Το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών υιοθετεί την πρόταση της τουρκικής πλευράς για κοινή διαχείριση του φυσικού αερίου της Κυπριακής ΑΟΖ.
Τη στήριξη της Βρετανίας φέρεται να έχει η Τουρκία στις προκλητικές της κινήσεις εντός της Κυπριακής ΑΟΖ καθώς το Βρετανικό ΥΠΕΞ προτείνει τη σύσταση κοινής επιτροπής Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με σκοπό τη διαχείριση από κοινού του φυσικού πλούτου του νησιού.
Αυτό αποκαλύπτει ο «Φιλελεύθερος» της Κύπρου όπου σε δημοσίευμα του υποστηρίζει ότι «με πρόσχημα την αποκλιμάκωση της έντασης μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ, το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών, υιοθετεί την πρόταση της τουρκικής πλευράς για κοινή διαχείριση του φυσικού αερίου της Κυπριακής ΑΟΖ προτάσσοντας την ανάγκη «διαλόγου» και ζητώντας από την Ε.Ε. να μην επιβάλλει κυρώσεις κατά της Τουρκίας.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, το Λονδίνο διατυπώνει τον ισχυρισμό ότι «ο διάλογος είναι η ενδεδειγμένη οδός προκειμένου να λυθεί το ζήτημα που προέκυψε στην Ανατολική Μεσόγειο και όχι η λήψη μέτρων που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεπανόρθωτη ζημιά τις ευρω-τουρκικές σχέσεις».
Η Βρετανία κατέστησε κοινωνούς των θέσεών της, συγκεκριμένα κράτη-μέλη, καθώς και επίσημους της Ε.Ε, ενώ παρενέβη σε διπλωματικό επίπεδο, με προφανή στόχο να φρενάρει την επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Τουρκίας ή οι κυρώσεις αυτές να είναι ανώδυνες.
Στο πλαίσιο αυτό, Βρετανοί διπλωμάτες έθεσαν δύο επιχειρήματα προκειμένου να πείσουν για την «ορθότητα» των θέσεών τους:
1. Υποστήριξαν ότι ενδεχόμενα ισχυρά μέτρα κατά της Τουρκίας θα αυτοεγκλωβίσουν την Ε.Ε. σε μια διαδικασία που δύσκολα θα μπορεί να ανακληθεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις ευρω-τουρκικές σχέσεις, φροντίζοντας να υπενθυμίσουν και τη συμφωνία Βρυξελλών-Άγκυρας στο προσφυγικό, που ως γνωστόν καίει τα κράτη-μέλη και κυρίως τη Γερμανία.
2. Παράλληλα, διατύπωσαν τον ισχυρισμό ότι εάν ληφθούν ισχυρά μέτρα κατά της Τουρκίας, τότε ίσως δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά αποκτά πλεονέκτημα, κάτι που σύμφωνα με τους Βρετανούς δεν είναι βέβαιο ότι θα λειτουργήσει εποικοδομητικά τόσο για την εκτόνωση της έντασης, όσο και για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Οι κινήσεις της Βρετανίας αντανακλώνται εν πολλοίς και στις τοποθετήσεις της υπουργού Άμυνας της χώρας, Πένι Μόρντοντ, η οποία ανέφερε ότι όπου υπάρχουν διαφωνίες πρέπει να λύνονται με διάλογο.
Σύμφωνα με τη Βρετανίδα αξιωματούχο «όπου έχουμε διαφωνίες, αυτές τις διαφωνίες θα πρέπει να τις συζητούμε.
»Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να τις επιλύσουμε» επεσήμανε, τοποθέτηση η οποία έχει προφανώς την έννοια της νουθεσίας για τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει όλοι να αντιμετωπίσουν την εισβολή της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ: Μέσω διαλόγου.
Άλλωστε, για τους Βρετανούς οι ενέργειες της Τουρκίας λαμβάνουν χώρα κάπου αλλού, ή εν πάση περιπτώσει αόριστα, στην ανατολική Μεσόγειο.
