Mοναδικούς καρπούς ἀπό τό Περιβόλι Της, τό Ἅγιο Ὄρος!
Τοῦ Διονύση Μακρῆ
Ὅταν κάποιος ἐπισκέπτεται συγγενεῖς ἤ φίλους εἴθισται νά προσφέρει καί νά λαμβάνει δῶρα ἀντίστοιχα! Ὁ ἑκάστοτε οἰκοδεσπότης μάλιστα πού δέχεται τήν ἐπίσκεψη εἴθισται νά προσφέρει τά πάντα προκειμένου νά εὐαρεστήσει τόν φιλοξενούμενο!
Ἐνίοτε μάλιστα στρώνεται τράπεζα φιλοξενίας... Κάτι ἀνάλογο σέ μέγιστο βαθμό συναντᾶ ὁ ἐπισκέπτης -προσκυνητής στό Ἅγιο Ὄρος! Ἐκεῖ οἰκοδεσπότης εἶναι ἡ Παναγία μας, ἡ ὁποία φροντίζει μέσω τῶν διακόνων τῆς (μοναχῶν) νά παρέχει πολύτιμα δῶρα ὑπό ἕνα ὅμως ἀπαραβίαστο ὅρο. Ἡ προσφορά -εὐλογία τῆς Ἁγίας Θεοτόκου γίνεται μόνο ὅταν ὁ προσκυνητής τῆς προσκομίσει ὡς μοναδικό δῶρο τήν καρδιά του. Δηλαδή μόνο ὅταν μέ εἰλικρίνεια ἀνοίξει ἔστω καί μία χαραμάδα τῆς πόρτας τῆς ψυχῆς του ἔτσι ὥστε ἡ Παναγία νά καταφέρει μέσα σ’ αὐτήν νά ἐναποθέσει δῶρα -εὐλογίες, πού λογίζονται ὡς ἀνεκτίμητοι οὐράνιοι θησαυροί.
Καί ἡ ἀλήθεια εἶναι πώς ὅσοι ἐκ τῶν προσκυνητῶν μέ ταπείνωση ἀνοίξουν ἔστω καί τήν ἐλάχιστη αὐτή χαραμάδα τῆς ψυχῆς τους τότε ὡς ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς προσφορᾶς τους λαμβάνουν τίς εὐλογίες τῆς Παναγίας μας, γεμίζουν τό χωραφάκι τῆς ψυχῆς τους μέ γλυκύτατους μοναδικούς καρπούς ἀπό τό Περιβόλι Της, τό Ἅγιο Ὄρος! Καί τότε κάλλιστα μποροῦν νά ἀτενίσουν ἔστω καί γιά λίγο τόν κόσμο μέ τά μάτια τῆς ψυχῆς. Τότε μιλᾶ ἡ καρδιά καί ὁ λόγος τῆς ἀποτυπώνεται μέ τό νά καθιστᾶ τά πρόσωπα εὐλογημένα καί λαμπροφόρα.
Μά εὔλογα κάποιοι θά ἀναρωτηθοῦν ἄν ἔχει μάτια ἡ ψυχή ἤ ἔχει καί στόμα; Μήπως ἔχει καί αὐτιά; Κι ποιά γλώσσα χρησιμοποιεῖ;
Καλοί μου Χριστιανοί ἡ ἀνθρώπινη ψυχή καί μάτια ἔχει καί αὐτιά ἔχει καί στόμα ἔχει! Τό θέμα ὡστόσο εἶναι ὅτι οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι καί μάλιστα καί Χριστιανοί εἴτε ἐν γνώσει εἴτε ἐν ἀγνοία ἐπιλέγουμε νά κρατοῦμε ἑρμητικά κλειστά τά μάτια τῆς ψυχῆς. Καί ἐπιπλέον εἴθισται τήν ψυχή μας νά τήν κρατοῦμε ἀτροφική καί ἄτονη. Ὡς ἐκ τούτου ἡ καρδιά μας δέν μπορεῖ νά πάλλεται σέ παλμούς καί ἤχους οὐράνιους...
