Προβληματισμό και φόβους για διχασμό της ελληνόφωνης Ορθοδοξίας, αλλά και για τις πραγματικές προθέσεις Ιερώνυμου - οι οποίες ούτε λίγο, ούτε πολύ δυναμιτίζουν τις σχέσεις του με τη Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως - προκαλούν στο Φανάρι, η απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου (ΔΙΣ) να θέσει θέμα αποφυλάκισης του ηγουμένου της μονής Βατοπεδίου, αλλά και αυτή του Αρχιεπισκόπου να επισκεφθεί τον κ. Εφραίμ προκειμένου να καταδείξει τη συμπαράσταση της Συνόδου.
Έξαλλος με την τακτική Ιερώνυμου φέρεται να είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης, Βαρθολομαίος, ο οποίος- σύμφωνα με Ιεράρχες της Πρωτόθρονης των Εκκλησιών-θεωρεί ότι ο Μακαριώτατος παρέσυρε τα μέλη της ΔΙΣ σε κινήσεις που ανατρέπουν την εκκλησιαστική τάξη.
Έξαλλος με την τακτική Ιερώνυμου φέρεται να είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης, Βαρθολομαίος, ο οποίος- σύμφωνα με Ιεράρχες της Πρωτόθρονης των Εκκλησιών-θεωρεί ότι ο Μακαριώτατος παρέσυρε τα μέλη της ΔΙΣ σε κινήσεις που ανατρέπουν την εκκλησιαστική τάξη.
«Το ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος δείχνει ότι δεν έλαβε υπ’όψιν τις προειδοποιήσεις μας περί εκκλησιαστικών ορίων. Μας εξέπληξε, δε, αρνητικά, καθώς φαίνεται να συντάσσεται με έναν, μάλλον, ανορθόδοξο τρόπο τόσο με το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όσο και με το Πατριαρχείο Μόσχας για θέματα-επαναλαμβάνουμε- εκτός της δικαιοδοσίας τους» σημειώνουν χαρακτηριστικά κύκλοι προσκείμενοι στον Οικουμενικό Πατριάρχη και προσθέτουν με νόημα: « Ο Αθηνών Ιερώνυμος όφειλε να επιδείξει σύνεση σε αυτή την κρίσιμη εκκλησιαστική συγκυρία.
Δε χειρίστηκε ως έπρεπε το ζήτημα που κατατείνει στην ανάμειξη άλλων Εκκλησιών σε έδαφος του Φαναρίου, όπως είναι το Άγιο Όρος και ειδικότερα η Μονή Βατοπεδίου, φτάνοντας στα απαράδεκτα όρια της εισπηδήσεως. Ατυχώς, επαναφέρει παλαιότερα ξεχασμένα διχαστικά διλήμματα και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση.»
Δε χειρίστηκε ως έπρεπε το ζήτημα που κατατείνει στην ανάμειξη άλλων Εκκλησιών σε έδαφος του Φαναρίου, όπως είναι το Άγιο Όρος και ειδικότερα η Μονή Βατοπεδίου, φτάνοντας στα απαράδεκτα όρια της εισπηδήσεως. Ατυχώς, επαναφέρει παλαιότερα ξεχασμένα διχαστικά διλήμματα και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση.»
Στο θολό σκηνικό που έχει στηθεί τα τελευταία εικοσιτετράωρα, δεν περνά απαρατήρητη η επίσκεψη στο Φανάρι τριών μοναχών της Αδελφότητας της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου. Πρόκειται για τον μοναχό Νήφωνα, που φροντίζει το Μετόχι της Ιεράς Μονής στο Πόρτο Λάγος, και τους Ιερομονάχους Ευδόκιμο και Γεώργιο.
Οι τρεις Μοναχοί έγιναν δεκτοί για διαβουλεύσεις από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, παρουσία του Μητροπολίτη Καλλιουπόλεως και Μαδύτου Στεφάνου και του Αρχιγραμματέα της Αγίας και Ιεράς Συνόδου, Αρχιμανδρίτη ,Βαρθολομαίου Σαμαρά.
Η Αρχιεπισκοπή Αθηνών, πάντως, με διαρροές της στα Μέσα Ενημέρωσης προσπάθησε να χαμηλώσει τους τόνους διαμηνύοντας πως έγιναν διεργασίες στην κατεύθυνση του συγκερασμού απόψεων ακραίων και μετριοπαθών Μητροπολιτών και τελικά «η απόφαση της ΔΙΣ δεν διαφέρει από τις δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου κατά την εορταστική περίοδο».
