Τι συμβαίνει κύριοι με το σχιστολιθικό αέριο στη Θράκη;

  'ερμηνεία για τη συμπεριφορά της Τουρκίας στη Θράκη'

Τους τελευταίους μήνες έχουμε καταγράψει δηλώσεις και άλλες αναφορές σε διεθνή εξειδικευμένα στον τομέα της ενέργειας μέσα ενημέρωσης, τα οποία κάνουν κάποιες «δειλές» αναφορές στην παρουσία σημαντικών κοιτασμάτων σχιστολιθικού αερίου (shale gas), στον χώρο της Θράκης. Κι όταν αναφερόμαστε στη Θράκη, υπάρχει η ανατολική (Τουρκία) και η δυτική (Ελλάδα) καθώς και η βόρεια (Βουλγαρία), ασχέτως εάν συνήθως οι αναφορές αφορούν στην Τουρκία, μια χώρα η οποία παραδοσιακά, βγάζει ειδήσεις.

Των Μιχαήλ Βασιλείου & Δρ. Γεωργίου Κ. Φίλη

Ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, Τανέρ Γιλντίζ, πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσε, ότι η κρατική εταιρεία TPAO θα ξεκινήσει μέχρι το τέλος του 2013 όλες τις απαραίτητες εκείνες τεχνικές εργασίες για την εξόρυξη σχιστολιθικού φυσικού αερίου στη Θράκη, καθώς επίσης και στις νοτιοανατολικές επαρχίες της χώρας του, υπολογίζοντας στην παρουσία 4,6 τρισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου (ρεπορτάζ εφημερίδας ΕΘΝΟΣ).

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ιστοχώρου «capital.gr», η Τουρκία εξαρτάται στο τομέα της ενέργειας από τη Ρωσία, το Ιράν και το Ιράκ. Στοιχεία της Αμερικανικής Υπηρεσίας Ενέργειας αναφέρουν ότι το κοίτασμα στο Ντιγιαρμπακίρ (δηλαδή στο βόρειο Κουρδιστάν) και το κοίτασμα Χαμιταμπάτ στη Θράκη διαθέτουν συνολικά 163 τρισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου, με την τεχνικά εκμεταλλεύσιμη ποσότητα να ανέρχεται στα 24 τρισ. κυβικά πόδια.

Με τις ποσότητες που είναι εκμεταλλεύσιμες, εκτιμάται ότι η Τουρκία μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της σε φυσικό αέριο τα επόμενα 14 χρόνια. Οι Τούρκοι έχουν ήδη ξεκινήσει επαφές στις ΗΠΑ και τον Καναδά για επαφές με εκπροσώπους εξειδικευμένων στο σχιστολιθικό αέριο, εταιρειών εξόρυξης.

Τούτων λεχθέντων, το ερώτημα που εγείρεται είναι απλώς αυτονόητο και χρήζει άμεσης απάντησης από τους Έλληνες υπευθύνους: Τι συμβαίνει με τη Δυτική Θράκη; Υπάρχουν κοιτάσματα σχιστολιθικού αερίου στην περιοχή; Μήπως εάν υπάρχουν, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε μία ακόμα – εναλλακτική – ερμηνεία για τη συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα, ειδικά στη Θράκη, πέραν του εγγενούς κεμαλικού ή νεοθωμανικού επεκτατισμού;

Βέβαια, ακόμα και να υπάρχουν και να είναι απολήψιμα, αυτό δεν συνεπάγεται αυτόματα ότι πρέπει να εξαχθούν, το σίγουρο όμως είναι ότι η τεχνολογία έχει φτάσει σε σημείο ώστε να μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε ανά πάσα στιγμή προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Οι χώρες και οι εταιρείες οι οποίες διαθέτουν το συγκεκριμένο «know-how» (τεχνογνωσία) βρίσκονται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και δεν είναι άλλες από εκείνες τις οποίες οι Τούρκοι σκοπεύουν να πλησιάσουν (λένε ότι το έχουν κάνει ήδη) για να εκμεταλλευτούνε τα κοιτάσματά τους.

Ας μην ξεχνούμε ότι οι τουρκικές ενέργειες έχουν ως στόχο όχι μόνο την κάλυψη των υπαρκτών – και ενίοτε σοβαρών – εσωτερικών αναγκών, αφού όσο προστίθεται προϊόν στην αγορά, συμπιέζεται η τιμή του, άρα επηρεάζει και τη διαπραγματευτική της ισχύ σε άλλα ενεργειακά ζητήματα που εμπλέκεται, όπως αυτό της επιδίωξης για συμμετοχή στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου….

