Ο Αρχιραββίνος Yona Metzger και ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Β’ υπέγραψαν μια ιστορική δήλωση στη Λευκωσία, στην οποία υποσχέθηκαν να εμβαθύνουν τις σχέσεις μεταξύ της Εκκλησίας και του εβραϊκού λαού.
Η δήλωση επιβεβαιώνει την παρανομία του δόγματος της συλλογικής ενοχής των Εβραίων για την θεοκτονία του Ιησού.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που μια ορθόδοξη εκκλησία αποκηρύττει ρητά αυτό το δόγμα, το οποίο ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την ανάπτυξη του θρησκευτικού αντισημιτισμού στην Ευρώπη....
«Εμείς, ο αρχιραβίνος του Ισραήλ, Yona Metzger, και ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος της Κύπρου, ευχαριστούμε τον Θεό για την ευλογημένη αύξηση αυτού του αμοιβαίου σεβασμού και επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας για την προώθηση των άριστων σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Κύπρου», λέει η δήλωση.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου είναι μία από τις 14 αυτοκέφαλες, ή ανεξάρτητες, εκκλησίες της Ανατολικής Ορθόδοξης Κοινότητας.
Οι πιστοί της Ορθόδοξης Εκκλησίας αριθμούν περίπου περί τα 300 εκατομμύρια, από τους οποίους 700.000 ανήκουν στην Εκκλησία της Κύπρου.
Η δήλωση αναφέρει ρητά, ωστόσο, ότι η Εκκλησία της Κύπρου δεν είχε ποτέ σχέση με τις κατηγορίες της συλλογικής ενοχής ή με την "συστηματική άρνηση" των Εβραίων.
«Διακηρύσσουμε συνεπώς την αποδοκιμασία παρόμοιων προκαταλήψεων ως ασυμβίβαστων με τα διδάγματα των Ιερών Γραφών», αναφέρεται η δήλωση.
Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αποκήρυξε την έννοια της συλλογικής ενοχής των Εβραίων για το θάνατο του Ιησού το 1965 με τη δημοσίευση του Nostra Aetate, που πέρασε από το Δεύτερο Συμβούλιο του Βατικανού, το οποίο αναφέρει ότι αν και μερικές εβραϊκές αρχές ζήτησαν το θάνατο του Ιησού, δεν μπορεί να επιρριφθούν ευθύνες σε όλους τους Εβραίους εκείνης της εποχής, ούτε μπορούν οι Εβραίοι σήμερα να λογοδοτούν.
Η άλλη σημαντική διάταξη της κοινής δήλωσης δηλώνει ότι ο προσηλυτισμός μεταξύ των αντίστοιχων κοινοτήτων "υπονομεύει τη θρησκευτική ταυτότητα του άλλου" και είναι "ασυμβίβαστη με τον αμοιβαίο σεβασμό."
"Έχουμε υπογράψει σήμερα μια ιστορική δήλωση σχετικά με τις σχέσεις των Εβραίων με την Ορθόδοξη Εκκλησία," δήλωσε ο Metzger στη Jerusalem Post.
"Μέχρι τώρα, οι ορθόδοξες εκκλησίες ήταν απρόθυμες να κάνουν αυτό το βήμα, αλλά η Εκκλησία της Κύπρου έχει αναλάβει αυτή την ευθύνη με τη γενναία αυτή δήλωση σήμερα.
"Ελπίζουμε ότι τώρα, βήμα προς βήμα, θα είμαστε σε θέση να συνάψουμε παρόμοιες σχέσεις με τις άλλες μεγάλες εκκλησίες, όπως την ελληνική και τις ρωσικές εκκλησίες», είπε.
Ο Metzger τόνισε την πολιτική σημασία της δήλωσης, επισημαίνοντας την ισχυρή επιρροή των εκκλησιών στην Κύπρο και σε άλλες χώρες με κυρίως ορθόδοξους χριστιανικούς πληθυσμούς.
"Πολλοί άνθρωποι σε αυτές τις χώρες βλέπουν την προσέγγιση των θρησκευτικών ηγετών τους ως αφορμή για καθοδήγηση και διαμορφώνουν τις πολιτικές τους απόψεις με βάση τη στάση της Εκκλησίας," δήλωσε ο Metzger.
"Αυτού του είδους η δήλωση δίνει νομιμότητα στο Κράτος του Ισραήλ στα μάτια αυτών των ανθρώπων και έχει σημαντικό πολιτικό αντίκτυπο."
Ο Metzger αναφέρθηκε επίσης στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ μετά την εξασθένιση των σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας τα τελευταία χρόνια.
«Οι άνθρωποι στην Κύπρο αισθάνονται πολύ ισχυρότεροι, διότι είναι πιο κοντά στο Ισραήλ», είπε.
"Δεν μπορείτε να περπατήσετε στη χώρα αυτή χωρίς να συναντήσετε ανθρώπους να μιλούν για τον πόνο που αισθάνονται που η Τουρκία έκλεψε το μισό νησί τους και την κατέλαβε."
Με το βλέμμα στραμμένο στην πρόσφατη διπλωματική διαμάχη με την Τουρκία καθώς και τη γενική σύγκρουση με άλλα μέρη του ισλαμικού κόσμου, ο Metzger αποκάλεσε την προσέγγιση μεταξύ Ιουδαϊσμού και Ορθόδοξης Εκκλησίας μία «επαναστατική» αλλαγή, που ήταν χρόνια στα σκαριά, η οποία είναι σημαντική υπό το φως ενός νέου κοινού "εχθρού".
Η δήλωση επιβεβαίωσε επίσης τις διδασκαλίες τόσο του Ιουδαϊσμού όσο και του Χριστιανισμού σχετικά με την ιερότητα της ζωής και ανέφερε ότι "κατά συνέπεια, καταδικάζουμε όλες τις πράξεις που βεβηλώνουν αυτή την αγιότητα, τη βία και την τρομοκρατία εναντίον αθώων και ειδικά όταν πρόκειται για την κατάχρηση του ονόματος του Θεού και της θρησκείας. "
Ο Ραβίνος David Rosen, διεθνής διευθυντής των διαθρησκειακών σχέσεων για την Αμερικανική Εβραϊκή Επιτροπή και επίτιμος σύμβουλος του Αρχιραβινάτου σε θέματα θρησκειών, χαιρέτισε τη δήλωση, αλλά είπε ότι ήταν μόνο η αρχή μιας διαδικασίας.
"Είναι σημαντικό το ότι ο επικεφαλής της Εκκλησίας της Κύπρου κάνει αυτή τη δήλωση», είπε. "Αλλά η κύρια σημασία είναι η δυνατότητα να διευρύνουμε το περιεχόμενο της δήλωσης αυτής στο μεγαλύτερο μέρος του Ορθόδοξου κόσμου."
