«ΑΙΡΕΣΗ Ο ΠΑΠΙΣΜΟΣ – ΠΑΛΙΑΝΘΡΩΠΟΣ Ο ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ»
«Ποταμός» και μάλιστα ορμητικός, ο μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του και την πρώτη μετά την ομιλία του περί «άθεων πολιτικών» και «τριφασικών ράσων» που ξεσήκωσε ποικίλες αντιδράσεις, μιλά για την Εκκλησία σήμερα, την κρίση αλλά και τον θεολογικό διάλογο με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Προτάσσοντας την πνευματική του σχέση με τον μακαριστό μητροπολίτη Αυγουστίνο Καντιώτη, ο κ. Ιερεμίας υποστηρίζει πως δεν θεωρεί «ως πετυχημένη ποιμαντικά την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης από την Εκκλησία» αφού κατά τον ίδιο η κρίση προκλήθηκε επειδή «…μας πήρε ο Θεός την Χάρη του για τα αμαρτήματά μας και πρέπει λοιπόν να δείξουμε μετάνοια, για να μας ξανάρθει η Χάρη του Θεού, την οποία χάσαμε» τονίζοντας πως «Αυτό το κήρυγμα δεν ακούστηκε και δεν τονίστηκε από την αρχή».
Εκφραστής της πτέρυγας εκείνης στην Ιεραρχία που εκφράζει ισχυρές ενστάσεις για τον τρόπο με τον οποίο διαλέγεται η Ορθοδοξία με την Δύση, υποστηρίζει πως δεν του αρέσουν «οι προσφωνήσεις στον Πάπα ως «αγιώτατο» και η παραδοχή της παπικής αίρεσης ως «εκκλησία»» ούτε « τα αγκαλιάσματα με τον Πάπα και οι προσφωνήσεις αυτού ως «αδελφού», ωσάν αυτός να είναι μέλος της αγίας μας Εκκλησίας».
Σχολιάζοντας μάλιστα την επικείμενη συνάντηση του Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου τον οποίο χαρακτηρίζει «πνευματικόν Πατέρα όλων των απανταχού της γης ευρισκομένων ορθοδόξων χριστιανών» με τον Πάπα Φραγκίσκο στα Ιεροσόλυμα, εύχεται «από την συνάντηση αυτή ο αιρετικός Πάπας να φωτιστεί και να συγκλονιστεί από τα όσα θα ακούσει από τον Πατριάρχη μας και να αρνηθεί την αίρεσή του, γενόμενος και αυτός Ορθόδοξος…» εμμένοντας στην θέση πως «ο Παπισμός είναι αίρεση και ο Οικουμενισμός είναι παναίρεση».
Όσο για τα όσα είχε πει πρόσφατα για τους άθεους πολιτικούς και το ράσο του η απάντηση του είναι αφοπλιστική.
Ξεκαθαρίζει πως τα όσα είπε είχαν σαν αφετηρία τις πράξεις του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ στο πρωτοχρονιάτικο καρναβάλι της Καστοριάς, επισημαίνει πως «η Εκκλησία δεν πρέπει να εμπλέκεται στην πολιτική, πρέπει όμως να ρίπτει φως στην πολιτική» και απαντά σε όσους τον κατηγόρησαν για το «τριφασικό ράσο» πως «Δεν έπρεπε να πω ότι το δικό μου ράσο πετάει τριφασικό ρεύμα, αλλά «όλων των Παπάδων και Δεσποτάδων τα ράσα έχουν τριφασικό ρεύμα», γιατί όλους τους Λειτουργούς του ο Θεός τους έκανε «πυρ φλέγον».».
ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΔΟΓΜΑ: Πρόσφατα με ανακοίνωση της η Δ.Ι.Σ., έκανε λόγο για την ανθρωπιστική κρίση που έχει πλήξει την χώρα αποτέλεσμα της οποίας είναι και οι χιλιάδες αυτοκτονίες πολιτών που δεν μπορούν να ξεπεράσουν τα αδιέξοδα τους. Πόσο πιστεύετε ότι οι Έλληνες θα μπορούν ακόμη να ζουν κάτω από αυτές τις συνθήκες;
Σας ικανοποιεί η αντιμετώπιση της κρίσης από την Εκκλησία σε κεντρικό επίπεδο;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ: Στό πρῶτο ἐρώτημά σας ἀναφέρεσθε στήν ἀνακοίνωση τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου γιά τήν οἰκονομική κρίση πού ἔπληξε τήν πατρίδα μας καί μέ ἐρωτᾶτε κατά πόσο οἱ Ἕλληνες θά μποροῦν νά βαστάσουν τήν παρούσα κατάσταση τῆς κρίσης. Σ᾽ αὐτό συμπλέκω καί τό τρίτο ἐρώτημά σας, ἄν μέ ἱκανοποιεῖ ἡ ἀντιμετώπιση τῆς κρίσης ἀπό τήν Ἐκκλησία. Σᾶς ἀπαντῶ:
(α) Σχετικά μέ τήν ἀγωνία τῆς Ἐκκλησίας γιά τήν κρίση στήν πατρίδα μας, τήν ὁποίαν ἐκφράζει μέ τήν ἀνακοίνωσή της ἡ Δ.Ι.Σ., ἀπαντῶ τά ἑξῆς: Ἡ Ἐκκλησία εἶναι Μάνα καί γι᾽ αὐτό δέν εἶναι ἀδιάφορη στά προβλήματα τῶν παιδιῶν της. Καί ὅταν λέγω προβλήματα δέν ἐννοῶ μόνο τά πνευματικά, ἀλλά καί τά σωματικά καί τά ὑλικά προβλήματα. Ἡ Ἐκκλησία βλέπει ψυχο-σωματικά τόν ἄνθρωπο καί σκύβει στοργικά καί πονετικά στίς ἀγωνίες του.
Γίνονται πολλές, πάρα πολλές καί μεγάλες φιλανθρωπικές βοήθειες καί δραστηριότητες καί ἀπό τήν Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν καί ἀπό ὅλες τίς κατά τόπους Μητροπόλεις.
Ἐπειδή μέ ἐρωτᾶτε καί γιά τήν Μητρόπολη πού διακονῶ, ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά ἀναφέρω τίς περυσινές και φετινές πέραν τοῦ μεσονυκτίου τοῦ παγεροῦ χειμῶνος, ὑπό τήν ἡγεσία τοῦ πρωτοσυγκέλλου μου π. Ἰακώβου Κανάκη, μετέχοντος καί ἐμοῦ, ἐξορμήσεις στούς κοιμωμένους στούς δρόμους τῶν Ἀθηνῶν ἄστεγους ἀδελφούς, στούς ὁποίους δίναμε χρήματα, κουβέρτες, ἐνδύματα, μαγειρεμένα φαγητά, γλυκά καί ὅσα ἄλλα τά χρυσᾶ χέρια εὐλαβῶν κυριῶν μέ πολλή χαρά ἑτοίμασαν γι᾽ αὐτούς.
Συμβαίνει ὅμως ἡ Ἐκκλησία νά μήν διαφημίζει τά ἔργα της, ὅπως κάνουν οἱ κοσμικοί Σύλλογοι καί Ὀργανισμοί. Ἐμεῖς οἱ Ἱερεῖς καί Ἐπίσκοποι δέν βλέπουμε τί κάναμε, γιά νά τό διαφημίσουμε, ἀλλά ἀγωνιᾶμε γι᾽ αὐτό πού δέν κάναμε καί προσπαθοῦμε νά τό πετύχουμε.
Ὁ Κύριός μας μᾶς εἶπε: «Ὅταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμῖν, λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀρχεῖοί ἐσμεν, ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμεν» (Λουκ. 17,10).
(β) Ἀλλά ἐδῶ θέλω νά πῶ κάτι τό σοβαρό: Πολλοί σήμερα ἔχουν λανθασμένη ἔννοια περί Ἐκκλησίας. Τήν νομίζουν ὡς ἕνα ἀνθρώπινο καί κοσμικό ὀργανισμό καί λέγουν: «Τί κάνει ἡ Ἐκκλησία;» Καί ἐννοοῦν βέβαια τί κάνει ἡ Ἐκκλησία στό λαό ὡς ὑλική καί κοινωνική προσφορά σ᾽ αὐτόν.
