Ειδικοί του χρήματος αποτιμούν τις συνέπειες των πολεμικών συγκρούσεων - Βλέπουν χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, λιγότερη σταθερότητα και περισσότερους γεωπολιτικούς κινδύνους
Ο κόσμος κλυδωνίζεται, οι αγορές ταράζονται
Καθώς το παγκόσμιο γεωπολιτικό σκηνικό απειλεί τις οικονομίες και τις αγορές, οι εκτιμήσεις κορυφαίων στελεχών της Saxo Bank για τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται σε αυτόν τον ασταθή κόσμο δίδουν το δικό τους στίγμα για την επόμενη ημέρα.
Ο αντίκτυπος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου
Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος συνεχίζει να στοιχειώνει τα ζητήματα γεωπολιτικής αλλά και τις αγορές, εκτιμά ο Τάις Κνούντσεν, επικεφαλής Επενδύσεων της Saxo Private Bank. Ακόμα και τώρα, έναν αιώνα αργότερα, μπορούμε να αισθανθούμε τον αντίκτυπο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, ειδικά στην πρώην Οθωμανική και Ρωσική Αυτοκρατορία. Η κατάρρευση της τουρκικής αυτοκρατορίας οδήγησε, μεταξύ άλλων, στη χάραξη γραμμών επάνω στον χάρτη που σήμερα συνιστούν τα σύνορα της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανομένων του Ιράκ, της Συρίας και της Παλαιστίνης. Το Ισραήλ απέκτησε υπόσταση κράτους αργότερα, αλλά και αυτή η χώρα μπορεί να συνδέσει τα σύνορά της με την κατάρρευση των ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών. Η διαμάχη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας αφορά σε μεγάλο βαθμό το παρελθόν και το μέλλον της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.
Παράλληλα, παρατηρεί o ίδιος, έχουμε συνηθίσει να αναφέρουμε ότι στην Ευρώπη επικρατεί ειρήνη από το 1945 παραβλέποντας μια σειρά συγκρούσεις, με αποκορύφωμα τους πολέμους στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Σήμερα ωστόσο έχει ξεσπάσει ξανά πόλεμος στην Ευρώπη με το anschluss της Ρωσίας στην Κριμαία και τη διαμάχη στην Ανατολική Ουκρανία. Αν η Ρωσία σταδιακά προσεγγίσει μάλιστα περισσότερο την Κίνα, ίσως φθάσουμε να μιλήσουμε για την έναρξη ενός νέου Ψυχρού Πολέμου.
Την ίδια ώρα η Αραβική Ανοιξη οδήγησε τελικά σε συγκρούσεις εντός και εκτός εθνικών συνόρων και θρησκειών, σε ένα λουτρό αίματος που μοιάζει χωρίς τέλος, φέρνοντας στον νου τον Τριακονταετή Πόλεμο στην Ευρώπη (1618-1648), με επίκεντρο τον θρησκευτικό πόλεμο μεταξύ καθολικών και προτεσταντών, στον απόηχο της Προτεσταντικής Μεταρρύθμισης του 1517.
Το Ισλάμ δεν βίωσε ποτέ μια ανάλογη μεταρρύθμιση. Η σημερινή σύγκρουση μεταξύ σιιτών και σουνιτών ισλαμιστών είναι τόσο έντονη όσο ρευστά είναι συχνά τα όρια μεταξύ θρησκευτικής και κοσμικής ζωής, ενώ, όπως ακριβώς στην Ευρώπη του 17ου αιώνα, εγκυμονεί ο κίνδυνος των παρατεταμένων συγκρούσεων.
Οι επιπτώσεις θα φανούν σε λίγο
«Η κλιμάκωση των αναταραχών ανά τον κόσμο πρόκειται να επηρεάσει τις αγορές, αλλά να είστε σε επιφυλακή: ο
αντίκτυπος στην οικονομία εμφανίζεται με καθυστέρηση κατά 9-12 μήνες» εκτιμά ο Στιν Τζάκομπσεν, επικεφαλής οικονομολόγος της Saxo Bank.
Ο πόλεμος είναι εξ ορισμού πάντοτε μια λανθασμένη επιλογή. Ωστόσο είναι γεγονός ότι στις μακροοικονομικές προβλέψεις μας, αναφέρει ο ίδιος, πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τον «κίνδυνο του πολέμου». Ο πιο απλός τρόπος για να «μετρήσουμε» τους γεωπολιτικούς κινδύνους είναι να κοιτάξουμε τις τιμές της ενέργειας. Για να μετρήσει τον εν λόγω γεωπολιτικό κίνδυνο ο ίδιος υπολογίζει το spread μεταξύ του 1ου και του 5ου συμβολαίου του αργού πετρελαίου (WTI). Από τα μέσα Ιουλίου λοιπόν το «αντίτιμο πολέμου» ή πιο ουδέτερα το «αντίτιμο διακοπής» αυξήθηκε κατά 2 δολάρια. Δηλαδή, οι καταναλωτές παγκοσμίως πληρώνουν τώρα το βαρέλι αργού WTI κατά 2 δολάρια ακριβότερα.
Οι τιμές του πετρελαίου
Οι σημερινές αναταραχές στη Γάζα, στο Ιράκ, στη Λιβύη, στη Συρία και η διαμάχη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας θυμίζουν μάλλον περισσότερο την κατάσταση που επικρατούσε τη δεκαετία του 1970. Πολλοί θα ισχυριστούν ότι σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει καθώς τότε ήμασταν υπερβολικά εξαρτημένοι από τη Μέση Ανατολή! Θα συμφωνήσω, σημειώνει, αλλά οι τιμές του πετρελαίου τότε κυμαίνονταν από 10 έως 25 δολάρια το βαρέλι!
Σήμερα έχουμε να κάνουμε με μια αύξηση στην τιμή του πετρελαίου κατά περίπου 100 δολάρια από το 2007! Το αργό πετρέλαιο είναι σήμερα 4 φορές πιο ακριβό απ' ό,τι κατά την πληθωριστική δεκαετία του 1970 - εποχή που καταργήθηκε το σύστημα ισοτιμιών του Bretton-Woods και αναδύθηκε η πρακτική της υιοθέτησης στόχων για τον πληθωρισμό από τις κεντρικές τράπεζες.
Οι ενδείξεις που λαμβάνουμε, υποστηρίζει ο ίδιος, από την αγορά της ενέργειας σχετικά με την ενεργειακή ζήτηση και τον κίνδυνο αυτή η ζήτηση να αυξάνεται είναι σαφείς: Πρέπει να προετοιμαστούμε για χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, λιγότερη σταθερότητα και περισσότερους γεωπολιτικούς κινδύνους. Για τον ίδιο, αν και δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τα λόγια του Αλμπέρ Καμί «υπάρχουν σκοποί για τους οποίους αξίζει να πεθάνει κανείς αλλά κανένας για να σκοτώσει», η κλιμάκωση των εμπόλεμων συρράξεων αντικατοπτρίζει σήμερα έναν κόσμο όπου ο ρυθμός ανάπτυξης είναι χαμηλός, η ενέργεια είναι ακριβή και ολοένα πιο δυσεύρετη, ενώ οι μακροοικονομικές και παρεμβατικές πολιτικές έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο τους.
tovima.gr