Χωρίς να υπάρχει η παραμικρή επίσημη πληροφόρηση από οποιαδήποτε αρχή, στην Ελλάδα, Τουρκία και ΗΠΑ, άρχισαν εδώ και 40 περίπου ημέρες να κυκλοφορούν «σενάρια» για συνεκμετάλλευση των «πετρελαίων του Αιγαίου». Η ιδέα που δεν είναι καινούργια, έχει την βάση της σε αμερικάνικες προτάσεις της δεκαετίας του 1970, που έγιναν σαφέστερες και γι αυτό απορρίφθηκαν από την κυβέρνηση του Α. Παπανδρέου, οριστικά και –θεώρησαν τότε- αμετάκλητα. Τώρα επανέρχονται στην επιφάνεια, ίσως σχετιζόμενες με την οικονομική κρίση και την εμφανή αδυναμία της χώρας να αναπτύξει σοβαρές άμυνες στα μεγάλα εθνικά της προβλήματα. Αλλά, αν κάποιος θέλει να διαβάσει την πραγματικότητα, πρέπει να πάει πολύ πίσω και αρχικά, να διερωτηθεί αν υπάρχουν πετρέλαια στο Αιγαίο…
Η πολιτική φιλολογία που αναπτύχθηκε για ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων πετρελαίων και αερίου στο Αιγαίο, βασίστηκε περισσότερο σε παρωχημένες επιστημονικές έρευνες και λιγότερο σε πραγματικές μετρήσεις σύγχρονων επιστημονικών φορέων. Ακόμη και η ύπαρξη κοιτασμάτων στην περιφέρεια της Θάσου, έδωσε μικρές ποσότητες και όχι πρώτης ποιότητας που στο διάστημα που η τιμή του προϊόντος ήταν χαμηλή, δεν άξιζε η εξόρυξή τους. Το αν αυτά τα κοιτάσματα, σε άλλα σημεία του Αιγαίου αποκτούσαν μαζικότερη μορφή και αξιόλογη από πλευράς εκμετάλλευσης, δεν φαίνεται να επιβεβαιώνεται επιστημονικά. Άλλωστε πέραν των «Ελληνικών χωρικών υδάτων» που δεν έδωσαν θετικά μηνύματα, ούτε και οι Τούρκοι στις περιοχές ελέγχου τους ανακάλυψαν κάτι σημαντικό ως σήμερα.
Γιατί λοιπόν συνεχίζεται η υπόθεση της «συνεκμετάλλευσης» των πετρελαίων που δεν βρίσκονται ως τώρα;
Μια πιθανότητα είναι η προσπάθεια επίλυσης των ζητημάτων που καραδοκούν, πίσω από κάθε παρόμοια λύση, μέσω οικονομικών συμφωνιών. Δηλαδή, λύνοντας τα ζητήματα «συνεκμετάλλευσης» δημιουργείται μορφή δικαίου που θα μπορούσε στη συνέχεια να γίνει αποδεκτό σε διεθνή δικαστήρια γι τα ζητήματα της υφαλοκρηπίδας, της ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) και του εναέριου χώρου. Γιατί, αν δέχεσαι ότι έχει περιορισμένα δικαιώματα στην έρευνα και εκμετάλλευση κοιτασμάτων (υπάρχουν δεν υπάρχουν) παραδέχεσαι έμμεσα, πλην σαφώς, ότι τα δικαιώματά σου στην περιοχή είναι περιορισμένα.
Μια δεύτερη πιθανότητα είναι πως αν δεν αποκλείεις την πιθανότητα συνεκμετάλλευσης στο Αιγαίο, πως θα στηρίξεις την όποια προσπάθεια απαξίωσης των τουρκικών διεκδικήσεων στην ΑΟΖ, ανατολικά της Κρήτης και του Καστελλόριζου;
Γιατί τώρα οι διαρροές;
Οι αναφορές στο Αιγαίο και τα πετρέλαιά του, είδαν το φως σε μια σειρά εκθέσεων και αναλύσεων ξένων ειδικών εντύπων. Όλες τη συσχέτιζαν με την παρούσα οικονομική κρίση και τις ανάγκες της χώρας. Πολύ προσεκτικά όλες οι διαρροές, απέφευγαν να μιλήσουν για συγκεκριμένες περιοχές του Αιγαίου. Αλλά, δυστυχώς για όλους τους, η Άγκυρα έπαιξε το ρόλο της στην αποκάλυψη του θέματος.
Η Τουρκία δεν «έβγαλε» απλώς το ερευνητικό πλοίο “CESME” στο ΒΑ Αιγαίο αλλά με δηλώσεις και κινήσεις της σε συμμαχικό (ΝΑΤΟ) επίπεδο όσο και σε επίπεδο διμερές, αμφισβητεί πλέον όχι το τμήματα της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας που φθάνει σχεδόν στα παράλιά της αλλά υποστηρίζει πως η Ελληνική υφαλοκρηπίδα είναι αντίστοιχη μόνο, των 6 ναυτικών μιλίων που αποδέχεται σαν όριο «χωρικών υδάτων». Ως χθες η τουρκική άποψη ήταν πως επειδή κι αυτοί έχουν υφαλοκρηπίδα που ξεκινά από ηπειρωτικό έδαφος (Μ. Ασία) τα δικαιώματά τους φθάνουν σχεδόν τη μέση του Αιγαίου και πως τα νησιά έχουν περιορισμένη υφαλοκρηπίδα. Τώρα λένε, όχι έχετε μόνο 6 μίλια, «απελευθερώνοντας» με τον τρόπο αυτό περίπου το 70% της θαλάσσιας έκτασης του αρχιπελάγους.
Ακόμη όμως και σ αυτή τη νέα, ουσιαστική, τουρκική πρόκληση το ΥΠΕΞ αντέδρασε με τις γλαφυρότητες του εκπροσώπου του, Γρ. Δελαβέκουρα και χωρίς μια σκληρή θέση υπεράσπισης των συμφερόντων μας, που πλέον ακόμη και ξένοι αναλυτές θεωρούν πως κινδυνεύουν.
Υπάρχει λοιπόν κάποιο σχέδιο, που εξυφαίνεται χωρίς γνώση της κυβέρνησης (που έχει συνολική την ευθύνη); Ομολογούμε άγνοια… Γιατί, η εξωτερική πολιτική της χώρας έχει περάσει σε χέρια φίλων και μελών της οικογένειας του πρωθυπουργού και πάντως δεν βρίσκεται στα γραφεία των αρμόδιων του ΥΠΕΞ. Που πάνε, τι λένε και σε τι δεσμεύονται γνωρίζει μόνον ο Γ. Παπανδρέου. Που φυσικά φέρει και την ευθύνη για ό,τι προκύψει…
Ο ΔΡΑΓΟΥΜΑΝΟΣ