Η Αρχιεπισκοπή Αθηνών, πάντως, με διαρροές της στα Μέσα Ενημέρωσης προσπάθησε να χαμηλώσει τους τόνους διαμηνύοντας πως έγιναν διεργασίες στην κατεύθυνση του συγκερασμού απόψεων ακραίων και μετριοπαθών Μητροπολιτών και τελικά «η απόφαση της ΔΙΣ δεν διαφέρει από τις δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου κατά την εορταστική περίοδο».
Ανάμεσα σε αυτούς που πρωτοστάτησαν για την αποφυλάκιση του ηγουμένου Εφραίμ, ενώ αναστάτωση στο Σώμα της Ιεραρχίας έχει προκαλέσει η ωμή παρέμβαση της λεγομένης μικρής Συνόδου στα της ελληνικής Δικαιοσύνης.
Για του λόγου το αληθές διαβάστε το σχετικό απόσπασμα: «Η Εκκλησία μας σέβεται τις αποφάσεις της δικαιοσύνης και ως εκ τούτου δεν θα επεθύμει κατά κανένα τρόπο να παρέμβει στις αρμοδιότητες αυτής, μονολότι κατά καιρούς υπήρξαν ρωγμές ως προς την ορθότητα αυτών». Και ευλόγως αρκετά μέλη της Ιεραρχίας αναρωτιούνται: «Πως νομιμοποιούνται οι Άγιοι Αδελφοί μας να μιλούν και εξ ονόματός μας για τόσο σοβαρά θέματα;»
Αντιδράσεις Μητροπολιτών
Από τους Ιεράρχες που πρωταγωνίστησαν στην εκλογή του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου, ο Μητροπολίτης Δωδώνης, Χρυσόστομος, εκφράζει την αντίθεσή του για τα όσα συνέβησαν δηλώνοντας με έμφαση γιατί τα μέλη της ΔΙΣ ΔΕΝ ανταποκρίθηκαν ανάλογα και για υποθέσεις άλλων κληρικών που αντιμετώπισαν δυσκολίες.
Πιο σκληρός εμφανίστηκε ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας, Χρυσόστομος, ένας από τους πιο φανατικούς υποστηριχτές του Αρχιεπισκόπου, ο οποίος απηχεί τις απόχεις του Φαναρίου.
Σε επιστολή του στον ιστότοπο «aixmi.gr» κάνει λόγο για συμμετοχή του κ. Ιερώνυμου στην «παρέλαση» των υποστηρικτικών παρουσιών έξω από τις φυλακές Κορυδαλλού χαρακτηρίζοντας απαράδεκτη την ανακοίνωση της ΔΙΣ.
«Μήπως η Δ.Ι.Σ., με το Ανακοινωθέν της αυτό, δεν κατάλαβε ότι εξυπηρετεί ιδιοτέλειες, επιδιώξεις και σκοπιμότητες άλλων Εκκλησιών, όχι μόνο στο κανονικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αλλά και στα όρια της δικής της δικαιοδοσίας;
Σε επιστολή του στον ιστότοπο «aixmi.gr» κάνει λόγο για συμμετοχή του κ. Ιερώνυμου στην «παρέλαση» των υποστηρικτικών παρουσιών έξω από τις φυλακές Κορυδαλλού χαρακτηρίζοντας απαράδεκτη την ανακοίνωση της ΔΙΣ.
