Για τον κίνδυνο «να φτάσουμε στο σημείο, εντός ολίγων ετών, τα παιδιά μας να έχουν αργία την 30η Ιανουαρίου χωρίς να γνωρίζουν τον λόγο» κάνει λόγο η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος σε επιστολή διαμαρτυρίας προς τον υπουργό Παιδείας σχετικά με τον εορτασμό των Τριών Ιεραρχών στα σχολεία.Στην επιστολή που υπογράφει ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος, η Ιερά Σύνοδος εκφράσει την «έντονη πικρία» της γιατί σύμφωνα με υπουργικό έγγραφο που στάλθηκε στους διευθυντές των σχολείων η σχολική γιορτή χαρακτηρίστηκε ως «αργία», με απλή δυνατότητα «συμμετοχής σε εκκλησιασμό» η «σε εορταστικές εκδηλώσεις».
«Καθίσταται σαφές δι’ αυτού του εγγράφου ότι επέρχεται πλήρης αλλοίωση του νοήματος της εορτής των Τριών Ιεραρχών ως προστατών της παιδείας μας» αναφέρεται στην επιστολή της Ιεράς Συνόδου.
Σημειώνει μάλιστα με νόημα ο Αρχιεπίσκοπος πως «Εάν είναι να λάβει τέτοιον χαρακτήρα η εορτή, φρονούμε ότι είναι προτιμότερο να καταργηθεί και από αργία».
Η Ιερά Σύνοδος ζητά να συνυπολογιστούν οι θέσεις της Εκκλησίας στο ζήτημα.
ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, κατά την Συνεδρία Αυτής της 11ης μηνός Οκτωβρίου ε.ε., έλαβε την απόφαση να απευθυνθεί προς το πρόσωπό σας σχετικά με την Εορτή των Τριών Ιεραρχών.
Συγκεκριμένα, επιθυμεί να εκφράσει την έντονη πικρία της, διότι, σύμφωνα με υπουργικό έγγραφο, το οποίο απεστάλη την 27η Ιανουαρίου π.ε. προς τους Διευθυντές Γυμνασίων και Λυκείων, ΕΠΑ.Λ. και ΕΠΑ.Σ., η ως άνω σχολική εορτή χαρακτηρίζεται πλέον «αργία», με απλή δυνατότητα «συμμετοχής σε εκκλησιασμό» η «σε εορταστικές εκδηλώσεις».
Καθίσταται σαφές δι’ αυτού του εγγράφου ότι επέρχεται πλήρης αλλοίωση του νοήματος της εορτής των Τριών Ιεραρχών ως προστατών της παιδείας μας. Κατά πρώτον, διαχωρίζεται ο εορτασμός μεταξύ πρωτοβαθμίου και δευτεροβαθμίου εκπαιδεύσεως, και κατά δεύτερον, για τη τελευταία κατηγορία προσδιορίζεται πλέον ως αργία και όχι ως σχολική εορτή, συνοδευόμενη από εκκλησιασμό• θεωρείται δηλαδή μία ακόμη κοσμική αργία χωρίς εκκλησιαστικό χαρακτήρα, χωρίς καμμία αναφορά στους τρεις σπουδαίους Πατέρες της Εκκλησίας, κατ’ εξοχήν προστάτες της παιδείας και υπερμάχους των ελληνικών (δηλαδή των κοσμικών, εξωχριστιανικών, στην εποχή τους) γραμμάτων.
Το γεγονός αυτό ενέχει τον κίνδυνο να φτάσουμε στο σημείο, εντός ολίγων ετών, τα παιδιά μας να έχουν αργία την 30η Ιανουαρίου χωρίς να γνωρίζουν τον λόγο. Εάν είναι να λάβει τέτοιον χαρακτήρα η εορτή, φρονούμε ότι είναι προτιμότερο να καταργηθεί και από αργία.
