Πέμπτη 11 Μαΐου 2017

Σπάνια ορυκτά: Κρυμμένος θησαυρός ύψους 20 δισ. ευρώ

Διάσπαρτη η Ελλάδα από πολύτιμα πετρώματα που παραμένουν ακόμη αναξιοποίητα
 Ένας πραγματικός θησαυρός βρίσκεται ...κάτω από τα πόδια μας, τον οποίο όμως, παρά την οικονομική κρίση που το έχει «γονατίσει»,
το «αθάνατο» ελληνικό κράτος αφήνει ουσιαστικά αναξιοποίητο.
 
Η αξία των σπάνιων ορυκτών και πετρωμάτων, που σύμφωνα με τις μελέτες των ειδικών, βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στο ελληνικό υπέδαφος ξεπερνά κατά πολύ τα 20 δισ. ευρώ, αν σκεφτεί κανείς ότι μόνο τα πιστοποιημένα κοιτάσματα, χρυσού, χαλκού και αργύρου στη Β. Ελλάδα υπολογίζονται σε 12 δισ.
 
Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας το προηγούμενο διάστημα να ήταν στραμμένα στην υπόθεση των ορυχείων χρυσού στις Σκουριές Χαλκιδικής, υπάρχουν όμως δεκάδες περιπτώσεις ανά την Ελλάδα, όπου «χρυσοφόρα» κοιτάσματα σπάνιων ορυκτών παραμένουν ανεκμετάλλευτα. Και αυτό είναι βέβαια ενδεικτικό των χρόνιων παθογενειών της Πολιτείας που εξαγγέλλει μέτρα και πολιτικές ενίσχυσης της μεταλλευτικής δραστηριότητας, αλλά στην πράξη δεν έχει προχωρήσει τίποτα.
 
Όσο κι αν η πραγματική αξία αυτών των κοιτασμάτων εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ποιότητα και η καθαρότητα, η ζήτηση, αλλά και η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου, είναι βέβαιο ότι η συστηματική και σχεδιασμένη εκμετάλλευσή τους θα μπορούσε να αποφέρει σημαντικά ποσά στα δημόσια ταμεία.
 
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ
 
Ο «κρυμμένος θησαυρός» είναι γεωγραφικά κατανεμημένος σε όλη τη χώρα, με ιδιαίτερη έμφαση στη Β. Ελλάδα. Έτσι, σύμφωνα με τις μελέτες του ΙΓΜΕ, στη Χαλκιδική, την Κοζάνη και την Εύβοια υπάρχουν βεβαιωμένες ποσότητες 280 εκ. τόνων μαγνησίτη, εκτιμώμενης αξίας περί τα 10 δισ. ευρώ.
 
Πρόκειται για ορυκτό που χρησιμοποιείται ευρέως στα λιπάσματα και στα κεραμικά. Και πάλι στη Β. Ελλάδα, την Κρήτη, την Ζάκυνθο και την Αίγινα, έχουν βεβαιωθεί κοιτάσματα 100 εκ. τόνων διατομίτη, ορυκτού που χρησιμοποιείται ως φίλτρο για τη ζάχαρη και τους φυσικούς χυμούς, με εκτιμώμενη αξία που ξεπερνά τα 2 δισ.
 
Στη Χαλκιδική, πέρα από τα αποθέματα χρυσού, εντοπίζονται ποσότητες χαλκού, μολύβδου, αργύρου και ψευδαργύρου που η αξία τους υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ. Στην Κοζάνη έχουν βεβαιωθεί περί τους 4 εκ. τόνους χουντίτη, -εκτιμώμενης αξίας πάνω από 170 εκ.-, που χρησιμοποιείται σε δράσεις πυρόσβεσης ως επιβραδυντικό πυρός.
 
Παράλληλα, στα 100 εκ. ευρώ αποτιμώνται στην αγορά οι 5 εκ. τόνοι χαλαζία που χρησιμοποιείται στα ρολόγια και στα ηλεκτρονικά κυκλώματα, οι οποίοι έχουν εντοπιστεί στον Έβρο, το Κιλκίς, τη Λάρισα και την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. 800.000 τόνοι μαρμαρυγία, κατάλληλου για ηλεκτρικές εφαρμογές και μονωτικά υλικά, έχουν βεβαιωθεί στη Μακεδονία και τη Θράκη με αξία πάνω από 20 εκ. ευρώ.
 
Ακόμη, έχουν εντοπιστεί σημαντικά αποθέματα και άλλων ορυκτών, όπως βερμικουλίτη και βολαστονίτη, αλλά και πετρελαιούχου σχιστόλιθου στη Θράκη. Μια από τις γνωστότερες «χαμένες υποθέσεις» είναι αυτή με τον ζεόλιθο στην περιοχή Πετρωτά Έβρου, με την σχεδιαζόμενη επένδυση, ύψους 40 εκ. ευρώ, που επί χρόνια προσπαθεί να υλοποιήσει η εταιρία Geo-vet. Το κοίτασμα περιέχει περί τα 100 εκ. τόνους (τιμή στην αγορά 200-300 ευρώ/τόνο).
 
