Το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων, το γκρέμισε η εγκληματική αδιαφορία της ΠολιτείαςΕκεί συναντήθηκε ο Βελουχιώτης με τον Ζέρβα για να ενωθούν οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ κόντρα στον Γερμανό κατακτητή.
Έστεκε εκεί, αγέρωχη για να μας θυμίζει περασμένους χρόνους από το 1866! Ήταν η…«μηχανή» του χρόνου για το ταξίδι μας στο χθες, στην εποχή της Τουρκοκρατίας, όταν τα χωριά μας, στα ορεινά των Τζουμέρκων,
στο νομό Άρτας, έδιναν το σκληρό καθημερινό αγώνα της επιβίωσης.
στο νομό Άρτας, έδιναν το σκληρό καθημερινό αγώνα της επιβίωσης.
Το Γεφύρι της Πλάκας, που έμοιαζε με ζωγραφιά σπουδαίου ζωγράφου, μας έστελνε σήματα από το παρελθόν, από τα ξεχασμένα βάσανα και τους πόθους των προγόνων μας. Κάποτε ήταν το φυσικό σύνορο της ελεύθερης με την Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα.
Εκεί γράφτηκε ένα τμήμα της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας. Εκεί συναντήθηκε ο Βελουχιώτης με τον Ζέρβα για να ενωθούν οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ κόντρα στον Γερμανό κατακτητή.
Μια γέφυρα που έγινε με το υστέρημα των κατοίκων της εποχής, Μελισσουργιωτών, των κατοίκων της Πράμαντας, της Άγναντας και άλλων χωριών της περιοχής. Ποτίστηκε με αίμα, θυσίες και έχει ιστορίες ανθρώπινες σε κάθε πλάκα της. Τα τελευταία χρόνια δίναμε, ο καθένας από το μετερίζι του, μάχη για να μην κατασκευασθεί φράγμα στην περιοχή και έχει επιπτώσεις στο γεφύρι.
Δυστυχώς, το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων, το γκρέμισε η εγκληματική αδιαφορία της Πολιτείας που δεν φρόντισε εδώ και χρόνια παρά τις εκκλήσεις να το «προστατεύσει». Η φύση μίλησε και την Κυριακή το πρωί έγινε το μοιραίο…
Πως έπεσε, διερωτήθηκε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας το μεσημέρι της Κυριακής, κατά τη διάρκεια ευρείας σύσκεψης για τις καταστροφικές πλημμύρες στην περιοχή. Λογικό το ερώτημα, καθώς η Γέφυρα της Πλάκας έχει συνολικό μήκος 61μ. και ύψος 19.70μ. και η μεγάλη καμάρα λεπτή και αέρινη έχει άνοιγμα 39μ.
Η γέφυρα αυτή για περίπου 15 χρόνια από την κατασκευή της, έως το 1881, οπότε και απελευθερώθηκε η Άρτα από τους Τούρκους και τα περισσότερα χωριά της περιοχής, απέκτησαν την λευτεριά τους, ύστερα από την προσάρτησή τους στο ελληνικό κράτος, με τη συνθήκη του Βερολίνου, λειτούργησε ευεργετικά για τους Τζουμερκιώτες.
Επί πολύ καιρό όμως οι Τούρκοι είχαν δημιουργήσει πολλά προβλήματα, καθώς τα σύνορα της Ελλάδας ορίστηκαν στον ποταμό Άραχθο και άρα η χρησιμοποίηση της γέφυρας κατέστη προβληματική και σχεδόν αδύνατη. Οι Τούρκοι έκλεισαν ερμητικά τα σύνορα και η μέσω της γέφυρας διακίνηση ανθρώπων, ζώων και η μεταφορά τροφίμων και υλικών ουσιαστικά σταμάτησε. Οι κάτοικοι για λίγα χρόνια χάρηκαν το όμορφο γεφύρι τους.
Επ’ αυτού υπάρχει και σχετικό δημοτικό τραγούδι:
Ανάθεμά σε 'Πιτροπή και συ βρε Κουμουνδούρε,
με το κακό που κάματε στην Άρτα, στα Τζουμέρκα,
το σύνορο που βάλατε στης Άρτας το ποτάμι,
Κλείστηκ' η Άρτα κλείστηκε, κλείστηκε το Τζουμέρκο.
Θα στηρηθή και το ψωμί . που νάβρει να δουλέψη;
Ο κάμπος έμ'νε στην Τουρκιά και τα καλά λιβάδια,
Το βιό όλο και χάνεται, σ' αγρίδια βοσκοτόπια.........
με το κακό που κάματε στην Άρτα, στα Τζουμέρκα,
το σύνορο που βάλατε στης Άρτας το ποτάμι,
Κλείστηκ' η Άρτα κλείστηκε, κλείστηκε το Τζουμέρκο.
Θα στηρηθή και το ψωμί . που νάβρει να δουλέψη;
Ο κάμπος έμ'νε στην Τουρκιά και τα καλά λιβάδια,
Το βιό όλο και χάνεται, σ' αγρίδια βοσκοτόπια.........
Από το 1881 έως το 1912 στο σημείο της γέφυρας της Πλάκας λειτουργούσε τελωνειακός σταθμός, ενώ στεγαζόταν και μόνιμη στρατιωτική φρουρά στο Στρατώνα της. Μετά την απελευθέρωση και της υπόλοιπης Ηπείρου (1912-1913) αποδόθηκε ολοκληρωτικά στους κατοίκους.
Την περίοδο της Κατοχής της Ελλάδας από τις δυνάμεις του ναζιστικού άξονα, η γέφυρα της Πλάκας έδωσε διέξοδο στους κατοίκους, ενώ διευκόλυνε και τις αντιστασιακές οργανώσεις και στα ένοπλα τμήματα του ΕΔΕΣ και του ΕΛΑΣ.
Το πρώτο σημαντικό πλήγμα, πριν το χθεσινό από τον καιρό και τα στοιχεία της φύσης, η Γέφυρα της Πλάκας το δέχθηκε από τους Γερμανούς, όταν κατά τη διάρκεια των εκκαθαριστικών τους επιχειρήσεων στο χώρο των Τζουμέρκων (Οκτώβριος 1943) , για να εκδικηθούν την περιοχή και ν' αφήσουν περισσότερα ερείπια και συμφορές πίσω τους, προσπάθησαν , φεύγοντας προς τα Ιωάννινα, να ανατινάξουν το γεφύρι.
Λίγο χαμηλότερα της καμάρας (προς το συνοικισμό της Πλάκας) άνοιξαν βαθιά τρύπα και τοποθέτησαν δυναμίτες. Ευτυχώς η Γέφυρα δεν έπαθε σημαντική ζημιά. Τινάχτηκε ένα κομμάτι του κτίσματος, άνοιξε κάποιο χάσμα, αλλά η γέφυρα και κατά κύριο λόγο η καμάρα άντεξαν στην πίεση και τον κραδασμό. Το Κράτος μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας επισκεύασε κανονικά το ρήγμα της γέφυρας.
Για την ιστορία κοντά στη Γέφυρα βρίσκεται και το σπίτι, όπου στις αρχές του 1944 έγινε η συνάντηση των αντιπροσώπων των αντιστασιακών Οργανώσεων (ΕΔΕΣ ΕΛΑΣ - ΕΚΚΑ) και του Άγγλου σύνδεσμου. Εκεί υπογράφηκε η περιβόητη "Συμφωνία της Πλάκας".
Για εμάς που καταγόμαστε από εκείνη την περιοχή, των Τζουμέρκων, ήταν ένα καίριο πλήγμα. Κάποιος φίλος έγραψε ότι «σήμερα πενθούμε», καθώς χάσαμε ένα ιερό μνημείο, το σημείο αναφοράς του τόπου μας, για το οποίο εργάστηκαν πριν περίπου ενάμιση αιώνα οι καλύτεροι μαστόροι και πετράδες της περιοχής.
.jpg)
