Σχόλιο του Μητροπολίτη Ιλαρίωνα για τα τελευταία γεγονότα στην Ουκρανία
Το βιβλίο των Ψαλμών του Προφήτου Δαβίδ ξεκινάει μα τα εξής λόγια:
«Μακάριος ἀνήρ, ὃς οὐκ ἐπορεύθη ἐν βουλῇ ἀσεβῶν καὶ ἐν ὁδῷ ἁμαρτωλῶν οὐκ ἔστη καὶ ἐπὶ καθέδρᾳ λοιμῶν οὐκ ἐκάθισεν. ἀλλ᾿ ἤ ἐν τῷ νόμῳ Κυρίου τὸ θέλημα αὐτοῦ, καὶ ἐν τῷ νόμῳ αὐτοῦ μελετήσει ἡμέρας καὶ νυκτός… οὐχ οὕτως οἱ ἀσεβεῖς, οὐχ οὕτως, ἀλλ᾿ ἢ ὡσεὶ χνοῦς, ὃν ἐκρίπτει ὁ ἄνεμος ἀπὸ προσώπου τῆς γῆς.» (Ψαλμός 1: 1-2,4).
Περνάνε αιώνες, αλλά τα λόγια του Υμνωδού δεν χάνουν την επικαιρότητά τους. Από τους 90 αρχιερείς της Εκκλησίας της Ουκρανίας του Πατριαρχείου Μόσχας 88 απείχαν να συμμετάσχουν στην «ενωτική σύνοδο», η οποία είχε ως σκοπό το ρήμαγμα της κανονικής Εκκλησίας και την δημιουργία μίας καινούργιας εκκλησιαστικής δομής σε αρκετά υψηλό βαθμό εξάρτισης από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Και τελικά μόνο δυο πήγαν στην «βουλῇ ἀσεβῶν».
Στην ιστορία της Εκκλησίας υπήρχαν διάφορες Οικουμενικές και Τοπικές Σύνοδοι. Όμως κάποιες μπήκαν στην ιστορία με τον χαρακτηρισμό «ληστρικές».
Βεβαία δεν είχαν αυτή την ονομασία από την αρχή, αλλά η Εκκλησία post factum απέρριψε τις αποφάσεις τους, αναθεμάτισε τους συμμετάσχοντες σε αυτές και αργότερα χαρακτήρισε τα συμβούλια αυτά ως «ληστρικά» ή με άλλες εξευτελιστικές ονομασίες.
Παραδείγματος χάριν αυτό έγινε με την σύνοδο του 449. Σε αυτήν συμμετείχαν 127 επίσκοποι. Δυο χρόνια μετά αυτή καταδικάστηκε στην Δ´ Οικουμενική Σύνοδο ως «ληστρική». Σημειωτέον ότι δεν ήταν λίγοι εκείνοι που συμμετείχαν στην σύνοδο αυτή αλλά μετά υπέγραψαν και την καταδίκη.
Παρόμοια ιστορία είχε και η Σύνοδος της Φεράρας – Φλωρεντίας (1438-1439), στην οποία ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως υπέγραψε την ένωση (ουνία) με την Ρώμη, όμως μετά από τα τρία έτη οι Πατριάρχες Αλεξάνδρειας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων την αξιολόγησαν ως «βρώμικη», «αντικανονική» και «τυραννική».
Γι’ αυτό μετέπειτα ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως αναγκάστηκε να απορρίψει την ουνία. Αλλά σε αυτή την περίοδο πρόλαβε να κάνει μια σπουδαία πράξη – δημιούργησε στο Κίεβο την Μητρόπολη ανεξάρτητη από την Μόσχα, η οποία υπήρχε έτσι περίπου 200 χρόνια και επανενώθηκε το 1686 με την Εκκλησία της Ρωσίας, η οποία ήταν κοινώς αναγνωρισμένη ως Πατριαρχείο.
Ας θυμηθούμε ακόμα και την «σύνοδο» των ανακαινιστών το 1923, που συνεδρίασε στην Μόσχα υπό το προσηλωμένο βλέμμα και την άμεση υποστήριξη του GPU (μυστικές υπηρεσίες του ΕΣΣΔ).
Ως σκοπό αυτή η «σύνοδος» είχε την διάλυση της κανονικής Εκκλησίας υπό τον Άγιο Πατριάρχη Τύχωνα και την δημιουργία αντί αυτής της καινούργιας εκκλησιαστικής δομής.
Πράγματι ήταν πολύ αντιπροσωπευτική αυτή η «σύνοδος»! Ο αρμόδιος υπάλληλος GPU E. A. Τουτσκόφ μας μαρτυρεί ότι συμμετείχαν περίπου 500 άτομα και 67 από αυτούς ήταν ιεράρχες.
Πράγματι ήταν πολύ αντιπροσωπευτική αυτή η «σύνοδος»! Ο αρμόδιος υπάλληλος GPU E. A. Τουτσκόφ μας μαρτυρεί ότι συμμετείχαν περίπου 500 άτομα και 67 από αυτούς ήταν ιεράρχες.