Και σε κάθε περίπτωση όχι στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι κινήσεις του Λονδίνου εντάσσονται στο γενικότερο πλαίσιο της προσπάθειας γκριζαρίσματος της κυπριακής ΑΟΖ, κάτι που όπως αποκάλυψε ο «Φιλελεύθερος», είχε ως αποτέλεσμα το Φόρεϊν Όφις να επιχειρήσει αποδόμηση της υποστηρικτικής -προς τη Λευκωσία- δήλωσης Μογκερίνι, αναγκάζοντας την Ε.Ε. να αναφέρεται σε «τουρκικές έκνομες ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο» και όχι στην κυπριακή ΑΟΖ.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο υφυπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Άλαν Ντάνκαν, προέβη σε δημόσιο γκριζάρισμα της κυπριακής ΑΟΖ (αφού συναντήθηκε με τον Τούρκο πρέσβη στο Λονδίνο).
Όπως βεβαίως δεν είναι επίσης τυχαία η γραπτή «διευκρίνιση» του Φόρεϊν Όφις, το οποίο έριξε λάδι στη φωτιά και νερό στον μύλο της Τουρκίας, προκαλώντας δικαίως θύελλα αντιδράσεων στην Κύπρο.
Την ίδια ώρα, οι Βρυξέλλες επιχειρούν να δρομολογήσουν το πακέτο «επιλογών» μέτρων, στη βάση κοινών προτάσεων της ΕΥΕΔ και της Κομισιόν.
Σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα της κυπριακής εφημερίδας, οι υπηρεσίες της Ε.Ε. πραγματοποίησαν ήδη συντονιστική συνάντηση, στο πλαίσιο της οποίας έγινε ανταλλαγή απόψεων επί διαφόρων πιθανών μέτρων.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν θα καθυστερήσουν και σύντομα αναμένεται να υποβάλουν τις προτάσεις τους, προς τον Πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι, που έχουν αναλάβει συντονιστικό ρόλο.
Στόχος της Λευκωσίας είναι να υπάρξει απόφαση για λήψη μέτρων από την Ε.Ε., το συντομότερο, δυνατότητα που παρέχεται στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις 15 Ιουλίου ή στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, που όπως πληροφορούμαστε, αναμένεται να ορίσει η Φινλανδική Προεδρία στις 18 Ιουλίου.
Επί της ουσίας, γίνεται κατανοητό ότι τα δρομολογούμενα μέτρα δεν πρέπει να εξαντλούνται στο πάγωμα προενταξιακών κονδυλίων και στον τερματισμό των συναντήσεων υψηλού επιπέδου Ε.Ε.-Τουρκίας, κάτι που ήδη εξήγγειλε ο Επίτροπος διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν.
Αν και τα εν λόγω μέτρα έχουν τη δική τους σημασία και δεν υποτιμούνται, γίνεται κατανοητό ότι δεν μπορούν να θεωρηθούν ως επαρκής απάντηση στην τουρκική εισβολή στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Είναι γι’ αυτό τον λόγο που θεωρείται απαραίτητη η υλοποίηση της απόφασης της Συνόδου Κορυφής για λήψη και «στοχευόμενων μέτρων», τα οποία παραπέμπουν ευθέως και σε κυρώσεις, που δυνητικά θα μπορούσαν να επιβληθούν κατά της ίδιας της Τουρκίας, εταιρειών ή/και προσώπων που ενέχονται στις παράνομες γεωτρήσεις.
Κάτι πάντως που δεν θα γίνει αυτόματα, αλλά όπως επανειλημμένα δημοσιεύσαμε, απαιτεί χρόνο (όπως και στην περίπτωση της Ρωσίας για το Ουκρανικό), «αναλόγως και της κατάστασης επί του εδάφους», δηλαδή στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το «στοίχημα» των στοχευμένων μέτρων είναι εξαιρετικά σημαντικό, ενόψει και της διαφαινόμενης κλιμάκωσης των τουρκικών έκνομων ενεργειών, με την παρουσία του δεύτερου γεωτρύπανου, που όπως όλα δείχνουν θα επιχειρήσει σε πρώτη φάση στη θαλάσσια περιοχή της κατεχόμενης Καρπασίας.
Γίνεται κατανοητό ότι εάν η Τουρκία δεν κληθεί να καταβάλει ουσιαστικό κόστος, τότε οι πιθανότητες πλήρους αποθράσυνσης και επιχείρησης και σε περιοχές αδειοδοτημένων οικοπέδων στην κυπριακή ΑΟΖ, δεν θα μπορούν να αποκλεισθούν. Κάτι που θα πρέπει να συνυπολογιστεί κατά τη λήψη των αποφάσεων της Ε.Ε.