Το ζήτημα δεν αφορά στο γεγονός ότι ελάχιστοι μαθητές και μαθήτριες πλέον εκκλησιάζονται κατά την συγκεκριμένη ημέρα, αλλά κυρίως στο ότι χάνεται βαθμηδόν τόσο η εκκλησιαστική όσο και η κοσμική σημασία της εορτής αυτής.
Όπως ασφαλώς γνωρίζετε, στα πρόσωπα των αγίων Τριών Ιεραρχών, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου, η Εκκλησία μας –και η σύγχρονη επιστήμη– αναγνωρίζει τους επιφανέστερους εκπροσώπους μιας πλειάδας εμπνευσμένων πρώιμων Πατέρων και διδασκάλων της Εκκλησίας, οι οποίοι αναδείχθηκαν φωτεινά ορόσημα του Χριστιανισμού και των Γραμμάτων, με παγκόσμια ακτινοβολία. Κορυφαία πνευματικά αναστήματα, που μας κληροδότησαν ένα κολοσσιαίο συγγραφικό και ομιλητικό έργο, πραγματικά αδαπάνητο θησαυρό γλώσσας, παιδείας και επιστήμης, το οποίο εξακολουθεί να μελετάται, να εκδίδεται, να υπομνηματίζεται και να εμπνέει σε οικουμενική κλίμακα.
Οι τρεις αυτοί ισότιμοι και υπερφυείς Ιεράρχες, αξιοποίησαν δημιουργικά τους πνευματικούς θησαυρούς της αρχαιότητας, συνδυάζοντας αρμονικά την ανθρώπινη γνώση με την χριστιανική πίστη και είχαν το θείο χάρισμα να αποτελέσουν, με την ανοιχτή και διαυγή σκέψη τους, τους θεμελιωτές της θαυμαστής συζεύξεως της αρχαίας ελληνικής σοφίας με την χριστιανική αλήθεια. Υπήρξαν ένθερμοι φορείς ελληνικής παιδείας, την αξία της οποίας υποστήριξαν και καλλιέργησαν σε ύψιστο βαθμό. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι εξεγέρθηκαν με πνευματικό ζήλο κατά του αυτοκράτορα Ιουλιανού, όταν αυτός απαγόρευσε στους Χριστιανούς να διδάσκουν τα ελληνικά γράμματα. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο οποίος υπήρξε συμφοιτητής με τον αδελφικό του φίλο, Μεγάλο Βασίλειο, στην φιλοσοφική σχολή των Αθηνών, εξαίρει τη σημασία της παιδείας, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «είναι το πρώτο από τα αγαθά που διαθέτουμε. Και όχι μόνο η χριστιανική μας παιδεία, που είναι η ευγενέστερη και επιδιώκει την σωτηρία [...], αλλά και η εξωχριστιανική, την οποία πολλοί Χριστιανοί, κρίνοντας εσφαλμένα, αποστρέφονται ως επίβουλη και επικίνδυνη» (Εις τον μέγαν Βασίλειον, επίσκοπον Καισαρείας Καππαδοκίας, επιτάφιος = Λόγος μγ , 12• PG 36, 508Β). Δύσκολα ανιχνεύεται στην παγκόσμια γραμματεία ενθερμότερη διακήρυξη υπέρ της αξίας της παιδείας.
Με την βεβαιότητα ότι τυγχάνει της κατανοήσεώς σας η βαρύτητα του ως άνω εκτεθέντος ζητήματος, και ευελπιστούντες ότι στον σχεδιασμό και στις αποφάσεις σας θα συνυπολογίσετε τις θέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος προς αποκατάσταση της σπουδαιότητος της Εορτής των Τριών Ιεραρχών, ευχόμεθα ο Κύριος να σας ευλογεί και να σας ενισχύει στο δύσκολο έργο σας.
Ο Αθηνών ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ, Πρόεδρος
Ο Αρχιγραμματεύς
Ο Διαυλείας Γαβριήλ