Ως επίτιμος πρόεδρος της συνόδου εκλέχτηκε ο «μητροπολίτης Μόσχας» Αντώνιος Γρανόβσκι και ως πρόεδρος «Μητροπολίτης Σιμπίρσκι» Πέτρος Μπλινόφ. Και οι δυο ήταν ψευδο-ιεράρχες σχισματικοί. Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως μέσω εκπροσώπου του, του Αρχιμανδρίτη Βασίλειου Δημόπουλου υποστήριξε αυτήν την ψευδό-σύνοδο.
Μας προκαλεί έκπληξη κατά πόσο αυτό που έγινε στην Κίεβο μας θυμίζει τα γεγονότα που έλαβαν χώρο 95 χρόνια πριν στην Μόσχα. Και σε δυο περιπτώσεις παρατηρείται ρητή υποστήριξη από πλευρά της Κωνσταντινούπολης. Και σε δυο περιπτώσεις βλέπουμε υποστήριξη από τις κοσμικές αρχές. Και σε δυο περιπτώσεις υπάρχουν αρμόδιοι υπάλληλοι (τότε Τουτσκόφ, εδώ Παβλένκο).
Η διαφορά είναι ότι τώρα από την Κωνσταντινούπολη στάλθηκε αντί αρχιμανδρίτη Μητροπολίτης και αντί GPU εργάζεται SBU (οι μυστικές υπηρεσίες της Ουκρανίας), το οποίο προσπάθησε να εξασφαλίζει την παρουσία των αρχιερέων.
Έναν Μητροπολίτη τον αρπάξανε και μάλιστα βιαίως έφεραν στο Κίεβο, αλλά ούτε αυτό τους βοήθησε, διότι δεν πήγε στην «βουλῇ ἀσεβῶν».
Βεβαία θλίψη προκαλεί η συμμετοχή δυο αρχιερέων της κανονικής Εκκλησίας στην συνέλευση που σκοπεύετε να τους καταστρέψει. Ας μην ξεχνάμε ότι και μεταξύ των 12 Αποστόλων βρέθηκε και ο Ιούδας. Εάν στους Αποστόλους θα ήταν 90 θα μπορούσαμε να περιμένουμε πολύ περισσότερους προδότες, ας πούμε 6-7 και όχι μόνο δυο.
Καμία Τοπική Εκκλησία δεν έστειλε για την εν λόγω παρασυναγωγή χαιρετιστήρια επιστολή και καμία δεν υποστήριξε τις ενεργείς του Πατριάρχη Βαρθολομαίου σε όλη την προπαρασκευαστική πορεία της λεγόμενης ενωτικής συνόδου.
Χθες, το πρωί τα ουκρανικά ΜΜΕ πληροφόρησαν ότι πρόκειται να είναι παρών και ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, όμως σύντομα το Φανάρι διέψευδε αυτές πληροφορίες.
Το αποτέλεσμα της συνόδου ήταν αναμενόμενο. Στην περίπτωση απόλυτης κυριαρχίας του λεγομένου «πατριαρχείου Κιέβου» ως επικεφαλής της καινούργιας εκκλησιαστικής δομής εκλέχθηκε ο προστατευμένος του 39-χρονός ο Επιφάνιος Ντουμένκο.
Ο ίδιος πρόκειται να παραλάβει τον τόμο αυτοκεφαλίας από τα χέρια του Πατριάρχη Βαρθολομαίου και θα ενθρονιστεί ως «μητροπολίτης» για τους έξω. Όμως για την χρίση εντός της Ουκρανίας ο Φιλάρετος θα παραμείνει «πατριάρχης» όπως ήταν προγραμματισμένο.
Αυτό που έγινε σήμερα, απέδειξε ξεκάθαρα πως απέτυχε το σχέδιο του Πατριάρχη Βαρθολομαίου να παρασύρει την κανονική Εκκλησία της Ουκρανίας να συμμετάσχει στην δημιουργία της καινούργιας δομής. Η ιεραρχία της (εκτός από τους δυο προδότες) έδειξε ομοθυμία, γενναιότητα και σταθερότητα.
Η Χθεσινή ψευδο-σύνοδος θα θυμίζει το πεπρωμένο παρομοίων παρασυναγωγών που έλαβαν χώρο στην ιστορία.
Τα ονόματα των συμμετεχόντων σε αυτή θα σβηστούν από την μνήμη της Εκκλησίας «ὡσεὶ χνοῦς, ὃν ἐκρίπτει ὁ ἄνεμος ἀπὸ προσώπου τῆς γῆς».
Όμως η Κανονική Εκκλησία θα παραμείνει σταθερή, παρόλο όλες τις πιέσεις: αρπαγές Ιεραρχών, κλήσεις κληρικών στα γραφεία της SBU, απειλές, απαλλοτριώσεις ακινήτων των μεγαλύτερων Ιερών Μονών, «καὶ πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» (Κατά Ματθαίον 16: 18).