Αὐτό τό ἐρώτημα τῶν κοσμικῶν, πού λέγεται ἰδιαίτερα σήμερα, εἶναι παγίδα γιά τούς ἱερεῖς καί λυποῦμαι πού θά τό γράψω, ἀλλά εἶναι ἀλήθεια: Πολλοί κληρικοί σήμερα – τό βλέπουμε αὐτό τό κακό – πέφτουν σ᾽ αὐτή τήν παγίδα καί ἀφιερώνονται στίς ἐνορίες τους σέ φιλανθρωπικά καί πολιτιστικά ἔργα καί παραθεωροῦν τό πρωτεῦον ἔργο τους, πού εἶναι ἡ κατήχηση τῶν χριστιανῶν στά δόγματα τῆς πίστης καί ἡ διδασκαλία σ᾽ αὐτούς τῆς μεθόδου, τό πῶς νά πετύχουν τήν καθαρότητα τῆς ψυχῆς τους γιά να θεωθοῦν.
Ὁ σκοπός τῆς Ἐκκλησίας, κύριοι, εἶναι νά θεώσει τόν ἄνθρωπο. Καί ἡ θέωση, ἡ ἕνωση δηλαδή μέ τόν Θεό, γίνεται μέ τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη• γιατί γιά τόν Θεό, πού τά μπορεῖ ὅλα, ἕνα δέν τό μπορεῖ: Δέν μπορεῖ νά ἑνωθεῖ μέ ἀκάθαρτο.
Καί ἀφοῦ, λοιπόν, ὁ σκοπός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νά βρεῖ τόν Θεό καί νά ἑνωθεῖ μαζί Του, γιά δέ τόν Θεό εἶναι ἀδύνατο νά ἑνωθεῖ μέ ἀκάθαρτο, ὅλο καί ὅλο τό ἔργο μας εἶναι νά καθαρίσουμε τήν καρδιά μας ἀπό τά ἁμαρτωλά πάθη, γιά νά δοῦμε Πρόσωπο Θεοῦ μέ καθαρότητα, γιά νά ἑνωθοῦμε μαζί Του. Αὐτός εἶναι ὁ Παράδεισος!
Τό κύριο ἔργο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι νά διδάσκει τήν μέθοδο τῆς ἀπαλλαγῆς τῆς ψυχῆς ἀπό τήν ἁμαρτία. Τήν μέθοδο αὐτή τήν ἐκθέτει ἡ Ἁγία Γραφή καί τά βιβλία τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας.
Προτάσσοντας την πνευματική του σχέση με τον μακαριστό μητροπολίτη Αυγουστίνο Καντιώτη, ο κ. Ιερεμίας υποστηρίζει πως δεν θεωρεί «ως πετυχημένη ποιμαντικά την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης από την Εκκλησία» αφού κατά τον ίδιο η κρίση προκλήθηκε επειδή «…μας πήρε ο Θεός την Χάρη του για τα αμαρτήματά μας και πρέπει λοιπόν να δείξουμε μετάνοια, για να μας ξανάρθει η Χάρη του Θεού, την οποία χάσαμε» τονίζοντας πως «Αυτό το κήρυγμα δεν ακούστηκε και δεν τονίστηκε από την αρχή».
Εκφραστής της πτέρυγας εκείνης στην Ιεραρχία που εκφράζει ισχυρές ενστάσεις για τον τρόπο με τον οποίο διαλέγεται η Ορθοδοξία με την Δύση, υποστηρίζει πως δεν του αρέσουν «οι προσφωνήσεις στον Πάπα ως «αγιώτατο» και η παραδοχή της παπικής αίρεσης ως «εκκλησία»» ούτε « τα αγκαλιάσματα με τον Πάπα και οι προσφωνήσεις αυτού ως «αδελφού», ωσάν αυτός να είναι μέλος της αγίας μας Εκκλησίας».
Σχολιάζοντας μάλιστα την επικείμενη συνάντηση του Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου τον οποίο χαρακτηρίζει «πνευματικόν Πατέρα όλων των απανταχού της γης ευρισκομένων ορθοδόξων χριστιανών» με τον Πάπα Φραγκίσκο στα Ιεροσόλυμα, εύχεται «από την συνάντηση αυτή ο αιρετικός Πάπας να φωτιστεί και να συγκλονιστεί από τα όσα θα ακούσει από τον Πατριάρχη μας και να αρνηθεί την αίρεσή του, γενόμενος και αυτός Ορθόδοξος…» εμμένοντας στην θέση πως «ο Παπισμός είναι αίρεση και ο Οικουμενισμός είναι παναίρεση».
Όσο για τα όσα είχε πει πρόσφατα για τους άθεους πολιτικούς και το ράσο του η απάντηση του είναι αφοπλιστική.
Ξεκαθαρίζει πως τα όσα είπε είχαν σαν αφετηρία τις πράξεις του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ στο πρωτοχρονιάτικο καρναβάλι της Καστοριάς, επισημαίνει πως «η Εκκλησία δεν πρέπει να εμπλέκεται στην πολιτική, πρέπει όμως να ρίπτει φως στην πολιτική» και απαντά σε όσους τον κατηγόρησαν για το «τριφασικό ράσο» πως «Δεν έπρεπε να πω ότι το δικό μου ράσο πετάει τριφασικό ρεύμα, αλλά «όλων των Παπάδων και Δεσποτάδων τα ράσα έχουν τριφασικό ρεύμα», γιατί όλους τους Λειτουργούς του ο Θεός τους έκανε «πυρ φλέγον».».
ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΔΟΓΜΑ: Πρόσφατα με ανακοίνωση της η Δ.Ι.Σ., έκανε λόγο για την ανθρωπιστική κρίση που έχει πλήξει την χώρα αποτέλεσμα της οποίας είναι και οι χιλιάδες αυτοκτονίες πολιτών που δεν μπορούν να ξεπεράσουν τα αδιέξοδα τους. Πόσο πιστεύετε ότι οι Έλληνες θα μπορούν ακόμη να ζουν κάτω από αυτές τις συνθήκες;
Σας ικανοποιεί η αντιμετώπιση της κρίσης από την Εκκλησία σε κεντρικό επίπεδο;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ: Στό πρῶτο ἐρώτημά σας ἀναφέρεσθε στήν ἀνακοίνωση τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου γιά τήν οἰκονομική κρίση πού ἔπληξε τήν πατρίδα μας καί μέ ἐρωτᾶτε κατά πόσο οἱ Ἕλληνες θά μποροῦν νά βαστάσουν τήν παρούσα κατάσταση τῆς κρίσης. Σ᾽ αὐτό συμπλέκω καί τό τρίτο ἐρώτημά σας, ἄν μέ ἱκανοποιεῖ ἡ ἀντιμετώπιση τῆς κρίσης ἀπό τήν Ἐκκλησία. Σᾶς ἀπαντῶ:
(α) Σχετικά μέ τήν ἀγωνία τῆς Ἐκκλησίας γιά τήν κρίση στήν πατρίδα μας, τήν ὁποίαν ἐκφράζει μέ τήν ἀνακοίνωσή της ἡ Δ.Ι.Σ., ἀπαντῶ τά ἑξῆς: Ἡ Ἐκκλησία εἶναι Μάνα καί γι᾽ αὐτό δέν εἶναι ἀδιάφορη στά προβλήματα τῶν παιδιῶν της. Καί ὅταν λέγω προβλήματα δέν ἐννοῶ μόνο τά πνευματικά, ἀλλά καί τά σωματικά καί τά ὑλικά προβλήματα. Ἡ Ἐκκλησία βλέπει ψυχο-σωματικά τόν ἄνθρωπο καί σκύβει στοργικά καί πονετικά στίς ἀγωνίες του.
Γίνονται πολλές, πάρα πολλές καί μεγάλες φιλανθρωπικές βοήθειες καί δραστηριότητες καί ἀπό τήν Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν καί ἀπό ὅλες τίς κατά τόπους Μητροπόλεις.
Ἐπειδή μέ ἐρωτᾶτε καί γιά τήν Μητρόπολη πού διακονῶ, ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά ἀναφέρω τίς περυσινές και φετινές πέραν τοῦ μεσονυκτίου τοῦ παγεροῦ χειμῶνος, ὑπό τήν ἡγεσία τοῦ πρωτοσυγκέλλου μου π. Ἰακώβου Κανάκη, μετέχοντος καί ἐμοῦ, ἐξορμήσεις στούς κοιμωμένους στούς δρόμους τῶν Ἀθηνῶν ἄστεγους ἀδελφούς, στούς ὁποίους δίναμε χρήματα, κουβέρτες, ἐνδύματα, μαγειρεμένα φαγητά, γλυκά καί ὅσα ἄλλα τά χρυσᾶ χέρια εὐλαβῶν κυριῶν μέ πολλή χαρά ἑτοίμασαν γι᾽ αὐτούς.