Πῶς ὅμως μπορεῖ κάποιος νά δεῖ μέ τά μάτια τῆς ψυχῆς του; Ποιό μονοπάτι ὁδηγεῖ τόν χριστιανό στό μοναδικό κόσμο τῆς ψυχῆς, ἐκεῖ ὅπου ὡς ἀδιάλειπτη μελωδία ἀναπέμπονται εὐχαριστιακοί καί δοξολογικοί ὕμνοι πρός τόν τριαδικό Θεό;
Μέ ἀφορμή λοιπόν τήν πανήγυρη τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Καρακάλου κατάφερα μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ νά μεταβῶ γιά μία ἀκόμη φορά στό Περιβόλι τῆς Παναγίας μας! Κάθε φορά πού ἐπισκέπτομαι αὐτό τό ὀρθόδοξο πνευματικό φάρο τοῦ Ἁγίου Ὄρους ὁμολογῶ πώς νιώθω σάν μαθητούδι πού κρέμεται ἀπό τό στόμα τοῦ δασκάλου γιά νά ἐντρυφήσει στή μάθηση. Νιώθω σάν τή μέλισσα πού ἀποκαλύπτει τό πιό ὄμορφο λουλούδι καί πέφτει μέ ὅλη τή δύναμή της νά ρουφήξει τό νέκταρ του! Νιώθω σάν τό ἐλάφι πού ἐναγωνίως ἀναζητᾶ τήν πηγή τοῦ ὕδατος προκειμένου νά ἀποφύγει τό θάνατο ἀπό τό δηλητήριο πού τρέχει στό αἷμα του (βλ. ἑρμ. Ἁγ. Ἐπιφανίου)!
Ἐφέτος λοιπόν πρίν μεταβῶ στό πανηγύρι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Καρακάλου ἐπισκέφθηκα ἕνα ἄλλο ἐξαίσιο πνευματικό μετερίζι τοῦ Ἄθω, τήν Ἱερά Μονή Μεγίστης Βατοπαιδίου, μέ τίς ἑπτά θαυματουργές εἰκόνες τῆς Παναγίας μας καί τήν Τιμία Ζώνη Αὐτῆς. Κι αὐτό γιατί, ἡ Ἁγία Θεοτόκος χάρισε σέ μένα καί τή σύζυγό μου, μετά 23 χρόνια γάμου, δύο πραγματικά ἀγγελούδια, τήν Ἀναστασία μου καί τήν Αἰκατερίνη μου. Θεωρῶ λοιπόν ὡς ἐλάχιστη ὑποχρέωση νά μεταβαίνω στήν Ἱερά Μονή Βατοπαιδίου καί νά εὐχαριστῶ ἀπό κοντά τήν Παναγία μας. Καί μέ τήν εὐκαιρία νά σᾶς ἀποκαλύψω ἕνα μεγάλο μυστικό πού κυρίως ἀφορᾶ τά ἄτεκνα ζευγάρια. Γυναίκα πού φοράει μέ ἀληθινή πίστη τήν Τιμία Ζώνη τῆς Παναγίας δέν ὑπάρχει περίπτωση, οὔτε μία στό ἑκατομμύριο νά μήν τεκνοποιήσει... Πάνω ἀπό 1500 ἀπελπισμένες Ρωσίδες ἄλλωστε πού κατάφεραν καί ἀσπάστηκαν τήν Τιμία Ζώνη καί τή φόρεσαν πάνω τους ὡς εὐλογία ἔγιναν μητέρες. Κι αὐτό γιατί ἡ Παναγία μας ἀφουγκράζεται ἄμεσα τά αἰτήματά μας καί παρακαλεῖ συνεχῶς τόν Υἱό Της, τόν γλυκύτατο Χριστό μας νά τά ὑλοποιήσει. Χιλιάδες γράμματα εὐχαριστίας ἔχει συγκεντρώσει ἡ πολυάριθμη ἀδελφότητα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βατοπαιδίου. Ἴσως κάποτε τό μοναστήρι προβεῖ στήν ἔκδοση αὐτῶν τῶν θαυμαστῶν γεγονότων πού κάθε ἐπιστολή περιγράφει.
