Για πρώτη φορά εντοπίστηκε στην Ελλάδα παρασκευαστήριο των ναρκωτικών ουσιών Captagon που χρησιμοποιούν για να «ντοπάρονται» οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους.Ειδικότερα το ΣΔΟΕ
σε συνεργασία με την Αστυνομία και το Λιμενικό εντόπισαν και κατάσχεσαν 635.000 χάπια Captagon.
Η συγκεκριμένη ναρκωτική ουσία είχε έλθει και πάλι στο προσκήνιο πριν από δύο περίπου χρόνια όταν δημοσιεύματα του ξένου Τύπου, τα οποία φυσικά αντέγραφαν και τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, έκαναν λόγο για ένα χάπι που δημιουργούσε σούπερ στρατιώτες. Σύμφωνα με μαρτυρίες ορισμένων οι τζιχαντιστές που έπαιρναν αυτά τα χάπια μεταμορφώνονταν σχεδόν σε υπερανθρώπους, απέδιδαν δε σε αυτή την ουσία τον εξαιρετικά βίαιο χαρακτήρα τους.
Όμως, πιο ψύχραιμοι δημοσιογράφοι ερεύνησαν το ζήτημα και έγινε γνωστό πως ναι μεν οι τζιχαντιστές χρησιμοποιούν αυτή την ουσία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μετέτρεπε αυτούς τους ανθρώπους σε υπερστρατιώτες. Άλλωστε σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, το 2010 το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής καταναλώθηκε στη Μέση Ανατολή, από νέους που διασκέδαζαν ή φοιτητές που ήθελαν να αντεπεξέλθουν στο φόρτο εργασίας.
Η HuffPost Greece επικοινώνησε με έναν ειδικό επί του θέματος, τον Laurent Laniel (Λοράν Λανιέλ) επιστημονικό αναλυτή στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction -EMCDDA ) ο οποίος εξήγησε σχετικά με το Captagon και χωρίς να το υποτιμήσει, το απομυθοποίησε.
Σύμφωνα με τον Λανιέλ το Captagon είναι μια συνθετική αμφεταμίνη η οποία χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του ‘60 για τη θεραπεία της ναρκοληψίας και του συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, αλλά εγκαταλείφθηκε στη συνέχεια λόγω των παρενεργειών που προκαλεί και του εξαιρετικά εθιστικού του χαρακτήρα.
Ο ίδιος είπε πως το Captagon ήταν το εμπορικό όνομα ενός τύπου αμφεταμίνης, της φαινετυλλίνης και πωλείτο νόμιμα έως ότου η αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ το απαγόρευσε και η ουσία σταμάτησε να πωλείται το 1986.
Ωστόσο δέκα χρόνια αργότερα ψεύτικα χάπια με το όνομα Captagon, άρχισαν να κυκλοφορούν στην αγορά, παράνομα φυσικά. Τα χάπια αυτά περιείχαν την ουσία φαινετυλλίνη, όμως έως το τέλος της δεκαετίας του 90 τα συγκεκριμένα χάπια περιείχαν μόνο αμφεταμίνη. Με λίγα λόγια οι κατασκευαστές κράτησαν το αρχικό όνομα όμως τα χάπια αυτά είχαν μόνο αμφεταμίνη όπως αυτή που πωλείται στους δρόμους του Άμστερνταμ, της Βρετανίας και αλλού.
Οι διακινητές στη Μέση Ανατολή και στην Αραβική Χερσόνησο κράτησαν την αρχική ονομασία για λόγους μάρκετινγκ αλλά είχαν αλλάξει εντελώς τη σύνθεσή του.
Ο κ. Λανιέλ μας εξήγησε πως η αμφεταμίνη χρησιμοποιείται τουλάχιστον από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ως διεγερτικό και κατά της κοπώσεως των στρατιωτών. Οι Αμερικανοί, οι Βρετανοί, οι Γερμανοί, αλλά και οι Ιάπωνες έδιναν στους στρατιώτες τους αμφεταμίνες και μεθαμφεταμίνες κατά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
«Σε κρατάει σε εγρήγορση, ξύπνιο, δεν νιώθεις κούραση, οπότε είναι λογικό να χρησιμοποιείται από τους στρατιώτες του Ισλαμικού Κράτους, καθώς και άλλες ομάδες που εμπλέκονται στις μάχες που διεξάγονται στην περιοχή. Είναι σύνηθες αυτό που συμβαίνει στη Μέση Ανατολή, άνθρωποι που πολεμούν είναι λογικό να χρησιμοποιούν κάποιου είδους διεγερτικό. Δεν δημιουργεί λοιπόν αυτό που λίγο πολύ διαβάσαμε, τους σούπερ στρατιώτες. Εάν ήταν έτσι κάθε Σάββατο βράδυ θα είχαμε σούπερ στρατιώτες στους δρόμους του Παρισιού, της Βρετανίας, της Βαρκελώνης» συνεχίζει αναφερόμενος στους χιλιάδες νέους στις ευρωπαϊκές και μη μεγαλουπόλεις που συνδυάζουν τη νυχτερινή διασκέδασή τους με τη χρήση διεγερτικών ουσιών.