Αν και από το 2011, με απευθείας ανάθεση από τον περιφερειάρχη Μακεδονίας-Θράκης, προχώρησε στη μίσθωση έκτασης 160 στρ., δεν έχει καταφέρει να βγάλει άδεια εξόρυξης, με το ΥΠΕΚΑ να προτίθεται να προκηρύξει διεθνή διαγωνισμό, αλλά πάνω από 2,5 χρόνια να παραμένει στις... προθέσεις.
 
ΣΠΑΝΙΕΣ ΓΑΙΕΣ

Ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελούν οι λεγόμενες «σπάνιες γαίες», που εκτιμάται ότι υπάρχουν σε σημαντικές ποσότητες στην ακτογραμμή του Β. Αιγαίου. Πρόκειται για μια ομάδα 17 σπανιότατων μετάλλων, όπως λανθάνιο, ευρώπιο, νεοδύμιο, πρασεοδύμιο, κ.α., που αποτελούν το «ιερό δισκοπότηρο» στη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας καθώς χρησιμοποιούνται σε σειρά κρίσιμων τομέων, όπως κινητά τηλέφωνα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, μπαταρίες υβριδικών αυτοκινήτων, αεροδιαστημική, οπλικά συστήματα, ανεμογεννήτριες κ.ά.
 
Για να γίνει αντιληπτή η οικονομική αξία τους αρκεί να αναφερθεί ότι το ευρώπιο κόστιζε ανά κιλό, το 2007, 230 ευρώ και το 2012 εκτοξεύτηκε στα 2.850 ευρώ, ενώ ένα κιλό νεοδύμιου, που χρησιμοποιείται στους σκληρούς δίσκους των Η/Υ, από 11 δολάρια το 2001 σήμερα ξεπερνά τα 80 δολ. Απόλυτη κυρίαρχος στις σπάνιες γαίες είναι η Κίνα, που διαθέτει το 95% των παγκόσμιων αποθεμάτων και για την απεξάρτησή της από τους Κινέζους η Ε.Ε. αποφάσισε το πρόγραμμα EUcare, που δρομολόγησε έρευνες και στην Ελλάδα, από το ΙΓΜΕ και το ΕΜΠ, αλλά η εξέλιξή τους «αγνοείται».
 
Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στους κόλπους της Ιερισσού, του Στρυμονικού και της Καβάλας, και υπάρχει συμμετοχή και της Αλουμίνιον της Ελλάδος. Πιθανή ανακάλυψη κοιτασμάτων, κατά τους ειδικούς, μπορεί να μεταβάλλει όχι μόνο τα οικονομικά δεδομένα, αλλά και τη γεωπολιτική σημασία της χώρας.
 
ΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 120 ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ

Η κυβέρνηση πάει για clusters μεταλλείων Με τη μέθοδο της ομαδοποίησης σε clusters σκοπεύει η κυβέρνηση να αξιοποιήσει τον πλούτο νέων ή ανεκμετάλλευτων μεταλλείων.
 
Οι πληροφορίες λένε ότι βρίσκονται υπό εξέταση περί τις 120 περιπτώσεις, αρκεί βέβαια να βρεθούν και πρόθυμοι επενδυτές. Όλα αυτά όμως, μέχρι τώρα προχωρούν με ρυθμούς χελώνας. Αρκεί να αναφερθεί ότι, από τον Φεβρουάριο του 2012, όταν ο τότε υφυπουργός και νυν υπουργός ΠΕΚΑ Γ. Μανιάτης παρουσίαζε τους βασικούς άξονες της εθνικής μεταλλευτικής πολιτικής, ουσιαστικά το μόνο μέτρο που λήφθηκε, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ήταν ο νέος μεταλλευτικός κώδικας που έφερε αύξηση των μισθωμάτων των δημοσίων μεταλλείων κατά 100% και πρόβλεψη για μεταβίβαση του 20% στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς και τη δυνατότητα επιβολής ειδικών τελών στις ιδιωτικές μεταλλευτικές παραχωρήσεις.
 
Μόλις τον προηγούμενο Οκτώβριο, ο ΥΠΕΚΑ ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση καταγράφει και αξιολογεί πάνω από 120 δημόσιους μεταλλευτικούς χώρους, με σκοπό την πλήρη αξιοποίησή τους και ότι μέχρι τέλος του 2013 θα δημοσιοποιούσε το νέο Λατομικό Νομοσχέδιο που θα προβλέπει αυξημένα κρατικά έσοδα από τα μισθώματα, θεσπίζοντας σοβαρά αντισταθμιστικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες.