Πριν από έξι χρόνια ο Ειρηναίος ο πρώτος ήταν ο Πατριάρχης της Ελληνορθοδόξου Εκκλησίας των Ιεροσολύμων με περίπου 100.000 πιστούς. Σήμερα κάθεται πίσω από κλειδωμένες πόρτες στο κελλί του στην Παλαιά Πόλη, ισχυριζόμενος, ότι έχει φυλακισθεί από τον διάδοχό του, ο οποίος τον εξεδίωξε, εξαιτίας μιας φιλονικίας σχετικής με την πώληση περιουσιών της Εκκλησίας στους Ισραηλινούς. Ο μόνος τρόπος, με τον οποίο μπορούσε ο Ειρηναίος να μιλήσει στο Associated Press την Πέμπτη, ήταν μέσα από ένα ασύρματο μικρόφωνο, ανεβασμένο με σχοινί στην στέγη του – στην ίδια μαύρη σακούλα που χρησιμοποιούν οι υποστηρικτές του, για να του δώσουν είδη διατροφής. Στους δημοσιογράφους, που επιχείρησαν να κερδίσουν πρόσβαση στον Ειρηναίο, μέσα από τις πελώριες μεταλλικές πόρτες, απετράπη η είσοδος από φρουρούς της εκκλησίας που κοίταζαν έξω, μέσα από ένα μικρό άνοιγμα.
«Δεν αφήνουν κανένα να βγει και κανένα να μπει να με επισκεφθεί», είπε ο Ειρηναίος. «Φοβούνται τον λαό γιατί ο λαός με αγαπά, και εγώ αγαπώ τον λαό», είπε στο μικρόφωνο του Associated Press, κοιτάζοντας πάνω από την άκρη της στέγης του.
Είναι σκληρή προσγείωση για ένα άνδρα που κυβερνούσε το ποίμνιό του για τέσσαρα χρόνια, ως σεβαστή πνευματική μορφή.
Ο Ειρηναίος είπε, ότι ο διάδοχός του, Θεόφιλος ο Γ ‘, δεν αφήνει δικηγόρους, ιατρούς η επισκέπτες να εισέλθουν στο σπίτι, που έχει μείνει για σχεδόν 40 χρόνια, που κείται μέσα σε ένα μεγάλο συγκρότημα κτιρίων, που είναι ιδιοκτησία της εκκλησίας.
Είπε, ότι είναι εγκλωβισμένος τρία χρόνια τώρα, χάρη στην άρνησή του να παραχωρήσει το Πατριαρχείο. Ο Θεόφιλος, αντικατέστησε τον Ειρηναίο το 2005, μετά από ισχυρισμούς, ότι εκείνος πώλησε εκκλησιαστικές περιουσίες στους Ισραηλινούς, που ζητούσαν να επεκτείνουν την εβραϊκή παρουσία στα ανατολικά Ιεροσόλυμα, τα οποία οι Παλαιστίνιοι αξιώνουν για την πρωτεύουσα του μελλοντικού κράτους.
Οι παλαιστίνιοι, θεωρούν την πώληση εδαφών στους εβραίους σοβαρό έγκλημα. Οι περισσότεροι ορθόδοξοι χριστιανοί στα Ιεροσόλυμα είναι Παλαιστίνιοι. Ο Ειρηναίος ισχυρίζεται, ότι αγνοούσε τις συναλλαγές και δεν έπραξε καμία αδικία. Μια έκθεση, που έγινε κατόπιν εξουσιοδότησης από την Παλαιστινιακή Αρχή το 2005, συμπέρανε, ότι εκείνος δεν συμμετείχε σε καμία από τις πωλήσεις.
«Παρακαλώ τον Θεό κάθε ημέρα, να φανερώσει την αλήθεια», είπε. «Δεν υπάρχει Πατριάρχης. Εγώ είμαι Πατριάρχης». Πολιτικές έριδες μέσα στην Ελληνορθόδοξη Κοινότητα, πάντα περίπλοκες, έχουν πάρει μια άγρια στροφή τα τελευταία χρόνια. Όταν εκθρονίσθηκε ο Ειρηναίος, οι υποστηρικτές του είπαν, ότι οι κατηγορίες για τις πωλήσεις κτημάτων μηχανεύθηκαν από τους πολιτικούς αντιπάλους του. Ο αριθμός των χριστιανών στην Δυτική Όχθη και Ιεροσόλυμα μικραίνει δεκαετίες τώρα, καθώς ζητούν καλύτερες οικονομικές ευκαιρίες αλλού.
Επίσης, οι χριστιανοί μιλούν για διωγμό από την μουσουλμανική πλειονότητα στην Δυτική Όχθη, αλλά πάντα ανώνυμα, αφού φοβούνται τιμωρία. Η αντικατάσταση του Ειρηναίου δεν αναγνωρίσθηκε από τρεις κυβερνήσεις που έχουν δικαιοδοσία επί του Πατριαρχείου – Ισραήλ, Ιορδανία, και η Παλαιστινιακή Αρχή- μέχρι το 2007.
Ένας ανώτερος επίσημος του Πατριαρχείου στην Αθήνα-Ελλάδα, αρνήθηκε, ότι ο Ειρηναίος είναι υπό περιορισμόν κατ᾿ οίκον, και αρκετοί ανώτατοι υπασπιστές του Θεοφίλου αρνήθηκαν να σχολιάσουν, εκτός από το να πουν, ότι ο Ειρηναίος είναι ψεύτης.
Ο Θεόφιλος έκανε δημόσιες χριστουγεννιάτικες εμφανίσεις την Πέμπτη στην Βηθλεέμ, αλλά δεν ήταν διαθέσιμος να σχολιάσει. Δύο επίσημοι στενά δεμένοι με το Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων, ένας που είναι εξέχων επίσκοπος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας από φόβο τιμωρίας, επιβεβαίωσε, ότι ο Θεόφιλος κρατάει τον Ειρηναίο παρά την θέλησή του, εξαιτίας της φιλονικίας τους και των φοβιών του, ότι ο Ειρηναίος, θα προσπαθήσει να επαναζητήσει την παλαιά θέση του.
«Ο καινούργιος πατριάρχης τιμωράει τον παλαιό, κρατώντας τον πίσω από κλεισμένες πόρτες, για να εξασφαλίσει την θέση του», είπε ο Marwan Tubasi, επικεφαλής του Συμβουλίου Αράβων Ορθοδόξων Οργανώσεων και επίσημος (Υπουργός) της Παλαιστινιακής Αρχής, που συνεργάζεται στενά με εκκλησιαστικούς ηγέτες.
Ο Ειρηναίος είπε, ότι περνάει τις ημέρες απομόνωσης με προσευχή, μελέτη και γραφή. Ακόμη φοράει την παραδοσιακή μαύρη ενδυμασία και το καλαμαύχι των ελληνορθοδόξων κληρικών.
Καθώς εόρταζαν οι ορθόδοξοι χριστιανοί τα Χριστούγεννα την Πέμπτη, ο Ειρηναίος είπε, ότι τέλεσε την θεία Λειτουργία μόνος του, απαγορευμένος να εισέλθει στην εκκλησία που κείται μόνο λίγα βήματα μακρυά.
Προσέφερε τις ευλογίες του σε υποστηρικτές μέσω κινητού τηλεφώνου – το οποίο είναι ο βασικός δεσμός του με τον εξωτερικό κόσμο.
Κατά καιρούς, υποστηρικτές του φώναζαν χαιρετισμούς από τον δρόμο, και εκείνος αποκρινόταν με ευχές για την καινούργια χρονιά.
Ένας παλαιστίνιος μουσουλμάνος από την Παλαιά Πόλη των Ιεροσολύμων, που ονόμασε τον εαυτό του Abu Amar, είπε, ότι στέλνει ψωμί, λαχανικά και νερό στον άλλοτε Πατριάρχη, ανεβάζοντάς τα με σχοινί, για σχεδόν τρία χρόνια. Παρά την θρησκευτική διαφορά, αισθάνεται την φιλανθρωπική ορμή να προμηθεύει για τις ανάγκες του Ειρηναίου.
«Είχα καλές σχέσεις μαζί του, και ακόμη έχω», είπε ο Amar. «Δεν μπορώ να τον παραμελήσω».
Η ισραηλινή αστυνομία είπε, ότι δεν έχει ανταποκριθεί στην ισχυριζόμενη φυλάκιση, αφού καμία καταγγελία δεν έχει καταγραφεί.
Ο Ειρηναίος πιστεύει, ότι η άθλια κατάστασή του πρέπει να ρυθμισθεί μέσα από την εκκλησία και όχι μέσω αστυνομικής παρέμβασης, και η δύναμη να ελευθερώσει και αποκαταστήσει τον Ειρηναίο κείται στα χέρια του Θεού, είπε ο Daniel Robbins, δικηγόρος που κατάφερε να επισκεφθεί τον Ειρηναίο δύο φορές τις τελευταίες εβδομάδες.
Ο Robbins είπε, ενώ εκπροσωπούσε άλλον πελάτη σε υπόθεση στην οποία ο Ειρηναίος ήταν μάρτυρας, ότι μια δικαστική εντολή ανάγκασε τους επισήμους της εκκλησίας να του επιτρέψουν είσοδο στο σπίτι του.
«Δεν έχει οικογένεια, κανένα που τον επισκέπτεται, και η ζωή του και τα πάντα είναι το Πατριαρχείο», είπε ο Robbins.
* Γραφείς του Associated Press, ο Fadwa Hodali στα Ιεροσόλυμα και ο Mohammed Daraghmeh στην Ραμάλλα, Δυτική Όχθη, συνεισέφεραν στην έκθεση αυτή.
