Χρειάστηκαν 15 χρόνια για να αρχίσει να αντιλαμβάνεται η κοινή γνώμη της Τουρκίας την σημασία της απόκτησης από την Ελλάδα των ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικών αμυντικών συστημάτων S-300 για το Αιγαίο και ότι αυτοί ''αποτελούν πρόβλημα για την Τουρκία''.
Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από ένα άρθρο της Zaman που θα παρουσιάσουμε παρακάτω και στο μέτρο βεβαίως που αυτό, όπως και άλλα δημοσιεύματα του τουρκικού τύπου και σχόλια στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, απηχούν και αποτυπώνουν την εντύπωση του μέσου Τούρκου.
Το πόσο αυτό το οπλικό σύστημα - βάσιμα ή όχι , δεν το εξετάζουμε εδώ - έχει εντυπωσιάσει την κοινή γνώμη της Τουρκίας δεν συμβαδίζει βεβαίως με την εικόνα που έχουν ή φαντάζονται (βασίμως...) ότι έχουν οι ειδικοί στην Τουρκία και πρωτίστως οι στρατιωτικοί.
Οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστό ότι ο τότε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Γλ. Κληρίδης είχε παραγγείλει το σύστημα στην Μόσχα, λύσσαξαν και μαζί με ΗΠΑ και ΝΑΤΟ -για άλλους λόγους - κατάφεραν και ματαίωσαν την τοποθέτησή του στην Κύπρο. Ευτυχώς το σύστημα δεν χάθηκε για την ελληνική πλευρά και κατέληξε με ένα άκρως απόρρητο σχέδιο μεταφοράς από την Πετρούπολη στην Κρήτη.
Και εκεί πάντως ήταν πονοκέφαλος για την Τουρκία . Δεκάδες είναι οι γνωστές απόπειρες φωτογράφησης που έγιναν με κατασκοπευτικά RF-4 και άλλα μέσα - ωστόσο η πονηριά των Ελληνων αεροπόρων τους έχει μπερδέψει για τα καλά ως προς την πραγματική τους θέση και τις εναλλακτικές τοποθεσίες ανάπτυξης.
Οι απόπειρες κατασκοπίας
Μια απόπειρα αεροφωτογράφησης οδήγησε εξάλλου στο ύπουλο και άτσαλο χτύπημα του αεροσκάφους του ήρωα σμηναγού Ηλιάκη και τον θάνατό του από τουρκικό F-16 . Άλλες φορές οι Τούρκοι με απευθείας ή πλάγιες απόπειρες επιχείρησαν να υποκλέψουν κωδικούς εκπομπής και λειτουργίας των S-300 - αλλά πάντα έχουν γνώση οι φύλακες. Και έχουν τόση γνώση οι Ελληνες φύλακες, ώστε να έχουν αντιστοίχως ...λανθασμένη ''γνώση'' οι Τούρκοι...Και ο νοών νοήτω...
Κάποιοι αναλυτές πιστεύουν ακόμη ότι η κίνηση των Τουρκων να προτιμήσουν τα κινεζικά αντιαεροπορικά ( προκαλώντας την έντονη αντίδραση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ) , ενδεχομένως να υποκρύπτει, πέραν άλλων λόγων που έχουμε παρουσιάσει, την αγωνία και το δέος των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων για τα αντιαεροπορικά συστήματα S-300 αφού το κινέζικο σύστημα είναι μια παραλλαγή του...
Είναι επίσης γνωστό ότι οι Τουρκοι συχνά πυκνά αυτοπαγιδεύονταν και αυτοκαθησυχάζονταν καθώς πίστευαν μερικές φορές ορισμένες αντιπολιτευτικές κορώνες κάποιων κύκλων στην Ελλάδα που για ιδεολογικούς (και άλλους...) λόγους υποστήριζαν ότι οι S-300 ''σκουριάζουν'', ότι είναι εκτός ενεργείας, ότι είναι στα ...κουτιά, ότι τα βλήματα έχουν ...λήξει, ότι έχουν ...βραχυκυκλώσει τα καλώδια κλπ. κλπ.
Αυτό άλλοτε το πίστευαν άλλοτε όχι...
Τώρα, εξαιτίας ορισμένων δημοσιευμάτων οι Τούρκοι - πολίτες και στρατιωτικοί - αρχίζουν να πιστεύουν αυτό που όπως είπαμε ήξεραν ή νομίζουν ότι ήξεραν για τους S-300.