Κατά τήν καθιερωμένη λοιπόν προσκύνηση τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς ἡ σκέψη μου καρφώθηκε θά ἔλεγα στήν εὐωδιάζουσα κάρα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου. Ἐκεῖ μπορεῖ κάλλιστα νά διακρίνει κανείς ξεκάθαρα ὁλόκληρο τό αὐτί τοῦ Ἁγίου πού παραμένει ἀναλλοίωτο ἐδῶ καί 1700 περίπου χρόνια. Ὁ ἱερομόναχος ὑποστήριξε ὅτι αὐτό τό θαυμαστό γεγονός ὀφείλεται στό ὅτι ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀνταποκρινόμενος στό αἴτημα τοῦ ἁγίου του ψιθύριζε τήν ἑρμηνεία τῶν ἐπιστολῶν του. Ὁ ἅγιος Χρυσόστομος δηλαδή ἀφουγκραζόταν τήν ἑρμηνεία πού τοῦ ψιθύριζε ὁ θεῖος Παῦλος. Πρόκειται γιά μία συνομιλία γῆς καί οὐρανοῦ πού ἄφησε ἀναλλοίωτα στό χρόνο τά σημάδια της.
Μοναδικές νουθεσίες
Τό ἴδιο βράδυ ὁ γέροντας τῆς Ἱερᾶς Μονῆς ἀρχιμανδρίτης Ἐφραίμ στήν καθιερωμένη συνάντησή του μέ τούς προσκυνητές ἐπικέντρωσε τήν ὁμιλία του στό πῶς μπορεῖ ὁ μοναχός ἤ καί ὁ λαϊκός νά γίνει ἀποδέκτης τῆς θείας χάρης καί νά εἰσέλθει σέ ἕναν κόσμο νέο, στόν κόσμο τῆς τέλειας ψυχικῆς ἀγαλλίασης, στόν κόσμο τῆς ἀδιάλειπτης ἐπικοινωνίας μέ τόν οὐρανό, στόν κόσμο τῶν ἀγγελικῶν δυνάμεων, οἱ ὁποῖες δοξολογοῦν τόν Θεό, στόν κόσμο τῶν ἁγίων μας, στόν κόσμο τοῦ Παραδείσου. Μέ ὁδηγό τήν ἐμπειρία πού εἶχε ἀποκτήσει ἀπό τή συναναστροφή του μέ τόν γέροντα Σωφρόνιο ἀλλά κι ἄλλους ἁγίους γέροντες τοῦ Ἄθω, τόνισε τό πόσο σημαντική εἶναι ἡ ἀρετή τῆς ὑπακοῆς, ἡ ὁποία οὐσιαστικά ἀποτελεῖ τό δοχεῖο μέσα στό ὁποῖο συσσωρεύεται ἡ ταπείνωση. Καί ἡ ταπείνωση καλοί μου Χριστιανοί εἶναι ἡ βενζίνη πού κινητοποιεῖ τόν ἄνθρωπο στήν προσέγγισή του μέ τόν τριαδικό καί μόνο ἀληθινό Θεό! Δηλαδή ἡ ὑπακοή εἶναι τό μονοπάτι θά λέγαμε πού μᾶς εἰσάγει στόν κόσμο τῆς ψυχῆς. Πῶς ὅμως ἐνεργοποιεῖται ἡ ὑπακοή; Ἐνεργοποιεῖται μέ τό μυστήριο τῆς μετανοίας, τή Θεία Ἐξομολόγηση. Γιατί οὐσιαστικά μέγα τοῦτο μυστήριο ὁ πιστός δηλώνει ὑπακοή στό νόμο τοῦ Θεοῦ, δηλώνει ἁπλός διάκονος τοῦ Ἀμπελώνα πού λέγεται πλανήτης γῆ. Καί ἡ διακονία αὐτή μέσα ἀπό τήν ὑπακοή τόν ὁδηγεῖ σέ μοναδικές πνευματικές ὀάσεις, οἱ ὁποῖες τρέφουν καί ἐνεργοποιοῦν τήν ψυχή, ἔτσι ὥστε νά ἀνοίξει δειλά-δειλά τά μάτια της καί νά ἀνακαλύψει ἕναν πραγματικά παραδεισένιο κόσμο. Ἕναν κόσμο πού πορεύεται μέ ἔλεος καί ἀγάπη...γιά νά συνομιλήσει μέ τόν Θεό!
