Η Γερμανία είναι ακόμη «κολλημένη» στον λιγνίτη
Οι περιοχές εξόρυξης άνθρακα στη Γερμανία θυμίζουν πεδίο μάχης.
Η γερμανική εταιρεία εξόρυξης Mibrag αποζημίωσε τους κατοίκους ενός χωριού κοντά στο Aαχεν για να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Η εταιρεία παραγωγής ενέργειας RWE υλοτομεί το δάσος Χάμπαχ για να εξορύξει άνθρακα, προκαλώντας την αντίδραση των ακτιβιστών. Από την άλλη πλευρά, όμως, το κλείσιμο του εργοστασίου λιγνίτη στο Κότμπους άφησε 600 εργάτες ανέργους, οι οποίοι έκαναν την Κυριακή σιωπηλή διαμαρτυρία επειδή έχασαν τις θέσεις εργασίας τους. Σε πολιτικό επίπεδο, η γερμανική κυβέρνηση πρέπει να πετύχει τους μακροπρόθεσμους ενεργειακούς στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων και ταυτόχρονα να αξιοποιήσει τους περίπου 22.500 ανθρώπους που εργάζονται στον κλάδο εξόρυξης λιγνίτη. Οι ενεργειακοί στόχοι που έχει θέσει η γερμανική κυβέρνηση είναι υψηλοί, αλλά ανέφικτοι στο χρονικό πλαίσιο που έχει καθοριστεί, σύμφωνα με την 6η έκθεση για τις εκπομπές αέριων ρύπων που παρουσίασε τον Ιούνιο του 2018 η ειδική επιτροπή εμπειρογνωμόνων που έχει συστήσει το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας.
Στόχοι
Οι δύο πρώτοι στόχοι –μείωση της εκπομπής αέριων ρύπων, συγκριτικά με το 1990, κατά 40% έως το 2020 και κατά 55% έως το 2030– έχουν χαθεί, σύμφωνα με την έκθεση. Τρίτος στόχος είναι η μείωση κατά 95% έως το 2050. Ωστόσο, η χώρα-πρωτοπόρος στην πράσινη ενέργεια από την αρχή της χιλιετίας δεν είχε την αναμενόμενη απόδοση το 2017, σύμφωνα με την αναφορά του Ιουνίου του 2018. Ενα επιπλέον εμπόδιο είναι ότι η γερμανική κυβέρνηση έχει αποφασίσει από το 2011 (μετά το πυρηνικό δυστύχημα στη Φουκουσίμα) να σταματήσει σταδιακά να χρησιμοποιεί την πυρηνική ενέργεια, η παραγωγή της οποίας μπορεί να ενέχει πολλούς κινδύνους, αλλά δεν εκλύει αέρια του θερμοκηπίου. Η Γερμανία κατάφερε να μειώσει το 2017 την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα κατά 347 εκατομμύρια τόνους, επιτυγχάνοντας μείωση κατά 27,7% σε σχέση με το 1990, αλλά η γερμανική υπηρεσία προστασίας του περιβάλλοντος προβλέπει ότι έως το 2020 η χώρα θα έχει μειώσει την εκπομπή μόλις κατά 32%, ενώ ο στόχος ήταν μείωση κατά 40%. Παρότι η Γερμανία, όπως φαίνεται, είναι ακόμη μακριά από τους ενεργειακούς στόχους της, έχει ήδη αναδιαρθρώσει σε σημαντικό βαθμό το ενεργειακό της μείγμα όσον αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Κατάφερε οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να συμβάλλουν στο ενεργειακό της μείγμα σχεδόν όσο ο άνθρακας, 33% και 36% αντίστοιχα (ο στόχος της Ελλάδας για το 2030 είναι 32,5% στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας).
Η γερμανική κυβέρνηση πιέζεται έντονα από τα Ηνωμένα Εθνη που προωθούν τη σταδιακή κατάργηση του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα, αλλά και από το ακροδεξιό κόμμα Alternative für Deutschland, το οποίο προβληματίζεται για το μέλλον των εργατών στα ορυχεία. Η Ακροδεξιά, εξάλλου, ανθεί στην ανατολική Γερμανία, όπου βρίσκονται και τα μεγαλύτερα ορυχεία λιγνίτη. Το παράδειγμα των χωρών της Δυτικής Ευρώπης έχει αποδείξει ότι μπορεί να περιοριστεί ή και να καταργηθεί η χρήση άνθρακα και να αντικατασταθεί από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με την ταυτόχρονη απορρόφηση του ανθρώπινου δυναμικού σε νέες θέσεις.