Το άρθρο του αναλυτή κ. Φικρέτ Ερτάν ( Fikret Ertan) στην Zaman με τον τίτλο «Το πρόβλημα των S-300» δείχνει πολλά και για το πως σκέφτεται μια μερίδα Τουρκων, και πως αντιμετωπίζουν οι ειδικοί το σύστημα S-300 και τι σκέπτονται οι αναλυτές τους για το μέλλον.Χωρίς κανείς να το πάρει και απολύτως τοις μετρητοίς , αποτελεί μια προσέγγιση...
Γράφει λοιπόν στο άρθρο ο κ. Φικρέτ Ερτάν που είναι κορυφαίος Τούρκος ειδικός στα ενεργειακά και ειδικός συγγραφέας θεμάτων εξωτερικής πολιτικής:
Ορισμένα κρίσιμα οπλικά συστήματα κατά καιρούς παίζουν σημαντικό ρόλο στις διεθνείς πολιτικές, προκαλούν σοβαρά προβλήματα και μάλιστα οδηγούν ακόμα, κατά κάποιον τρόπο, και στην αλλαγή των στρατηγικών ισορροπιών.
''Σοβαρό πρόβλημα'' από το 1997
Τα ρωσικής κατασκευής αεροπορικά συστήματα άμυνας των S-300 αποτελούν το τελευταίο παράδειγμα που βιώνεται σήμερα στο θέμα αυτό. Οι S-300 είχαν εμφανιστεί ως σοβαρό πρόβλημα και για μας ( σ.σ.σ την Τουρκία) , κατά το 1997-1998. Τότε ο «ελληνοκυπριακός» τομέας (σσ. εννοεί την Κυπριακή Δημοκρατία) είχε αγοράσει το σύστημα αυτό από τη Ρωσία και θέλησε να το εγκαταστήσει στο νησί. Τελικά, μετά από πολλές συζητήσεις, μετά από απειλές και πιέσεις, οι «Ελληνοκύπριοι» αναγκάστηκαν να κάνουν πίσω με τις προσπάθειες της Τουρκίας, του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Όμως το σύστημα, που δεν εγκαταστάθηκε στο νησί, στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Κρήτη.
Το σύστημα αυτό εξελίχθηκε, αργότερα, περισσότερο και η σημερινή του μορφή είναι γνωστή πλέον ως ένα σύστημα αεροπορικής άμυνας άκρως εξελιγμένο (σ.σ. πάντα το ίδιο ήταν, οι μέθοδοι απόκρυψής του αλλάζουν συνεχώς...). Το σύστημα αυτό - συνεχίζει - μπορεί και εξασφαλίζει μία άκρως αποτελεσματική και ισχυρή άμυνα. Οι πύραυλοι αυτοί μπορούν και χτυπούν σε ύψος 30 χλμ, σε βεληνεκές 150 χλμ, γράφει.
''Κλειδώνουν'' σε 12 στόχους
Στο μεταξύ, τα ειδικά ραντάρ, που μπορούν να εγκατασταθούν μέσα σε 5 λεπτά, μπορούν και παρακολουθούν, ταυτόχρονα, 100 στόχους. Επίσης έχουν τη δυνατότητα ''να κλειδώσουν'' σε 12 στόχους και να τους καταστρέψουν, περιγράφει με δέος τις δυνατότητες.
Ακολουθεί η διεθνής διάσταση της ιστορίας του όπλου : Οι πύραυλοι S-300, πριν από 3 χρόνια, είχαν γίνει θέμα διαφωνίας μεταξύ Ιράν, Ρωσίας, Ισραήλ και ΗΠΑ. Η Ρωσία είχε συμφωνήσει με το Ιράν να πουλήσει σ’ αυτό τα εν λόγω συστήματα, αλλά για λόγους που δεν είναι ούτε σήμερα γνωστοί, παραιτήθηκε από την πώληση στο Ιράν το 2010. Αυτό ήταν ένα αναπάντεχο χτύπημα για το Ιράν και είχε πει ότι θα στείλει τη Ρωσία για το θέμα αυτό στα δικαστήρια. Στη συνέχεια αποτάθηκε στο Διεθνές Δικαστήριο Διαιτησίας στη Γενεύη, ζητώντας από τη Ρωσία αποζημίωση ύψους 4 δις δολαρίων. Η δίκη αυτή συνεχίζεται και σήμερα, αλλά δεν έχει προκύψει αποτέλεσμα. Στο μεταξύ και η Ρωσία καταβάλει προσπάθεια έτσι ώστε να παραιτηθεί το Ιράν από τη δίκη.
