Τον Σεπτέμβριο του 1989, δολοφονήθηκε στην Αθήνα, ο πρόεδρος του Συλλόγου Αγνοούμενων της Κύπρου Γιάννης Λούρμπας (είχε διατελέσει και πρόεδρος της Πανελλήνιας Επιτροπής Αγνοουμένων), υπάλληλος του υπουργείου Εμπορίου, από «αγνώστους». Το έγκλημα έγινε λίγες ημέρες πριν ο Λούρμπας παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου, όπου θα παρουσίαζε Κούρδο πρόσφυγα, ο οποίος είχε κάνει σε φυλακή στην Τουρκία και συνάντησε και συνομίλησε με Έλληνες αγνοούμενους. Ο Λούρμπας έπεσε θύμα της γνωστής παγίδας: Κούρδοι που εμφανίζονταν ως πολιτικοί πρόσφυγες, αλλά στην ουσία ήταν πράκτορες της ΜΙΤ. Η Αθήνα, όπως και το στρατόπεδο προσφύγων του Λαυρίου, είχε πήξει μια εποχή από δαύτους.
Πριν τη συνέντευξη, ο Λούρμπας έκανε το φοβερό λάθος και ενημέρωσε κύκλους Κούρδων προσφύγων στην Αθήνα για την υπόθεση και το κακό έγινε, καθώς η ΜΙΤ ενημερώθηκε πάραυτα και αμολήθηκε στο κατόπι του για να του κλείσει το στόμα. Μάλιστα, η δολοφονία έγινε έτσι, ώστε τα ευρήματα να παραπέμπουν σε «σεξουαλικό» έγκλημα.
Ο Λούρμπας βρέθηκε γυμνός στο μπάνιο του διαμερίσματός του, σφαγμένος με σπασμένο μπουκάλι αναψυκτικού. Ένα έγκλημα φρικτό, που «απέκλειε» πολλές εκδοχές, τουλάχιστον έτσι όπως παρουσιάστηκε. «Παστρική δουλειά» των Τούρκων, το χαρακτήρισαν εξ αρχής στελέχη πατριωτικών οργανώσεων, που εξαρχής αρνήθηκαν να δεχθούν την «επίσημη» και όπως όλα δείχνουν, παραπλανητική εκδοχή. Ποιος τους άκουγε όμως…
Σε μια περίοδο προεκλογική, με το πολιτικό θερμόμετρο να φτάνει στα ύψη, ουδείς έδωσε σημασία στο θέμα. Όλοι τότε είχαν άλλες προτεραιότητες.
Στήσιμο και κουκούλωμα
Οι «άγνωστοι» δολοφόνοι ήταν όπως όλα δείχνουν, άνθρωποι της ΜΙΤ. Τα αίτια της δολοφονίας, κατά την αστυνομία, που προσπάθησε, κατόπιν προφανώς άνωθεν πιέσεων, να «μαζέψει» την υπόθεση και να «δουλέψει» το αστυνομικό ρεπορτάζ, ήταν «σεξουαλικά». Άσχετα αν ο καταγόμενος από τη Γαστούνη της Ηλείας Γιάννης Λούρμπας, δεν είχε δώσει ποτέ αφορμή για ανάλογα σχόλια και κακόβουλες εικασίες.
Άσχετα αν βάσει όλων των κανόνων της ηθικής, δεν πρέπει να απαξιώνεται και να σπιλώνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο ένας αγωνιστής, που προσπαθούσε να βοηθήσει στον εντοπισμό των αγνοουμένων της τραγωδίας της Κύπρου, καθώς ο ίδιος είχε αγνοούμενο εκεί τον αδερφό του Δημήτρη Λούρμπα, δεκανέα Πεζικού το 1974 της ΕΛΔΥΚ (αρνήθηκε να υποχωρήσει στην διάρκεια της μάχης στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ και έμεινε πίσω πολεμώντας όρθιος και ηρωικά μέσα στο όρυγμά του). Σημειωτέον ότι τα τρία αδέρφια (υπάρχει και ο Κώστας Λούρμπας, εκπαιδευτικός, δήμαρχος επί σειρά ετών στη Γαστούνη Ηλείας με τη στήριξη της ΝΔ), μεγάλωσαν ορφανά από πατέρα και ότι στον Δημήτρη απονεμήθηκε ο βαθμός του Λοχία Πεζικού, με Προεδρικό Διάταγμα που εκδόθηκε στην Αθήνα στις 12 Δεκεμβρίου 2008.