«Μέ τήν ἀναζήτηση τῆς ὑλικῆς τους ἄνεσης, οἱ ἄνθρωποι ἔχασαν τήν πνευματική ἄνεση», ἐπεσήμανε ὁ π. Ἐφραίμ στή σύναξη μέ τούς προσκυνητές μεταφέροντάς μας τούς λόγους τοῦ γέροντα Σωφρονίου. Ἐγκαθιστώντας στίς καρδιές τους -συνέχιζε- τά λίθινα εἴδωλα τῶν διαφόρων κτήσεων ἔγιναν ὁλόκληροι στό τέλος λίθινες μηχανές πού δουλεύουν μέ δαιμονικό παραλογισμό, γιά τήν ὅλο καί χειρότερη ὑποδούλωσή τους στήν ἐπινοημένη ἀπό αὐτούς τούς ἴδιους βασανιστική ματαιότητα. Γι’ αὐτό «καί ὁ σύγχρονος ὑλικός δυναμισμός ὁ ὁποῖος δεσπόζει ἐπί τῶν πνευμάτων καί τῶν καρδιῶν τοῦ αἰῶνος τούτου, περιβάλλεται ὅλο καί περισσότερο ἀπό δαιμονικό χαρακτήρα. Καί αὐτό δέν εἶναι ἐκπληκτικό, καθ’ ὅσον τίποτε ἄλλο δέν ἐκφράζει παρά τήν δυναμικότητα τῆς ἁμαρτίας». Καί ἐπειδή ἡ ἁμαρτία ὁδηγεῖ στήν καταστροφή, ἔλεγε ἀλλοῦ ὁ γέροντας, ὅτι ἡ σύγχρονη κουλτούρα εἶναι κουλτούρα πτώσεως, καί «στόν κόσμο ζοῦμε στήν ἀτμόσφαιρα καί τή λατρεία τῆς πτώσεως». Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει φθάσει στήν τελειότητα ἡ βούλησή του δέν εἶναι ἀλάνθαστη, γιατί εἶναι ἀνθρώπινη, γι’ αὐτό δέν πρέπει νά ἀπαιτεῖ τήν ὑπακοή μέ ἀκρίβεια σέ ὅποιον προστάζει, ἔστω καί ἄν εἶναι πνευματικός: «Ὁ πνευματικός ὁδηγός δέν φονεύει τήν θέληση τοῦ ὑποτακτικοῦ, καί δέν τήν ὑποδουλώνει αὐθαίρετα στήν δική του ἀνθρώπινη θέληση, ἀλλ’ ἀναλαμβάνει ὑπεύθυνα τό βαρύ φορτίο τῆς ἱερῆς ὑπηρεσίας, διά τῆς ὁποίας μετέχει στήν θεία πράξη τῆς δημιουργίας του (πνευματικοῦ) ἀνθρώπου».
Ἡ ἐξουσία πάνω σέ ἄλλους ὅταν εἶναι Χριστιανική πρέπει νά βαστάζει ὅπως ὁ Χριστός τό φορτίο τους, καί αὐτό πρέπει νά τηρεῖται ἰδιαιτέρως μέσα στήν Ἐκκλησία: «Ἀλλ’ ἐάν στίς Μονές ὁ Ἡγούμενος καί οἱ ἄλλοι ὁδηγοί ἀναγκασθοῦν νά προσφεύγουν στόν ἀνθρώπινο ἐξαναγκασμό τῆς ἀδελφότητας, δηλ. τήν πειθαρχία, αὐτό εἶναι σαφές σημεῖο κατάπτωσης τοῦ μοναχισμοῦ, ἴσως ἡ τελεία λήθη τοῦ σκοποῦ καί τῆς οὐσίας αὐτοῦ». Γι’ αὐτό: «Διακονώντας καί ὄχι ἐξουσιάζοντας τόν ἀδελφό γινόμαστε ὅμοιοι μέ τόν Κύριο». Ἄλλωστε ὁ Χριστός μας δέν εἶπε πώς ὅποιος θέλει νά καταστεῖ πρῶτος ὀφείλει νά εἶναι διάκονος ὅλων;
Ὁ γέροντας Σωφρόνιος, τόνισε ὁ ἡγούμενος π. Ἐφραίμ περιγράφει τή σύγχρονη πραγματικότητα καί μᾶς συμβουλεύει καί προειδοποιεῖ μέ βάση τίς ἱερές Γραφές. Προβάλει τή διαφορά τῆς ἐποχῆς μας στήν ἀρετή, ἀπό τά πρῶτα Χριστιανικά χρόνια, καί ἔτσι μᾶς δίνει ἕνα πνευματικῆς διάστασης ἐσχατολογικό μήνυμα.
