Ποιοι θέλουν (τελικά) το τέμενος στην Αθήνα
Για το θέμα τού προς ανέγερση επίσημου ισλαμικού τεμένους στην Αθήνα έχουν εκφρασθεί πολλές απόψεις, με τελείως αρνητικές τις θέσεις του συντάκτη του παρόντος σε σειρά άρθρων του, στα οποία το θέμα προσεγγίσθηκε από απόψεως εθνικής ασφαλείας και με βάση την εμπειρία και εκθέσεις των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφαλείας άλλων ευρωπαϊκών χωρών που διαθέτουν ήδη παρόμοια τεμένη.
Μάνος Ηλιάδης
dimokratianews.gr
Οπως είχαμε αναφέρει σε περσινό μας άρθρο, αυτό που αποτελεί παράδοξο είναι το γεγονός ότι, ενώ ο παράγοντας της θρησκείας -πέραν της βασικής του λειτουργίας- είναι παγκοίνως γνωστό ότι αποτελούσε ανέκαθεν ένα ισχυρό πολιτικό εργαλείο, στην παρούσα περίοδο, κατά την οποία σχεδόν ολόκληρος ο κόσμος είναι σε πλήρη αταξία λόγω ακριβώς αυτού του παράγοντα και συγκεκριμένως με την κατακόρυφη άνοδο του ισλαμικού κινήματος, η παράμετρος αυτή αγνοείται σχεδόν τελείως, όταν η συζήτηση αφορά την ίδια μας τη χώρα.
Αντί να αναφερθούμε σε όσα αναφέραμε ήδη στο πρόσφατο παρελθόν για το θέμα από την άποψη της εθνικής ασφάλειας, παραθέτουμε μόνο ένα στοιχείο από μία πρόσφατη έκθεση της υπηρεσίας εσωτερικής ασφαλείας (BfV) του ομόσπονδου γερμανικού κράτους της Κάτω Σαξονίας, η οποία δημοσιοποιήθηκε από τον υπουργό Εσωτερικών Boris Pistorius, στο Αμβούργο, στις 25 Μαΐου 2014. Στην εξ 196 σελίδων έκθεση αναφέρεται ότι «οι Σαλαφιστές, οι ρίζες των οποίων φτάνουν στη Σ. Αραβία, και οι οποίοι δοξάζουν μία εξιδανικευμένη εκδοχή αυτού που πιστεύουν ότι υπήρξε το αρχικό Ισλάμ στον 7ο και 8ο αιώνα, διακηρύσσουν ανοιχτά ότι θέλουν να αντικαταστήσουν τη δημοκρατία στη Γερμανία (και στον υπόλοιπο κόσμο) με μία ισλαμική κυβέρνηση βασισμένη στον νόμο της σαρία». [...] «Αν και όλοι οι Σαλαφιστές μοιράζονται τους ίδιους στόχους, οι ομάδες Σαλαφιστών στη Γερμανία κυμαίνονται μεταξύ νόμιμων οργανώσεων, οι οποίες αγωνίζονται να υλοποιήσουν τους στόχους τους εντός των νομίμων πλαισίων του κράτους και απορρίπτουν κατηγορηματικά την βία, και παράνομων ομάδων, οι οποίες υποστηρίζουν τη βία για την προώθηση των σκοπών τους». [...] «Ο Σαλαφισμός είναι ένα δυναμικό ετερογενές κίνημα, χωρίς συγκεκριμένη δομή. Οι οπαδοί του, συμπεριλαμβανομένων αυτών στη Γερμανία, οργανώνονται σε χαλαρά διεθνή δίκτυα. Οι κεντρικοί κόμβοι αυτών των δικτύων είναι οι ιεροκήρυκες και τα τζαμιά».
Σε προ διμήνου άρθρο διαβάσαμε την άποψη Ελληνα αξιωματούχου ότι οι Αμερικανοί, που θέτουν σε κάθε έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ το θέμα του τζαμιού της Αθήνας, υποστηρίζουν ότι εξτρεμισμός και η τρομοκρατία δεν γεννιούνται ποτέ μέσα στη γυάλινη σφαίρα της νομιμότητας κάτω από την οποία λειτουργεί ένα τέμενος. Ποτέ στις επίσημες δομές υπό το άγρυπνο βλέμμα του κράτους. Αντιθέτως, οι τζιχαντιστές είναι δυνατόν να γεννηθούν στα παράνομα τζαμιά που λειτουργούν στα υπόγεια των πολυκατοικιών.
