Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2019

Γιατί όλοι θέλουν να ελέγξουν την Μανμπίτζ της Συρίας; Η στρατηγική σημασία για Ερντογάν, Άσαντ και Κούρδους

 
Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στην ΒΑ Συρία μετά την έναρξη της τουρκικής εισβολής με στόχο τις περιοχές που ελέγχουν οι Κούρδοι μαχητές,
 το όνομα μιας πόλης φαίνεται να ακούγεται περισσότερο από όλες τις άλλες σε αναλύσεις και κινήσεις στρατευμάτων. Είναι αυτό της Μανμπίτζ. Η Τουρκία ήθελε τον έλεγχο της πόλης τον οποίο είχαν τα τελευταία χρόνια οι Κούρδοι και οι Αμερκανοί ενώ τώρα, όπως μεταδίδουν οι ανταποκριτές ΜΜΕ, διεξάγονται σκληρές μάχες και οι δυνάμεις του Άσαντ υψώνουν σιγά-σιγά τη συριακή σημαία σε κρατικά κτήρια.
Όσοι βέβαια παρακολουθούν σε βάθος χρόνου τις εξελίξεις στην περιοχή, γνωρίζουν πως η Μανμπίτζ ήταν πάντα μια πόλη σημαντικής στρατηγικής συμμαχίας για όποια δύναμη ήθελε να ελέγξει τη Βόρεια Συρία. Και φυσικά γι′ αυτό παίζει ρόλο η γεωγραφική της θέση. 

Οι φυλές της Μανμπίτζ 

Η πόλη Μανμπίτζ βρίσκεται στη μέση της βόρειας ζώνης της Συρίας και αριθμεί περί τους 700.000 κατοίκους η πλειοψηφία των οποίων είναι Άραβες ο «κοινωνικό ιστός» της πόλης αποτελείται βέβαια από συνολικά 29 φυλές ενώ στην πόλη φιλοξενούνται και πολλοί εσωτερικά εκτοπισμένοι.
Ο έλεγχός της περιλαμβανόταν πάντα στα στρατηγικά σχέδια όλων των «παιχτών» με σημαίνοντα ρόλο κατά τη διάρκεια του πολυετούς πολέμου που εκτυλίσσεται στη χώρα. Ως εκ τούτου η πόλη έχει αλλάξει χέρια πολλές φορές την τελευταία οκταετία.
Το 2012 κατά την έναρξη του εμφυλίου στη Συρία, οι αντικαθεστωτικές δυνάμεις κατάφεραν να την θέσουν υπό τον έλεγχό τους για να την χάσουν το 2014 κατά την προέλαση των δυνάμεων του Ισλαμικού Κράτους. Οι τζιχαντιστές του αυτο-ανακηρυσσόμενου Χαλιφάτου διατήρησαν τον έλεγχο έως το 2016 οπότε απωθήθηκαν τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) η ραχοκοκαλιά των οποίων είναι οι Κούρδοι (δυνάμεις πολιτοφυλακής και άμυνας -YPG και YPJ), συμμάχους των ΗΠΑ. 
Όπως ο Χασάν αλ Χουσεϊν, μέλος του Συμβουλίου των Φυλών της Μανμπίτζ στο Al Jazeera, οι τελευταίες εξελίξεις είναι μια ευκαιρία για την απομάκρυνση του SDF, των οποίων οι μαχητές, όπως ισχυρίζεται, συχνά παραβιάζουν τα δικαιώματα των κατοίκων. «Όποιος μας βοηθήσει να επιστρέψουμε με ασφάλεια στην Μανμπίτζ είναι σύμμαχός μας»λέει χαρακτηριστικά καθώς ο ίδιος ζει από το 2015 στην τουρκική πόλη Σανλιούρφα. Σύμφωνα δε με τον Αλ-Χουσεΐν, το συμβούλιο είχε επανειλημμένα επιχειρήσει να «προσεγγίσει τις ΗΠΑ για βοήθεια» αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Δηλώνει όμως πως οι Κούρδοι πολίτες είναι «αδέρφια» τους, όπως ήταν πάντα και πως τα προβλήματα ξεκίνησαν όταν η πόλη τέθηκε υπό τον έλεγχο του SDF και των ΗΠΑ ενώ ένας συμπατριώτης του, ο Μαχμούντ Ασάντ πιστεύει πως «η εν εξελίξει επιχείρηση της Τουρκίας θα τους βοηθήσει να επιστρέψουν» στην ιδιαίτερη πατρίδα τους.
 