Συμβαίνει ὅμως ἡ Ἐκκλησία νά μήν διαφημίζει τά ἔργα της, ὅπως κάνουν οἱ κοσμικοί Σύλλογοι καί Ὀργανισμοί. Ἐμεῖς οἱ Ἱερεῖς καί Ἐπίσκοποι δέν βλέπουμε τί κάναμε, γιά νά τό διαφημίσουμε, ἀλλά ἀγωνιᾶμε γι᾽ αὐτό πού δέν κάναμε καί προσπαθοῦμε νά τό πετύχουμε.
Ὁ Κύριός μας μᾶς εἶπε: «Ὅταν ποιήσητε πάντα τά διαταχθέντα ὑμῖν, λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀρχεῖοί ἐσμεν, ὅτι ὅ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμεν» (Λουκ. 17,10).
(β) Ἀλλά ἐδῶ θέλω νά πῶ κάτι τό σοβαρό: Πολλοί σήμερα ἔχουν λανθασμένη ἔννοια περί Ἐκκλησίας. Τήν νομίζουν ὡς ἕνα ἀνθρώπινο καί κοσμικό ὀργανισμό καί λέγουν: «Τί κάνει ἡ Ἐκκλησία;» Καί ἐννοοῦν βέβαια τί κάνει ἡ Ἐκκλησία στό λαό ὡς ὑλική καί κοινωνική προσφορά σ᾽ αὐτόν.
Αὐτό τό ἐρώτημα τῶν κοσμικῶν, πού λέγεται ἰδιαίτερα σήμερα, εἶναι παγίδα γιά τούς ἱερεῖς καί λυποῦμαι πού θά τό γράψω, ἀλλά εἶναι ἀλήθεια: Πολλοί κληρικοί σήμερα – τό βλέπουμε αὐτό τό κακό – πέφτουν σ᾽ αὐτή τήν παγίδα καί ἀφιερώνονται στίς ἐνορίες τους σέ φιλανθρωπικά καί πολιτιστικά ἔργα καί παραθεωροῦν τό πρωτεῦον ἔργο τους, πού εἶναι ἡ κατήχηση τῶν χριστιανῶν στά δόγματα τῆς πίστης καί ἡ διδασκαλία σ᾽ αὐτούς τῆς μεθόδου, τό πῶς νά πετύχουν τήν καθαρότητα τῆς ψυχῆς τους γιά να θεωθοῦν.
Ὁ σκοπός τῆς Ἐκκλησίας, κύριοι, εἶναι νά θεώσει τόν ἄνθρωπο. Καί ἡ θέωση, ἡ ἕνωση δηλαδή μέ τόν Θεό, γίνεται μέ τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη• γιατί γιά τόν Θεό, πού τά μπορεῖ ὅλα, ἕνα δέν τό μπορεῖ: Δέν μπορεῖ νά ἑνωθεῖ μέ ἀκάθαρτο.
Καί ἀφοῦ, λοιπόν, ὁ σκοπός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νά βρεῖ τόν Θεό καί νά ἑνωθεῖ μαζί Του, γιά δέ τόν Θεό εἶναι ἀδύνατο νά ἑνωθεῖ μέ ἀκάθαρτο, ὅλο καί ὅλο τό ἔργο μας εἶναι νά καθαρίσουμε τήν καρδιά μας ἀπό τά ἁμαρτωλά πάθη, γιά νά δοῦμε Πρόσωπο Θεοῦ μέ καθαρότητα, γιά νά ἑνωθοῦμε μαζί Του. Αὐτός εἶναι ὁ Παράδεισος!
Τό κύριο ἔργο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι νά διδάσκει τήν μέθοδο τῆς ἀπαλλαγῆς τῆς ψυχῆς ἀπό τήν ἁμαρτία. Τήν μέθοδο αὐτή τήν ἐκθέτει ἡ Ἁγία Γραφή καί τά βιβλία τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας.
- ΠΡΩΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ Η ΚΡΙΣΗ
Ὅποιος Ἐπίσκοπος στή Μητρόπολή του καί ὅποιος Ἱερεύς στήν ἐνορία του δέν κάνει αὐτοῦ τοῦ εἴδους τήν ποιμαντική, δέν ἐργάζεται σωστά, ὡς πνευματικός πατήρ καί ποιμενάρχης, καί ἄς μή ξεγελιέται ἀπό τά συσσίτια πού κάνει καί ἀπό τά φιλανθρωπικά του ἱδρύματα πού ἔχει.
Ὡραῖα τό εἶπε κάποιος: «Δέν εἶναι ἡ Ἐκκλησία Ἐρυθρός Σταυρός»! Ἐμεῖς οἱ Ἱερεῖς καί Ἀρχιερεῖς δέν πρέπει νά βλέπουμε μόνο ὅτι τά στομάχια τῶν ἀνθρώπων εἶναι ἄδεια ἀπό τροφή, ἀλλά πρό παντός πρέπει νά βλέπουμε ὅτι καί οἱ ψυχές τῶν ἀνθρώπων λιμοκτονοῦν ἀπό τήν ἔλλειψη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καί τρέφονται μέ σαβοῦρες τῆς ἀθεΐας καί τῆς ἀκολασίας.
Ὁ προφήτης Ἀμώς εἶχε προφητεύσει ἀπό παλαιά ὅτι θά πέσει πείνα στήν γῆ. «Ὄχι πεῖνα ἀπό ψωμί – λέγει – οὔτε δίψα ἀπό νερό, ἀλλά πείνα στό νά ἀκούεται ὁ λόγος τοῦ Κυρίου» (Ἀμ. 8,11).
(γ) Στό ἄλλο ἐρώτημά σας, κ. Λουδάρο, τό «ἄν μέ ἱκανοποιεῖ ἡ ἀντιμετώπιση τῆς κρίσης ἀπό τήν Ἐκκλησία», γιά μένα εἶναι δύσκολο νά σᾶς ἀπαντήσω, γιατί εἶμαι καί ἐγώ διάκονος τῆς Ἐκκλησίας.
Ἄς βλέπω λοιπόν τά δικά μου χάλια καί ἄς μήν θέλω νά κρίνω σεβαστούς καί ἀγαπητούς πατέρες καί ἀδελφούς. Ἀλλά σᾶς ἀπαντῶ, ἀναφέροντας κυρίως στόν ἑαυτό μου τά ὅσα θά γράψω.
Τό ἐρώτημά σας αὐτό εἶναι πολύ σοβαρό καί φτάνει στό βάθος τοῦ θέματος τῆς κρίσης. Ἀκοῦστε: Ἐμεῖς στήν Ἐκκλησία ρυθμίζουμε τήν ποιμαντική μας θεολογικά, μέ βάση τήν Ἁγία Γραφή καί τήν διδασκαλία τῶν Ἁγίων Πατέρων.
Γι᾽ αὐτό καί ὁ Ἐπίσκοπος, γιά νά γίνει ποιμενάρχης Μητροπόλεως ἀπαιτεῖται νά ἔχει πτυχίο θεολόγου, γιά νά ἐξασκεῖ μέ θεολογία τήν ποιμαντική του. Κατά τήν Ἁγία Γραφή λοιπόν ὅ,τι κακό συμβαίνει στήν κοινωνία προέρχεται ἀπό τήν ἁμαρτία τῶν ἀνθρώπων. Θά μέ ἔφερνε πολύ μακρυά ὁ λόγος, ἄν θά ἤθελα νά ἀναπτύξω τό βιβλικό αὐτό δόγμα, πού ξεκινάει ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη ἀκόμη.
Μέ βάση λοιπόν αὐτό τό δόγμα, ὅτι αἰτία παντός κακοῦ εἶναι ἡ ἁμαρτία, αἰτία τῆς οἰκονομικῆς κρίσης στήν πατρίδα μας εἶναι ἡ ἁμαρτία τῶν ἀνθρώπων της. Τῶν ἀρχόντων πρῶτα, ἐκκλησιαστικῶν καί πολιτικῶν, καί τοῦ λαοῦ τά ἁμαρτήματα ἔπειτα.
Γιά τήν ἀπαλλαγή μας λοιπόν ἀπό τήν κρίση ἀπαιτεῖται ἡ μετάνοιά μας. Οἱ πολλοί καί πρό παντός οἱ ἄρχοντές μας, πού μᾶς βούλιαξαν, θά γελάσουν γι᾽ αὐτό πού γράφω• καθόλου ὅμως δέν πρέπει νά μᾶς νοιάζει ἡ κρίση καί ὁ ἐμπαιγμός τοῦ κόσμου καί ἐπηρεαζόμενοι ἀπ᾽ αὐτόν νά «πλανίζουμε» τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, γιά νά εἶναι ἀρεστός στόν κόσμο.