Η άποψη αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την άποψη των υπηρεσιών ασφαλείας των κρατών της Ευρώπης, αποτέλεσμα εμπειρίας ετών: Σε περσινή συνάντηση, για παράδειγμα, στελεχών των αρμόδιων γερμανικών Αρχών με στελέχη της δικής μας ΕΥΠ, ελέχθη ότι η αρχική τους άποψη για τη δυνατότητα ελέγχου των μουσουλμάνων της Γερμανίας μέσω της δημιουργίας νόμιμων τεμενών (σ.σ.: και έχουν πλήθος από αυτά) δεν ήταν παρά ένας απλός μύθος. Ενας μύθος που εδώ προβάλλεται από διάφορους ασχέτους, οι οποίοι αγνοούν ότι η ΕΛ.ΑΣ. μπορεί σήμερα να ελέγχει κάλλιστα κάθε άτυπο χώρο προσευχής, με πρόσχημα είτε την τήρηση των όρων της άδειας είτε την υγειονομική καταλληλότητα, ενώ κανείς μη μουσουλμάνος δεν είναι δυνατόν να μπει σε νόμιμο τέμενος, π.χ. στη Θράκη, όπου γίνονται σημεία και τέρατα από απόψεως παράνομων συναθροίσεων, ανθελληνικής προπαγάνδας, καθοδηγήσεως μαζών για έκνομες δραστηριότητες κ.λπ. Παρόμοια έκθεση υπήρξε και προ τριετίας από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Ασφαλείας της Γαλλίας, όπου κατεδείχθη, μεταξύ άλλων, ότι συγκεκριμένα τεμένη ήταν το κύριο εμπόδιο στην ενσωμάτωση των μουσουλμάνων στη γαλλική κοινωνία.
Η ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΙΣΛΑΜ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΜΕΝΟΣ
Την αντίθεσή του για το «επίσημο» τέμενος της Αθήνας εξέφρασε κατά τον πλέον σαφή τρόπο και ο γνωστός μουσουλμάνος (Ελληνοαιγύπτιος) Αχμαντ Ελντίν, ένας ικανότατος ομιλητής (και προσηλυτιστής) με σπουδές στην ισλαμική θεολογία και υπεύθυνος ενός εκ των παλαιοτέρων -και χωρίς γνωστές αρνητικές φήμες- άτυπου χώρου προσευχής, του γνωστού τζαμιού Αλ Ραχμάν.
Κατά τον Ελντίν, που υποστηρίζει ότι κατά την ισλαμική θεολογία τζαμί είναι οποιοδήποτε καθαρός χώρος (σ.σ.: κατά τον προφήτη Μοχάμμαντ, όπως αναφέρει, ολόκληρη η Γη είναι ένα τζαμί), οι υπάρχοντες άτυποι χώροι λατρείας όχι μόνο καλύπτουν αλλά υπερκαλύπτουν τις θρησκευτικές ανάγκες των μουσουλμάνων που βρίσκονται στην Ελλάδα και θεωρούνται από κάθε άποψη κανονικά τζαμιά. Ο Ελντίν επιτίθεται χωρίς να τον κατονομάζει, αλλά φωτογραφίζοντάς τον σαφέστατα, εναντίον του προέδρου της Μουσουλμανικής Ενώσεως Ελλάδας (Αιγύπτιου) Ναΐμ Ελγαντούρ, τον οποίο αποκαλεί ψευδοπρόεδρο και ψευδοϋπεύθυνο, και θεωρεί ότι προωθεί το θέμα του τεμένους στην Αθήνα για τους δικούς του λόγους. Ο Ελντίν, αναφερόμενος πάλι εμμέσως αλλά σαφώς στον Ελγαντούρ, εκφράζει την απορία του για το γεγονός ότι το κράτος εξυπηρετεί οπαδούς της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, που είναι η πηγή της τρομοκρατίας από το 1908-1910, υπονοώντας ότι οι ελληνικές Αρχές είναι σε επαφή μαζί του. Ο Ελντίν παραπέμπει ακόμη σε άρθρα του για τις σχέσεις της Μουσουλμανικής Αδελφότητας με τα μεγάλα κεφάλια της Αλ Κάιντα.
Το ουσιαστικό, όμως, στοιχείο της αντιρρήσεως του μουσουλμάνου θεολόγου Ελντίν για την ανέγερση του «επίσημου» τεμένους της Αθήνας είναι η θεολογική βάση που επικαλείται, η οποία έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον σχετικό νόμο που προβλέπει την ανέγερσή του. Κεντρικό στοιχείο της αντιρρήσεως αυτής είναι ότι ο σχετικός νόμος προβλέπει ένα τζαμί προς χρήση από κάθε πιστό του Ισλάμ, ανεξάρτητα από τη χώρα προελεύσεώς του, κάθε ομολογίας, κλάδου, αιρέσεως κ.λπ. Τούτο, όμως, κατά τον Ελντίν, ο οποίος εκπροσωπεί το ορθόδοξο Ισλάμ, είναι σε πλήρη αντίθεση με τον ισλαμικό νόμο, ο οποίος απαγορεύει ρητώς τη συμπροσευχή με αιρετικούς και εν γένει άλλα δόγματα και αιρέσεις του Ισλάμ. Με άλλα λόγια, οι οπαδοί του ορθόδοξου Σουνιτικού Ισλάμ δεν επιτρέπεται να προσεύχονται μαζί με Σιίτες, Ισμαηλίτες, Δρούζους, Σούφι, ακόμη και Χαριτζίτες, με τον Ελντίν να δηλώνει εμφαντικά ότι «εμείς» (οι ορθόδοξοι μουσουλμάνοι) «δεν πρόκειται ποτέ να πατήσουμε το πόδι μας εκεί» (στο τζαμί του Βοτανικού).