«Πράγματι η αμφεταμίνη σε κρατάει σε εγρήγορση, ίσως να έχεις καλύτερη συγκέντρωση, είναι πολύ χρήσιμη στην μάχη, αλλά κάποια στιγμή η επίδρασή της περνάει και βγαίνει η κούραση. Επίσης σίγουρα δεν σε μεταμορφώνει σε τέρας ή δολοφόνο» σχολιάζει ο κ. Λοράν Λανιέλ απορρίπτοντας τον ισχυρισμό ότι η βιαιότητα των τζιχαντιστών οφείλεται στη χρήση του Captagon.
Σύμφωνα με τον ίδιο πριν τα μέσα του 2000 το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής γινόταν στην Ευρώπη, στη Βουλγαρία, στην Τουρκία, στη Σλοβενία, αλλά και στο Αζερμπαιτσάν. Όμως η Βουλγαρία και η Τουρκία ήταν οι μεγαλύτεροι παραγωγοί.
Μετά το 2006 δεν είναι ξεκάθαρο που ακριβώς γίνεται η παραγωγή, μπορεί στην Τουρκία και τη Βουλγαρία ή τη Σερβία ή σε κάποια άλλα κράτη των Βαλκανίων.
Το 2015 κατάσχεσαν 150.000 ταμπλέτες στη Βουλγαρία, όμως η ποσότητα αυτή είναι αστεία εάν συγκριθεί για τα εκατομμύρια που κατάσχονται στην Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία.
Ο ειδικός επιστήμονας του Ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου για τα ναρκωτικά εξηγεί πως αυτό που πωλείται στη Μέση Ανατολή ως Captagon, η χημική σύνθεση της κάθε παρτίδας μπορεί να διαφέρει από περιοχή.
«Το Captagon όπως είπαμε είναι αμφεταμίνη, αλλά η το ποσοστό μπορεί να διαφέρει από 80% έως 6%, η ποσότητα μπορεί να μην είναι πάντα η ίδια, ενδέχεται να έχει γίνει πρόσμιξη με καφεΐνη ή συνθετικά οπιούχα που σίγουρα δεν είναι διεγερτικά. Όμως είναι βέβαιο ότι μεγάλος μέρος της παραγωγής πλέον γίνεται στη Συρία και το Λίβανο. Ιδίως στη Συρία καθώς υπάρχει πόλεμος και όπου γίνεται πόλεμος επικρατεί ανομία και οι έλεγχοι είναι ελλείπεις. Αλλά και στο Λίβανο υπάρχει μεγάλη παραγωγή, ακόμη και αν οι αρχές εκεί δεν το παραδέχονται εμείς το πιστεύουμε ακράδαντα. Στην Ευρώπη η παραγωγή είναι πολύ μικρότερη από ότι στο παρελθόν» λέει.
«Είναι εύκολο να τα φτιάξεις, απλά χρειάζεσαι μια μηχανή την οποία μπορεί κανείς να αγοράσει από δεύτερο χέρι. Το πιο δύσκολο είναι να πετύχεις τη χημική σύνθεση και αυτό όμως δεν είναι καμία φοβερή επιστήμη. Οι χημικοί φτιάχνουν τη φόρμουλα και μετά στο εργαστήριο έχεις το χαμηλό προσωπικό που εκτελεί τις εντολές, έτσι που σε περίπτωση γίνει έφοδος της αστυνομίας να πιάσουν μόνο αυτούς. Βέβαια όταν φτιάχνεις συνθετικά ναρκωτικά και σε τέτοιες συνθήκες δεν μπορείς να εγγυηθείς την ποιότητα γι’αυτό άλλωστε έχουν αναφερθεί και τραγικά περιστατικά. Ξεκινά κάποιος να φτιάξει ένα προϊόν και καταλήγει με κάτι διαφορετικό που στη συνέχεια μπορεί να στοιχίσει τη ζωή σε κάποιον που θα το αγοράσει» υπογραμμίζει.
Επιμένει δε πως δεν είναι το ναρκωτικό του ISIS.
«Αυτό το ναρκωτικό υπήρχε πολύ πριν τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Οι άνθρωποι το χρησιμοποιούσαν για να περνάνε καλά στα πάρτι, για να βγάζουν περισσότερη δουλειά. Για παράδειγμα στη Σαουδική Αραβία δεν έχουν πόλεμο αλλά η χρήση της συγκεκριμένης ουσίας είναι ευρέως διαδεδομένη. Αυτό που είναι γεγονός είναι πως το Captagon το χρησιμοποιούν περισσότερο στη Μέση Ανατολή απ΄ότι στη Δύση. Στη Μέση Ανατολή είναι το δεύτερο ναρκωτικό επιλογής, μετά το χασίς, βάσει των στοιχείων που έχουμε».
Σε ερώτηση εάν το φτιάχνουν οι τζιχαντιστές όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για να βγάζουν κέρδος μας απαντά πως δεν το γνωρίζει αυτό, αλλά δεν απορρίπτει αυτό το ενδεχόμενο, αφού η ιστορία έχει δείξει πως η πώληση ναρκωτικών έχει χρησιμοποιηθεί επανειλημμένα για τη χρηματοδότηση πολέμων ή μυστικών επιχειρήσεων.
«Θα με εξέπληττε εάν οι σύγχρονες ένοπλες δυνάμεις στις ΗΠΑ ή άλλου δεν χρησιμοποιούν κάποιου είδους ουσία για τους στρατιώτες τους» μας απαντά σε σχετική ερώτηση.