Μέ βάση λοιπόν τήν ὀρθόδοξη παράδοση ἡ σωστή ἀντιμετώπιση τῆς κρίσης ἀπό τήν Ἐκκλησία εἶναι πρῶτον τό κήρυγμα τῆς μετανοίας. Οἱ ἱερεῖς, ἀπό τήν ἀρχή τῆς κρίσης, ἔπρεπε νά καλοῦν μέ τήν καμπάνα μία ἡμέρα τῆς ἑβδομάδας τό ποίμνιό τους στόν Ναό γιά νά ψάλλουν Παράκληση στήν Παναγία, γιά νά βάλει τό Χέρι Της Αὐτή ἡ παντοδύναμη Κυρία μας καί Ὑπέρμαχος Στρατηγός μας, γιά νά μᾶς σώσει ἀπό τό κακό πού μᾶς βρῆκε.
Ἔτσι γινόταν στήν Τουρκοκρατία, ὅπως τό βεβαιώνουν περίτρανα ἔγγραφες παραδόσεις καί ὁ Παρακλητικός Κανόνας στήν Παναγία Προυσιώτισσα, πού εἶναι δομημένος σ᾽ αὐτήν ἀκριβῶς τή βάση πού εἶπα: Ὅτι τό κακό τῆς δουλείας στούς Τούρκους μᾶς ἄξιζε γιά τά ἁμαρτήματα πού κάναμε («ἄξια γάρ ὄντως ὧνπερ ἠργάσαντο ἀφρόνως», λέγει ἕνα τροπάριο) καί ἐμπρός λοιπόν νά παρακαλέσουμε τήν Θαυματουργό Κυρία Θεοτόκο νά παρακαλέσει Αὐτή τόν Κύριο γιά τήν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν μας καί τήν ἀπελευθέρωσή μας ἔπειτα ἀπό τήν δεινή σκλαβιά.
Μάλιστα – νά πῶ καί αὐτό τό σημαντικό – ἡ Ἐκκλησία στήν Τουρκοκρατία ἐναντιοῦτο στά πρόωρα ἐπαναστατικά κινήματα τῶν Ἑλλήνων, γιατί δέν ἔβλεπε πρῶτα τήν μετάνοια τῶν δημιουργῶν τῶν κινημάτων αὐτῶν, πού ἦταν ἡ ἀναγκαία προϋπόθεση γιά νά ἔχουν τόν Κύριο τῶν Δυνάμεων σύμμαχο στόν ἀγῶνα.
- Η ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Μέ βάση τά παραπάνω, προσωπικά δέν βλέπω ὡς πετυχημένη ποιμαντικά τήν ἀντιμετώπιση τῆς οἰκονομικῆς κρίσης ἀπό τήν Ἐκκλησία, γιατί δέν συνδέθηκε αὐτή ἀπό τήν ἀρχή μέ τό ὅτι αὐτό τό κακό μᾶς συνέβηκε γιατί μᾶς πῆρε ὁ Θεός τήν Χάρη του γιά τά ἁμαρτήματά μας καί πρέπει λοιπόν νά δείξουμε μετάνοια, γιά νά μᾶς ξανάρθει ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία χάσαμε.
Αὐτό τό κήρυγμα δέν ἀκούστηκε καί δέν τονίστηκε ἀπό τήν ἀρχή.
Καί ἐγώ στήν Μητρόπολή μου βαρύνομαι μέ τήν ἴδια ἐνοχή. Δέν γίνομαι κήρυξ μετανοίας, ὅπως θά ἔπρεπε. Ἔτσι, δέν βλέπω ἀπαλλαγή ἀπό τό κακό πού μᾶς βρῆκε, γιατί ὄχι μόνο δέν χύνουμε δάκρυα μετανοίας γιά τά διαπραχθέντα ἁμαρτήματά μας, ἀλλά διαπράττουμε καί ἄλλα τρίς χειρότερα.
Τί προκοπή νά δοῦμε στόν τόπο μας, ἀφοῦ βρέθηκε βουλευτής τῆς χώρας νά ἐμπαίξει δημόσια, ἐνώπιον πλήθους λαοῦ, τό ἱερώτατο Ἅγιο Ποτήριο, πού μέσα του ἔχει τό Ἅγιο Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ;... Καί ἐμεῖς δεχθήκαμε μέ ἀπάθεια τό ἀσεβέστατο συμβάν. Ντροπή μας!...
ΔΟΓΜΑ: Η εκκλησιαστική σας επαρχία είναι από τις περιοχές της χώρας που έχουν χτυπηθεί σκληρά από την κρίση. Ποιο είναι το έργο της τοπικής Εκκλησίας και ποιες είναι οι ανάγκες που αντιμετωπίζετε συχνότερα;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ: (δ) Μέ ἐρωτᾶτε πῶς ἀντιμετωπίζεται στήν Μητροπολιτική μου ἐπαρχία ἡ οἰκονομική κρίση. Καί ἐδῶ στήν ἐπαρχία ἔχουμε κρίση, ἀλλά ὄχι ὅπως σεῖς οἱ Ἀθηναῖοι. Γιατί ἐδῶ στήν ἐπαρχία οἱ ἄνθρωποι καταγίνονται μέ τά δύο ἀρχαῖα ἐπαγγέλματα, τά ὁποῖα θά τό πληρώσουμε πολύ ἀκριβά γιατί τά ἐγκαταλείψαμε.
Τά ἐπαγγέλματα αὐτά εἶναι ἡ γεωργία καί ἡ κτηνοτροφία. Ἀρχαῖα ἐπαγγέλματα. Ὁ Κάιν ἦταν γεωργός καί ὁ Ἄβελ ἦταν κτηνοτρόφος.
Ἐδῶ στήν ἐπαρχία οἱ ἄνθρωποι βοσκᾶνε προβατάκια, ἔχουν κοττοῦλες, μαζεύουν χόρτα καί δέν θά πεινάσουν. Καί τό ἄλλο: Ἀναπνέουν καθαρό ἀέρα, βούτυρο!
Ἀλλοίμονο ἀπό σᾶς τούς πρωτευουσιάνους, πού θέλετε νά τρῶτε τό κρέας, ἀλλά κατσίκια δέν βοσκᾶτε• καί θέλετε νά πίνετε τό γάλα, ἀλλά πρόβατα δέν φυλάγετε.
Γιά νά λέμε ὅμως τήν ἀλήθεια, ἔχουμε καί ἐμεῖς στήν ἐπαρχία μας φτώχεια. Ἔχουμε γεροντάκια ἐγκαταλελειμμένα, ἔχουμε πολύτεκνες οἰκογένειες καί ἀκόμη μᾶς συμβαίνουν ἀπρόοπτα θλιβερά περιστατικά.
Σ᾽ αὐτά, ὅσο μποροῦμε μέ τήν φτώχεια μας, ἀνταποκρινόμαστε. Στόν λαό εἶπα ὅτι θά προσπαθῶ νά μή λείπει τουλάχιστον ἀπό τούς φτωχούς ἀδελφούς μας τό φαγητό τῆς ἡμέρας καί τά φάρμακά τους.
- ΜΕΡΙΚΟΙ ΝΟΜΙΖΟΥΝ ΠΩΣ ΤΟΥΣ ΜΑΓΕΙΡΕΥΕΙ Ο ΔΕΣΠΟΤΗΣ
Καθημερινῶς εὐλαβεῖς χριστιανές γυναῖκες μαγειρεύουν στό μαγειρεῖο τῆς Μητροπόλεως φαγητό καί νέοι καί νεάνιδες τό μεταφέρουν σέ διάφορα χωριά, ὅπου εἶναι ἀνήμποροι γέροντες. Οἱ γέροντες τό ξέρουν ὅλοι, ὅτι τό φαγητό πού λαμβάνουν εἶναι φαγητό ἀπό τήν Μητρόπολή μας.
Μερικές γιαγιές ὅμως, ὅταν ἀκοῦν φαγητό ἀπό τήν Μητρόπολη, νομίζουν ὅτι τό μαγειρεύω ἐγώ ὁ Δεσπότης. Ἔτσι, μιά γιαγιά εἶπε μιά μέρα στήν κοπέλλα πού τῆς πῆγε τό καθημερινό φαγητό ἀπό τήν Μητρόπολη: «Ρέ μανάρι, πές σ᾽ αὐτόν τόν Δεσπότη νά μή βάνει πολύ πιπέρι στό φαγητό»!
