[ 20 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ] Τα µυστικά του Αγίου Ορους αφορούν την πίστη και την παράδοση

Ο Σωτήριος Καδάς ταξιδεύει επί σαράντα και πλέον χρόνια στο Αγιον Ορος. Καταγράφει, µελετά και δηµοσιεύει σειρά εκδόσεων που αφορούν κυρίως τα χειρόγραφα που φυλάσσονται στο Περιβόλι της Παναγιάς και στην εικονογράφησή τους.

 Πρόσφατα δηµοσίευσε, για πρώτη φορά, το σύνολο των ελληνικών εικονογραφηµένων χειρογράφων από τις 20 µονές του Αγίου Ορους. Ως «ικανοποίηση, ευχαρίστηση και ηρεµία» προσδιορίζει την «αµοιβή» του από την πολύχρονη µελέτη και ετοιµάζει ήδη την 26η µονογραφία του.
1 Τα «Εικονογραφηµένα χειρόγραφα του Αγίου Ορους» δεν είναι το πρώτο σας βιβλίο...
Είναι το 25o (µονογραφία)!

Παράλληλα έχω περισσότερα από 40 άρθρα ως συµµετοχές σε συλλογικά έργα, τα περισσότερα από τα οποία αναφέρονται στον Αγιον Ορος.

2 Χωράει το Αγιον Ορος, η ιστορία, τα µυστικά και η σοφία του σε µια σειρά τόµων;
Χρειάζονται πολλές σειρές, πολυπληθείς επιστήµονες και πολυετής εργασία για να µελετηθεί στο σύνολό του.

3 Σαράντα χρόνια έρευνας στο Αγιον Ορος τι σας απέφεραν;
Ικανοποίηση και ευχαρίστηση από τη µελέτη του συγκεκριµένου αντικειµένου και ηρεµία που προήλθε από τον ξεχωριστό χώρο και τη ζωή σ’ αυτόν.

4 Αποτελεί το ΚΕΔΑΚ (του οποίου είστε µέλος του Δ.Σ.) δείγµα ορθολογικής διαχείρισης και των κοινοτικών κονδυλίων;
Νοµίζω ναι, γίνεται προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση.

5 Τα τελευταία σκάνδαλα πόσο επηρέασαν την άποψη της κοινής αλλά και επιστηµονικής γνώµης προς το Αγιον Ορος;
Δυστυχώς αυτό συνέβη και στις δύο περιπτώσεις, ενώ θα µπορούσε να περιορισθεί ή και να µη συµβεί καθόλου αν έβγαινε προς τα έξω η θετική πλευρά και η πολλαπλή σπουδαιότητα του Αγίου Ορους.

6 Πόσο ανεξερεύνητο παραµένει 1.000 και πλέον χρόνια µετά την ίδρυσή του το Περιβόλι της Παναγίας;
Σ’ ένα µεγάλο µέρος, και κυρίως σε ό,τι έχει σχέση µε τα ποικίλα έγγραφα και τα χειρόγραφα (περίπου 16.000) ελληνικά και ξένα, που φυλάσσονται στα πλούσια σκευοφυλάκια και στις καλά οργανωµένες σήµερα βιβλιοθήκες του.

7 Τα µυστικά του πόσο προσβάσιµα είναι στον κόσµο;
Δεν θα µπορέσουµε ποτέ να ισχυριστούµε ότι πλησιάσαµε τα µυστικά του, ότι συλλάβαµε τον κανόνα της µυστικής του ζωής. Το Αγιον Ορος είναι γενικά όρος µυστικό.

8 Τα µυστικά του Αγίου Ορους αφορούν την ορθοδοξία και την ανάγνωσή της ή την ίδια τη ζωή;
Αφορούν την ορθόδοξη πίστη και παράδοση αλλά και στην ίδια τη λατρεία και την καθηµερινή πραγµατικότητά του.

