρπο και στον αείμνηστο Αυστρίας Μιχαήλ, ο οποίος απεβίωσε πριν από μερικές εβδομάδες.
Ως δικαιολογία πρόβαλλε η τουρκική κυβέρνηση ότι «δεν πληρούν τους όρους», ενώ πληροφορίες του «Εθνικού Κήρυκα» δεν απέκλειαν η Τουρκία να έχει μεταβάλλει στάση στο συγκεκριμένο θέμα χορήγησης της τουρκικής υπηκοότητας σε ιεράρχες του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, οι οποίοι υπηρετούν σε εκκλησιαστικές του επαρχίες στο εξωτερικό.
Η Τουρκία χορήγησε την υπηκοότητα μέχρι τώρα σε δέκα έξι ιεράρχες του εξωτερικού.
Το θέμα χορήγησης της τουρκικής υπηκοότητας σε ιεράρχες εκτός Τουρκίας είχε αποκαλύψει ο «Εθνικός Κήρυξ» στις 6 Νοεμβρίου του 2009, λίγες μέρες από την αναχώρηση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου από τις Ηνωμένες Πολιτείες όπου είχε έλθει να προστεί περιβαλλοντολογικού συνεδρίου για τον καθαρισμό του ποταμού Μισισιπή.
Ουδείς εκ των ιεραρχών της Αμερικής, συμπεριλαμβανομένου και του Αρχιεπισκόπου Δημητρίου, τόλμησε να υποβάλλει αίτηση για να γίνει Τούρκος υπήκοος, φοβούμενοι την κατακραυγή της Ομογένειας.
Εξαίρεση αποτέλεσε ο Μητροπολίτης Ατλάντας Αλέξιος, ο οποίος εκ των υστέρων υπέβαλε αίτηση για να γίνει Τούρκος.
Επίσης, ο Μητροπολίτης Δαρδανελίων Νικήτας έχει ήδη πάρει την υπηκοότητα.
Ο «Εθνικός Κήρυξ» είναι σε θέση να γνωρίζει ότι έχουν εγερθεί ερωτηματικά από υψηλόβαθμα στελέχη του Φαναρίου όσον αφορά την ομαδική απονομή της τουρκικής υπηκοότητας στους εκτός Τουρκίας αρχιερείς, διότι κατ’ αυτόν τον τρόπο αλλάζουν τα συμβεβηκότα, οι ισορροπίες και οι συμψηφισμοί για την Πατριαρχική εκλογή μετά τον Βαρθολομαίο.
Ήδη από τώρα κατά καιρούς γίνονται συζητήσεις μεταξύ των ιεραρχών για τη διαδοχή.
Μέχρι και την εκλογή του σημερινού Πατριάρχη Βαρθολομαίου μόνο οι Τούρκοι υπήκοοι Μητροπολίτες είχαν το δικαίωμα να είναι υποψήφιοι και να ψηφίζουν.
Οι εκτός Τουρκίας ιεράρχες παρείχαν απλώς το λεγόμενο «σύμψηφο», που σημαίνει ότι παρείχαν εν λευκώ το δικαίωμα της συμφωνίας και της γνώμης τους σε ό,τι αποφάσιζαν και όποιον ψήφιζαν οι αρχιερείς εκλέκτορες της Ενδημούσας Συνόδου οι οποίοι ήταν Τούρκοι υπήκοοι.
Επί πλέον, η Ενδημούσα Σύνοδος ήταν υποχρεωμένη να υποβάλλει στην τουρκική κυβέρνηση τον κατάλογο των ονομάτων των ιεραρχών υποψηφίων για την Πατριαρχία προς έγκριση.
Η τουρκική κυβέρνηση διατηρούσε (και ακόμα μέχρι σήμερα) το δικαίωμα διαγραφής από τον κατάλογο των ανεπιθύμητων σ’ αυτήν ιεραρχών.
Όλοι οι μέχρι τώρα Πατριάρχες, ιδιαίτερα των τελευταίων εκατονταετιών, ήταν αναγκαστικά Τούρκοι υπήκοοι, εκτός από τον Αθηναγόρα ο οποίος εκλέχτηκε Οικουμενικός Πατριάρχης από Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, μετέβη στην Κωνσταντινούπολη με το αεροσκάφος του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Χένρι Τρούμαν, ενώ οι Τούρκοι του έδωσαν την τουρκική υπηκοότητα επί του αεροσκάφους μόλις έφτασε στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης.
