Σ’ αυτή την πόλη την Αγία θα περπατήσουμε σήμερα και νοερά, πνευματικά αλλά και διά των οφθαλμών μας θα νιώσουμε τη χάρη και την ευλογία της.
της Μαρεβίνας Κουτσοβασίλη
Αρχή θα κάνουμε από την ανατολική πύλη κατέναντι του Όρους των Ελαιών, εκεί όπου ο Κύριος ανελήφθη εις τους ουρανούς, εκεί όπου ο ευαγγελιστής μάς λέγει: «Σαββάτου έχον οδόν» την Πύλη των Λεόντων ή Πύλη του Αγίου Στεφάνου, μία από τις επτά πύλες της Ιερουσαλήμ.
Πρώτο προσκύνημα που αντικρίζουμε πλησίον της πύλης είναι η Ιερά Μονή των Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης. Στον χώρο της μονής θα δούμε και θα προσκυνήσουμε τα σπήλαια όπου σύμφωνα με την παράδοση προσευχόταν η Αγία Άννα και ζητούσε από τον Θεό να της χαρίσει τέκνο. Ο Θεός εισάκουσε την προσευχή της και στη συνέχεια γεννήθηκε η Παναγία μας. Άλλο ένα σπήλαιο υπάρχει κάτω από τον χώρο όπου γεννήθηκε η Παναγία, εκεί ετάφησαν προσωρινά ο Ιωακείμ και η Άννα. Αργότερα τα οστά των γονέων της Παναγίας μεταφέρθηκαν στη Γεθσημανή, όπου και το Θεομητορικό Μνήμα.
Περνώντας τη χάρη και την ευλογία της μητέρας της Παναγίας προχωρούμε στην Προβατική Κολυμβήθρα, την επιλεγόμενη εβραϊκά Βηθεσδά, η οποία έχει πέντε στοές. «Εν ταύταις κατέκοιτο πλήθος πολύ των ασθενούντων, τυφλών, χωλών, ξηρών, εκδεχομένων την του ύδατος κίνησιν. Άγγελος γαρ κατά καιρόν ετάρασσε το ύδωρ, ο ουν πρώτος εμβάς μετά την ταραχήν του ύδατος υγιής εγίνετο ω δήποτε κατείχετο νοσήματι», κατά τον ευαγγελιστή. Εδώ ο Κύριος θεράπευσε τον Παραπληγικόν.
Συνεχίζουμε την προσκυνηματική θεωρία μας στην Ιερουσαλήμ με την Ιερά Μονή του Αγίου Νικοδήμου. Το μοναστήρι είναι κτισμένο στα ερείπια της οικίας του Σίμωνος του Φαρισαίου. Στην οικία αυτή φιλοξενήθηκε ο Χριστός και συνομίλησε με τον Νικόδημο, ο οποίος ήταν μυστικός μαθητής του Χριστού. Ο Νικόδημος μαζί με τον Ιωσήφ από την Αριμαθαία μετά τη Σταύρωση ζήτησαν από τον Πιλάτο το σώμα του Ιησού για να το ενταφιάσουν. Σε υπόγειο χώρο του ναού βρίσκεται η φυλακή του Απόστολου Πέτρου, ο οποίος ελευθερώθηκε θαυματουργικά από τον άγγελο. Η Μονή Αγίου Νικοδήμου είναι γνωστή και ως Μοναστήρι της Φακής διότι σύμφωνα με την παράδοση εδώ μαγείρευαν φακή για να τρέφονται οι εργάτες που έκτιζαν τον Ναό της Αναστάσεως, φυλάσσεται μάλιστα ένα μεγάλο καζάνι που ονομάζεται Καζάνι της Αγίας Ελένης.
