Ώρες μετά την κατάρριψη του συριακού Mig-23, το οποίο, κατά τους Τούρκους, εισήλθε 1,5 χλμ. εντός της Τουρκίας και ο «μετριοπαθής» πρόεδρος της Τουρκίας, ο Αμπντουλάχ Γκιουλ, εξαπέλυσε απειλές κατά της Συρίας, με αφορμή τη ασφάλεια του τάφου του Σουλεϊμάν χαν, λέγοντας ότι θεωρεί αιτία εισβολής στο συριακό έδαφος, τυχόν βεβήλωση του τάφου του τουρκομογγόλου φυλάρχου από τα Αλτάια, απήλλαξε τον κόσμο από την παρουσία του, πνιγόμενος στον Ευφράτη τον 13ο αιώνα.
Του Παντελή Καρύκα
«Κάποιες χώρες κατέχουν εδάφη, σε νησιά, ακόμα και σε άλλες ηπείρους, εκτός των συνόρων τους.
Η περιοχή της Συρίας όπου βρίσκεται ο τάφος του Σουλεϊμάν είναι η μόνη περιοχή, εκτός των συνόρων της μητέρας πατρίδας μας. Είναι τουρκική περιοχή και η τουρκική σημαία κυματίζει εκεί. Για αυτό να υπερασπίσουμε την περιοχή αυτή σαν να πρόκειται για τα σύνορά μας… αυτό θέλω να το μάθουν όλοι», είπε ο Γκιουλ.
Οι σχεδιασμοί της Άγκυρας για τη Συρία είναι γνωστοί εδώ και τέσσερα περίπου χρόνια, όταν άρχισε ο «εμφύλιος» εκεί. Η Τουρκία, μαζί με τη Σαουδική Αραβία κυρίως, αποφάσισαν να τελειώσουν το καθεστώς Άσαντ, ο καθείς για τους λόγους του, ενώ προφανώς ρόλο έπαιξαν και άλλοι, μεγαλύτεροι, με τους δικούς τους υπολογισμούς και τα συμφέροντα. Όχι τυχαία, όσον αφορά την Τουρκία, είχε προηγηθεί η ραγδαία επιδείνωση των σχέσεών της με το Ισραήλ.
Οι τουρκικές αυτές κινήσεις, σίγουρα, δεν γίνονται αυθόρμητα ή τυχαία. Η Τουρκία, απέτυχε να προκαλέσει ΝΑΤΟϊκή επέμβαση στη Συρία, λίγους μήνες πριν. Ωστόσο, δεν ξέχασε τα σχέδιά της. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι οι τουρκικές κινήσεις γίνονται για εσωτερική κατανάλωση, εν όψει εκλογών. Η άποψη αυτή ενδεχομένως να είχε λογική, αν εμπλέκονταν σε αυτές μόνο ο «τρελός του χωριού», ο Ερντογάν. Από τη στιγμή όμως που εμπλέκεται και ο πρόεδρος Γκιουλ κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ισχύει, δεδομένης και της εσωκομματικής διαμάχης, Ερντογάν–Γκιουλ.
Η κρίση της Ουκρανίας παρουσίασε φαίνεται για την Τουρκία μια νέα ευκαιρία διευθέτησης της συριακής κρίσης, προς όφελός της. Η Ρωσία, παρά την κατά κράτος επικράτησή της έναντι της Δύσης, στην Ουκρανία, η οποία επιβεβαιώθηκε με την προσάρτηση της Κριμαίας, δεν είναι πλέον στην ίδια θέση για να καλύψει την Συρία και να προασπίσει το καθεστώς Άσαντ, όπως είχε πράξει σε διπλωματικό τουλάχιστον επίπεδο πριν λίγους μήνες.
Κι αυτό, αν και δεν πρόκειται να την εγκαταλείψει, διότι δεδομένου ότι η Δύση αναζητά μέτωπο να «ισοφαρίσει» τις εντυπώσεις από τις εξελίξεις στην Ουκρανία, ίσως το αντιμετωπίσει ως «χρυσή ευκαιρία» και επιλέξει την κάθετη κλιμάκωση. Οπότε η Δύση, ηττημένη στο μέτωπο της Ουκρανίας, με καταρρακωμένο γόητρο, θα μπορούσε να διατηρεί τον ευσεβή πόθο να δώσει ένα μάθημα στον «απείθαρχο» Πούτιν, σε άλλο γήπεδο, με την Τουρκία να αποτελεί τον εν δυνάμει μοχλό άσκησης πίεσης προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι σχέσεις Ρωσίας και Τουρκίας πάντως σήμερα, είναι ιδιαίτερα στενές, με την Τουρκία να αναδεικνύεται σε έναν από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας. Η Μόσχα έχει αναλάβει συμβόλαια πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού εργοστασίου της Τουρκίας και όχι μόνο.
Τυχόν διάρρηξη των σχέσεων της Ρωσίας με την Τουρκία θα στοιχίσει ακριβά στη Ρωσία, ενώ η χώρα αναμένεται σταδιακά να πιεστεί οικονομικά από τη Δύση, μια κατάσταση που εξ ορισμού θα σπρώχνει τον πλανήτη προς περαιτέρω αστάθεια. Όχι τυχαία, η Τουρκία έχει, επίσης εξ’ αρχής, τοποθετηθεί κατά τυχόν οικονομικών κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, γιατί ακριβώς γνωρίζει ότι αν αυτές είναι ουσιαστικές και η ίδια θα χάσει πολλά.
Ωστόσο, θα πρέπει να τονιστεί, ότι ο Πούτιν δεν έχει δείξει δισταγμό να αγνοήσει το οικονομικό κόστος εάν διακυβεύεται γεωπολιτικό συμφέρον και υπόσταση. Άρα, δεν είναι βέβαιο το ότι η οικονομική πίεση θα δουλέψει ως «εργαλείο». Υπάρχει και η αντίθετη ανάγνωση: Ότι ενδεχομένως να επιλέξει μια στρατηγική η οποία θα κλιμακώνει σε γεωπολιτικό επίπεδο, κυρίως στην ελεγχόμενη «γειτονιά» του, όσο πιέζεται σε οικονομικό…
Άρα θα μπορούσε να κινηθεί εναντίον της ανατολικής Ουκρανίας εάν η Ουάσιγκτον προχωρήσει περισσότερο από κάποιο σημείο. Το ανησυχητικό είναι ότι μπορεί να μην τους το κοινοποιήσει καν ως αποτρεπτική απειλή, αλλά απλώς να προχωρήσει, ενισχύοντας περισσότερο το σκόπιμα «παράλογο» προφίλ που καλλιεργεί… Τα ίδια ισχύουν και για την πρόσβαση της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα, τα ίδια για την Υπερδνειστερία κ.λπ…