Θά μπορούσαμε νά φέρουμε ὄχι ἕνα ἀλλά ἑκατοντάδες παραδείγματα ἀπό τό γεροντικό ἀλλά καί τά Συναξάρια τῶν ἁγίων γιά τήν ἀρετή τῆς ὑπακοῆς, ἡ ὁποία σέ εἰσάγει στό ἀλφάβητο τῆς καρδιᾶς, ἐπεσήμανε μέ νόημα ὁ π. Ἐφραίμ. Καί ἡ ὑπακοή, θά πρέπει ὅλοι μας νά συνειδητοποιήσουμε δέν ὑπάγεται σέ καμιά λογική! Μέ τήν ὑπακοή μαλακώνουμε τήν ψυχή, ἔτσι ὥστε νά εἶναι ἕτοιμη νά δεχθεῖ τόν σπόρο καί νά τόν γονιμοποιήσει. Καί ὁ σπόρος εἶναι ὁ Χριστός, ὁ ὁποῖος σταυρώνεται κουβαλώντας τίς προσωπικές μας ἁμαρτίες καί τά λάθη καί ἀνασταίνεται μέ τήν πλούσια καρποφορία πού εἰσάγει τόν ἄνθρωπο καί πάλι στόν Παράδεισο.
Μέ τίς σκέψεις αὐτές περί τῆς ὑπακοῆς ἀναχώρησα ἀπό τήν Ἱερά Μονή Βατοπαιδίου πρός τήν Ἱερά Μονή Καρακάλου γιά τό πανηγύρι τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Ὁ π. Θεοδόσιος καί ὁ π. Θεολόγος ὁ πορτάρης εἶχαν πληροφορηθεῖ τήν ἄφιξή μου καί μ’ ἀναζητοῦσαν νά συζητήσουμε. Ὁ π. Θεολόγος φυσικομαθηματικός στίς σπουδές μοῦ εἶπε: «Ἀδελφέ μου ἄν θέλουμε πραγματικά νά καταστοῦμε ἀληθινοί Χριστιανοί ὀφείλουμε νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι ἐπιβάλλεται νά κατεβάσουμε τή θρησκεία ἀπό τό νοῦ στήν καρδιά μας. Γράφεις στήν ἐφημερίδα «Στύλος Ὀρθοδοξίας» καί μιλᾶς στίς ἐκπομπές σου γιά τή μετάνοια. Πρέπει κατά τή γνώμη μου νά τονίσεις τί εἶναι ἡ μετάνοια; Νά ἐπισημάνεις ὅτι μετάνοια εἶναι ἡ ὁδός πού κατεβάζει τόν Ἰησοῦ ἀπό τό νοῦ στήν καρδιά. Καί στήν ὁδό αὐτό νά τονίσεις ὅτι ἔχεις μόνο δύο συνοδούς-ὁδηγούς, τήν προσευχή καί τή νηστεία»! Κι ὁ π. Θεολόγος, ὅπως καί ὁ π. Θεοδόσιος λές καί πῆραν μήνυμα ἀπό τήν Παναγία νά συνεχίσουν τή συζήτηση πού εἶχε ἀρχίσει ὁ γέροντας Ἐφραίμ στό Βατοπαίδι.
Ὁ π. Θεολόγος μάλιστα μοῦ μίλησε γιά τά «πνευματικά κυάλια» πού διαθέτει ὁ ἅγιος γέροντας ἡγούμενος τῆς Μονῆς Καρακάλου π. Φιλόθεος καί μοῦ συνέστησε νά διαβάσω τό βιβλίο ἐξ ὅλης καρδίας τοῦ ἀρχιμανδρίτη Σεβαστιανοῦ Τοπάλη. Ὡς φυσικομαθηματικός μάλιστα ἔφερε ἀτράνταχτες προσωπικές διαπιστώσεις τό πῶς ὁλόκληρη ἡ φύση ὁδηγεῖ στόν Θεό.
ΠΗΓΗ www.orthodoxia.gr
Τό ἀνωτέρω κείμενο δημοσιεύεται στήν ἐφημερίδα ΣΤΥΛΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ τευχ. 158 που κυκλοφορεῖ σ' ὅλα τά περίπτερα τῆς χώρας.
Συντάκτης: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΚΡΗΣ
Πηγή: ΣΤΥΛΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2014