Ἀλλά ἐκεῖνο πού προσπαθοῦμε προπαντός εἶναι νά τονώσουμε τό ψυχικό κουράγιο τῶν ἀνθρώπων, γιά νά μήν καμφθοῦν καί καταπέσουν.
Γι᾽ αὐτό τούς λέγω συνεχῶς: «Χριστιανοί μου, σταθεῖτε ὄρθιοι, μή λυγίσουμε! Ἐμεῖς περάσαμε Τουρκιά, σκλαβιά τετρακόσια χρόνια καί δέν χαθήκαμε. Οὔτε καί τώρα θά χαθοῦμε. Δέν θά μᾶς ἀφήσει ὁ Θεός. Ὅπως μοῦ εἶπε μιά γιαγιά τῆς Γορτυνίας, “ἀφοῦ ἡ Παναγία ἐπέτρεψε νά φτάσουμε σέ τέτοια φτώχεια, ξέρει ἡ Παναγία. Δέν θά μᾶς ἀφήσει”.
Αὐτός ὁ ἁπλός λόγος τῆς ἀγράμματης, ἀλλά εὐσεβοῦς γιαγιᾶς, κρύβει δύναμη. Εἶναι μεγάλο στήριγμα γιά τήν οἰκονομική κρίση ὁ λόγος αὐτός. Γιά τόν χριστιανό ὅμως στήριγμα αὐτός ὁ λόγος. Γιατί ὁ ἄθεος βρίσκει ἄλλη λύση: Τήν αὐτοκτονία... Ἀκόμη τούς λέγω, ὅταν, χριστιανοί μου, ἤμασταν σκλαβωμένοι στούς Τούρκους, κάναμε εὐχάριστη καί τήν σκλαβιά μας μέ τήν προσευχή, μέ τά δημοτικά τραγούδια καί τόν χορό.
Λοιπόν: Κάθε Κυριακή ὅλοι στήν Ἐκκλησία γιά προσευχή καί κάθε Σάββατο τό βράδυ ὅλοι καί ὅλες στήν αἴθουσα τῆς Μητροπόλεως γιά δημοτικό τραγούδι, γιά χορό καί γιά καφέ. Κάπως ἔτσι ἐμεῖς στήν ἐπαρχία ξεπερνᾶμε τήν κρίση. Ἁπλᾶ καί λεβέντικα, ἑλληνορθόδοξα δηλαδή!
ΔΟΓΜΑ: Τον ερχόμενο Μάιο ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα συναντηθεί στην Ιερουσαλήμ με τον Πάπα Φραγκίσκο τιμώντας την 50η επέτειο από την πρώτη συνάντηση των Προκατόχων τους. Πιστεύετε πως ο θεολογικός διάλογος μεταξύ Ανατολής και Δύσης, βρίσκεται σε σωστή κατεύθυνση;
Πιστεύετε πως υπάρξει κάποια στιγμή επιστροφή στην προ του σχίσματος κατάσταση; Πως μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ: 2. Μοῦ ἀναφέρετε, κ. Λουδάρο, στό ἑπόμενο ἐρώτημά σας γιά τήν συνάντηση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου μας κ. Βαρθολομαίου μέ τόν Πάπα Φραγκίσκο τόν ἐρχόμενο Μάιο στήν Ἰερουσαλήμ καί μέ ἐρωτᾶτε γιά τόν θεολογικό διάλογο μεταξύ Ἀνατολῆς καί Δύσης, ἄν αὐτός βρίσκεται σέ καλή πορεία. Μοῦ προσθέτετε δέ καί τό ἄλλο συναφές ἐρώτημα, ἄν εἶναι δυνατόν νά γίνει ποτέ ἡ ἐπαναφορά στήν πρό τοῦ Σχίσματος κατάσταση καί πῶς μπορεῖ νά ἐπιτευχθεῖ αὐτό. Ἀπαντῶ:
(α) Μέ βαθύ σεβασμό καί ρίγη συγκινήσεως ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες προσβλέπουμε πρός τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, τό ὁποῖο συνδέεται μέ τήν αἱματοβαμμένη ἱερά καί ἔνδοξη ἱστορία τοῦ ἔθνους μας.
Τόν ἑκάστοτε Οἰκουμενικό Πατριάρχη τόν πολυσεβόμεθα ὡς τόν πνευματικόν Πατέρα ὅλων τῶν ἁπανταχοῦ τῆς γῆς εὑρισκομένων ὀρθοδόξων χριστιανῶν.
Προσωπικῶς, καί τώρα ὡς Ἀρχιερεύς, ἀλλά καί πρῶτα ὡς Ἱερεύς, γιά νά ἔχω κοινωνία μέ ὅλες τίς ἁπανταχοῦ τῆς γῆς ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, τελώντας τήν ἁγία Προσκομιδή, ἔβγαζα εἰδική μερίδα γιά τόν Πατριάρχη, μνημονεύοντας αὐτόν καί εὐχόμενος ὑπέρ Αὐτοῦ γιά τήν ὑγεία Του καί προπαντός νά ὀρθοτομεῖ τόν λόγον τῆς ἀληθείας, τήν ὀρθόδοξη δηλαδή πίστη μας.
Ἔχω λοιπόν ἀπέραντο σεβασμό καί εὐλάβεια καί στό Πατριαρχεῖο καί στό πρόσωπο τοῦ Πατριάρχου. Ὅμως, γιά νά ὁμιλήσω μέ εἰλικρίνεια, ὅπως ἔτσι πρέπει νά ἐκφράζεται ὁ Ἀρχιερεύς, δέν μοῦ ἀρέσουν οἱ προσφωνήσεις στόν Πάπα ὡς «ἁγιώτατο» καί ἡ παραδοχή τῆς παπικῆς αἵρεσης ὡς «ἐκκλησία».
Εἶπα «δέν μοῦ ἀρέσουν», ἀλλά ἐδῶ δέν εἶναι τί ἀρέσει στόν καθένα, ἀλλά ποιά εἶναι ἡ ἀλήθεια. Καί ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ἡ «ἁγιότητα» μόνο στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μπορεῖ νά ἐπιτευχθεῖ καί ὄχι ἔξω ἀπό αὐτήν, διότι «extra Ecclesiam nulla salus».
Ἄν εἶναι νά γίνει κανείς ἅγιος καί μάλιστα «ἁγιώτατος» εὑρισκόμενος στήν παπική αἵρεση, τότε γιατί νά εἴμαστε στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία; Τό ξάφνιασμά μου γιά τήν προσφώνηση τοῦ Πάπα ὡς «ἁγιωτάτου», τό εἶπα σέ ἕναν φιλοπαπικό Ἐπίσκοπο τῆς Ἑλλαδικῆς μας Ἐκκλησίας. Καί αὐτός μοῦ ἀπήντησε μέ τό πολύ ἀσθενές καί ἀθεολόγητο ἐπιχείρημα: «Πῶς ἕναν Δήμαρχο – μοῦ εἶπε – τόν προσφωνοῦμε “ἐντιμότατο” χωρίς ἴσως νά εἶναι;».
Ἀπαντῶ σ᾽ αὐτόν τόν Ἐπίσκοπο: «Ὁ Δήμαρχος, καί ἄν δέν εἶναι ἔντιμος, ὅμως μπορεῖ νά γίνει ἔντιμος καί ἐντιμότατος. Ὁ Πάπας ὅμως στήν πλάνη καί στήν αἵρεση πού βρίσκεται δέν μπορεῖ ποτέ νά γίνει ἅγιος καί ἁγιώτατος».
- ΣΕΒΟΜΑΙ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΑΛΛΑ ΟΙ ΠΑΠΙΚΟΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Πολυσέβομαι, ἐπαναλαμβάνω, καί πολυευλαβοῦμαι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη, ἀλλά ἐλεύθερα λέγω καί ἐγώ, ὁμοῦ μετά πλήθους εὐλαβῶν κληρικῶν καί λαϊκῶν, ὅτι δέν μοῦ ἀρέσουν καί ἐμένα τά ἀγκαλιάσματα μέ τόν Πάπα καί οἱ προσφωνήσεις αὐτοῦ ὡς «ἀδελφοῦ», ὡσάν αὐτός νά εἶναι μέλος τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας.