9 Η αποστρατεία (είστε πλέον οµότιµος καθηγητής) είναι µια νέα αρχή για ουσιαστικότερη µελέτη και δουλειά;
Αξιοποιώ το υλικό που έχω συγκεντρώσει και ήδη έχω έτοιµο βιβλίο µε τίτλο «Τα διακοσµηµένα χειρόγραφα του επισκόπου Γάνου και Χώρας Ιακώβου (πρώην ιεροµονάχου Σιµωνοπετρίτου). 10 Είναι τα βιβλία σας µια συνεισφορά στην κατάργηση του άβατου και της γνώσης του Αγίου Ορους;
Νοµίζω ότι προσφέρουν µερικά στοιχεία γύρω από το Αγιον Ορος χρήσιµα σε όσους το πλησιάζουν ή όχι, και ιδιαίτερα στον γυναικείο πληθυσµό.

11 Πώς συνδυάζονται τα ωροσκόπια και οι χειροµαντείες µε την ορθόδοξη πίστη;
Θα πρέπει να τα γνωρίζει ο πιστός, παράλληλα και µε τη διδασκαλία της Εκκλησίας µας, προκειµένου να τα αντιµετωπίζει ανάλογα.

12 Οι πιο πλούσιες σε εικονογραφηµένα χειρόγραφα µονές;
Μεγίστης Λαύρας, Βατοπεδίου, Ιβήρων και Διονυσίου. Αλλά και οι βιβλιοθήκες των υπόλοιπων δεκαέξι µονών και των τριών από τις δώδεκα σκήτες του διαθέτουν εικονογραφηµένα χειρόγραφα.

13 Η ανακάλυψη της τυπογραφίας µείωσε την εικονογράφηση, η ανακάλυψη του Διαδικτύου και των ηλεκτρονικών σχεδιασµών την καταργεί;
Με την ανακάλυψη της τυπογραφίας µειώθηκε η παραγωγή και εικονογράφηση χειρογράφων αλλά χωρίς να καταργηθεί εντελώς. Για το δεύτερο δεν γίνεται λόγος.

14 Το Αγιον Ορος είναι η µεγαλύτερη και πλουσιότερη του κόσµου γκαλερί έργων τέχνης;
Σώζονται περισσότερα από 200.000 αντικείµενα - κειµήλια (έργα µικροτεχνίας, φορητές εικόνες, χειρόγραφα κ.λπ.).

15 Πόσο επηρεασµένα από τη Δύση είναι τα καλλιτεχνικά ρεύµατα ζωγραφικής που διαµορφώθηκαν εκεί;
Ελάχιστες επιδράσεις διαπιστώνονται, ιδιαίτερα στη λεγόµενη µεταβυζαντινή ζωγραφική του Αγίου Ορους.

16 Ο µοναχισµός είναι παράγοντας και προϋπόθεση δηµιουργίας;
Κυρίως είναι άσκηση, µε κυριότερο στοιχείο την προσευχή.

17 Στα αγιορείτικα χειρόγραφα ιστορείται η ορθοδοξία ή η ζωή και ο κόσµος;
Και τα δύο, όπως αποδεικνύεται από την ποικιλία των θεµάτων που υπάρχουν στις 4.500 περίπου µονογραφίες των εν λόγω χειρογράφων.

18 Πόσα από τα χειρόγραφα που δηµοσιεύετε βγαίνουν στο φως για πρώτη φορά;
Περίπου 350 σε σύνολο 640. 19 Η δηµοσίευση των χειρογράφων βοηθά και στην αντιµετώπιση των κλοπών και της εµπορευµατοποίησής τους;
Από τις αρχές του περασµένου αιώνα που άρχισαν να δηµοσιεύονται κατάλογοι χειρογράφων µειώθηκαν στο ελάχιστο οι κλοπές τους.

20 Σήµερα εικονογραφούνται χειρόγραφα; Εχει δουλειά ο µελετητής του µέλλοντος;
Οχι, κοσµούνται µόνο µε απλά γεωµετρικά και φυτικά σχέδια. Εχει δουλειά καθώς παραµένουν ανεξερεύνητα µερικά χειρόγραφα. 
yougles.com