ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ
Ο Επίσκοπος ήταν ο Εθνεγέρτης του Μωρηά, μαζί με τους οπλαρχηγούς και τους προκρίτους.
Γεννήθηκε στη Δημητσάνα στα 1778. Πήγε στη Σχολή της γενέτειράς του. Και δάσκαλο είχε τον Αγάπιο. Αργότερα κατέβηκε στο Άργος, όπου χειροτονήθηκε διάκονος.
Και μετά πήγε στη Σμύρνη, όπου συνάντησε το συμπατριώτη του, τον Μητροπολίτη Γρηγόριο, και κατόπιν Εθνομάρτυρα Πατριάρχη.
«Κι ο Γρηγόριος, που άλλο δε ζητούσε παρά να βοηθάει νέους για να γίνουν χρήσιμοι στην Εκκλησία και στο Έθνος», του έδωσε όλα τα μέσα για να σπουδάσει στη Σχολή της Σμύρνης. Εκεί ο διάκονος Γερμανός παρακολούθησε θεολογικά μαθήματα, Φιλοσοφία, Φιλολογία και γαλλική λογοτεχνία. Έτσι έγινε ένας μορφωμένος κληρικός, τόσο δύσκολο για τα χρόνια εκείνα της σκλαβιάς. Δεν ήταν όμως μόνο αυτά που έκανε ο σεβαστός Ιεράρχης για το συμπατριώτη του. Του έδινε κι ένα άλλο ανεκτίμητο δώρο: τον εαυτό του, ζωντανό παράδειγμα, γεμάτο ζήλο κι αφοσίωση στην ιερή του αποστολή.
Όταν ανέβηκε στον Πατριαρχικό θρόνο ο Γρηγόριος ο Ε', τον ακολούθησε στην Κωνσταντινούπολη και ο Γερμανός. Κι έγινε τότε το «δεξί» χέρι του Πατριάρχη... Το αυστηρό του ήθος, η σοβαρότητά του, η αξιοπρέπειά του τον επέβαλλαν στο Πατριαρχείο και στην ελληνική κοινότητα.
Ο Γερμανός γράφει την εξής χαρακτηριστική φράση:
«Ο άνθρωπος που νοιώθει ευγνωμοσύνη προς τους συνεργάτες του, είναι έτοιμος να κινδυνεύση μαζί τους όταν αδίκως πάσχουν».
Κι αυτό ήρθε στιγμή που το έδειξε και στην πράξη. Όταν οι Τούρκοι εξόρισαν τον Γρηγόριο τον Ε' στο Άγιο Όρος, τον ακολούθησε και ο Γερμανός, πρεσβύτερος τότε.
Αλλ' ο Πατριάρχης δεν τον κράτησε πολύ κοντά του. «Γύρισε στην Κωνσταντινούπολη, του είπε. Εδώ δεν χρειάζεσαι τώρα πια. Ενώ εκεί θα είσαι πολύ χρήσιμος».
Γύρισε στην Πόλη και σε λίγα χρόνια, χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών, στις 25 Μαρτίου 1807.
Ο νέος Ιεράρχης κατέβηκε στο Μωρηά γεμάτος ζωή και παλμό ιερό. Και ρίχτηκε στην πνευματική του αποστολή. Περιόδευε, καβάλα σε μουλάρι, από χωριό σε χωριό και από πόλη σε πόλη, όλο το Μωρηά. Και συμβούλευε και νουθετούσε. Και κατηύθυνε κάθε ενέργεια της Φιλικής Εταιρείας με κόπο και μόχθο και πρόσφερε από το υστέρημά του μεγάλα ποσά... Ως στις 10 Μαρτίου 1821 όταν κατέφυγε στην Αγία Λαύρα.
Και σε δυο-τρεις μέρες έφθασαν εκεί και ο Επίσκοπος Κερνίκης, ο Ζαΐμης, ο Φωτήλας, ο Λόντος και άλλοι. Εκεί πήραν τη μεγάλη απόφαση. Και ο Ιεράρχης τούς εξέθεσε τους κινδύνους και τους έδωσε θάρρος και τόλμη. Και κατέληξε με τη φράση: «Η ιστορία και το μέλλον της Ελλάδος στηρίζονται επάνω σε τρεις λέξεις: Θρησκεία, Ελευθερία, Πατρίς».