Ἄν καί οἱ Παπικοί ἀποτελοῦν Ἐκκλησία, πέστε μου, παρακαλῶ, ποιά εἶναι αὐτή ἡ ΜΙΑ Ἐκκλησία, στήν ὁποία ὁμολογοῦμε πίστη στό Σύμβολο τῆς Πίστεώς μας; Ἐγώ ξέρω ποιά εἶναι. Εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τῆς ὁποίας πνευματικός πατήρ εἶναι ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης μας κ. Βαρθολομαῖος.
Ἀλλά, ἄν καί οἱ Παπικοί ἀποτελοῦν Ἐκκλησία, Ἐκκλησία αὐτοί Ἐκκλησία κι ἐμεῖς, δέν νομίζετε ὅτι μπερδεύονται τά πράγματα καί δέν μιλᾶμε θεολογικά καί ἐκκλησιολογικά; Ἀλλά ξέρω τί θά ποῦν οἱ ἀντιφρονοῦντες. Θά ποῦν ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι διῃρημένη καί ἑπομένως τά διῃρημένα εἶναι ὅμοια ἀλλήλοις. Ὅπως εἶναι τό ἕνα ἔτσι εἶναι καί τό ἄλλο.
«Εἶναι Ἐκκλησία λοιπόν καί οἱ Παπικοί», λέγουν. Ὄχι! Εἶναι αἵρεση ὁ λόγος περί διῃρημένης Ἐκκλησίας καί μάλιστα μεγάλη αἵρεση. Αὐτό μόνο λέγω: Ἄν ποῦμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία διαιρέθηκε καί κόπηκε, ἔπαυσε νά εἶναι ΑΚΕΡΑΙΑ, ἔπαυσε νά εἶναι ΜΙΑ καί ἔχασε λοιπόν τήν καθολικότητά της.
Χρησιμοποιοῦν ὅμως οἱ φιλοπαπικοί τήν ἔκφραση «διῃρημένη Ἐκκλησία», γιατί ἔτσι πᾶμε εὐκολώτερα πρός τήν «ἕνωση», ἀφοῦ τά διῃρημένα, ὅπως εἴπαμε παραπάνω, εἶναι ὅμοια. Κι ἀφοῦ εἶναι ὅμοια γιατί νά μήν ἑνωθοῦν;
Ὄχι, κύριοι! Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ΜΙΑ καί ὄχι διῃρημένη, γιατί ὅλο τό πλήρωμά της ἔχει τήν «μία», δηλαδή τήν ἴδια πίστη. Ἐμεῖς ὅμως οἱ ὀρθόδοξοι δέν ἔχουμε τήν ἴδια πίστη μέ τούς Καθολικούς.
Πάντως, κ. Λουδάρο, ἀναφέρω ὅτι στό ποίμνιο τῆς ταπεινῆς μου Μητροπόλεως, κληρικούς καί λαϊκούς, διδάσκω καί γραπτῶς καί προφορικῶς τίς ἀλήθειες αὐτές τῆς πίστης μας. Οἱ χριστιανοί τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, ἄν καί ἁπλοί, γεωργοί καί τσοπάνηδες, γνωρίζουν ὅτι ὁ Παπισμός εἶναι αἵρεση καί ὁ Οἰκουμενισμός εἶναι παναίρεση.
Δέν γνωρίζω τίποτε γιά τήν μέλλουσα συνάντηση τόν ἐρχόμενο Μάιο τοῦ Πατριάρχου μας καί τοῦ Πάπα Φραγκίσκου στήν Ἰερουσαλήμ, γιά τήν ὁποία μοῦ γράφετε. Ἄν αὐτή συμβεῖ, θά εἶναι μία συνάντηση Ὀρθοδόξου Πατριάρχου μέ τόν αἱρετικό Πάπα.
Εὔχομαι ἀπό τήν συνάντηση αὐτή ὁ αἱρετικός Πάπας νά φωτιστεῖ καί νά συγκλονιστεῖ ἀπό τά ὅσα θά ἀκούσει ἀπό τόν Πατριάρχη μας καί νά ἀρνηθεῖ τήν αἵρεσή του, γενόμενος καί αὐτός Ὀρθόδοξος. Τότε θά εἶναι καί «ἀδελφός» μας καί θά μπορεῖ νά γίνει καί ἅγιος, μέ βίωμα μετανοίας βέβαια καί μέ ἀσκητικότητα, γιατί ἔτσι μόνο πορευόμεθα πρός τήν ἁγιότητα κατά τήν ὀρθόδοξη παράδοση.
(β) Σχετικά μέ τούς διαλόγους μετά τῶν ἑτεροδόξων, ἀφοῦ μέ ἐρωτᾶτε, ἔχω νά σᾶς πῶ ὅτι προσωπικῶς εἶμαι ὑπέρ τῶν διαλόγων. Πάντοτε ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔκανε διαλόγους μέ τούς ἑτεροδόξους ἐλπίζοντας στήν μετάνοιά τους καί στήν ἐπιστροφή τους στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀπό τήν ὁποία ἀπεκόπησαν.
- ΑΝ ΣΤΕΛΝΑΜΕ ΣΤΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ ΕΝΑΝ ΠΑΪΣΙΟ Ή ΕΝΑΝ ΠΟΡΦΥΡΙΟ
Ἐνῶ ὅμως εἶμαι ὑπέρ τῶν διαλόγων, χωρίς νά θέλω νά θίξω κανένα ἀδελφό, ἔχω κάποιες ἀντιρρήσεις μέ τό ποιούς ἀποστέλλουμε στόν διάλογο αὐτό.
Ἄς φανταστοῦμε μεταξύ τῶν ἀποστελλομένων ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία γιά διάλογο μέ τούς Παπικούς νά εἶναι ἕνας ὅσιος Πορφύριος καί ἕνας ὅσιος Παΐσιος.
Καί ἀπό τήν ὄψη τους μόνο θά ἦταν θαυμαστοί καί φοβεροί στούς αἱρετικούς! Ἐπειδή δέ αὐτοί θά ἦταν κεκαθαρμένοι ἀπό τήν ἄσκηση, ὡς δοχεῖα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, οἱ λόγοι τους δέν θά ἐπέστρεφαν κενοί, ὅπως λέγει κάπου ὁ Ἠσαΐας (55,10-11), ἀλλά θά ἦταν ἀποτελεσματικοί καί θά ἐνεργοῦντο στίς καρδιές τῶν ἀκροωμένων.
Ἀφήνω καί τό ἄλλο, ὅτι αὐτοί οἱ ὅσιοι Πατέρες μέ ἕνα σταύρωμά τους σέ ἕναν αἱρετικό, Παπικό ἤ Προτεστάντη, μπορεῖ νά τοῦ ἔκαναν καί θαῦμα ἐκείνη τήν ὥρα καί νά ἦταν αὐτό μία βεβαία μαρτυρία περί τῆς ἀληθείας τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως. Πόσο πετυχημένος πραγματικά θά ἦταν ἕνας τέτοιος διάλογος μέ ἁγίους ἐκπροσώπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας!...
(γ) Ἐπειδή ἐμνημόνευσα τόν ἁγιασμένο Γέροντα πατέρα Παΐσιο, καταθέτω μία φράση πού γράφει στά βιβλία του, πού ἀποτελεῖ βάση γιά τίς συμπροσευχές μέ τούς ἑτεροδόξους καί τήν ἕνωσή μας μαζί τους.
Εἶπε ὁ Γέροντας: «Γιά νά συμπροσευχηθοῦμε μέ κάποιον πρέπει νά ἔχουμε τήν ἴδια πίστη μ᾽ αὐτόν»!!! Μ᾽ αὐτή τήν ὀρθόδοξη βάση καταρρίπτονται οἱ φαιδρότητες τῶν συμπροσευχῶν καί τά λεγόμενα περί ἑνώσεώς μας μέ τούς ἑτεροδόξους. Ἡ ἕνωσή μας μέ τούς Παπικούς θά γίνει μόνον ἐάν αὐτοί δεχθοῦν τήν Πίστη μας. Νά μετανοήσουν δηλαδή γιά τίς πλάνες τους, νά τίς ἀπαρνηθοῦν καί νά δεχθοῦν τήν Ὀρθόδοξη Πίστη.
Τότε, κατά τόν ἅγιο Γέροντα πατέρα Παΐσιο, καί μόνο τότε, ἐπιτρέπεται νά προσευχόμεθα μαζί τους καί τότε θά ἑνωθοῦμε μαζί τους, τελοῦντες μέ αὐτούς τήν θεία Λειτουργία καί πίνοντες τό Πανάγιο Αἷμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀπό τό ἴδιο ἅγιο Ποτήριο.
