Του Τάκη Γ. Μαρτάτου
Κατάμεστος από κόσμο ήταν σήμερα Κυριακή του Θωμά 27 Απριλίου 2014 το πρωί, ο λυόμενος ιερός ναός της Παντάνασσας, που βρίσκεται πλάι στον σεισμόπληκτο κυρίως, ιστορικό ναό που αυτό το διάστημα επισκευάζεται με χρηματοδότηση, μέσω του Ευρωπαικού προγράμματος ΕΣΠΑ.
Το πρωί στην ενορία της Παντάνασσας παρέστη και χοροστάτησε στην Θεία λειτουργία και Δοξολογία που ακολούθησε ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος που πλαισιώθηκε από οκτώ ακόμη ιερείς.
Το ιδιαίτερο στοιχείο της σημερινής Θείας λειτουργίας και του εμπεριστατωμένου και συγκινητικού λόγου του κ. Χρυσοστόμου ήταν ότι τιμήθηκε με την δέουσα ευλάβεια, σεβασμό και μεγαλοπρέπεια η μνήμη ενός ιερομάρτυρα του Γένους και της εκκλησίας μας, ο Άγιος Γρηγόριος ο Ε’, το απλό τσοπανόπουλο από την Δημητσάνα, ο εγγονός αυτός ιερέα, γεννημένος το 1746 που διετέλεσε τρεις φορές Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
Κάθε χρόνο ο σύλλογος των Γορτυνίων της Πάτρας και το προεδρείο του διοργανώνει εκκλησιαστική εκδήλωση για τον Άγιο και Προστάτη του Γρηγόριο τον Ε’, στο ναό της Παντάνασσας καθώς στην πλατεία έμπροσθεν του ναού έχει ανεγερθεί εδώ και 22 χρόνια περίπου μαρμάρινη προτομή του Γρηγορίου του Ε’ με δαπάνες της οικογένειας Δούρου που ως γνωστό έλκει την καταγωγή της από την Κοντοβάζαινα της Αρκαδίας.
Ο Θόδωρος Ν. Δούρος έως πέρυσι ήταν πρόεδρος του συλλόγου των Γορτυνίων της Πάτρας, θέση που κατέχει αυτή την στιγμή ο οδοντίατρος Παναγιώτης Γεωργ. Παπαγιαβής.
Μετά την Θεία Δοξολογία και αρτοκλασία, ακολούθησε λιτανευτική πομπή της ανθοστόλιστης παλαιάς εικόνας του Αγίου Γρηγορίου του Ε’ στην πλατειούλα της Παντάνασσας όπου και εψάλη από τον σεβασμιότατο Μητροπολίτη Πατρών κ. Χρυσόστομο τρισάγιο στην μνήμη του εθνομάρτυρα που απαγχόνισαν οι Τούρκοι ανήμερα της εορτής του Πάσχα, την Κυριακή του Πάσχα, 10 Απριλίου του 1821, στην κεντρική πύλη του Πατριαρχείου. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Ε’ παρέμεινε κρεμασμένος για τρεις ημέρες, εξευτελιζόμενος από τον όχλο ενώ στη συνέχεια πέταξαν τη σορό του στον Κεράτιο κόλπο. H κεντρική πύλη του Πατριαρχείου, όπου απαγχονίστηκε ο Γρηγόριος Ε΄, παραμένει κλειστή ως σήμερα.
Στη συνέχεια έγινε κατάθεση στεφάνων στην προτομή του Γρηγορίου του Ε’, από τον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδος Απόστολο Κατσιφάρα, τον αντιδήμαρχο Παναγιώτη Βαφέα εκ μέρους του Δήμου Πατρέων, τον Πρόεδρο των Γορτυνίων Πάτρας Παναγιώτη Παπαγιαβή και την Πρόεδρο του συλλόγου των Αρκάδων Πάτρας Ευφροσύνη Ανδρονοπούλου. Κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή ενώ ακόμα η μπάντα του Δήμου Πατρέων παιάνισε τον Εθνικό μας Ύμνο.
Ακόμη μεταξύ των παρευρισκομένων στην επιμνημόσυνη δέηση, ήταν ο αντιπεριφερειάρχης Γρηγόρης Αλεξόπουλος, οι Νικόλαος, Ανδρέας και Θεόδωρος Δούρος, ο πρώην Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ν. Αχαίας Ανδρέας Γ. Παναγόπουλος, κ.α.
Ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος μετά την Παντάνασσα μετέβη στην Εγλυκάδα όπου η ενορία του Αγίου Ανδρέα Εγλυκάδος υπό την αιγίδα της Μητροπόλεως, διοργάνωσε Μικτό λαικό Αγώνα δρόμου 5.500 μέτρων εις μνήμη του αειμνήστου Γέροντος π. Δημητρίου Αθανασόπουλου, εφημέριου της ενορίας επί πολλά έτη, ο οποίος είχε επιδείξει σπουδαίο πνευματικό και κοινωνικό έργο. Ο κ.κ. Χρυσόστομος ήταν Πρόεδρος της Οργανωτικής επιτροπής της εκδήλωσης.
Στο μεστό και εκτενές κήρυγμα του, ο κ. Χρυσόστομος υπογράμμισε με νόημα «μη λησμονείτε το σκοινί με το οποίο απαγχόνισαν τον Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε’, τον εθελόθυτο αμνό». Ο κ. Χρυσόστομος αναφέρθηκε στο φτωχό παιδί της Δημητσάνας με το όνομα Γεώργιος Αγγελόπουλος, τον Γιωργάκη, γιο του Γιάννη και της Ασήμως που πήγε και μορφώθηκε στην Σμύρνη και το 1785 έγινε Μητροπολίτης Σμύρνης διαδεχόμενος τον Προκόπιο. Από αυτή τη θέση ανέπτυξε πλούσια δραστηριότητα, η οποία τον έκανε ευρύτερα γνωστό, δίνοντας βαρύτητα στο κήρυγμα και την κοινωνική δράση και ιδίως με την παιδεία του ποιμνίου του.
Ο Γρηγόριος ο Ε΄ πρωτοανέλαβε Πατριάρχης της βασιλεύουσας Κωνσταντινουπόλεως (μετά από ομόφωνη εκλογή) τον Μάιο του 1797, όταν και παραιτήθηκε ο τότε Οικουμενικός Πατριάρχης Γεράσιμος Γ΄ (1791-1797) λόγω γήρατος.
Ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος στο σημερινό Θείο κήρυγμα του έκανε αναφορά και στο γεγονός που καταλογίζουν ορισμένοι στον Γρηγόριο τον Ε’ περί αφορισμού της Ελληνικής Επαναστάσεως του ’21 που μόλις τότε είχε ξεσπάσει. Όπως είπε, ο Γρηγόριος ο Ε’ αναγκάστηκε διότι διαφορετικά θα έπεφταν πολλά κεφάλια Ελλήνων από τους εξαγριωμένους Οθωμανούς.
Επίσης αποκαλυπτική και συγκινητική ήταν η αναφορά του κ. Χρυσοστόμου στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Θεόφιλο Βλαχοπαπαδόπουλο που καταγόταν από την Πάτρα, ήταν διάκος του Παλαιών Πατρών Γερμανού κι ήταν αυτός που στις 25 Απριλίου του 1871 υποδέχτηκε στην Αθήνα τα οστά του Γρηγορίου του Ε’ από την Οδησσό της Ρωσίας, τα οποία και εναποτέθηκαν σε μαρμάρινη λάρνακα που βρίσκεται μέχρι και σήμερα στη Μητρόπολη Αθηνών ενώ έξω από το πανεπιστήμιο της Αθήνας ανηγέρθη το 1872 και δεσπόζει μαρμάρινος ανδριάντας του Γρηγορίου του Ε’.
Ο κ. Χρυσόστομος υπογράμμισε το γεγονός ότι κάποιοι ανιστόρητοι έχουν φτάσει στο σημείο να αμφισβητούν και το γεγονός της Κηρύξεως της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821 στην ιερά μονή της Αγίας Λαύρας στα Καλάβρυτα.
Όπως είπε ο κ. Χρυσόστομος και είχε γράψει σχετικά και ο Πατρινός δικηγόρος και συγγραφέας Χρήστος Μούλιας, στην εφημερίδα «Καθημερινή», το ιστορικό Λάβαρο της Επαναστάσεως είναι καμωμένο από το ράσο του δεσπότη και από τη φουστανέλα του Ζαΐμη κι αυτό το γράφει (και το είχε αναφέρει και σε ομιλία του) ο παρών στην Αγία Λαύρα ιεροδιάκονος, τότε, του Παλαιών Πατρών Γερμανού, μετέπειτα Μητροπολίτης Αθηνών Θεόφιλος Βλαχοπαπαδόπουλος (1790-1873), ο οποίος ήταν αυτόπτης μάρτυρας και ομολογητής των ιστορικών αυτών γεγονότων για το έθνος μας. Επίσης ήταν παρών στην πρώτη μυστική συνάντηση – συνέλευση της Βοστίτσας.
Τέλος ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος στο σημερινό του κήρυγμα στο ναό της Παντάνασσας ανέφερε με νόημα, «πρέπει να επανέλθουμε στα πατροπαράδοτα στοιχεία μας για να δούμε φως. Τέρμα πια οι πειραματισμοί, είδαμε που μας οδήγησαν. Χριστιανική Πίστη και Ελληνική παράδοση είναι τα μόνα όπλα μας»
romfea