Omar Sanadiki / Reuters
Ένας άνδρας στην Μανμπίτζ, τυλιγμένος με την σημαία της Συρίας φαίνεται να βγάζει μια selfie πλάι στις αφίσες με τα πρόσωπα Κούρδων, ανδρών και γυναικών, που σκοτώθηκαν στις μάχες. Σημειώνεται πως οι Κούρδοι απελευθέρωσαν την πόλη από τις δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους. 
AP Photo/Lefteris Pitarakis
Χάρτης της τουρκικής προεδρίας 

Γιατί είναι τόσο μεγάλης στρατηγικής σημασίας;

Η πόλη αποτελεί έναν οικονομικό κόμβο καθώς βρίσκεται δίπλα στον αυτοκινητόδρομο Μ4, μια σημαντική εμπορική οδό που συνδέει τη δυτική πόλη -λιμάνι της Λατάκιας με το Χαλέπι, τη Ράκκα και την πλούσια σε πετρέλαιο περιοχή Ντεϊρ Αζ Ζορ στα ανατολικά.
Για τον πρόεδρος της Συρίας, Μπασάρ αλ Άσαντ ο έλεγχος της εθνικής οδού έχει μείζονα σημασία για κάθε προσπάθεια ανασυγκρότησης της κατεστραμμένης οικονομία της χώρας.
«Η κυβέρνηση της Συρίας θέλει τον έλεγχο της Μανμπίτζ εδώ και χρόνια» σχολιάζει ο Άρον Λουντ συνεργάτης του think tank Century Foundation και όπως εξηγεί «Τώρα είδε την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων και τη ρωσική στήριξη ως ευκαιρία να επιτύχει τον στόχο της».
Για την Άγκυρα, από την άλλη πλευρά, η απόκτηση μιας βάσης στην περιοχή θα έδινε στις τουρκικές δυνάμεις τη δυνατότητα να εμποδίσουν την μετακίνηση των δυνάμεων των Κούρδων από την μία στην άλλη πλευρά του Ευφράτη και ταυτόχρονα θα απομόνωνε τις επίσης υπό κουρδικό έλεγχο Χασακέ και Γκαμiσλί από το υπό κυβερνητικό έλεγχο, Χαλέπι. 
Η Μανμπίτζ έχει επίσης κρίσιμη σημασία για τα σχέδια του Ερντογάν για τη δημιουργία της «ασφαλούς ζώνης», όπως την αποκαλεί, όπου μετά την απομάκρυνση τον Κούρδων μαχητών σκοπεύει να μεταφέρει τουλάχιστον 2εκατ πρόσφυγες από τη Συρία εκ των 3,6 εκατ. που σήμερα έχουν βρει καταφύγιο στην Τουρκία.

Σχετικά: Σαλέχ Μουσλίμ: Θα πολεμήσουμε μέχρι τέλους 

Τα μεταναστευτικά κύματα «πνίγουν» τα νησιά του Αιγαίου: Ενα φωτογραφικό οδοιπορικό

- via Getty Images
Στρατιώτες του στρατού του Μπασάρ αλ Άσαντ με σημαίες της Συρίας και φωτογραφίες του προέδρου της χώρας σε περίχωρα της Μανμπίτζ, 15 Οκτωβρίου 2019. 
ASSOCIATED PRESS
Τουρκικά στρατεύματα έξω από την Μανμπίτζ  