Χωρίς τήν ὀρθοδοξοτάτη αὐτή βάση τοῦ πατρός Παϊσίου (ὅτι δηλαδή πρέπει πρῶτα νά συμφωνήσουμε στήν πίστη), πᾶσα «ἕνωση» θά εἶναι ψευδοένωση καί θά διαλυθεῖ στό «πί» καί «φί» μέ τήν ἔντονη καί συνεχῆ διαμαρτυρία, δός δ᾽ εἰπεῖν καί τά «γιουχαΐσματα», τοῦ ὀρθοδόξου λαοῦ μας, ὁ ὁποῖος, κατά Ἐγκύκλιο Ὀρθοδόξων Πατριαρχῶν, εἶναι ὁ φύλαξ καί ὁ φρουρός τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως.
Εἶπα «γιουχαΐσματα», γιατί πραγματικά ἀναφέρεται στήν παράδοση ὅτι ὁ ὀρθόδοξος λαός στήν Κωνσταντινούπολη ὑποδέχθηκε μέ «γιουχαΐσματα» τούς ἐρχομένους ἀπό τήν Σύνοδο τῆς Φερράρας-Φλωρεντίας Ἀρχιερεῖς, οἱ ὁποῖοι ὑπέγραψαν τήν «ἕνωση» μέ τούς Παπικούς, καί ἔρριξε σύνθημα νά μήν ἐκκλησιάζονται στούς Ναούς πού λειτουργοῦν αὐτοί οἱ Ἀρχιερεῖς, ὅλοι δέ οἱ Ὀρθόδοξοι συσπειρώθηκαν γύρω ἀπό τόν ἅγιο Μᾶρκο τόν Εὐγενικό καί στό πρόσωπό του μόνο ἔβλεπαν τήν ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
Τούς ἄλλους, τούς ὑπογράψαντας τήν «ἕνωση», τούς θεωροῦσαν προδότες. Οἱ ἴδιοι δέ οἱ ὑπογράψαντες τήν «ἕνωση» Ἀρχιερεῖς καταδίκαζαν ἔπειτα τόν ἑαυτό τους καί ἔλεγαν: «Ἡ χείρ αὕτη ὑπέγραψε; Κοπήτω»!
ΔΟΓΜΑ: Η δημόσια παρέμβαση σας για την καταψήφιση υποψηφίων που δηλώνουν άθεοι θεωρήθηκε από ορισμένους ως παρέμβαση στα της πολιτικής. Τι απαντάτε εσείς και ποιον είχατε κατά νου όταν τα λέγατε;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ: 3. Ἔρχομαι τώρα, κ. Λουδάρο, στό τελευταῖο ἐρώτημά σας, τό ὁποῖο εἶναι διμερές. Ἀναφέρονται ὅμως καί τά δύο μέρη τοῦ ἐρωτήματός σας στήν σύντομη ὁμιλία μου, πού ἔκανα στήν κοπή πίττας τῆς «Ἀδελφότητος τῶν Δημητσανιτῶν» ἐν Ἀθήναις.
Στήν συγκέντρωση ἐκείνη ὁμιλοῦσα στό ποίμνιό μου, σέ Δημητσανῖτες καί Γορτυνίους χριστιανούς. Ἦταν καί ἐπίσημοι ἐκεῖ Ἀρκάδες Βουλευτές καί Ὑπουργοί. Ὁμίλησα ἐπί πολύ, τμῆμα ὅμως μόνο τῆς ὁμιλίας μου δημοσιεύθηκε.
Ναί, στήν αὐθόρμητη αὐτή ὁμιλία μου εἶπα γιά τήν πατρίδα μας τήν Ἑλλάδα νά εἶναι χώρα Θεοῦ, ἀφοῦ καί τό Σύνταγμά της ἀρχίζει μέ τήν ἐπίκληση τῆς Ἁγίας Τριάδος. Εἶπα ὅτι οἱ ἥρωες τοῦ ᾽21, πού μᾶς παρέδωσαν πατρίδα ἐλευθέρα ἦταν βαθειά θρησκευόμενοι ἄνδρες.
Εἶπα γιά τόν Κολοκοτρώνη πού εἶπε «ὅταν πιάσαμε τά ἄρματα, εἴπαμε ὅτι ἀγωνιζόμαστε πρῶτα ὑπέρ πίστεως καί ἔπειτα ὑπέρ πατρίδος». Καί εἶπα ἀκόμη ὅτι στήν Δημητσάνα μας γεννήθηκε ὁ μεγάλος ἐκεῖνος ἄνδρας, ὁ ἅγιος καί ὁ ἥρωας, ὁ ἱερομάρτυρας πατριάρχης Γρηγόριος ὁ Ε´, πού τό σχοινί τῆς ἀγχόνης Του ἔδωσε σύνθημα ἐξεγέρσεως κατά τοῦ ἐχθροῦ. Καί ἀφοῦ μέ τόσους ἀγῶνες αὐτοί οἱ ἥρωες μᾶς παρέδωσαν μιά ἐλεύθερη Ἑλλάδα, ζυμωμένη στήν πίστη τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγιᾶς, δέν ἔχουμε κανένα δικαίωμα ἐμεῖς νά τήν ἀλλοιώσουμε καί νά τήν παραδώσουμε ἄθεη στά παιδιά μας.
- «ΠΑΛΙΑΝΘΡΩΠΟΣ» Ο ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
«Τί εἶναι αὐτά τά πράγματα – εἶπα μέ δυνατή τήν φωνή – πού συμβαίνουν στίς μέρες μας, ἀδελφοί μου Γορτύνιοι χριστιανοί; Πῶς ἀφήσαμε ἀδιαμαρτύρητα τό ὅτι βρέθηκε βουλευτής στόν ὀρθόδοξο αὐτό τόπο νά ἐμπαίξει, ὁ παλιάνθρωπος, τό ἅγιο Ποτήρι τῆς πίστης μας, πού μέσα του ἔχει τό Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Χριστοῦ; Ἄς τοῦ μηνύσει κάποιος ἀπό σᾶς πού μέ ἀκοῦτε ὅτι τόν εἶπα “παλιάνθρωπο” καί ἐλᾶτε ἔπειτα στό δικαστήριο, γιά νά ἀκούσετε τό τί θά πῶ.
Ἀκοῦτε, χριστιανοί, ἔχουμε εὐθύνη γιά τήν πατρίδα μας τήν Ἑλλάδα. Εἶμαι τέκνον ἥρωα ἀλβανικῶν ὀρέων, πού στά χιονισμένα βουνά τῆς Ἀλβανίας οἱ πατέρες μας ἔβλεπαν μπροστά στά στρατεύματα τήν Μαυροφόρα νά ἁπλώνει τά χέρια Της καί τά βόλια νά κάνουν στροφή.
Αὐτήν τήν ἱερή ἱστορία τῆς Ἑλλάδος πρέπει νά κρατήσουμε καί νά δώσουμε στά παιδιά μας, γιά νά βαδίσουν καί αὐτά στήν ἴδια γραμμή τῶν ἡρώων τῆς πίστης μας». Κάπου παρακάτω, θυμᾶμαι ὅτι εἶπα:
«Χριστιανέ, ἡ ψῆφος σου εἶναι ἱερό πράγμα, τόσο ἱερό, ὥστε πρέπει νά κάνεις τό σταυρό σου, γιά νά τήν ρίξεις στήν κάλπη. Ὅταν ὁ ἄλλος σοῦ λέει φανερά ὅτι δέν πιστεύει στόν Θεό, ἐσύ ὁ χριστιανός, πού κάνεις τό σταυρό καί ἀνάβεις καντήλι, θά δώσεις τήν ψῆφο στόν ἄθεο, γιά νά σοῦ κυβερνήσει τήν ὀρθόδοξη πατρίδα σου;»
Ἐλησμόνησα ὅμως τότε νά πῶ τόν λόγο μέ τόν ὁποῖο τελείωσα τήν ὁμιλία μου στό Συνέδριο τῆς Θεσσαλονίκης, Ἐκκλησία καί Ἀριστερά, ὅπου ἀπεστάλην μέ ἄλλους Πατέρες Ἱεράρχες ἐκ μέρους τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, γιά νά ὁμιλήσουμε. Ἐκεῖ εἶπα τόν λόγο τοῦ Λέχ Βαλέσσα: «Ὁ χωρίς Θεό ἄνθρωπος εἶναι ἐπικίνδυνος»!