Κυπριακό ΥΠΕΞ: Πυρετός διεργασιών
Πυρετός διεργασιών με στόχο την επιβολή μέτρων κατά της Τουρκίας επικρατεί στο υπουργείο Εξωτερικών.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης χειρίζεται προσωπικά το ζήτημα και βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τις Βρυξέλλες και με ομολόγους του στην Ε.Ε., προσβλέποντας σε υλοποίηση των αποφάσεων του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και της Συνόδου Κορυφής, με στόχο την επιβολή στοχευόμενων μέτρων κατά της Άγκυρας.
Ο υπουργός Εξωτερικών επέβαλε συσκότιση, με αποτέλεσμα επαφές και συναντήσεις γύρω από το ζήτημα να μην δημοσιοποιούνται.
Η Λευκωσία έχει επίγνωση των δυσκολιών, δεδομένης της στάσης κάποιων κρατών-μελών και κυρίως της Βρετανίας.
Παρά τις δυσκολίες, η Λευκωσία δεν τα βάζει κάτω και επιχειρεί να αξιοποιήσει τους δύο «σταθμούς» που παρέχονται, στις 15 Ιουλίου στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και στις 18 Ιουλίου στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, προσβλέποντας στην έγκριση μέτρων κατά της Τουρκίας.
Στόχος είναι να «ανοιχθεί λογαριασμός» μέτρων και κυρώσεων, ούτως ώστε να δημιουργηθεί δυνατότητα κλιμακωτής ενίσχυσής τους, εάν και εφόσον κριθεί απαραίτητο από τις συνθήκες που θα επικρατούν επί του εδάφους, στην κυπριακή ΑΟΖ. Δηλαδή, αναλόγως της στάσης που θα τηρήσει η Άγκυρα.
Σημειώνεται ότι η έγκριση ενδεχόμενων στοχευόμενων μέτρων απαιτεί ομόφωνη απόφαση των «28», ενώ στη συνέχεια απαιτούνται άλλες δύο αποφάσεις, μια επίσης με ομοφωνία ούτως ώστε η απόφαση να προσλάβει το απαραίτητο νομικό περίβλημα και μια με ειδική πλειοψηφία (έγκριση του εφαρμοστέου κανονισμού).
Το «Yavuz» φτάνει στην Κύπρο
Προς τη θαλάσσια περιοχή της Καρπασίας, ανατολικά της Κύπρου, πλέει το τουρκικό γεωτρύπανο «Γιαβούζ», ενώ εκτιμάται ότι μέχρι την Κυριακή (30/6) θα έχει φτάσει στον προορισμό του.
Σημειώνεται ότι η Λευκωσία ανέμενε τη συγκεκριμένη πορεία του γεωτρύπανου και προς αυτή την κατεύθυνση, άλλωστε, με NAVTEX που εξεδόθη την Παρασκευή, δέσμευσε για ασκήσεις σε διαδοχικά διαστήματα από την 1η έως και την 10η Ιουλίου μια θαλάσσια περιοχή στα ανατολικά της Κύπρου, η οποία περιλαμβάνει τμήματα των οικοπέδων 2 και 3 της κυπριακής ΑΟΖ.
Με βάση και τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας Ντονμέζ και άλλων Τούρκων αξιωματούχων, στη Λευκωσία υπολογίζουν ότι σε αυτή την περιοχή θα καταπλεύσει το «Γιαβούζ» για να πραγματοποιήσει γεωτρήσεις.
Συγκεκριμένα, ανώνυμοι Τούρκοι αξιωματούχοι εμφανίζονται να αναφέρουν σε τουρκικά ΜΜΕ ότι το «Γιαβούζ» θα πραγματοποιήσει γεώτρηση σε ΑΟΖ την οποία διεκδικεί η Κυπριακή Δημοκρατία, μη αφήνοντας περιθώρια παρερμηνείας για τους σχεδιασμούς της Άγκυρας.
Στο οικόπεδο 3 βρίσκεται ο στόχος «Σουπιά», στον οποίο τον Φεβρουάριο του 2018 η ιταλική ΕΝΙ επρόκειτο να πραγματοποιήσει διερευνητικές γεωτρήσεις, κάτι που τελικά δεν έγινε, καθώς το τουρκικό ναυτικό απέκλεισε την περιοχή, μη επιτρέποντας στο πλωτό γεωτρύπανο «SAIPEM 12000» να προσεγγίσει.