Το πυραυλικό σύστημα S-300, συνεχίζει το άρθρο του Τουρκου αναλυτή (που έχει ξαναγράψει για το ρωσικό σύστημα με τίτλο ''S-300, ΗΠΑ και Ισραήλ», Ζαμάν, 27/7/08), ήρθε και φέτος στην επικαιρότητα, σε σχέση με τη Συρία. Σύμφωνα με πληροφορίες, το καθεστώς Άσαντ είχε προβεί σε συμφωνία με τη Ρωσία, το 2010, αξίας ύψους 900 εκατ. δολαρίων, για την αγορά αυτών των συστημάτων.
Η αγωνία για το αν τους έχει η Συρία
Η Ρωσία δεν έδωσε σαφή απάντηση σ’ αυτές τις πληροφορίες και τους ισχυρισμούς. Δηλαδή, η Ρωσία ούτε αρνήθηκε ότι πούλησε S-300 στον Άσαντ, αλλά και ούτε και το αποδέχτηκε. Η κατάσταση αυτή συνεχίζεται και σήμερα, γράφει εκδηλώνοντας την αγωνία τη Άγκυρας κατά πόσο η Δαμασκός έχει τους S-300....
Η χώρα, η οποία είναι ενοχλημένη σε μεγάλο βαθμό για το ενδεχόμενο οι S-300 να περάσουν στα χέρια του Ιράν ή του Άσαντ, είναι το Ισραήλ. Και τις δύο περιπτώσεις είναι βέβαιο ότι το Ισραήλ δεν τις θέλει. Στην πραγματικότητα, μέχρι σήμερα, το θέμα κάπως έχει ξεπεραστεί και με τη βοήθεια των ΗΠΑ, αλλά το μέλλον είναι άγνωστο. Τα πάντα εξαρτώνται από τη στάση του Ρώσου ηγέτη, Πούτιν.
''Τώρα πλέον τους έχει δοκιμάσει''
Προσέξτε τώρα την συνέχεια - και την κατάληξη - του άρθρου που αφορά αποκλειστικά την Ελλάδα: '' (...)Από την άλλη, μετά από 15 χρόνια, προκύπτει και για μας το θέμα των S-300 ως πρόβλημα. Διότι, η Ελλάδα, την περασμένη Παρασκευή, κατά την άσκηση που έκανε στην Κρήτη με την ονομασία «Λευκός Αετός-2013», δοκίμασε, για πρώτη φορά πρακτικά, τους S-300 και η δοκιμή χαρακτηρίστηκε πετυχημένη (δείτε εδώ). Περίεργο είναι το γεγονός ότι, ο Υπουργός Άμυνας της Ελλάδας, κ. Αβραμόπουλος, είπε πως μία στρατιωτική δοκιμή είναι μήνυμα ειρήνης και σταθερότητας στη νότια Ευρώπη και στην ανατολική Μεσόγειο. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα, που είχε για χρόνια σε αναμονή τους S-300, τώρα πλέον τους έχει δοκιμάσει και βέβαια με αυτό υπονοεί ότι είναι έτοιμοι (σ.σ.οι πύραυλοι) να τους χρησιμοποιήσει. Έναντι τίνος; Βεβαίως και έναντι της Τουρκίας. Διότι η Ελλάδα δεν έχει με κανέναν άλλον γείτονά της οποιοδήποτε στρατιωτικό και αεροπορικό πρόβλημα, αλλά μαζί μας έχει πολλά αεροπορικά και θαλάσσια προβλήματα. Με τη νέα εξέλιξη, θα πρέπει και η Τουρκία να εκλαμβάνει τους ελληνικούς S-300 ως ένα πρόβλημα νέο, το οποίο σε περίπτωση που απαιτηθεί θα πρέπει να ρυθμιστεί''.
Την τελευταία φράση του άρθρου του κ. Φικρέτ Ερτάν την επαναλαμβάνουμε:<<Με τη νέα εξέλιξη, θα πρέπει και η Τουρκία να εκλαμβάνει τους ελληνικούς S-300 ως ένα πρόβλημα νέο, το οποίο σε περίπτωση που απαιτηθεί θα πρέπει να ρυθμιστεί>>.
Οι αναγνώσεις της φράσης και τι εννοεί με αυτή ο ...ποιητής είναι πολλές. Αυτό που είναι σίγουρο ωστόσο είναι ότι από ελληνικής πλευράς έχει διαβαστεί καλά και εγκαίρως, εδώ και 14 χρόνια.