(α) Ἐρχόμενος κατ᾽ εὐθεῖαν στό ἐρώτημά σας, κ. Λουδάρο, σᾶς λέγω ὅτι ἡ Ἐκκλησία δέν πρέπει νά ἐμπλέκεται στήν πολιτική, πρέπει ὅμως νά ρίπτει φῶς στήν πολιτική.
Περί αὐτοῦ μπορεῖ νά γραφεῖ μέ πηγή τήν Παλαιά Διαθήκη μία ὡραία βιβλική μελέτη γιά τούς ἀγῶνες τοῦ Σαμουήλ, τοῦ Ἠλία καί τῶν μετέπειτα προφητῶν, ὥστε ὁ ἄρχοντας τῆς χώρας νά ἐμφορεῖται ἀπό τό πνεῦμα τῆς καθαρᾶς μωσαϊκῆς θρησκείας, χωρίς ἀλλοιώσεις. Παραπέμπω γιά τό σοβαρό αὐτό θέμα στό περισσότερο ἀπό σπουδαῖο βιβλίο τοῦ μακαριστοῦ πολυσεβάστου καί πολυφιλήτου καί πολυκλαύστου διδασκάλου μου Βασιλείου Βέλλα, Θρησκευτικαί Προσωπικότητες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τόμ. Α´ καί Β´.
ΔΟΓΜΑ: Πως σχολιάζετε τα όσα ειπώθηκαν σχετικά με την αναφορά σας στον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄ και το «ρεύμα» στο ράσο σας; Τι απαντάτε στους επικριτές σας;
(β) Στήν ἀναφερομένη παραπάνω μου ὁμιλία, σέ κάποια πλοκή τοῦ λόγου μου, ἔχοντας ὑπ᾽ ὄψιν τήν πολεμική τοῦ κόσμου ἐναντίον μας, ὅταν κηρύττουμε σ᾽ αὐτόν τό γνήσιο καί ἀπερίτμητο προφητικό κήρυγμα, ἀλλά καί ὅτι ὁ Θεός ἐμᾶς τούς κήρυκάς Του μᾶς καθιστᾶ δυνατούς καί ἰσχυρούς, εἶπα: «Τό ράσο μου πετάει τριφασικό ρεῦμα...».
- ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΑΠΑΔΩΝ ΤΑ ΡΑΣΑ ΕΧΟΥΝ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟ ΡΕΥΜΑ
Ὁμολογῶ ὅτι ἡ φράση μου αὐτή ἦταν ἡμαρτημένη καί ἐσφαλμένη σέ τοῦτο τό σοβαρό: Δέν ἔπρεπε νά πῶ ὅτι τό δικό μου ράσο πετάει τριφασικό ρεῦμα, ἀλλά «ὅλων τῶν Παπάδων καί Δεσποτάδων τά ράσα ἔχουν τριφασικό ρεῦμα», γιατί ὅλους τούς Λειτουργούς του ὁ Θεός τούς ἔκανε «πῦρ φλέγον».
Ἔτσι λέγει τό Ψαλτήριο: «Ὁ ποιῶν... τούς λειτουργούς αὐτοῦ πῦρ φλέγον» (Ψαλμ. 103,4). Ὁ λόγος μου ὅτι ἐμεῖς οἱ Ἱερεῖς «πετᾶμε φωτιά» εἶναι ἀκριβῶς σέ λαϊκή ἔκφραση αὐτοῦ τοῦ ψαλμικοῦ ρητοῦ, ὅτι οἱ λειτουργοί τοῦ Θεοῦ εἶναι «πῦρ φλέγον».
Ἐννοεῖται βέβαια ὅτι ἐμεῖς οἱ Λειτουργοί τοῦ Ὑψίστου πρέπει νά διάγουμε καθαρό βίο, γιά νά διατηρεῖται αὐτό τό θεϊκό πῦρ τῆς Πεντηκοστῆς ἄσβεστο στήν καρδιά μας. Ὅτι δέ, πραγματικά, οἱ Λειτουργοί τοῦ Θεοῦ εἶναι «πῦρ φλέγον» παραπέμπω τούς ἐμπαῖκτες στήν περικοπή τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅπου λέγεται ὅτι ἄπιστοι ἀξιωματοῦχοι πῆγαν νά εἰρωνευθοῦν καί νά ἐμπαίξουν τόν προφήτη Ἠλία καί κατέπεσε πῦρ ἐξ οὐρανοῦ καί τούς κατέφαγε (βλ. Δ´ Βασ. κεφ. 1).
(γ) Ὅσον ἀφορᾶ γιά τίς ἐπικρίσεις πού μοῦ γράφετε ἤ τούς ἐμπαιγμούς τῶν ἀντιθέτων γι᾽ αὐτά πού εἶπα, μέ εἰλικρίνεια λέγω ὅτι δέν μέ νοιάζει καθόλου. Ὄχι μόνο δέν μέ νοιάζει, ἀλλά καί εὐφραίνομαι.
Ἔμαθα ἀπό τήν μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἀπό τήν διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων, ἀπό τούς βίους τῶν Ἁγίων καί ἀπό τά φλογερά κηρύγματα τοῦ ἀειμνήστου ἁγίου Μητροπολίτου Φλωρίνης πατρός Αὐγουστίνου, πνευματικοῦ μου Πατρός καί Διδασκάλου, ὅτι τό γνήσιο προφητικό κήρυγμα ἐμπαίζεται καί διώκεται.
Ὁ πατήρ Αὐγουστῖνος εἶχε πεῖ κάποτε: «Ἐάν ἐμεῖς οἱ Ἱεροκήρυκες δέν πεθάνουμε στίς φυλακές, εἴμεθα ψεῦτες καί ψευδοπροφῆτες»! Δέν θέλω νά εἶμαι ψευδοπροφήτης, ἀλλά ἀληθινός προφήτης τοῦ Γιαχβέ Σαβαώθ, τοῦ Κυρίου τῶν Δυνάμεων, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Βλέπω ὅμως ἀκάθαρτη καί λασπωμένη τήν καρδιά μου καί παρακαλῶ τήν Κυρία Θεοτόκο νά μοῦ δώσει καθαρή καρδία καί νά μέ χρησιμοποιεῖ ὡς ὄργανό Της γιά τήν ἐξαγγελία τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, γνησίου καί καθαροῦ, ὅπως αὐτός ὁ λόγος ὑπάρχει στήν Ἁγία Γραφή καί ἑρμηνεύτηκε ἀπό τούς ἁγίους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας.
__________________________________________
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ Όταν επικοινωνήσαμε με τον μητροπολίτη Γόρτυνος κ. Ιερεμία προκειμένου να του ζητήσουμε μια συνέντευξη για τα θέματα που έχει θίξει κατά καιρούς στον δημόσιο λόγο του, δέχθηκε με ευγένεια θέτοντας μας όμως δυο βασικές προϋποθέσεις.
Πρώτον, να ερωτηθεί γραπτώς και να απαντήσει ο ίδιος όπως ακριβώς το επιθυμεί και δεύτερον να μην γίνει καμία παρέμβαση στα λεγόμενά του.
Για την πρώτη παράμετρο που έθεσε ο σεβασμιώτατος, αν και στο ΔΟΓΜΑ προτιμούμε πάντα τις δια ζώσης συνεντεύξεις ώστε να μπορεί να γίνεται ένας ζωντανός διάλογος μεταξύ του δημοσιογράφου και του συνεντευξιαζόμενου, αλλά και να υπάρχει μια διαχείριση του όγκου του τελικού αποτελέσματος, δεν φέραμε αντίρρηση.
Στο δεύτερο σκέλος η απάντηση μας ήταν προφανώς θετική αφού το ΔΟΓΜΑ έχει αποδείξει εμπράκτως πως σέβεται και τηρεί τους κανόνες της δημοσιογραφικής δεοντολογίας και σε καμία περίπτωση δεν θα αλλοίωνε το περιεχόμενο μιας συνέντευξης.
Βέβαια το αποτέλεσμα που παρουσιάζουμε σήμερα ξεπερνά σε όγκο και στη δομή, τις συνεντεύξεις όπως τις έχουμε συνηθίσει. Ωστόσο επειδή υποσχεθήκαμε στον σεβασμιώτατο πως θα του δώσουμε τον χώρο και την άνεση να εκφράσει τις θέσεις του στα ερωτήματα μας όπως ακριβώς το επιθυμεί, δημοσιεύουμε αυτούσιες τις απαντήσεις του έχοντας προσθέσει μόνον τις ερωτήσεις που του αποστείλαμε.
dogma.gr