Το χειρότερο ήταν ότι η αστυνομία εμφάνισε μια μάρτυρα, δήθεν κάτοικο της πολυκατοικίας στην οδό Ψαρών, στην ευρύτερη περιοχή του Σταθμού Λαρίσης, που μίλησε για πολλές επισκέψεις νεαρών στο διαμέρισμα του Λούρμπα. Όπως αποδείχθηκε, η άγνωστη αυτή νεαρή που κατόπιν εξαφανίστηκε από προσώπου γης, δεν είχε καμία σχέση με την εν λόγω πολυκατοικία. Η αστυνομία, επιδεικνύοντας σπουδή να «ξεφορτωθεί» την υπόθεση, αγνόησε τις καταθέσεις για τα απειλητικά τηλεφωνήματα που δεχόταν το θύμα. Επίσης, χαρακτηριστική είναι η περιγραφή από αστυνομικές πηγές της οικίας του Λούρμπα, από την πρώτη στιγμή ως «γκαρσονιέρας», ώστε να ενισχυθεί η εκδοχή του «σεξουαλικού» εγκλήματος.
Δεν υπήρχε βούληση για την ανεύρεση των αγνοουμένων
Για τον αείμνηστο αγωνιστή Γιάννη Λούρμπα, διαβάσαμε στο πολύ καλό βιβλίο του Γιάννη Βαρνάκου «Οι 1619 αγνοούμενοι του 1974… Η εκούσια απώλεια της κοινωνικής και εθνικής μας συνείδησης» (Πελασγός, Αθήνα 2000), τα κάτωθι: «Για τον δολοφονηθέντα κ. Ιωάννη Λούρμπα, ο τότε “συνάδελφός” του Πρόεδρος της Παγκύπριας Επιτροπής Αγνοουμένων, πατέρας Χριστόφορος Οικονόμου, έγραψε: “Ο Γιάννης Λούρμπας ήταν πολύ δραστήριος ως Πρόεδρος της Ελλαδικής Επιτροπής Συγγενών Αγνοουμένων.
Ήταν ακούραστος. Πολλές φορές, έφευγε από το γραφείο του στο Υπουργείο Εμπορίου όπου εργαζόταν, για να συμβάλλει με κάθε τρόπο στην προώθηση της υπόθεσής μας. Αρκετές φορές οι προϊστάμενοί του, δημιουργούσαν πρόβλημα για τις συχνές απουσίες του από το γραφείο… Από την δική μας πλευρά είχαμε καταβάλλει πολλές προσπάθειες να πείσουμε τους αρμόδιους, να διευθετήσουν απόσπαση του Γιάννη σ’ ένα γραφείο με μια γραμματέα, για να ασχοληθεί πλήρως με το θέμα και χωρίς επιπτώσεις στην υπηρεσιακή του θέση. Παρά τις συχνές διαβεβαιώσεις και τις πολλές υποσχέσεις που είχαμε ότι το θέμα θα διευθετείτο, στάθηκε αδύνατο να το πετύχουμε. Προσωπικά, ουδέποτε αντιλήφθηκα πού σταματούσε το θέμα, ποια ήταν τα εμπόδια που υπήρχαν, για να υλοποιηθεί η απλή αυτή διευθέτηση…
Ο Γιάννης πέθανε με τον καημό του χαμένου του αδελφού (σ. σ. εξαφανίστηκε στις 16 Αυγούστου στη διάρκεια της μάχης στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ). Έφυγε γεμάτος απογοητεύσεις, για τις άκαρπες προσπάθειές μας να ανοίξουμε επιτέλους έναν δρόμο, που να οδηγεί στην λύτρωση και την δική μας και των αγνοουμένων. Πολλές φορές θυμάμαι ο Γιάννης μας έλεγε επίμονα ότι το ελλαδικό κράτος δεν ήθελε να ασχολείται με το θέμα των αγνοουμένων. Θεωρούσα πάντα αυτές τις παρατηρήσεις του υπερβολικές. Σήμερα τείνω να πιστέψω ότι είχε δίκιο…».
Αναπάντητα ερωτήματα
Η αστυνομία εξ’ αρχής επέδειξε περίεργη στάση. Δεν εξήγησε ποτέ στους φίλους του θύματος, τι γύρευε το αυτοκίνητο του Λούρμπα λίγες ημέρες μετά τη δολοφονία, στο χώρο στάθμευσης της Τροχαίας Αθηνών. Επίσης, δεν γνωστοποιήθηκε η ιατροδικαστική εξέταση της σορού του θύματος. Η συνεχής προτροπή της αστυνομίας στους συγγενείς του, «μην ψάχνετε», ενόχλησε πολύ το περιβάλλον του θύματος, εγείροντας νέα ερωτήματα για το τι κρύβεται πίσω από την υπόθεση.