Στο Ιστορικό εκκλησάκι του Μοναστηριού λειτούργησε ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Και μ' ευλάβεια και ιερή συγκίνηση οπλαρχηγοί και στρατιώτες κοινώνησαν των Άχραντων Μυστηρίων. Και στο τέλος από την Ωραία Πύλη ευλόγησε τη Σημαία της Ελληνικής Επαναστάσεως...
Έτσι η «αυλαία» της Εθνεγερσίας σηκώθηκε. Τα καριοφίλια άρχισαν να βροντούν. Οι μάχες άνισες, σκληρές, διαδέχονταν η μια την άλλη. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός πολλά πρόσφερε στα χρόνια της Εθνεγερσίας. Πέθανε από εξανθηματικό τύφο στο Ναύπλιο στα 1826.
Πολλοί Έλληνες και ξένοι ιστορικοί μίλησαν και μιλούν με θαυμασμό για τον Εθνεγέρτη του Μωρηά. Ο ιστορικός Γόρδων έγραψε για τον Παλαιών Πατρών Γερμανό «ότι τα υψηλά του εκκλησιαστικά καθήκοντα και η δραστηριότης του ενέπνεαν τον ελληνικόν λαόν». Ο Γάλλος ιστορικός και Πρόξενος στην Πάτρα Πουκεβίλ ότι «ο Αρχιεπίσκοπος Γερμανός ήταν πολύ μορφωμένος, Ικανός και ενάρετος. Η φαντασία του ήταν ζωηρή. Η πίστις του ακράδαντος».
Ήταν μια μεγάλη φυσιογνωμία: Αγνός στη ζωή του, πιστός στο εθνικό χρέος, μεγαλόκαρδος στην ψυχή, μεγαλοπρεπής και επιβλητικός στο παράστημα, αλύγιστος κι όμως προσηνέστατος, πολύπειρος κι ωστόσο αδιάφθορος, εύγλωττος, άλλα εχέμυθος, στάθηκε μια μορφή από τις πιο σημαντικές στο μεγάλο αγώνα».
Αντί για άλλο μήνυμα του, να λίγες γραμμές από τη «διακήρυξη» προς τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, που Αυτός πρώτος υπέγραψε και «εστάλη» λίγο πριν την έκρηξη της Εθνεγερσίας.
«Ημείς, το ελληνικόν Έθνος των Χριστιανών, βλέποντας ότι μας καταφρονεί το οθωμανικόν γένος, και σκοπεύει τον όλεθρον εναντίον μας, πότε μ' έναν και πότε μ' άλλον τρόπον, απεφασίσαμεν σταθερώς ή να αποθάνωμεν όλοι ή να ελευθερωθώμεν. Και τούτου ένεκα, βαστούμεν τα όπλα εις χείρας, ζητούντες τα δικαιώματα μας....»
Δεσπόζουσα μορφή αναδείχθηκε ο Επίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός, που κλείνει την «αυλαία» της οθωμανικής κυριαρχίας και ανοίγει την πύλη της απελευθερώσεως των Ελλήνων. Ηγέτης συνετός και άντρας γενναίος ο Επίσκοπος Γερμανός, ορθώνεται μπροστά και στο κάθε ορθόδοξο κληρικό της εποχής μας και του ζητάει τον ίδιο ζήλο και την ίδια αγωνιστικότητα να δείχνει στους σημερινούς πνευματικούς αγώνες!...
Μιλούν τα γεγονότα
ΕΚΚΛΗΣΙΑ -ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ - 21
ΤΙΜΟΘΕΟΥ Κ. ΚΑΛΙΦΗ
Α' ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΝΩΣΕΩΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ
ΕΚΚΛΗΣΙΑ -ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ - 21
ΤΙΜΟΘΕΟΥ Κ. ΚΑΛΙΦΗ
Α' ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΝΩΣΕΩΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