Την έκπληξη και την απορία του μουσουλμάνου θεολόγου προκάλεσε ακόμη η πρόβλεψη για χρήση του τεμένους από τους Χαριτζίτες, το δόγμα των οποίων περιλαμβάνει τη χρήση βίας. Οι Χαριτζίτες, κατά τον Ελντίν, είναι οπαδοί της τρομοκρατίας, είναι αυτοί που αποτελούν την Αλ Κάιντα, τους Ταλιμπάν, το Ισλαμικό Κράτος κ.λπ., η δε Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι εκ φύσεως χαριτζιτική...
Ενα σημαντικότατο ακόμη εμπόδιο για τη χρήση του τεμένους από τους ορθόδοξους, τουλάχιστον, μουσουλμάνους είναι το γεγονός ότι το τζαμί θα διοικείται από ένα επταμελές συμβούλιο, εκ των οποίων οι δύο θα είναι κρατικοί λειτουργοί, ένας εμπειρογνώμονας και δύο εκπρόσωποι των μουσουλμάνων. Οι τόποι λατρείας του Ισλάμ, όμως, αναφέρει ο Ελντίν, κατά τον νόμο του Ισλάμ, πρέπει να συντηρούνται μόνο από αυτούς που πιστεύουν στον Αλλάχ, τηρούν την προσευχή, πιστεύουν στην έσχατη ημέρα, εφαρμόζουν την ελεημοσύνη και φοβούνται τον Αλλάχ. Ετσι, ακόμη και ένας μη μουσουλμάνος να υπήρχε στο συμβούλιο, το τζαμί δεν θα μπορεί να συντηρείται από ένα τέτοιο συμβούλιο.
Εννοώντας πάλι τον Ελγαντούρ, ο Ελντίν αναφέρει ότι όσοι υποστηρίζουν ένα τέτοιο τζαμί «μόνο ευσέβεια και θεοφοβία δεν έχουν», ενώ προηγουμένως, αφού αναφέρει ότι ο Ελγαντούρ δεν έχει ιδέα για το Ισλάμ, κατέληξε με περιφρόνηση «τι να πει κανείς για αυτούς τους ψευτοπροέδρους, οι οποίοι πουλάνε τη μάνα τους...», εννοώντας ότι του έχουν τάξει μία θέση στη διοίκηση.
Η (αναπόφευκτη) αντιπαράθεση για τον έλεγχο
Ενα σοβαρό, πάντως, θέμα που έθεσε ο Ελντίν είναι οι έντονες διαμάχες που προβλέπει για το μέλλον γύρω από το τζαμί (από το ετερόκλητο πλήθος μουσουλμάνων διάφορων δογμάτων), οι οποίες έχουν ήδη ξεκινήσει πριν αυτό αναγερθεί. Σε μία έκθεση των γαλλικών υπηρεσιών ασφαλείας του 2011, βλέπουμε ότι η εκτίμηση αυτή έχει βάση. Στην έκθεση αυτή αναφέρεται ότι ο αριθμός των τζαμιών στη Μασσαλία είναι ιδιαίτερα μεγάλος, στοιχείο που αποτελεί αντανάκλαση της πολλαπλής διαιρέσεως του Ισλάμ, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συγκρούσεις μεταξύ τους για εθνικιστικούς, εθνοτικούς, δογματικούς, ακόμη και για οικονομικούς λόγους.
Με την υπάρχουσα κατάσταση των περίπου 100 άτυπων τζαμιών, τέτοιες διαμάχες αποφεύγονται, αλλά η συνάντηση των ετερόδοξων μεταξύ τους πιστών του Ισλάμ στον ίδιο χώρο και η αναπόφευκτη αντιπαράθεση για τον έλεγχο του τζαμιού ενέχει σοβαρούς κινδύνους ταραχών. Η λύση που προτείνει για το θέμα ο Ελντίν είναι η χορήγηση άδειας μόνο σε όσα από τα υπάρχοντα άτυπα τζαμιά έχουν επιδείξει προσήλωση στην εξυπηρέτηση των θρησκευτικών καθηκόντων των μουσουλμάνων και απέχουν από άλλες άσχετες με τη θρησκεία δραστηριότητες.
Συμπέρασμα: Στο υπουργείο Παιδείας υπάρχεις ένας ικανότατος γενικός γραμματέας Θρησκευμάτων, που έχει διακριθεί για την εργατικότητα και την ευθυκρισία του. Δεν ρίχνει και αυτός μια ματιά στο θέμα;
Μάνος Ηλιάδης
dimokratianews.gr