Προχωρούμε μέσα από γραφικά στενά δρομάκια και φθάνουμε στην Ιερά Μονή Πραιτωρίου. Βρίσκεται πλησίον της Ι.Μ. Αγίου Νικοδήμου και μετά τον Λιθόστρωτο, Γαββαθά στα εβραϊκά. Εδώ κατά την εποχή του Χριστού ήταν τα δικαστήρια, η οικία του Ρωμαίου Διοικητή Πιλάτου και το Διοικητήριο. Στο σημείο αυτό μεταφέρθηκε ο Χριστός μετά τον Άννα και τον Καϊάφα για να δικαστεί και να αρχίσει η πορεία προς τη σταυρική θυσία. Στον χώρο του πραιτωρίου βρίσκονται οι φυλακές του Χριστού, του Βαραββά και των ληστών, καθώς και η δεξαμενή της Αγίας Ελένης που χρησιμοποιούνταν ως υδραγωγείο των φυλακών. Από εδώ τη Μεγάλη Παρασκευή μετά την ακολουθία των Mεγάλων Ωρών ξεκινά η πομπή με τον Σταυρό, τον οποίο κρατά επίσκοπος του Πατριαρχείου μας, μέχρι τον Γολγοθά. Η πομπή της Οδού του Μαρτυρίου περιλαμβάνει 14 στάσεις που συνδέονται με την πορεία του Ιησού.
Η 1η στάση είναι στο πραιτώριο, όπου ο Χριστός καταδικάζεται σε θάνατο και στη 2η στάση παραλαμβάνει τον Σταυρό. Προχωράμε και στην 3η στάση έχουμε την πρώτη πτώση του Ιησού υπό το βάρος του Σταυρού. Στην 4η στάση ο Ιησούς συναντά τη μητέρα του. Φθάνουμε στην 5η στάση, την οικία του Σίμωνος του Κυρηναίου, πατέρα των Αλέξανδρου και Ρούφου, τον οποίο αγγάρεψαν να σηκώσει τον Σταυρό του Χριστού. Η παράδοση αναφέρει ότι σε έναν λίθο που είναι τοποθετημένος στον τοίχο έχει απομείνει το αχνάρι της παλάμης του Ιησού όταν έπεσε υπό το βάρος του Σταυρού. Στην οικία της Αγίας Βερονίκης είναι η 6η στάση ανηφορίζοντας προς τον τόπο της Σταύρωσης. Εδώ η Αγία Βερονίκη σκούπισε το ιδρωμένο και ματωμένο πρόσωπο του Ιησού και ευθύς αποτυπώθηκε η θεανδρική μορφή του στο Ιερόν Μανδήλιον. Στην 7η στάση όπου είναι η πύλη της καταδίκης, λείψανο των αρχαίων τειχών της Ιερουσαλήμ, σύμφωνα με τη μεσαιωνική παράδοση ο Ιησούς έπεσε για δεύτερη φορά υπό το βάρος του Σταυρού.
Επόμενη στάση η 8η, όπου ο Ιησούς παρηγορεί τις γυναίκες της Ιερουσαλήμ: «Θυγατέρες Ιερουσαλήμ, μη κλαίετε επ’ εμέ, πλην εφ’ εαυτάς κλαίετε και επί τα τέκνα υμών». Στην 9η στάση έγινε η τρίτη πτώση του Ιησού. Σύμφωνα με τη μεσαιωνική παράδοση συνέβη πλησίον της εισόδου του Ναού της Αναστάσεως. Στη 10η στάση, ανατολικά της Αγίας Αυλής, ο Ιησούς απογυμνώνεται για να αρχίσει η διαδικασία της Σταύρωσης. Η 11η στάση είναι ο Γολγοθάς. Εδώ ο Ιησούς προσηλώνεται στον Σταυρό, όπου και η 12η στάση, ο τόπος της Σταύρωσης και του θανάτου του. Η Αγία Αποκαθήλωση στη 13η στάση, όπου ο Ιωσήφ από την Αριμαθαία και ο Νικόδημος κατέβασαν από τον Σταυρό το σώμα του Χριστού και το ετοίμασαν για την ταφή. Στη 14η στάση, κοντά στο σημείο της Σταύρωσης ο Πανάγιος Τάφος, λαξευμένος στο βράχο.
Φωτογραφία: iellada