Όσο μειώνονται οι τιμές του αγαθού, τόσο εξαιρούνται κοιτάσματα των οποίων η αξιοποίηση προϋποθέτει μια ακριβή τεχνική διαδικασία. Όσο ακριβότερη δηλαδή είναι η αξιοποίηση ενός συγκεκριμένου κοιτάσματος, τόσο περισσότερο επηρεάζεται η εμπορική της ελκυστικότητα από τη μείωση των διεθνών τιμών.

Με άλλα λόγια και χωρίς να θέλουμε να εισέρθουμε στο θέμα των υδρογοναθράκων σε τεχνοοικονομικό επίπεδο, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι το σχιστολιθικό αέριο θα εξορυχτεί με κόστος το οποίο θα είναι κλάσμα των εξορύξεων από μεγάλα θαλάσσια βάθη, με αποτέλεσμα οι χώρες οι οποίες διαθέτουν σχιστολιθικό αέριο να είναι σε θέση να προσφέρουν σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές το προϊόν τους, κάτι το οποίο συνεπάγεται, ότι οι χώρες που σκοπεύουν να εξάγουν φυσικό αέριο από τη θάλασσα θα βρεθούν σε πολύ δύσκολη θέση από άποψη ανταγωνισμού.

Με άλλα λόγια, σε γενικές γραμμές, εάν η χώρα μας εξακολουθήσει να χρονοτριβεί με την έρευνα και την εξόρυξη των δικών της υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές της (έχουμε αρκετές φορές αναφερθεί στις καθυστερήσεις και τις αιτίες τους…) τότε, πολύ σύντομα – σε ορίζοντα πενταετίας πιθανόν – όταν η αγορά κατακλειστεί από «φτηνό» σχιστολιθικό αέριο από τις ΗΠΑ, την Αγγλία, την Πολωνία κ.λπ., θα απολέσει το δυνατότερο γεωπολιτικό και οικονομικό της όπλο…

Γι’ αυτό συνιστούμε ψυχραιμία και όχι πρόωρους πανηγυρισμούς, καθώς επίσης και προσήλωση στη «μεγάλη εικόνα», την παγκόσμια ισορροπία, αφού ορισμένα που λέγονται στο εσωτερικό, τα βλέπουν κάποιοι και γελούν.

Κλείνονται τη παρένθεση, με την υπόσχεση φυσικά να επανέλθουμε με συναρπαστικές λεπτομέρειες που αφορούν στην τεράστια καθυστέρηση και τους κινδύνους που αυτή ελλοχεύει για την οικονομική και γεωπολιτική μας ανάκαμψη, γυρνάμε στο ζήτημα της Τουρκίας.

Η Άγκυρα φυσικά στοχεύει πολύ υψηλότερα από την ικανοποίηση των εσωτερικών ενεργειακών της αναγκών. Με την ευρύτερη προσπάθειά της στο ζήτημα της έρευνας υδρογονανθράκων σκοπεύει να πειθαναγκάσει τους ισχυρούς γεωπολιτικούς δρώντες στην ευρύτερη «γειτονιά» της Ανατολικής Μεσογείου, ότι η Τουρκία που έχει τεράστια ακτογραμμή στη Μεσόγειο δεν μπορεί να εξαιρεθεί από τη νομή του πλούτου των κοιτασμάτων, εξαιτίας κάποιων μικρών νησιών όπως π.χ. το σύμπλεγμα του Καστελόριζου, θέση την οποία δεν έχει κρύψει ποτέ.

Υπάρχει κι ένας δεύτερος όμως, καθαρά γεωπολιτικός λόγος, ο οποίος αφορά ζητήματα υψηλής στρατηγικής σε επίπεδο Ευρασίας και όχι στο στενό μόνο θέατρο ανταγωνισμού όπως είναι αυτό της Ανατολικής Μεσογείου. Το συγκεκριμένο θέμα αφορά τις ισορροπίες σε παγκόσμιο επίπεδο και άπτεται του γεωπολιτικού ανταγωνισμού Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσίας.

Η «αρκούδα» είναι αντίπαλος και της Άγκυρας και της Ουάσιγκτον. Εάν η Μόσχα συνεργάζεται με την Ουάσιγκτον, η Άγκυρα δυσκολεύεται, όπως έχουμε κατ’ επανάληψη αναφέρει από τον παρόντα ιστοχώρο και θα αναπτύξουμε σε διπλανή ανάρτηση (ΗΠΑ-Ρωσία καθορίζουν το ενεργειακό μας μέλλον)…
defence-point.gr