Με λίγη βοήθεια από φίλους

Την Τρίτη βέβαια οι δυνάμεις του Άσαντ μπήκαν στην Μανμπίτζ αλλά όπως υποστηρίζει ο Ερντογάν αυτό «...δεν είναι μία τόσο πολύ αρνητική [εξέλιξη]. Γιατί; Επειδή είναι δικό τους έδαφος» ενώ νωρίτερα είχε επισημάνει ότι η ρωσική εμπλοκή (σημειώνεται πως ο ισχυρότερος σύμμαχος του Άσαντ είναι ο Πούτιν) δεν μεταφράζεται σε σύγκρουση Άγκυρας-Μόσχας αφού τόνισε την «θετική προσέγγιση» του Κρεμλίνου στις τουρκικές επιδιώξεις. Πούτιν και Ερντογάν είχαν τηλεφωνική επικοινωνία ενώ προγραμματίζεται επίσκεψη του πρώτου στη Μόσχα το αργότερο μέχρι τα τέλη του μήνα.
Ο Μαργουάν Καμαπλάν, διευθυντής του Αραβικού Κέντρου Έρευνας και Πολιτικής σχολίασε ότι η Μόσχα θα μπορούσε να καταλήξει σε μια επί της αρχής συμφωνία με την Άγκυρα η οποία ενδεχομένως θα συνεπάγεται την παράδοση του ελέγχου σε ρωσικές δυνάμεις ή δυνάμεις του Άσαντ όπως φαίνεται να συμβαίνει το τελευταίο 24ωρο. Με μόνη προϋπόθεση να εκδιωχθούν οι δυνάμεις των Κούρδων.
Για τον Ερντογάν η επίτευξη μια τέτοιας συμφωνίας εκτιμάται πως θα αποδειχθεί αποτελεσματικότερη σε ό,τι αφορά την εξυπηρέτηση του στόχου του για την δημιουργία «ασφαλούς ζώνης» σε βάθος 30χλμ μέσα στη Συρία αφού οι προηγούμενες εξάλλου προσπάθειες να κλείσει μια τέτοια συμφωνία με τις ΗΠΑ, είχαν αποτύχει.
Η πρόσβαση της Τουρκίας στην Μανμπίτζ είναι ένα από τα κρισιμότερα σημεία στους στρατηγικούς της σχεδιασμούς και γιατί μέσω της συγκεκριμένης πόλης εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη σύνδεση με άλλες περιοχές της Συρίας που η Άγκυρα έχει θέσει υπό τον έλεγχό της κατά τη διάρκεια των δύο προηγούμενων στρατιωτικών επιχειρήσεων που είχε εκπονήσει στην περιοχή.
Εάν δε ο «ο Ερντογάν βρει έναν τρόπο πάρει και το Κομπάνι (Αϊν αλ Αραβ) θα μπορέσει να συνδέσει όλες τις περιοχές που ελέγχει στη βόρεια Συρία μεταξύ τους» δημιουργώντας μια συμπαγή «ασφαλή ζώνη», εξηγεί ο Λουντ.
Φυσικά, δεν είναι απαραίτητο να έχει εκείνος υπό στρατιωτικό έλεγχο την Μανμπίτζ και το Κομπάνι. Αρκεί να το έχουν δυνάμεις φίλιες προς αυτή όπως πχ η Ρωσία, ακόμη και δια των δυνάμεων του Άσαντ.
ASSOCIATED PRESS
Τουρκικά τανκ και στρατιώτες κοντά στην Μανμπίτζ, 15 Οκτωβρίου 2019.
ASSOCIATED PRESS
Μέλη της τουρκικής εμπροσθοφυλακής, κυρίως αντικαθεστωτικοί αντάρτες του «Συριακού Δημοκρατικού Στρατού» είχαν ανοίξει πυρ κατά Κούρδων βόρεια της Μανμπίτζ.

 

 

ASSOCIATED PRESS
Ανάπτυξη τουρκικών στρατιωτών βόρεια της Μανμπίτζ.
ASSOCIATED PRESS
Τουρκικά τεθωρακισμένα και στρατιώτες κινούνταν στις 15 Οκτωβρίου προς την Μανμπίτζ.
Mε πληροφορίες από: Al Jazeera, Reuters, Al Monitor