«Μήπως η Δ.Ι.Σ., με το Ανακοινωθέν της αυτό, δεν κατάλαβε ότι εξυπηρετεί ιδιοτέλειες, επιδιώξεις και σκοπιμότητες άλλων Εκκλησιών, όχι μόνο στο κανονικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αλλά και στα όρια της δικής της δικαιοδοσίας;
Ελπίζω το απαράδεκτο αυτό Ανακοινωθέν να αποτελέσει τον επίλογο ενός «παράλογου μονόπρακτου», και ότι ο δι’ ού το σκάνδαλον ήλθε, να έλθει εις εαυτόν και αν εκφράσει τη συγνώμη του και τη μετάνοιά του για το καίριο πλήγμα που προκάλεσε στο κύρος της Εκκλησίας, στο σκανδαλισμό του ποιμνίου, στο μοναστικό ιδεώδες και στην Αγιορειτική Παράδοση» τονίζει ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας, ενώ θέτει μια σειρά από ενδιαφέροντα ερωτήματα γύρω από τις αρμοδιότητες της Ιεράς Συνόδου:
-Πότε λοιπόν θεσμικό εκκλησιαστικό όργανο, όπως η Δ.Ι.Σ. , ανεμίχθη σε δικαστικές – πολιτειακές υποθέσεις κληρικών ή μοναχών, οι οποίοι ανήκουν σε άλλη εκκλησιαστική δικαιοδοσία και εν προκειμένω στο Οικουμενικό Πατριαρχείο;
-Δεν θεώρησε η Δ.Ι.Σ. τη σοβαρή , αντικειμενική και ισορροπημένη Ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου ως μια αρκετά αποδεκτή παρέμβαση επί του συγκεκριμένου θέματος;
-Πότε άλλοτε , κατά το παρελθόν, η Εκκλησία της Ελλάδος εξέφρασε με τόσο έντονο και θεσμικό τρόπο την αγωνία της για τη δήθεν παραβίαση των ιερών θεσμίων και τη μη τήρηση των εκ του αυτοδιοικήτου του Αγίου Όρους απορρεόντων καταστατικών όρων;
-Θεωρεί η Δ.Ι.Σ. ότι η πνευματική δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου επί της Αγιορειτικής Κοινότητος, είναι αναποτελεσματική;
-Πότε άλλοτε η Εκκλησία της Ελλάδος εξεφράσθη υποστηρικτικά προς Ιερές Μονές και Μοναχούς του Αγίου Όρους όταν «ασελγούσαν» επάνω τους άλλες εκκλησιαστικές δικαιοδοσίες;
-Είναι δυνατόν ένα θεσμικό όργανο της Εκκλησίας , όπως είναι η Ιερά Σύνοδος, να αμαυρώνει και να αμφισβητεί με μια αμφίσημη φρασεολογία , αποφάσεις ενός άλλου θεσμικού φορέος , κορυφαίου της ελληνικής κοινωνίας, όπως είναι η Ελληνική Δικαιοσύνη, στην οποία μάλιστα διαγιγνώσκει και ρωγμές ως προς την ορθότητα των αποφάσεών της;
-Είναι δυνατόν ένα θεσμικό όργανο της Εκκλησίας , όπως είναι η Ιερά Σύνοδος, να αμαυρώνει και να αμφισβητεί με μια αμφίσημη φρασεολογία , αποφάσεις ενός άλλου θεσμικού φορέος , κορυφαίου της ελληνικής κοινωνίας, όπως είναι η Ελληνική Δικαιοσύνη, στην οποία μάλιστα διαγιγνώσκει και ρωγμές ως προς την ορθότητα των αποφάσεών της;
-Πότε άλλοτε, κατά το παρελθόν, εκκλησιαστικά πρόσωπα και ταγοί επεσκέφθησαν προφυλακισμένους ή φυλακισμένους κληρικούς ή μοναχούς και με δακρύβρεχτα λόγια και δηλώσεις εξέφρασαν τη συμπαράστασή τους ;
-Πότε, κατά το παρελθόν η Δ.Ι.Σ. διετύπωσε, έστω και ευχητικά , την ελπίδα της για επανεξέταση δικαστικών αποφάσεων με το ενδεχόμενο μάλιστα αποφυλακίσεως και για άλλους κληρικούς και μοναχούς
Αλλά και ο Διοικητής του Αγίου Όρους, Αρίστος Κασμίρογλου με δηλώσεις του στο «Amen.gr» έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα στους κρατούντες της Ελλαδικής Εκκλησίας και στη Ρωσική Εκκλησία λέγοντας: «Ταπεινώς φρονούμε ότι θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, σαφείς και με κάθε δυνατή ακρίβεια σε ό,τι δηλώνεται σε ευαίσθητα ζητήματα που άπτονται των δικαιοδοσιών κορυφαίων θεσμών και οργάνων όπως το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ειδικότερα για το Άγιον Όρος είναι γνωστό ότι, από πνευματική άποψη διατελεί υπό την άμεση δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου το οποίο ασκεί και την ανωτάτη εποπτεία στην ακριβή τήρηση των Αγιορετικών καθεστώτων ως προς το πνευματικό μέρος. Αυτό ορίζεται και από το Σύνταγμα της Ελλάδος στο Άρθρο 105 που αναφέρεται στο Καθεστώς της Χερσoνήσου του Άθω.
Ο Καταστατικός Χάρτης Αγίου Όρους ρητώς αναφέρει ότι οι Μονές του Άγίου Όρους ως Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές υπάγονται στην πνευματική δικαιοδοσία της Μεγάλης του Χριστού Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, δηλαδή στο σεπτό Οικουμενικό Πατριαρχείο το οποίο ως γνωστό πάντοτε μεριμνά γι’ αυτές».
Εμμανουήλ Μάνος
